Mở cửa 7h30 - 17h00 / T2 - CN xuyên trưa
Bọng mắt là tình trạng phổ biến ở nhiều người, không phân biệt độ tuổi hay giới tính. Dù không gây đau đớn, nhưng sự xuất hiện của chúng lại khiến khuôn mặt trông thiếu sức sống và già hơn so với tuổi thật. Vậy, bọng mắt là gì? Tự nhiên bị sưng bọng mắt là bệnh gì? Nguyên nhân đến từ đâu? Hãy cùng Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome tìm hiểu ngay trong bài viết sau.
Bọng mắt là gì? Nguyên nhân bọng mắt dưới hình thành là do đâu?
Bọng mắt là tình trạng vùng da dưới mắt sưng phồng hoặc nhô ra, thường do tích tụ chất lỏng, mỡ thừa hoặc lão hóa da. Đây là hiện tượng phổ biến, không nguy hiểm nhưng ảnh hưởng đến thẩm mỹ, khiến gương mặt trông mệt mỏi, già nua. Bọng mắt có thể xuất hiện tạm thời do thiếu ngủ, căng thẳng hoặc trở thành vấn đề kéo dài nếu liên quan đến di truyền, tuổi tác hoặc bệnh lý.
Bọng mắt thường biểu hiện qua vùng mí dưới sưng phồng, kèm theo da nhăn nheo hoặc chảy xệ. Ngoài ra, bọng mắt có thể khiến quầng thâm xuất hiện rõ hơn, làm mắt có cảm giác nặng nề, đặc biệt vào buổi sáng sau khi ngủ dậy.
Bọng mắt có thể hình thành do nhiều yếu tố khác nhau, từ lão hóa tự nhiên đến thói quen sinh hoạt và các bệnh lý tiềm ẩn. Việc xác định nguyên nhân giúp lựa chọn phương pháp cải thiện phù hợp và hiệu quả hơn. Dưới đây là 3 nhóm nguyên nhân thường gặp gây nên tình trạng bọng mắt:
Theo thời gian, cấu trúc nâng đỡ vùng mắt suy yếu khiến da mất độ đàn hồi, mô mỡ dễ trượt ra phía trước và dịch mô tích tụ nhiều hơn dưới mí dưới. Đây là lý do người lớn tuổi thường xuất hiện bọng mắt cố định, không thay đổi theo tư thế hay thói quen sinh hoạt.
Bên cạnh đó, quá trình suy giảm collagen và elastin do lão hóa còn khiến da nhăn nheo, chảy xệ, làm bọng mắt càng lộ rõ. Thế nên, ở người cao tuổi, bọng mắt chủ yếu hình thành do thay đổi cấu trúc mô nâng đỡ hơn là yếu tố tạm thời.
Bọng mắt không chỉ là vấn đề của tuổi tác mà còn bị ảnh hưởng đáng kể bởi thói quen sinh hoạt. Thiếu ngủ, căng thẳng kéo dài và lạm dụng thiết bị điện tử dễ gây ứ trệ tuần hoàn vùng quanh mắt, dẫn đến sưng nhẹ vào buổi sáng.
Bên cạnh đó, việc uống nhiều rượu, ăn mặn… khiến cơ thể giữ nước, trong đó vùng mắt có thể là nơi thể hiện rõ mức độ tích tụ chất lỏng dưới da. Ngoài ra, dị ứng, thời tiết lạnh hoặc sử dụng mỹ phẩm không phù hợp có thể gây kích ứng da, làm tình trạng bọng mắt nặng hơn nếu không kiểm soát kịp thời.
Trong một số trường hợp, bọng mắt không đơn thuần là do lối sống hay lão hóa mà còn là biểu hiện sớm của các rối loạn sức khỏe. Những bệnh lý như viêm xoang, cường giáp, bệnh thận, gan hoặc tim có thể gây tích nước toàn thân, trong đó vùng quanh mắt thường bị ảnh hưởng đầu tiên.
Đặc biệt, nếu bọng mắt xuất hiện đột ngột, một bên hoặc kèm theo các triệu chứng như phù mặt, mệt mỏi, khó thở, thì đó có thể là dấu hiệu cảnh báo cần được thăm khám sớm. Vì vậy, không nên chủ quan khi bọng mắt kèm theo bất thường toàn thân.
Bọng mắt không chỉ có một dạng duy nhất mà được chia thành nhiều loại khác nhau dựa trên nguyên nhân và đặc điểm biểu hiện, trong đó bao gồm:
Đây là dạng bọng mắt thường thấy ở người trung niên trở lên, khi cấu trúc cơ và mô quanh mắt yếu dần theo thời gian. Mỡ dưới da trượt ra phía trước, tạo thành túi phồng cố định ở mí dưới, không thay đổi trong ngày dù nghỉ ngơi hay vận động. Bên cạnh đó, do tình trạng này liên quan đến lão hóa cấu trúc, nên loại này thường khó cải thiện bằng các biện pháp thông thường mà có thể cần can thiệp chuyên sâu.
Khác với mỡ thừa, bọng mắt do tích nước có tính chất thay đổi theo thời điểm trong ngày – thường rõ nhất vào buổi sáng và giảm dần khi vận động. Tình trạng này xuất hiện khi cơ thể bị giữ nước do chế độ ăn mặn, thiếu ngủ, rối loạn nội tiết hoặc thay đổi hormone. Ngoài ra, thời tiết, dị ứng và tư thế ngủ thiếu cân đối (nằm nghiêng một bên trong thời gian dài) cũng có thể làm tình trạng này trở nên rõ rệt hơn, đặc biệt ở người trẻ tuổi hoặc phụ nữ trong giai đoạn hành kinh.
Một số trường hợp bọng mắt không liên quan đến mô mỡ hay giữ nước mà chỉ là cảm giác “ảo giác thị giác” do da nhão hoặc quầng thâm gây ra. Lúc này, vùng dưới mắt không có mô phồng thực sự, nhưng da mỏng, lỏng hoặc sậm màu lại tạo hiệu ứng trũng sâu.
Mặt khác, bọng mắt “giả” thường dễ bị nhầm lẫn với bọng mắt do túi mỡ hoặc tích nước, dẫn đến điều trị không đúng cách. Do đó, việc nhận biệt chính xác là rất quan trọng để lựa chọn hướng xử lý phù hợp.
Quầng thâm dưới mắt có thể góp phần gây hiệu ứng “bọng mắt giả”
Trong phần lớn trường hợp, bọng mắt không phải là vấn đề sức khỏe nguy hiểm mà chủ yếu ảnh hưởng đến thẩm mỹ, khiến gương mặt trông mệt mỏi và thiếu sức sống. Tuy nhiên, nếu kéo dài, tình trạng này có thể làm giảm sự tự tin, gây tâm lý tự ti và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, đặc biệt ở người trẻ hoặc người thường xuyên giao tiếp xã hội.
Trong một số trường hợp, đây đôi khi lại là dấu hiệu cảnh báo các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn. Nếu sưng chỉ xuất hiện ở một bên, đi kèm biểu hiện như đỏ, đau, ngứa hoặc phù nề lan rộng, người bệnh nên đi khám để loại trừ các nguyên nhân bệnh lý như viêm mô, dị ứng hoặc rối loạn thần kinh. Vì vậy, không nên chủ quan khi bọng mắt xuất hiện bất thường, đột ngột hoặc kèm triệu chứng khó chịu.
Tùy vào nguyên nhân và mức độ bọng mắt, phương pháp điều trị có thể dao động từ không xâm lấn đến phẫu thuật chuyên sâu. Mỗi kỹ thuật đều có ưu – nhược điểm riêng, vì vậy cần thăm khám để chọn hướng điều trị phù hợp, an toàn và đạt hiệu quả tối ưu. Cụ thể như sau:
Đây là phương pháp điều trị tối ưu đối với bọng mắt do mỡ thừa, giúp loại bỏ túi mỡ một cách chính xác và lâu dài. Phẫu thuật được thực hiện qua đường kết mạc hoặc dưới da mi dưới, tùy vào tình trạng mô. Tuy nhiên, vì là thủ thuật xâm lấn cao nên cần thực hiện bởi bác sĩ chuyên khoa có kinh nghiệm để đảm bảo tính an toàn và thẩm mỹ lâu dài.
Tiêm filler là lựa chọn ít xâm lấn, phù hợp với trường hợp có rãnh lệ sâu làm bọng mắt trông rõ hơn. Bằng cách làm đầy vùng hõm và cải thiện độ phản chiếu ánh sáng dưới mắt, phương pháp này giúp “che mờ” bọng mắt một cách tự nhiên.
Ngoài ra, filler chứa axit hyaluronic – thành phần có tính háo nước cao, giúp tạo hiệu ứng giữ ẩm cho da và nâng đỡ mô mềm vùng mi dưới. Hiệu quả duy trì của phương pháp này thường kéo dài từ 6-12 tháng, tuy nhiên cần được thực hiện bởi chuyên gia để tránh biến chứng.
Công nghệ RF vi điểm hoạt động bằng cách đưa sóng tần số vô tuyến (tần số của sóng radio) vào sâu dưới da qua các đầu kim siêu nhỏ, từ đó kích thích tăng sinh collagen và làm săn chắc lớp mô nâng đỡ. Phương pháp này đặc biệt hiệu quả với bọng mắt nhẹ do da lỏng hoặc có dấu hiệu chùng sớm. Ưu điểm là ít xâm lấn, không cần nghỉ dưỡng dài, tuy nhiên hiệu quả thường chậm, cần tích lũy dần sau vài buổi điều trị.
Minh họa đầu máy RF vi điểm chứa nhiều đầu kim nhọn có thể phát ra sóng RF
Nhóm phương pháp tái tạo da không cần phẫu thuật như căng chỉ, laser CO₂ fractional, PRP hoặc lăn kim thường phù hợp với tình trạng nhẹ đến trung bình. Trong đó:
Lưu ý, mỗi phương pháp đều có ưu nhược điểm riêng và hiệu quả còn tùy thuộc vào thể trạng cá nhân (cơ địa) cũng như tay nghề của bác sĩ. Do đó, cần nhắc ý kiến chuyên gia để lựa chọn được phương pháp phù hợp.
Đối với những trường hợp nhẹ do sinh hoạt thiếu khoa học, tích nước hoặc da lão hóa sớm, các biện pháp tại nhà có thể hỗ trợ cải thiện rõ rệt nếu được áp dụng đều đặn. Dưới đây là những cách đơn giản, dễ thực hiện mà bạn có thể thử để làm dịu và hạn chế tình trạng bọng mắt.
Sử dụng mỹ phẩm phù hợp có thể hỗ trợ làm sáng vùng da dưới mắt
Khả năng chữa dứt điểm phụ thuộc vào nguyên nhân. Nếu bọng mắt do mỡ thừa, phẫu thuật lấy mỡ có thể giải quyết triệt để. Trường hợp do tích nước thường cải thiện tốt khi điều chỉnh chế độ ăn, ngủ và sinh hoạt.
Tuy nhiên, với bọng mắt do lão hóa da hoặc cơ địa da lỏng, việc điều trị thường mang tính cải thiện tạm thời (cần duy trì 6-24 tháng/lần), ví dụ như tiêm filler, lăn kim, laser bề mặt da… và khó đạt hiệu quả vĩnh viễn. Nếu muốn hiệu quả lâu dài hơn, có thể cân nhắc hỏi ý kiến bác sĩ về việc phẫu thuật cắt phần da chảy xệ để làm săn da.
Để hạn chế hình thành bọng mắt và duy trì vùng da quanh mắt săn chắc, cần kết hợp các biện pháp chăm sóc phù hợp từ sớm. Những thói quen đơn giản dưới đây có thể góp phần ngăn ngừa bọng mắt xuất hiện hoặc tiến triển nặng hơn theo thời gian. Cụ thể như sau:
Bên cạnh các biện pháp điều chỉnh lối sống nêu trên, người bị bọng mắt có thể bổ sung dưỡng chất từ thực phẩm chức năng để hỗ trợ tái tạo và phục hồi da từ bên trong. Sự kết hợp của Collagen, Sakura và L-Glutathione giúp cải thiện độ săn chắc, giảm hiện tượng chùng nhão và sạm màu quanh mắt, đồng thời hỗ trợ da sáng khỏe, đều màu và mịn màng hơn sau thời gian ngắn sử dụng.
Ngoài ra, các tinh chất Pomegranate và P. Leucotomos có khả năng chống oxy hóa mạnh, góp phần bảo vệ da trước tia UV và giảm viêm nhẹ dưới da, giúp vùng mắt bớt sưng, thâm và mệt mỏi. Việc bổ sung đúng dưỡng chất không chỉ hỗ trợ giảm rõ bọng mắt mà còn góp phần làm chậm quá trình lão hóa, phục hồi sức sống tự nhiên cho vùng da dưới mắt.
Tóm lại, bọng mắt tuy không phải là vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, nhưng lại ảnh hưởng rõ rệt đến thẩm mỹ. Việc xác định đúng nguyên nhân là bước đầu quan trọng để lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp. Nếu tình trạng kéo dài, kèm dấu hiệu bất thường, mỗi người cần chủ động thăm khám để được tư vấn hướng xử trí tối ưu.
