Theo khảo sát của Viện Dinh dưỡng Quốc gia, ở Việt Nam có khoảng 45,9 – 57,7% trẻ biếng ăn. Đây thực sự là một con số đáng báo động vì tình trạng biếng ăn kéo dài sẽ dẫn đến nhiều hệ lụy nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sự phát triển toàn diện của trẻ.
Trẻ biếng ăn là khi trẻ ăn ít hơn bình thường, ngậm thức ăn trong miệng lâu không chịu nuốt, không chịu ăn một số loại thức ăn như thịt, cá, trứng, sữa hoặc từ chối ăn tất cả các loại thức ăn, chạy trốn khi tới bữa ăn, buồn nôn khi nhìn thấy thức ăn… Đây là tình trạng khá phổ biến ở trẻ em mọi lứa tuổi, đặc biệt là trẻ ở tuổi ăn dặm, tuổi mầm non mẫu giáo. Ở trẻ từ 1-3 tuổi, tỉ lệ biếng ăn có thể đến 30 – 40% do nhiều nguyên nhân khác nhau như: tâm lý bị ép ăn, sợ ăn; chế độ dinh dưỡng, cách chế biến món ăn không phù hợp; mắc các bệnh nhiễm trùng…
Việc xác định chính xác nguyên nhân gây biếng ăn ở trẻ sẽ giúp các chuyên gia có giải pháp khắc phục đúng đắn và hiệu quả.
Theo TS.BS Đào Thị Yến Phi, Trưởng Bộ môn Dinh dưỡng, Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch, Cố vấn cao cấp Hệ thống Trung tâm Dinh dưỡng – Y học Vận động Nutrihome, có một số trường hợp trẻ không biếng ăn nhưng do gia đình quá lo lắng nên nghĩ rằng trẻ bị biếng ăn. Để xác định trẻ có biếng ăn hay không cần kết hợp nhiều yếu tố:
Bên cạnh đó, các chuyên gia dinh dưỡng có thể cần thực hiện thêm một số kiểm tra để chẩn đoán chính xác nhằm đưa ra phác đồ điều trị hiệu quả, xây dựng thực đơn phù hợp, kích thích bé thèm ăn và ăn ngon miệng.
Biếng ăn là biểu hiện thường gặp ở trẻ em, có thể do một hoặc nhiều nguyên nhân sau:
TS.BS Đào Thị Yến Phi cho biết, tình trạng biếng ăn nếu không được điều trị kịp thời sẽ dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng cả về thể chất lẫn trí tuệ của trẻ.
– Suy dinh dưỡng: Biếng ăn khiến trẻ không có đủ năng lượng để phát triển đúng chuẩn về chiều cao, cân nặng, thể trạng gầy còm, xanh xao, ốm yếu hơn các bạn đồng trang lứa. Nguy hiểm hơn trẻ dễ mắc các bệnh lý truyền nhiễm do sức đề kháng kém.
– Thiếu hụt vi chất dẫn đến rối loạn tăng trưởng: Trẻ biếng ăn sẽ không được cung cấp đủ vi chất dinh dưỡng cho nhu cầu phát triển của cơ thể. Chẳng hạn, thiếu sắt gây thiếu máu; thiếu canxi và vitamin D gây còi xương; thiếu kẽm khiến trẻ thấp bé, chậm phát triển; thiếu vitamin A gây khô mắt, khô giác mạc dẫn đến mù lòa…
– Chậm phát triển trí não: Trẻ biếng ăn sẽ gặp nguy cơ thiếu hụt các chất dinh dưỡng cần thiết cho hoạt động của não bộ như: chất bột đường; chất đạm; chất béo đặc biệt là các axit béo thiết yếu như DHA, Omega-3 và Omega-6; Sắt, Taurin…
– Suy giảm hệ miễn dịch, trẻ dễ bị bệnh: Thiếu hụt dinh dưỡng sẽ khiến hệ miễn dịch của trẻ suy yếu, sức đề kháng kém nên trẻ dễ mắc các bệnh về đường hô hấp, tiêu hóa như: Viêm họng, viêm phổi, viêm tai giữa, tiêu chảy, táo bón, viêm đại tràng…
– Ảnh hưởng đến chỉ số cảm xúc: Trẻ biếng ăn thường có chỉ số EQ thấp, trẻ có xu hướng thụ động, cáu gắt, khó hòa nhập… lâu dài có thể dẫn đến tự kỷ, học hành kém, mất tập trung, học hành sa sút.
Làm thế nào để trẻ hết biếng ăn và ăn ngon trở lại hẳn là điều mà nhiều bố mẹ có con biếng ăn quan tâm nhất.
Tại Hệ thống Trung tâm Dinh dưỡng cao cấp NutriHome, quy trình khám, tư vấn và điều trị biếng ăn ở trẻ được xây dựng khoa học từ việc thăm khám, xét nghiệm chẩn đoán, xây dựng khẩu phần đến lên thực đơn cá thể hóa và hướng dẫn chế biến món ăn khoa học, hướng dẫn vận động hợp lý góp phần kích thích trẻ ăn ngon, tăng hiệu quả điều trị tình trạng biếng ăn ở trẻ.