Vắc xin phế cầu phòng bệnh gì? Có mấy loại? Ai nên tiêm?

12/05/2025 Theo dỗi Nutrihome trên google news Tác giả: Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome

Phế cầu khuẩn là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây viêm phổi, viêm màng não, nhiễm khuẩn huyết và hàng loạt bệnh lý nhiễm trùng nghiêm trọng khác ở trẻ em và người lớn. Chuyên gia khuyến cáo, tất cả trẻ em và người lớn chủ động tiêm vắc xin phế cầu đầy đủ, đúng lịch, tiêm càng sớm càng tốt trong độ tuổi khuyến cáo, nhằm phòng ngừa nguy cơ mắc bệnh, hạn chế biến chứng, giảm thiểu tỷ lệ nhập viện và tử vong. Vậy vắc xin phế cầu là gì? Có mấy loại? Ai nên tiêm? Và tiêm mấy loại là đủ?

vắc xin phế cầu

BS Phan Nguyễn Trường Giang – Quản lý Y khoa vùng 3 Mekong, Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC cho biết: Phế cầu là tác nhân gây các bệnh nghiêm trọng như viêm phổi, viêm màng não, nhiễm khuẩn huyết… với tỷ lệ tử vong cao nhất trong các bệnh do vi khuẩn, virus (20–25%). Năm 2017, phế cầu khiến khoảng 600.000 trẻ dưới 5 tuổi tử vong, chiếm 10% tổng số ca tử vong ở nhóm tuổi này. Tiêm vắc xin phế cầu là giải pháp phòng bệnh an toàn, hiệu quả lên đến 97% và tiết kiệm chi phí điều trị.

Vắc xin phế cầu là gì?

Vắc xin phế cầu là sinh phẩm y tế có chứa kháng nguyên, được nghiên cứu và sản xuất với mục đích kích thích hệ miễn dịch của cơ thể sản sinh kháng thể đặc hiệu, chủ động chống lại các nhóm huyết thanh của vi khuẩn phế cầu Streptococcus Pneumoniae có trong vắc xin, cung cấp cho người được tiêm khả năng phòng ngừa nguy cơ lây nhiễm và mắc các bệnh lý nhiễm trùng phế cầu xâm lấn và không xâm lấn nguy hiểm đến tính mạng trẻ em và người lớn như viêm phổi, viêm mũi họng, viêm màng não, viêm tai giữa, nhiễm trùng huyết…

vacxin phế cầu

Vắc xin phế cầu kích thích cơ thể sản sinh kháng thể chống lại vi khuẩn phế cầu, ngăn ngừa nguy cơ mắc các bệnh do phế cầu khuẩn gây ra.

Vắc xin phế cầu phòng bệnh gì?

Phế cầu khuẩn, một kẻ thù vô hình luôn rình rập trong cộng đồng, có thể trú ngụ trong hầu họng của khoảng 90% dân số, kể cả người khỏe mạnh. Khi cơ thể suy yếu, phế cầu sẽ nhanh chóng tấn công vào đường hô hấp, gây ra các bệnh lý nguy hiểm như viêm phổi, viêm màng não, viêm tai giữa và nhiều bệnh lý khác. Tiêm vắc xin phế cầu là cách hiệu quả nhất để chủ động phòng ngừa và bảo vệ bản thân trước những biến chứng nguy hiểm do phế cầu khuẩn gây ra. Tiêm vắc xin phế cầu giúp phòng các bệnh sau:

1. Viêm phổi

Viêm phổi do phế cầu khuẩn là một bệnh nhiễm trùng ảnh hưởng tới đường hô hấp, gây tổn thương và viêm tại phổi. Khi xâm nhập vào cơ thể, phế cầu khuẩn sẽ phát triển và gây ra các triệu chứng như ho, đau ngực, khó thở, sốt, buồn nôn, đau đầu… Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh có thể tiến triển nhanh chóng, gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng như áp xe phổi, hội chứng sốc, suy hô hấp, tràn dịch màng phổi, tràn dịch màng ngoài tim, viêm màng não, viêm khớp nhiễm khuẩn, viêm nội nhãn, viêm phúc mạc…

2. Viêm tai giữa

Viêm tai giữa là tình trạng tai giữa (khu vực phía sau màng nhĩ) bị nhiễm trùng gây ra tình trạng màng nhĩ sưng phồng, đau nhức, sốt, dịch chảy ra từ tai. Đây là căn bệnh nguy hiểm và tiềm ẩn nguy cơ dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt đối với trẻ em như thủng màng nhĩ, giảm thính lực, viêm xương chũm, viêm màng não, áp xe não…

3. Viêm màng não

Viêm màng não do phế cầu là nhiễm trùng nguy hiểm ở hệ thần kinh trung ương, khởi phát đột ngột và tiến triển nhanh. Bệnh gây đau đầu, sốt, nôn, rối loạn tri giác, thậm chí hôn mê và tử vong chỉ sau 24–48 giờ nếu không được điều trị kịp thời.

Dù sống sót, người bệnh có thể chịu di chứng nặng như điếc, mù, động kinh, liệt, tổn thương não vĩnh viễn. Tiêm vắc xin phế cầu đúng lịch là biện pháp phòng bệnh hiệu quả, giúp giảm nguy cơ mắc bệnh, nhập viện và ngăn ngừa biến chứng nghiêm trọng.

4. Nhiễm trùng huyết

Vắc xin phế cầu có khả năng phòng bệnh nhiễm trùng do phế cầu khuẩn gây ra. Nhiễm trùng huyết do phế cầu là một tình trạng rất nguy hiểm, đặc biệt đối với những đối tượng nguy cơ cao như trẻ em, người cao tuổi và người mắc các bệnh lý nền. Tỉ lệ tử vong của tình trạng này lên đến 20%, đây là tình trạng nhiễm trùng phế cầu thứ phát phổ biến sau viêm phổi do phế cầu khuẩn, xuất hiện trên khoảng 25% số người bệnh.

5. Viêm xoang

Phế cầu khuẩn có thể dẫn đến viêm xoang, với các triệu chứng dễ nhầm lẫn với các bệnh hô hấp thông thường như: đau đầu, nghẹt mũi, chảy nước mũi… Viêm xoang thường khởi phát muộn, có thể trở nặng thành mạn tính và gây ra các biến chứng như nhiễm trùng ổ mắt, viêm màng não, áp xe não… Tiêm vắc xin phế cầu giúp giảm nguy cơ mắc viêm xoang do phế cầu.

Tác dụng của vacxin phế cầu

Vắc xin phòng bệnh phế cầu được coi là giải pháp đơn giản, hiệu quả, an toàn và tiết kiệm nhất trong việc nâng cao khả năng đề kháng, kiến tạo miễn dịch bền vững cho cơ thể người tiêm trước sự tấn công và xâm nhập của vi khuẩn phế cầu, nhằm bảo vệ sức khỏe, ngăn ngừa nguy cơ mắc bệnh, biến chứng nguy hiểm do phế cầu khuẩn gây ra, nhất là các đối tượng nguy cơ cao như trẻ em dưới 5 tuổi, người lớn tuổi, người có bệnh nền…

Vắc xin phế cầu đã được chứng minh là có hiệu quả cao trong việc phòng ngừa viêm phổi, viêm màng não, viêm tai giữa và các bệnh nhiễm trùng khác do phế cầu khuẩn gây ra. Theo thống kê, mỗi năm ở Hoa Kỳ, có khoảng 900.000 ca mắc viêm phổi do phế cầu khuẩn, với gần 400.000 trường hợp nhập viện và tỷ lệ tử vong khoảng 5 – 7%. Tại Việt Nam, mỗi năm có khoảng 300.000 – 500.000 người mắc viêm phổi do bệnh lý phế cầu xâm lấn. Nếu tính cả phế cầu không xâm lấn thì con số này có thể lên đến hàng triệu.

Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC), mỗi năm, bệnh phế cầu khuẩn gây ra khoảng 2.000 trường hợp viêm màng não do phế cầu khuẩn. Đây là loại bệnh phế cầu khuẩn xâm lấn nghiêm trọng nhất, đặc biệt nguy hiểm với trẻ nhỏ. Căn bệnh này có thể dễ dàng cướp đi tính mạng của người bệnh với tỷ lệ tử vong khoảng 8% ở trẻ em và 22% ở người lớn, với những người sống sót thì di chứng thần kinh là rất phổ biến.

Từ khi vắc xin phế cầu xuất hiện, số ca mắc các bệnh nhiễm trùng do phế cầu khuẩn gây ra đã giảm đáng kể. Theo thống kê năm 2015 của WHO, vắc xin phế cầu khuẩn đã giúp 7,5 triệu trường hợp nhiễm phế cầu khuẩn được ngăn chặn và cứu sống khoảng 290.000 trẻ dưới 5 tuổi trên toàn cầu. Theo Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), trẻ em dưới 1 tuổi có tỷ lệ viêm màng não phế cầu khuẩn cao nhất, khoảng 10 trường hợp trên 100.000 dân, nhưng đã giảm đáng kể từ khi vắc xin phòng phế cầu khuẩn được đưa vào sử dụng.

Một nghiên cứu trên Tạp chí Y khoa New England với mẫu hơn 84.000 người tham gia có độ tuổi từ 65 tuổi cho thấy, có 45% số người được tiêm vắc xin phế cầu không bị viêm phổi và khoảng 75% số người được tiêm vắc xin không bị các bệnh phế cầu khuẩn xâm lấn như viêm màng não hoặc nhiễm trùng huyết.

Tại Hoa Kỳ, tiêm phòng vắc xin phế cầu làm giảm 98% số ca bệnh phế cầu xâm lấn ở trẻ em do các tuýp huyết thanh có trong vắc xin phế cầu cộng hợp. Tại Vương quốc Anh, tỷ lệ tử vong liên quan đến bệnh phế cầu xâm lấn ở trẻ dưới 5 tuổi đã giảm 69% trong 8 năm sau khi vắc xin phế cầu cộng hợp được đưa vào sử dụng.

tác dụng của vacxin phế cầu

Vắc xin phòng bệnh phế cầu có tác dụng nâng cao khả năng đề kháng, bảo vệ sức khỏe khỏi các bệnh lý, biến chứng nguy hiểm do phế cầu khuẩn gây ra.

Ai nên tiêm phòng vắc xin phế cầu?

Vắc xin phế cầu là một trong những loại vắc xin quan trọng, được khuyến nghị cho trẻ từ 2 tháng tuổi và người lớn. Đặc biệt, những người có hệ miễn dịch yếu hoặc mắc các bệnh mạn tính, nhất là các bệnh đường hô hấp như bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD), nên ưu tiên tiêm vắc xin phế cầu để phòng ngừa các biến chứng nguy hiểm do phế cầu khuẩn gây ra. Một số đối tượng nên tiêm phòng vắc xin phế cầu gồm:

  • Trẻ nhỏ dưới 5 tuổi: Trẻ nhỏ dưới 5 tuổi có hệ miễn dịch còn non yếu, chưa hoàn thiện nên dễ bị vi khuẩn phế cầu tấn công và gây bệnh. Đây cũng là đối tượng chịu ảnh hưởng nặng nề nếu không được điều trị kịp thời.
  • Người trên 65 tuổi: Khi tuổi tác tăng, hệ thống miễn dịch suy giảm đáng kể về khả năng hoạt động, khiến người cao tuổi dễ bị vi khuẩn phế cầu tấn công, gây ra các bệnh nhiễm trùng nguy hiểm. Khi mắc bệnh, do khả năng đề kháng với bệnh tật bị suy yếu, người cao tuổi cũng đối mặt với tình trạng bệnh nặng hơn, dễ biến chứng, phải nhập viện cùng tỷ lệ tử vong cao.
  • Người có hệ thống miễn dịch yếu, mắc bệnh tim, tiểu đường, hen suyễn…: Khi hệ thống miễn dịch suy yếu, khả năng chống lại các bệnh nhiễm trùng suy giảm, tạo điều kiện thuận lợi cho các vi khuẩn tấn công và gây ra các bệnh nguy hiểm như viêm phổi, viêm màng não…
  • Suy giảm miễn dịch do hóa trị liệu, cấy ghép tạng, nhiễm HIV/AIDS: Những đối tượng này cũng dễ bị viêm phổi vì hệ thống miễn dịch hoạt động kém hiệu quả. Do đó, tiêm vắc xin phế cầu chính là biện pháp an toàn và hiệu quả nhất để phòng ngừa các bệnh do phế cầu gây ra.
  • Người hút thuốc lá: Những người hút thuốc lá trong thời gian dài có thể gây tổn thương các sợi lông mao bên trong phổi, làm suy yếu khả năng lọc vi trùng và bụi bẩn, miễn dịch niêm mạc đường hô hấp hoạt động kém hiệu quả, dễ bị phế cầu khuẩn tấn công, nguy cơ cao dẫn đến viêm phổi.
  • Người nghiện rượu nặng: Uống quá nhiều rượu sẽ gây suy giảm hệ thống miễn dịch, làm giảm hiệu quả của các tế bào bạch cầu trong việc chống nhiễm trùng.
  • Người bệnh trải qua phẫu thuật hoặc mắc bệnh nghiêm trọng: Những người này có nguy cơ bị viêm phổi cao khi hệ thống miễn dịch yếu do phẫu thuật, chấn thương hoặc bệnh tật nặng. Do đó, cần được tiêm vắc xin phế cầu đầy đủ và đúng lịch để phòng ngừa bệnh.
  • Những người thường xuyên tiếp xúc với người dễ bị mắc bệnh như: nhân viên y tế, thành viên gia đình chăm sóc người cao tuổi… cũng cần tiêm vắc xin phòng bệnh phế cầu để giảm nguy cơ lây nhiễm.
Ai nên tiêm phòng vắc xin phế cầu?

Trẻ em là nhóm đối tượng nên tiêm vắc xin phế cầu đầy đủ vì hệ miễn dịch của trẻ còn non yếu, dễ bị vi khuẩn tấn công và gây bệnh.

Các trường hợp chống chỉ định tiêm vacxin phế cầu

Không phải tất cả đối tượng đều có thể tiêm vắc xin phế cầu khuẩn. Một số đối tượng không nên tiêm vắc xin phế cầu bao gồm:

  • Các đối tượng bị dị ứng với thành phần của vắc xin phế cầu: Nếu có biểu hiện dị ứng như mẩn ngứa, phát ban, khó thở sau khi tiêm vắc xin phế cầu khuẩn hoặc bất kỳ thành phần nào của vắc xin, nên báo ngay cho bác sĩ trước khi tiêm để bác sĩ có thể đưa ra các chỉ định hợp lý.
  • Các đối tượng bị mắc các bệnh cấp tính hoặc bệnh nặng: Nếu người bệnh đang bị sốt cao, viêm đường hô hấp hoặc các bệnh lý nguy hiểm khác, nên chờ đến khi khỏi hoàn toàn mới được tiêm vắc xin phế cầu khuẩn theo những chỉ định của bác sĩ.
  • Phụ nữ đang mang thai hoặc cho con bú: Hiện tại chưa có đủ dữ liệu để đánh giá tác động của vắc xin phế cầu khuẩn đối với thai nhi hoặc trẻ sơ sinh đang được bú. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn cho mẹ và thai nhi, không nên tiêm vắc xin phế cầu trong thai kỳ.
  • Các đối tượng chống chỉ định khác theo thông tin kê toa của từng loại vắc xin phế cầu.

Cơ chế hoạt động của vắc xin phế cầu

Vắc xin phế cầu là một sinh phẩm y tế có thể tạo ra miễn dịch chủ động và ngăn ngừa các bệnh nghiêm trọng do vi khuẩn phế cầu gây ra. Vắc xin phế cầu hoạt động dựa trên nguyên lý “giới thiệu” cho hệ miễn dịch nhận biết các mầm bệnh có khả năng gây hại, nhưng trong một dạng an toàn, không gây bệnh.

Vắc xin này được phát triển bằng cách sử dụng các polysaccharide, là các phân tử đường phức tạp từ vỏ ngoài của vi khuẩn phế cầu (đối với vắc xin phế cầu sản xuất dựa trên công nghệ polysaccharide) hoặc sự kết hợp giữa các polysaccharide và các protein được gắn liền với những polysaccharide này (đối với vắc xin phế cầu cộng hợp).

Khi vắc xin được tiêm vào cơ thể, các thành phần kháng nguyên có trong vắc xin kích thích hệ miễn dịch sản sinh ra các kháng thể đặc hiệu chống lại vi khuẩn phế cầu. Những kháng thể này hoạt động như những “chất bảo vệ” hữu hiệu, giúp cơ thể nhận diện, tiêu diệt và “ghi nhớ” các đặc điểm của vi khuẩn, chủ động bảo vệ người được tiêm khỏi nguy cơ lây nhiễm và tấn công của vi khuẩn phế cầu nếu chẳng may tiếp xúc trong tương lai.

Đây là một phần của đáp ứng miễn dịch thích nghi, mà trong đó cơ thể ghi nhớ mầm bệnh đã tiếp xúc trước đó, từ đó có khả năng phản ứng nhanh hơn và mạnh mẽ hơn nếu gặp lại.

vắc xin phòng phế cầu

Vắc xin phế cầu hoạt động bằng cách kích thích hệ miễn dịch sản sinh ra các kháng thể đặc hiệu chống lại vi khuẩn phế cầu.

Vắc xin phế cầu có mấy loại theo công nghệ sản xuất?

Dựa trên công nghệ sản xuất, hiện nay, có hai loại vắc xin phế cầu được sử dụng rộng rãi để phòng ngừa các bệnh nghiêm trọng do vi khuẩn phế cầu gây ra, bao gồm:

1. Vắc xin phế cầu cộng hợp

Vắc xin phế cầu cộng hợp là loại vắc xin bao gồm các polysaccharide tinh khiết từ vi khuẩn phế cầu kết hợp với một protein mang. Sự kết hợp này giúp tăng cường phản ứng của hệ miễn dịch và tạo ra nhiều kháng thể hơn so với vắc xin phế cầu chỉ chứa polysaccharide. Độc tính của các thành phần vi khuẩn đã được giảm độc lực, thậm chí bất hoạt, vô hiệu hóa không còn khả năng gây bệnh cho người được tiêm nhưng vẫn đảm bảo hiệu quả đáp ứng miễn dịch tốt khi tiêm.

2. Vắc xin phế cầu polysaccharide

Vắc xin phế cầu polysaccharide là loại vắc xin chứa các polysaccharide từ bề mặt của các chủng vi khuẩn phế cầu. Vắc xin này được chỉ định để ngăn ngừa các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn phế cầu gây ra như viêm phổi, viêm màng não, nhiễm khuẩn huyết (nhiễm trùng máu)…

Khi được tiêm vào cơ thể, các polysaccharide này kích thích hệ miễn dịch sản sinh ra kháng thể đặc hiệu, giúp nhận diện và tiêu diệt vi khuẩn phế cầu khi chúng xâm nhập vào cơ thể.

Các loại vắc xin phế cầu phổ biến hiện nay

Hiện nay Việt Nam lưu hành các loại vắc xin phế cầu, bao gồm:

1. Vắc xin phế cầu Prevenar 13 (Vắc xin phế cầu 13)

Vắc xin Prevenar 13 cung cấp khả năng phòng các bệnh phế cầu khuẩn xâm lấn gây nguy hiểm cho trẻ em và người lớn như viêm phổi, viêm màng não, nhiễm khuẩn huyết (nhiễm trùng máu), viêm tai giữa cấp tính,… do 13 chủng phế cầu khuẩn gây ra (type 1, 3, 4, 5, 6A, 6B, 7F, 9V, 14, 18C, 19A, 19F và 23F).

Vắc xin Prevenar 13 được nghiên cứu và phát triển bởi tập đoàn hàng đầu thế giới về dược phẩm và chế phẩm sinh học – Pfizer (Mỹ), sản xuất tại Bỉ.. Vắc xin Prevenar 13 được chỉ định tiêm bắp (vùng cơ delta) với liều 0,5ml, được chỉ định cho trẻ từ 6 tuần tuổi trở lên và người lớn.

2. Vắc xin phế cầu Synflorix (Vắc xin phế cầu 10)

Vắc xin Synflorix được nghiên cứu và phát triển bởi tập đoàn Glaxosmithkline (GSK) – Bỉ, có khả năng phòng tránh 10 chủng vi khuẩn phế cầu gồm 1, 4, 5, 6B, 7F, 9V, 14, 18C, 19F và 23F gây các bệnh như: viêm phổi, viêm màng não, hội chứng nhiễm trùng, nhiễm khuẩn huyết và viêm tai giữa cấp,… Vắc xin Synflorix (Bỉ) được chỉ định cho trẻ từ 6 tuần tuổi trở lên và trước sinh nhật lần thứ 6.

3. Vắc xin phế cầu Vaxneuvance (Vắc xin phế cầu 15)

Vắc xin phế cầu Vaxneuvacne (Ireland) là vắc xin phế cầu cộng hợp, phòng ngừa 15 tuýp huyết thanh của vi khuẩn phế cầu, gồm: 1, 3, 4, 5, 6A, 6B, 7F, 9V, 14, 18C, 19A, 19F, 22F, 23F và 33F, là các tác nhân nguy hiểm và phổ biến hàng đầu gây viêm phổi, viêm màng não, nhiễm trùng huyết, viêm xoang, viêm tai giữa… ở cả trẻ em và người lớn, chỉ định tiêm sớm cho trẻ từ 2 tháng tuổi (tiêm sớm nhất từ lúc 6 tuần tuổi) và người lớn.

Vắc xin Vaxneuvacne được nghiên cứu và sản xuất bởi Tập đoàn Dược phẩm hàng đầu trên toàn cầu – MSD (Mỹ), sản xuất tại Ireland.

4. Vắc xin phế cầu Prevenar 20

Vắc xin Prevenar 20 hay phế cầu 20 giúp người tiêm tạo được miễn dịch chủ động phòng các bệnh lý phế cầu xâm lấn bao gồm viêm phổi kèm nhiễm khuẩn huyết, viêm màng não, nhiễm khuẩn huyết… và các bệnh phế cầu không xâm lấn như viêm tai giữa, viêm xoang do 20 tuýp vi khuẩn phế cầu gây ra.

Cụ thể, vắc xin Prevenar 20 có khả năng phòng 20 tuýp vi khuẩn phế cầu bao gồm: 1, 3, 4, 5, 6A, 6B, 7F, 8, 9V, 10A, 11A, 12F, 14, 15B, 18C, 19A, 19F, 22F, 23F và 33F. Prevenar 20 được chỉ định cho người từ 18 tuổi trở lên. Với lịch tiêm 1 mũi cho người từ 18 tuổi. Với người sau cấy tế bào gốc tạo máu bất kể tiền sử tiêm chủng vắc xin phế cầu trước khi cấy tế bào gốc tạo máu, có lịch tiêm 4 mũi:

  • Mũi 1: tại thời điểm tiêm lần đầu tiên;
  • Mũi 2: 01 tháng sau mũi 1;
  • Mũi 3: 01 tháng sau mũi 2;
  • Mũi 4: 06 tháng sau mũi 3.

Để được tư vấn cụ thể lịch tiêm Prevenar 20 cho từng trường hợp, bạn nên đến các trung tâm tiêm chủng VNVC. Dựa vào thông tin Khách hàng cung cấp và kết quả khám sàng lọc, bác sĩ sẽ chỉ định lịch tiêm vắc xin phù hợp.

5. Vắc xin phế cầu Pneumovax 23

Vắc xin phế cầu 23 Pneumovax 23 do MSD (Mỹ) sản xuất, được sử dụng từ năm 1983 tại gần 50 quốc gia như Mỹ, Anh, Úc, Singapore… với hơn 400 triệu liều. Tại Việt Nam, vắc xin này được triển khai tiêm chủng lần đầu vào ngày 28/8/2024 tại hệ thống VNVC. Pneumovax 23 có khả năng phòng ngừa 23 chủng phế cầu khuẩn khác nhau (bao gồm: 1, 2, 3, 4, 5, 6B, 7F, 8, 9N, 9V, 10A, 11A, 12F, 14, 15B, 17F, 18C, 19A, 19F, 20, 22F, 23F, 33F), giúp bảo vệ hiệu quả trước nhiều biến thể gây bệnh nguy hiểm.

Vắc xin phế cầu 23 được chỉ định để ngăn ngừa các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn phế cầu gây ra như viêm phổi, viêm màng não, nhiễm khuẩn huyết (nhiễm trùng máu). Vắc xin khuyến cáo cho trẻ em từ 2 tuổi trở lên, thanh thiếu niên và người lớn, đặc biệt là những người có nguy cơ cao như người cao tuổi, người mắc các bệnh mãn tính, người suy giảm miễn dịch và những người từng mắc COVID-19. Vắc xin đã được chứng minh có hiệu quả cao đến 86% trong việc phòng ngừa bệnh do phế cầu khuẩn xâm lấn và viêm phổi ở người cao tuổi, người có bệnh nền.

vắc xin phế cầu khuẩn

Vắc xin Phế cầu 23 có khả năng phòng ngừa 23 chủng khác nhau của vi khuẩn phế cầu, được chỉ định để ngăn ngừa các bệnh như viêm phổi, viêm màng não, nhiễm khuẩn huyết (nhiễm trùng máu).

Vắc xin phế cầu tiêm mấy mũi?

Tùy thuộc vào độ tuổi, loại vắc xin và tình trạng sức khỏe của người được tiêm chủng, các bác sĩ sẽ chỉ định lịch tiêm và số lượng mũi tiêm vắc xin phế cầu phù hợp. Theo đó, 3 loại vắc xin phế cầu Prevenar 13, vắc xin Synflorix (Vắc xin phế cầu 10) và vắc xin phế cầu Pneumovax 23 sẽ có lịch tiêm cụ thể như sau:

Loại vắc xin Độ tuổi Lịch tiêm
Prevenar 13 6 tuần – dưới 7 tháng 4 mũi: M1, M2 (+1 tháng), M3 (+1 tháng), M4 (+8 tháng từ M3, trẻ 11–15 tháng)
Prevenar 13 7 tháng – dưới 12 tháng 3 mũi: M1, M2 (+1 tháng), M3 (+6 tháng từ M2, trẻ trên 1 tuổi)
Prevenar 13 12 tháng – dưới 24 tháng 2 mũi: M1, M2 (+2 tháng)
Prevenar 13 Từ 24 tháng trở lên 1 mũi đơn
Synflorix 6 tuần – 6 tháng 4 mũi: M1, M2 (+1 tháng), M3 (+1 tháng), M4 (+6 tháng từ M3, trẻ trên 1 tuổi)
Synflorix 7 – 11 tháng 3 mũi: M1, M2 (+1 tháng), M3 (+6 tháng từ M2, trẻ trên 1 tuổi)
Synflorix 12 tháng – dưới 6 tuổi 2 mũi: M1, M2 (+2 tháng)
Vaxneuvance 6 tuần – dưới 7 tháng 4 mũi: M1, M2 (+1 tháng), M3 (+1 tháng), M4 (+8 tháng từ M3, trẻ từ 1 tuổi trở lên)
Vaxneuvance 7 tháng – dưới 12 tháng 3 mũi: M1, M2 (+1 tháng), M3 (+6 tháng từ M2, trẻ từ 1 tuổi trở lên)
Vaxneuvance 12 tháng – dưới 24 tháng 2 mũi: M1, M2 (+2 tháng)
Vaxneuvance Từ 2 tuổi trở lên 1 mũi đơn
Prevenar 20 Từ 18 tuổi trở lên 1 mũi đơn; 4 mũi (người sau cấy tế bào gốc tạo máu): M1, M2 (+1 tháng), M3 (+1 tháng), M4 (+6 tháng từ M3)
Pneumovax 23 Từ 2 tuổi trở lên 1 mũi cơ bản; Nhắc lại sau 5 năm với người nguy cơ cao

Chú ý, để đảm bảo hiệu quả phòng ngừa bệnh lý phế cầu tốt nhất cho trẻ em và người lớn, tất cả trẻ em cần hoàn thành lịch tiêm vắc xin phế cầu cộng hợp trước (Phế cầu 10 và phế cầu 13) sau đó cần tiêm bổ sung thêm vắc xin phế cầu 23 và tất cả người lớn cần hoàn thành lịch tiêm vắc xin phế cầu cộng hợp trước (Phế cầu 13) sau đó cần tiêm bổ sung thêm vắc xin phế cầu 23.

Nếu bạn muốn hiểu sâu hơn về chủ đề này, hãy tham khảo bài viết này:

Vắc xin phế cầu có tác dụng trong bao lâu?

Vắc xin phế cầu có tác dụng trong bao lâu còn phụ thuộc vào loại vắc xin, công nghệ sản xuất vắc xin và cũng phụ thuộc vào khả năng đáp ứng miễn dịch của cơ thể mỗi người. Tuy nhiên, nếu thực hiện tiêm chủng các mũi vắc xin phế cầu theo đúng phác đồ quy định, vắc xin có thể sinh kháng thể bảo vệ lâu dài, từ vài chục năm đến cả đời.

Tác dụng phụ của vắc xin phế cầu có thể gặp phải

Cũng giống như các loại vắc xin khác, vắc xin phế cầu cũng có thể gây ra một số tác dụng phụ, mặc dù chúng thường là nhẹ và tạm thời. Các tác dụng phụ phổ biến bao gồm:

  • Phản ứng tại chỗ tiêm: ban đỏ, chai cứng, đau sưng nhức tại vết tiêm. Đây là phản ứng thông thường của cơ thể đối với việc tiêm chủng và thường sẽ giảm dần trong vài ngày.
  • Các phản ứng toàn thân khác: sốt, mệt mỏi, đau đầu…

Mặc dù các tác dụng phụ này có thể gây khó chịu nhưng thường không nghiêm trọng và sẽ tự biến mất sau 1 – 2 ngày. Tuy nhiên, nếu trong trường hợp các triệu chứng nghiêm trọng hoặc kéo dài hơn dự kiến, cần theo dõi sức khỏe và liên hệ với bác sĩ hoặc đến cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám và xử lý kịp thời.

tác dụng phụ của vắc xin phế cầu

Sau khi tiêm vắc xin phế cầu có thể gặp một số tác dụng phụ như sốt nhẹ, cơ thể mệt mỏi.

VNVC: Địa chỉ tiêm vắc xin phế cầu an toàn, uy tín

Hệ thống VNVC là đơn vị đầu tiên đưa về và triển khai tiêm chủng các vắc xin phế cầu thế hệ mới như Prevenar 13 (Bỉ) và Pneumovax 23 (Mỹ), bảo vệ trước nhiều chủng phế cầu nguy hiểm. VNVC hợp tác trực tiếp với các hãng vắc xin hàng đầu thế giới như GSK, Sanofi, Pfizer, Merck, đảm bảo vắc xin chính hãng, chất lượng cao. Vắc xin được bảo quản nghiêm ngặt trong hệ thống dây chuyền lạnh đạt chuẩn GSP, đảm bảo hiệu lực tối đa trong mọi khâu bảo quản và vận chuyển.

VNVC cam kết tiêm chủng an toàn với quy trình 8 bước khép kín, phòng xử trí phản ứng sau tiêm đầy đủ, đội ngũ bác sĩ – điều dưỡng được đào tạo chuyên sâu và đạt chứng chỉ tiêm chủng an toàn. Trung tâm cũng mang đến mức giá ổn định, không tăng khi vắc xin khan hiếm, hỗ trợ trả góp không lãi suất, tạo điều kiện cho người dân dễ dàng tiếp cận vắc xin phế cầu và nhiều loại vắc xin thiết yếu khác.

VNVC: Địa chỉ tiêm vắc xin phế cầu an toàn, uy tín

Tất cả vắc xin đều được bảo quản trong hệ thống dây chuyền bảo quản lạnh (Cold chain) đạt tiêu chuẩn GSP chất lượng, đảm bảo nhiệt độ bảo quản từ 2 – 8 độ C theo đúng quy định nghiêm ngặt của nhà sản xuất.

Vắc xin phế cầu là biện pháp hiệu quả giúp bảo vệ cơ thể trước nhiều chủng vi khuẩn phế cầu nguy hiểm, đặc biệt ở trẻ nhỏ, người cao tuổi và người có bệnh nền. Để đảm bảo tiêm chủng an toàn, chất lượng, đúng lịch, hãy lựa chọn hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC – nơi cung cấp vắc xin phế cầu chính hãng, được bảo quản đạt chuẩn GSP, với quy trình tiêm chủng khép kín, đội ngũ y tế chuyên nghiệp. Đặt lịch tiêm vắc xin phế cầu tại VNVC ngay hôm nay để nhận nhiều ưu đãi hấp dẫn và chủ động bảo vệ sức khỏe bản thân, gia đình!

Đánh giá bài viết
08:24 11/06/2025
Nguồn tham khảo
  1. Chapter 17: Pneumococcal disease. (2024, May 1). Epidemiology and Prevention of Vaccine-Preventable Diseases. https://www.cdc.gov/pinkbook/hcp/table-of-contents/chapter-17-pneumococcal-disease.html