Ước tính của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi năm, Rotavirus gây ra khoảng 111 triệu ca viêm dạ dày ruột, 2 triệu lượt nhập viện và tước đi sinh mạng của gần 600.000 trẻ em dưới 5 tuổi. Hiện nay vẫn chưa có thuốc điều trị đặc hiệu với bệnh tiêu chảy cấp do Rotavirus. Vắc xin rota là biện pháp hữu hiệu giúp bảo vệ trẻ khỏi tiêu chảy cấp do Rotavirus. Vậy những lưu ý khi cho trẻ uống rota bố mẹ cần lưu ý là gì để đảm bảo an toàn và bảo vệ sức khỏe cho con? Cùng tìm hiểu thông tin trong bài viết này.
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi BS Phạm Văn Phú – Quản lý Y khoa khu vực 3 Đông Nam Bộ, Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC.
Nên cho bé uống vắc-xin Rota. Đây là vắc-xin phòng tiêu chảy cấp do virus Rota, nguyên nhân hàng đầu gây mất nước, nhập viện và tử vong ở trẻ dưới 5 tuổi. Vắc xin rota giúp:
Rotavirus là tác nhân chính gây tiêu chảy cấp nặng ở trẻ dưới 5 tuổi, có thể dẫn đến mất nước, trụy mạch, thậm chí tử vong nếu không xử lý kịp thời. Virus lây lan mạnh qua tay, đồ chơi và bề mặt nhiễm khuẩn, khó phòng ngừa bằng vệ sinh thông thường. Vì vậy, uống vắc xin Rota là biện pháp phòng bệnh hiệu quả được WHO khuyến cáo. Tuy nhiên, những lưu ý khi cho trẻ uống rota như uống đúng lịch, không dùng khi trẻ có bệnh tiêu hóa nặng, theo dõi sau uống là yếu tố bắt buộc để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
Tiêu chảy do Rotavirus là một dạng viêm dạ dày ruột cấp rất phổ biến, gây hơn 2 triệu ca nhập viện mỗi năm trên toàn cầu. Tại Việt Nam, mỗi năm có đến 6.800 trẻ tử vong vì căn bệnh này. Điều đáng lo ngại là tỷ lệ tiêm phòng rota còn thấp, trong khi đây là loại vắc xin uống, dễ sử dụng, ít tác dụng phụ và có thể phòng bệnh hiệu quả nếu được uống đúng thời điểm. Phụ huynh cần lưu ý không cho trẻ uống sau 8 tháng tuổi và tránh trộn lẫn các loại vắc xin rota khác nhau trong liệu trình.
Hiện tại, không có thuốc đặc hiệu nào để điều trị tiêu chảy cấp do Rotavirus và kháng sinh hoàn toàn không có tác dụng trong trường hợp này. Nếu không được xử lý kịp thời, bệnh có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng như mất nước, rối loạn điện giải, suy dinh dưỡng và tử vong. Do đó, cách hiệu quả nhất để bảo vệ trẻ khỏi bệnh là tiêm vắc xin phòng ngừa vào đúng thời điểm.
Vắc xin Rota là vắc xin phòng ngừa bệnh tiêu chảy cấp do Rotavirus gây ra. Vắc xin rota được bào chế dưới dạng uống nhằm kích thích hệ miễn dịch sản sinh kháng thể đặc hiệu chống lại Rotavirus, bảo vệ trẻ khỏi nguy cơ mắc bệnh và các biến chứng nguy hiểm liên quan.
Hiệu quả của vắc xin rota đã được chứng minh trong nhiều nghiên cứu cho thấy tỷ lệ giảm đáng kể các ca nhập viện và tử vong liên quan đến tiêu chảy do rota. Cụ thể:
Ngoài ra, các loại vắc xin phòng ngừa tiêu chảy do Rotavirus đều an toàn và được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo sử dụng trong chương trình tiêm chủng mở rộng ở nhiều quốc gia. Vì vậy, việc cho trẻ uống vắc xin rota đầy đủ, đúng lịch không chỉ bảo vệ sức khỏe của trẻ mà còn giảm gánh nặng y tế cho gia đình và cộng đồng.
Rotavirus có khả năng lây lan từ người sang người, chủ yếu qua đường phân-miệng, tay, đồ chơi và bề mặt tiếp xúc.
Thời điểm “vàng” để phòng ngừa Rotavirus cho trẻ là bắt đầu sớm từ 6 tuần tuổi. Bởi trẻ em từ 6 – 36 tháng tuổi thường là nhóm tuổi dễ nhiễm Rotavirus nhất do đây là giai đoạn trẻ bắt đầu khám phá thế giới xung quanh bằng cách bò, cầm nắm và đưa đồ vật vào miệng. Tuy nhiên, một số trẻ có thể nhiễm virus này sớm hơn, ngay từ trước 3 tháng tuổi. Vì vậy, thời điểm lý tưởng để phòng ngừa Rotavirus cũng như các biến chứng nghiêm trọng do bệnh gây ra là từ 6 tuần tuổi.
Tiêm vắc xin sớm giúp trẻ hình thành miễn dịch chống lại Rotavirus trước khi bước vào giai đoạn dễ nhiễm bệnh, nhất là khi bắt đầu ăn dặm. Những lưu ý khi cho trẻ uống rota gồm: bắt đầu từ 6 tuần tuổi và hoàn tất trước 8 tháng tuổi để đạt hiệu quả bảo vệ tối ưu. Sau mốc này, nguy cơ nhiễm virus tăng cao và không còn phù hợp để uống vắc xin. Vì vậy, cha mẹ cần đảm bảo trẻ được uống đầy đủ, đúng lịch nhằm giảm nguy cơ tiêu chảy nặng, bảo vệ sức khỏe ngay từ những tháng đầu đời.
Theo hướng dẫn của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và nhà sản xuất, vắc xin rota cần được hoàn tất khi trẻ tròn 6 tháng hoặc 8 tháng tuổi (tùy thuộc vào loại vắc xin). Việc trẻ uống vắc xin rota trễ hơn so với thời gian khuyến cáo có thể làm giảm hiệu quả phòng bệnh và tăng nguy cơ mắc tiêu chảy cấp do Rotavirus cũng như các biến chứng nguy hiểm do bệnh gây ra.
Việc trì hoãn uống vắc xin khiến trẻ bỏ lỡ thời điểm được bảo vệ tốt nhất, trong khi Rotavirus lây lan rất nhanh qua tay, đồ chơi và môi trường nhiễm bẩn. Một nghiên cứu cho thấy mỗi 1ml phân của trẻ nhiễm có thể chứa hơn 1.000 tỷ Rotavirus. Những lưu ý khi cho trẻ uống rota gồm: tuân thủ lịch uống đúng thời điểm để phòng biến chứng nặng như mất nước, rối loạn điện giải, suy dinh dưỡng. Nếu trẻ đã quá tuổi khuyến cáo, phụ huynh cần tham khảo ý kiến bác sĩ để được hướng dẫn phương án dự phòng phù hợp.
Những lưu ý khi cho trẻ uống rota là vấn đề được nhiều bố mẹ đặc biệt quan tâm.
Rotarix là vắc xin sống, giảm độc lực được chỉ định cho trẻ từ 6 tuần tuổi phòng viêm dạ dày – ruột do Rotavirus tuýp huyết thanh G1 và không phải G1. Mặc dù trong thành phần chỉ có 1 tuýp G1P tuy nhiên vắc xin có khả năng bảo vệ chéo tất cả các tuýp G1 và không phải G1 (G2, G3, G4, G9).
Vắc xin Rotarix (Bỉ) có lịch uống 2 liều liên tiếp cách nhau tối thiểu 4 tuần:
Chống chỉ định:
Rotateq là vắc xin sống giảm độc lực phòng ngừa Rotavirus, ngũ giá, dùng đường uống được chỉ định cho trẻ từ 7,5 tuần tuổi phòng viêm dạ dày – ruột do Rotavirus ở trẻ nhỏ gây ra bởi các tuýp vi-rút G1, G2, G3, G4 và các tuýp có chứa P1A (ví dụ như G9).
Vắc xin Rotateq (Mỹ) có lịch uống 3 liều, các liều cách nhau tối thiểu 4 tuần:
Chống chỉ định:
Vắc xin Rotavin là vắc xin sống giảm độc lực có tác dụng phòng nguy cơ nhiễm virus Rota – nguyên nhân gây tình trạng tiêu chảy cấp ở trẻ nhỏ. Vắc xin có dung dịch màu hồng, được sản xuất trên dây chuyền công nghệ hiện đại, đạt các tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) về vắc xin uống.
Vắc xin Rotavin có lịch uống 2 liều liên tiếp cách nhau tối thiểu 4 tuần:
Chống chỉ định:
VNVC là địa điểm tiêm chủng uy tín được hàng chục triệu gia đình lựa chọn để cho trẻ uống vắc xin Rota và các loại vắc xin quan trọng khác. Với hệ thống hơn 100 trung tâm hiện đại trên 55 tỉnh thành, VNVC đảm bảo cung ứng đầy đủ vắc xin, kể cả loại khan hiếm, được bảo quản chuẩn GSP và Cold Chain nghiêm ngặt. Những lưu ý khi cho trẻ uống rota như đúng lịch, đủ liều, an toàn được đội ngũ chuyên môn VNVC tư vấn kỹ lưỡng, giúp phụ huynh an tâm bảo vệ sức khỏe con trong giai đoạn dễ mắc bệnh nhất.
Quy trình tiêm chủng tại VNVC được xây dựng khoa học với 8 bước an toàn, tuân thủ nghiêm ngặt các quy định từ Bộ Y tế. Các trung tâm tiêm chủng của VNVC vận hành theo nguyên tắc một chiều, kiểm soát nhiễm khuẩn chặt chẽ, giúp khách hàng tiết kiệm thời gian và đảm bảo hiệu quả tiêm chủng tối ưu. Người tiêm sẽ được khám sàng lọc kỹ càng bởi đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm trước khi được chỉ định loại vắc xin phù hợp.
Trong phòng tiêm, điều dưỡng viên luôn kiểm tra và xác nhận thông tin liên quan đến vắc xin cùng Khách hàng, đồng thời giải thích rõ về các phản ứng phụ có thể xảy ra. Sau tiêm, Khách hàng được yêu cầu ở lại theo dõi sức khỏe ít nhất 30 phút tại trung tâm, sau đó nhân viên y tế sẽ hướng dẫn chăm sóc tại nhà trong 48 giờ tiếp theo để đảm bảo an toàn tối đa.
Các trung tâm VNVC được thiết kế rộng rãi, sạch sẽ và trang bị cơ sở vật chất hiện đại đạt tiêu chuẩn 5 sao, bao gồm phòng khám, phòng tiêm và khu vực theo dõi sau tiêm đầy đủ thiết bị y tế. Không gian thoải mái và tiện nghi giúp nâng cao trải nghiệm khách hàng, đồng thời đảm bảo đội ngũ y tế có thể xử lý kịp thời và an toàn mọi tình huống khẩn cấp.
VNVC còn mang đến nhiều tiện ích miễn phí nhằm tạo sự tiện lợi cho Khách hàng như khu vui chơi an toàn cho trẻ, khăn giấy ướt/khô, tã/bỉm cao cấp, nước uống tinh khiết, wifi tốc độ cao, sạc điện thoại và hỗ trợ phí gửi xe. Những dịch vụ này giúp các gia đình luôn cảm thấy thoải mái và hài lòng mỗi khi đến tiêm chủng tại VNVC.
Nếu có bất kỳ thắc mắc nào về các loại những lưu ý khi cho trẻ uống rota tại VNVC, quý Khách hàng có thể liên hệ trực tiếp với VNVC thông qua hotline 028.7102.6595 hoặc inbox qua fanpage facebook VNVC – Trung tâm Tiêm chủng Trẻ em & Người lớn hoặc đến ngay các trung tâm tiêm chủng VNVC trên toàn quốc để được nhân viên chăm sóc Khách hàng hướng dẫn chi tiết, được bác sĩ thăm khám sàng lọc, tư vấn sức khỏe và chỉ định tiêm ngừa phù hợp. Tra cứu trung tâm tiêm chủng VNVC gần nhất tại đây.
Nếu trẻ nôn hoặc trớ ngay sau uống, không cần uống lại. Chỉ cần theo dõi.
Sau khi trẻ uống vắc xin, bố mẹ cần cho trẻ ở lại điểm tiêm chủng ít nhất 30 phút để được theo dõi các phản ứng sau uống vắc xin Rota ngay lập tức như nôn, tiêu chảy nặng hoặc dấu hiệu dị ứng. Nếu trẻ có biểu hiện bất thường, cần thông báo ngay cho nhân viên y tế để được can thiệp và xử lý kịp thời.
Tại nhà, bố mẹ cần theo dõi sát sao tình trạng sức khỏe của trẻ trong 48 giờ tiếp theo. Nếu trẻ bị tiêu chảy nhẹ hoặc nôn trớ, hãy đảm bảo bổ sung nước và điện giải để tránh mất nước. Trẻ nên được nghỉ ngơi đầy đủ, tránh các hoạt động mạnh. Trong trường hợp trẻ sốt nhẹ, bố mẹ có thể chườm mát hoặc dùng thuốc hạ sốt theo chỉ định của bác sĩ.
Bên cạnh đó, nên duy trì chế độ dinh dưỡng hợp lý, tiếp tục cho trẻ bú mẹ hoặc uống sữa công thức như bình thường. Nếu trẻ đã ăn dặm, hãy ưu tiên các món ăn mềm, dễ tiêu hóa. Đồng thời, tránh để trẻ tiếp xúc với môi trường đông người hoặc các tác nhân gây bệnh trong vài ngày đầu sau uống vắc xin.
Việc chăm sóc cẩn thận không chỉ giúp trẻ hồi phục tốt hơn mà còn tăng cường hiệu quả phòng bệnh của vắc xin. Nếu bố mẹ hoặc người giám hộ trẻ phát hiện bất kỳ dấu hiệu bất thường kéo dài hoặc nghiêm trọng nào, hãy đưa trẻ đến ngay cơ sở y tế hoặc bệnh viện gần nhất để được kiểm tra và điều trị kịp thời.
Để bảo vệ trẻ khỏi tiêu chảy cấp nguy hiểm do Rotavirus, phụ huynh cần nắm rõ những lưu ý khi cho trẻ uống rota và chủ động tiêm đúng lịch. Tại VNVC, trẻ được uống vắc xin chính hãng, bảo quản chuẩn GSP, quy trình an toàn tuyệt đối và không lo hết thuốc. Đặc biệt, dịch vụ nhắc lịch tiêm miễn phí giúp cha mẹ không bỏ lỡ “thời điểm vàng” bảo vệ con. Đặt lịch tại VNVC ngay hôm nay để trẻ được chăm sóc chu đáo và an toàn từ những liều vắc xin đầu đời.