Mở cửa 7h30 - 17h00 / T2 - CN xuyên trưa
Tìm kiếm cách chữa rối loạn tiêu hóa nhanh tại nhà luôn là mối quan tâm của nhiều người khi gặp phải các triệu chứng như đau bụng, khó tiêu hay đi ngoài nhiều lần. Tuy nhiên, không phải phương pháp nào cũng mang lại hiệu quả như mong muốn. Vậy, đâu là cách chữa rối loạn tiêu hóa nhanh nhất tại nhà? Hãy cùng Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome tìm hiểu ngay trong bài viết sau.
Đâu là cách chữa rối loạn tiêu hóa tại nhà hiệu quả?
Rối loạn tiêu hóa thường gây ra các triệu chứng khó chịu như đau bụng âm ỉ hoặc quặn thắt, thường xuất hiện ở vùng thượng vị, quanh rốn hoặc lan tỏa khắp bụng, kèm theo đó là cảm giác đầy bụng, khó tiêu, nhất là sau bữa ăn. Người bệnh cũng có thể gặp tình trạng tiêu chảy hoặc táo bón, kèm cảm giác muốn đi tiêu liên tục.
Ngoài ra, buồn nôn, nôn ói, cảm giác chán ăn và ợ nóng cũng là những biểu hiện dễ gặp khi rối loạn tiêu hóa. Một số người có thể bị chướng bụng, ợ hơi liên tục, đặc biệt vào buổi tối. Nếu các triệu chứng này kéo dài trên 2 ngày hoặc tái phát thường xuyên, có thể là dấu hiệu cảnh báo sớm bệnh lý tiêu hóa nghiêm trọng, cần đi khám chuyên khoa để được tư vấn cách chữa rối loạn tiêu hóa an toàn và hiệu quả.
Khi gặp phải rối loạn tiêu hóa, việc xử trí đúng cách tại nhà giúp giảm triệu chứng nhanh chóng và ngăn ngừa tình trạng trở nặng. Dưới đây là một số nguyên tắc xử trí rối loạn tiêu hóa tại nhà:
Lưu ý đối với các trường hợp nhẹ, có thể ưu tiên áp dụng các cách chữa rối loạn tiêu hóa không dùng thuốc để hạn chế tác dụng phụ không mong muốn. Tuy nhiên, nếu tình trạng không cải thiện sau 2 ngày hoặc có dấu hiệu nguy hiểm như đau bụng dữ dội, nôn nhiều, tiêu chảy trên 3 lần/ngày hoặc đi ngoài ra máu, người bệnh cần đến bệnh viện ngay lập tức.
Bổ sung nước giúp trung hòa axit dịch vị, hạn chế mất nước do tiêu chảy
Một trong những cách chữa rối loạn tiêu hóa hiệu quả tại nhà là uống nước gừng ấm hoặc trà gừng. Gừng chứa các hợp chất sinh học như gingerol và shogaol, có tác dụng kháng viêm, giảm co thắt cơ trơn trong dạ dày và ruột. Khi uống nước gừng ấm, nhiệt độ từ nước giúp làm giãn cơ, tăng cường lưu thông máu vùng bụng, từ đó làm giảm triệu chứng đầy bụng và đau quặn. Đồng thời, trà gừng còn giúp giảm buồn nôn, đặc biệt khi bạn bị khó tiêu hoặc ợ hơi.
Để làm trà gừng, bạn chỉ cần rửa sạch vài lát gừng tươi, thả vào cốc nước nóng và đậy nắp hãm trong khoảng 5-10 phút. Uống khi còn ấm, có thể thêm chút mật ong để dễ uống hơn. Việc sử dụng nước gừng đúng cách có thể giúp giảm nhanh các biểu hiện của rối loạn tiêu hóa, đồng thời hỗ trợ ổn định nhu động ruột.
Trà gừng có tác dụng hỗ trợ tiêu hóa nhờ khả năng làm thư giãn cơ trơn đường ruột, giúp giảm đầy hơi, chướng bụng, đồng thời kích thích tiết dịch tiêu hóa để thức ăn được xử lý nhanh hơn. Ngoài ra, gừng còn có hiệu quả trong việc giảm buồn nôn do rối loạn tiêu hóa, say tàu xe hoặc thai nghén, và có đặc tính kháng viêm nhẹ giúp làm dịu niêm mạc dạ dày, đặc biệt hữu ích cho người bị viêm dạ dày nhẹ.
Bổ sung men vi sinh là một cách chữa rối loạn tiêu hóa hiệu quả, đặc biệt trong các trường hợp tiêu chảy hoặc táo bón do mất cân bằng hệ vi khuẩn đường ruột. Men vi sinh (probiotics) như Lactobacillus và Bifidobacterium giúp khôi phục hệ vi sinh tự nhiên, ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn có hại, từ đó giảm các triệu chứng tiêu chảy, đầy hơi và khó tiêu (1). Sử dụng men vi sinh thường xuyên còn giúp tăng cường miễn dịch tiêu hóa, hạn chế tình trạng tái phát.
Bạn có thể bổ sung men vi sinh qua thực phẩm như sữa chua không đường, sữa chua uống chứa probiotics hoặc dùng viên men vi sinh chất lượng từ dược liệu uy tín. Nếu sử dụng viên men vi sinh, hãy tuân thủ liều lượng theo hướng dẫn của nhà sản xuất để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
Massage bụng là cách chữa rối loạn tiêu hóa đơn giản nhưng có thể mang lại hiệu quả tức thì, nhất là trong các trường hợp đầy bụng và đau quặn. Việc massage theo chiều kim đồng hồ giúp kích thích nhu động ruột, từ đó đẩy khí thừa ra ngoài, giảm cảm giác chướng bụng. Đặc biệt, khi kết hợp với chườm ấm, massage còn giúp giảm đau co thắt do nhu động ruột bất thường.
Để thực hiện, hãy nằm ngửa trên mặt phẳng, thả lỏng cơ thể. Dùng lòng bàn tay nhẹ nhàng xoa bụng theo chiều kim đồng hồ từ rốn ra ngoài. Thực hiện liên tục trong khoảng 10–15 phút để tăng hiệu quả. Việc massage không chỉ giúp giảm nhanh triệu chứng rối loạn tiêu hóa mà còn mang lại cảm giác dễ chịu, thư giãn.
Massage bụng hỗ trợ cải thiện nhu động ruột
Cháo trắng và chuối chín là hai thực phẩm dễ tiêu, ít gây kích thích, phù hợp với người đang gặp vấn đề tiêu hóa. Cháo trắng giúp làm dịu niêm mạc ruột, cung cấp năng lượng nhẹ nhàng mà không tạo gánh nặng cho dạ dày. Trong khi đó, chuối chín chứa pectin, một loại chất xơ hòa tan giúp hấp thụ nước trong ruột, từ đó làm giảm tiêu chảy, đồng thời hỗ trợ ngăn ngừa táo bón.
Một trong những cách chữa rối loạn tiêu hóa nhanh tại nhà là loại bỏ các thực phẩm dễ gây kích ứng dạ dày và ruột. Thực phẩm chiên rán, cay nóng, đồ uống có gas và sữa là những tác nhân phổ biến gây khó tiêu, đầy bụng và tăng tiết axit dạ dày. Đồ chiên rán chứa nhiều chất béo bão hòa, khó phân giải, khiến dạ dày phải co bóp mạnh hơn, từ đó làm tăng nguy cơ đau quặn bụng.
Bên cạnh đó, các loại nước có gas làm căng phồng dạ dày, dễ dẫn đến ợ hơi và đầy hơi. Sữa cũng là nguyên nhân gây tiêu chảy ở những người không dung nạp lactose. Vì vậy, thay vì sử dụng các loại đồ ăn và thức uống này, hãy ưu tiên uống nhiều nước lọc, đặc biệt là nước ấm, giúp làm dịu niêm mạc dạ dày. Việc tránh xa thực phẩm kích ứng sẽ giúp ổn định hệ tiêu hóa, giảm nhanh triệu chứng khó chịu.
Chườm ấm là một cách chữa rối loạn tiêu hóa hiệu quả, đặc biệt khi bị đau bụng hoặc chướng bụng. Nhiệt độ ấm từ khăn hoặc túi chườm có khả năng giãn cơ trơn đường ruột, giúp làm dịu cơn co thắt và tăng tuần hoàn máu đến vùng bụng. Điều này giúp giảm áp lực từ sự căng giãn của dạ dày, giảm tình trạng đầy hơi và đau quặn.
Để thực hiện, bạn có thể dùng một túi chườm ấm hoặc khăn nhúng nước nóng, vắt khô rồi đặt lên vùng bụng dưới trong khoảng 15-20 phút. Nhiệt độ ấm sẽ giúp các cơ bụng thư giãn, làm dịu cơn đau do rối loạn tiêu hóa. Phương pháp này đặc biệt hiệu quả khi kết hợp với massage bụng nhẹ nhàng. Chườm ấm không chỉ giúp giảm đau mà còn tạo cảm giác dễ chịu, hỗ trợ quá trình tiêu hóa diễn ra thuận lợi hơn.
Một cách chữa rối loạn tiêu hóa hiệu quả khác là tập các bài vận động nhẹ sau bữa ăn. Vận động giúp kích thích nhu động ruột, giảm nguy cơ đầy bụng và tăng cường tiêu hóa. Đi bộ nhẹ nhàng trong khoảng 15-20 phút sau khi ăn được chứng minh giúp thức ăn di chuyển dễ dàng hơn qua đường tiêu hóa, đặc biệt ở người mắc Hội chứng ruột kích thích (IBS).
Trả lời câu hỏi bị rối loạn tiêu hoá nên làm gì, tránh nằm ngay sau khi ăn cũng là yếu tố quan trọng để giảm nguy cơ trào ngược thực quản. Khi nằm, áp lực từ dạ dày lên cơ vòng thực quản sẽ tăng cao, dễ gây ra ợ nóng và đầy hơi. Thay vào đó, hãy ngồi thẳng hoặc đi bộ nhẹ để tạo điều kiện cho dạ dày tiêu hóa hiệu quả.
Đi bộ nhẹ nhàng sau khi ăn giúp dạ dày tiêu hóa dễ dàng hơn
Nhiều người khi gặp các triệu chứng rối loạn tiêu hóa thường tự ý áp dụng các cách chữa rối loạn tiêu hóa tại nhà tại nhà mà không tham khảo ý kiến chuyên gia. Điều này tiềm ẩn nguy cơ khiến bệnh nặng hơn hoặc gây biến chứng. Để đảm bảo an toàn và hiệu quả trong điều trị rối loạn tiêu hóa, bạn cần tránh mắc những sai lầm sau:
Tránh những sai lầm trên giúp quá trình tự chữa rối loạn tiêu hóa tại nhà đạt hiệu quả và an toàn hơn. Nếu triệu chứng không cải thiện, cần đi khám để có hướng điều trị đúng cách.
Khi đã áp dụng nhiều cách trị rối loạn tiêu hóa nhưng tình trạng bệnh vẫn không cải thiện sau 48 giờ, người bệnh cần cân nhắc đến gặp bác sĩ để được thăm khám và chẩn đoán kịp thời. Các dấu hiệu cảnh báo cần đến cơ sở y tế bao gồm:
Đặc biệt, đối với những đối tượng như người già, trẻ nhỏ hay người có bệnh lý nền, rối loạn tiêu hóa có thể dẫn đến biến chứng nguy hiểm, đòi hỏi sự can thiệp y tế sớm để tránh các rủi ro về sức khỏe. Việc thăm khám kịp thời có thể giúp tìm ra nguyên nhân gốc rễ và xây dựng phác đồ điều trị phù hợp.
Người bệnh cần thăm khám bác sĩ ngay khi thấy dấu hiệu rối loạn tiêu hóa không thuyên giảm sau 2 ngày
Rối loạn tiêu hóa có xu hướng tái phát nếu không được kiểm soát tốt, đặc biệt là ở những người có thói quen ăn uống và sinh hoạt không khoa học. Để hạn chế tình trạng này, việc xây dựng lối sống khoa học kết hợp với chăm sóc hệ vi sinh đường ruột là điều cần thiết:
Một trong những cách chữa rối loạn tiêu hóa hiệu quả và bền vững là duy trì chế độ ăn uống khoa học. Trong đó bao gồm:
Bổ sung lợi khuẩn là một trong những cách trị bệnh rối loạn tiêu hóa khoa học, đặc biệt trong việc phòng ngừa tái phát. Lợi khuẩn (probiotic) như Lactobacillus, Bifidobacterium có vai trò tăng cường hàng rào bảo vệ ruột, giúp duy trì hệ vi sinh khỏe mạnh. Chúng cạnh tranh với vi khuẩn gây hại, từ đó giảm nguy cơ nhiễm khuẩn đường ruột, từ đó hỗ trợ cải thiện các triệu chứng như tiêu chảy, táo bón và đầy hơi.
Một trong những yếu tố quan trọng khi áp dụng các cách chữa rối loạn tiêu hóa tại nhà là kiểm soát căng thẳng và tăng cường vận động nhẹ. Căng thẳng là yếu tố kích thích hệ trục não-ruột (gut-brain axis), làm tăng tiết hormone cortisol và adrenaline, gây rối loạn nhu động ruột, dẫn đến đau bụng, tiêu chảy hoặc táo bón.
Để giảm stress, hãy thực hành các phương pháp như thiền, yoga, hít thở sâu. Các bài tập nhẹ như đi bộ 20-30 phút mỗi ngày cũng giúp tăng tuần hoàn máu đến hệ tiêu hóa, kích thích nhu động ruột hoạt động đều đặn hơn.
Giảm stress và vận động nhẹ nhàng giúp phòng ngừa rối loạn tiêu hóa
Nếu bạn đã thử nhiều cách chữa rối loạn tiêu hóa tại nhà nhưng tình trạng vẫn không thuyên giảm, đừng chủ quan bỏ qua. Để được chẩn đoán chính xác nguyên nhân gây bệnh, hãy cân nhắc đến Trung tâm Nội soi & Phẫu thuật Nội soi Tiêu hóa thuộc Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh.
Trung tâm tự hào sở hữu công nghệ nội soi không đau, ứng dụng trí tuệ nhân tạo AI Olympus Evis X1 CV-1500, cho phép phóng to hình ảnh niêm mạc tiêu hóa lên đến 145 lần, giúp phát hiện những tổn thương nhỏ nhất ở niêm mạc. Nhờ đó, bác sĩ có thể xác định chính xác nguyên nhân, xây dựng phác đồ điều trị rối loạn tiêu hóa tận gốc và toàn diện.
Bên cạnh đó, với đội ngũ bác sĩ giỏi chuyên môn, giàu kinh nghiệm, trung tâm có thể giúp bạn cá nhân hóa phác đồ điều trị, tìm ra cách chữa rối loạn tiêu hóa nhanh nhất, hiệu quả nhất. Để đặt lịch thăm khám và điều trị tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, bạn vui lòng liên hệ 093 180 6858 – 028 7102 6789 (TP.HCM) hoặc 024 7106 6858 – 024 3872 3872 (Hà Nội).
Nhìn chung, áp dụng các cách chữa rối loạn tiêu hóa tại nhà thường mang lại hiệu quả tốt khi áp dụng đúng phương pháp và duy trì chế độ ăn uống điều độ. Trong trường hợp rối loạn tiêu hóa nhẹ, việc ăn đúng giờ, giữ vệ sinh thực phẩm và nghỉ ngơi hợp lý có thể giúp tình trạng tự cải thiện. Tuy nhiên, nếu triệu chứng kéo dài, tái phát nhiều lần hoặc có dấu hiệu nghiêm trọng, người bệnh nên thăm khám tại các cơ sở y tế để tìm ra nguyên nhân chính xác và có hướng điều trị kịp thời.
