Mở cửa 7h30 - 17h00 / T2 - CN xuyên trưa
Tình trạng bị trĩ sau sinh là nỗi ám ảnh thầm kín của nhiều mẹ bỉm, khi những cơn đau rát, chảy máu hay vướng cộm vùng hậu môn khiến việc chăm con và sinh hoạt hằng ngày trở nên khó khăn. Vậy, mẹ sau sinh bị trĩ là do đâu? Bị bệnh trĩ sau khi sinh phải làm sao? Hãy cùng Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome tìm hiểu ngay trong bài viết sau.
Bị trĩ sau sinh nên điều trị thế nào?
Tình trạng bị trĩ sau sinh thường không xuất hiện đột ngột mà là kết quả của quá trình tăng áp lực kéo dài lên hệ tĩnh mạch hậu môn – trực tràng trong và sau thai kỳ. Sau sinh, cơ thể mẹ vẫn chưa hồi phục hoàn toàn, khiến các yếu tố cơ học và nội tiết dễ tiếp tục tác động tiêu cực lên vùng này. Các nguyên nhân phổ biến gây trĩ sau sinh bao gồm:
Khi bị trĩ sau sinh, nhiều mẹ gặp các biểu hiện bất thường ở vùng hậu môn – trực tràng. Những dấu hiệu này có thể xuất hiện riêng lẻ hoặc đồng thời, ảnh hưởng đáng kể đến sinh hoạt hàng ngày:
Tình trạng bị trĩ sau sinh nếu không được xử trí sớm có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Mẹ cần đi khám ngay khi có các biểu hiện bất thường sau:
Mẹ bị trĩ sau sinh nên đi khám nếu nhận thấy triệu chứng kéo dài hơn 1 tuần không cải thiện
Phần lớn trường hợp bị trĩ sau sinh là lành tính, tuy nhiên bệnh có thể ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe và chất lượng sống của mẹ. Khi búi trĩ sưng to, chảy máu kéo dài, người bệnh có nguy cơ thiếu máu, nghẹt hoặc hoại tử búi trĩ, thậm chí nhiễm trùng vùng hậu môn nếu không được điều trị kịp thời. Ngoài ra, cảm giác đau rát và bất tiện kéo dài còn gây căng thẳng, tự ti, ảnh hưởng đến tâm lý và đời sống vợ chồng sau sinh.
Bị trĩ sau sinh được xử trí bằng cách duy trì chế độ ăn giàu chất xơ, uống đủ nước, hạn chế rặn khi đi vệ sinh và ngâm ấm để giảm khó chịu. Tình trạng này cần được đánh giá khi đau nhiều, chảy máu kéo dài hoặc búi trĩ không co hồi sau chăm sóc ban đầu.
Đây là nền tảng quan trọng giúp người bị trĩ sau sinh cải thiện lưu thông máu vùng hậu môn – trực tràng và ngăn bệnh tiến triển nặng hơn. Mẹ nên bắt đầu từ những điều chỉnh đơn giản nhưng duy trì đều đặn:
Trong giai đoạn cho con bú, việc điều trị cho người bị trĩ sau sinh cần được cân nhắc kỹ để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé. Các loại thuốc được lựa chọn nên có nguồn gốc tự nhiên, tránh tác dụng toàn thân mạnh:
Lưu ý, mẹ bầu tuyệt đối không tự ý mua thuốc vì nhiều hoạt chất có thể ảnh hưởng đến chất lượng sữa mẹ, gián tiếp ảnh hưởng đến trẻ sơ sinh.
Khi bị trĩ sau sinh ở mức độ nặng (độ III – IV), các phương pháp bảo tồn (điều chỉnh lối sống, dùng thuốc…) có thể không còn hiệu quả. Lúc này, bác sĩ có thể cân nhắc thủ thuật xâm lấn tối thiểu hoặc phẫu thuật cắt trĩ nếu mẹ đã hồi phục tốt sau sinh, trong đó bao gồm:
Lưu ý, để chọn được phương pháp điều trị phù hợp, mẹ cần trao đổi kỹ với bác sĩ, đặc biệt khi đang cho con bú: Một số phương pháp có thể cần trì hoãn để tối ưu sức khỏe cho cả mẹ và bé.
Minh họa kỹ thuật cắt treo niêm mạc trĩ theo phương pháp Longo
Thời gian hồi phục khi bị trĩ sau sinh phụ thuộc vào mức độ tổn thương và cách chăm sóc của từng người. Cụ thể:
Trong một số trường hợp, bị trĩ sau sinh có thể tự khỏi nếu búi trĩ nhỏ, không gây đau nhiều và xuất hiện tạm thời do thay đổi nội tiết hoặc áp lực trong thai kỳ. Tuy nhiên, nếu búi trĩ đã sa, đau rát hoặc chảy máu kéo dài, bệnh thường không tự hết mà dễ tái phát, nhất là khi người mẹ ít vận động, ăn thiếu chất xơ hoặc bị táo bón mạn tính. Vì vậy, thăm khám sớm là lựa chọn tối ưu mà mẹ bỉm nên cân nhắc, giúp điều trị an toàn và rút ngắn thời gian hồi phục.
Phòng ngừa bị trĩ sau sinh nên bắt đầu ngay từ tam cá nguyệt thứ hai – thời điểm thai nhi phát triển nhanh và áp lực vùng chậu tăng cao. Việc điều chỉnh lối sống, chế độ ăn giúp mẹ hạn chế táo bón – yếu tố chính dẫn đến hình thành búi trĩ. Theo đó, mẹ bầu nên:
Tình trạng bị trĩ sau sinh thường là hệ quả của áp lực dồn nén trong thai kỳ, kết hợp với quá trình rặn đẻ. Để hiểu rõ hơn về nguồn gốc và cơ chế phát triển bệnh, cần xem xét từ giai đoạn trước đó. Việc nghiên cứu nguyên nhân bị trĩ khi mang thai sẽ giúp các mẹ bầu rút kinh nghiệm và áp dụng các biện pháp dự phòng hiệu quả cho lần mang thai tiếp theo.
Sau khi sinh, nguy cơ bị trĩ vẫn còn cao nếu không chăm sóc đúng cách. Giai đoạn này, mẹ nên tập trung vào các thói quen hỗ trợ tuần hoàn máu và bảo vệ niêm mạc vùng hậu môn như:
Chế độ ăn giàu chất xơ hỗ trợ làm mềm phân, giảm táo bón
Bệnh trĩ sau sinh khiến nhiều mẹ âm thầm chịu đựng, trong khi Trung tâm Sản Phụ khoa phối hợp Trung tâm Nội soi – Phẫu thuật Nội soi Tiêu hóa tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh cung cấp phác đồ đa mô thức giúp giảm khó chịu, kiểm soát triệu chứng và cá nhân hóa điều trị, hỗ trợ phục hồi thể chất lẫn tinh thần an toàn cho giai đoạn hậu sản.
Để đặt lịch thăm khám và điều trị tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, bạn vui lòng liên hệ 093 180 6858 – 028 7102 6789 (TP.HCM) hoặc 024 7106 6858 – 024 3872 3872 (Hà Nội).
Tóm lại, tình trạng bị trĩ sau sinh là vấn đề phổ biến nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát được nếu mẹ phát hiện sớm và điều trị đúng cách. Việc thăm khám kịp thời giúp bác sĩ xác định mức độ tổn thương và hướng dẫn phương pháp an toàn, hiệu quả nhất. Mẹ nên tránh tự ý dùng thuốc hay mẹo dân gian, đồng thời kết hợp chăm sóc dinh dưỡng và sinh hoạt hợp lý để đẩy nhanh quá trình hồi phục.
