Phẫu thuật cắt trĩ được chỉ định khi búi trĩ sa nặng, chảy máu kéo dài hoặc không đáp ứng điều trị bảo tồn. Người bệnh thường băn khoăn về thời điểm cần can thiệp, mức độ an toàn và các kỹ thuật hiện nay. Để hiểu rõ bản chất phương pháp này và cân nhắc lựa chọn phù hợp, hãy cùng Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome tìm hiểu trong phần nội dung tiếp theo.

Khi nào thì nên phẫu thuật cắt trĩ?
Phẫu thuật cắt trĩ là phương pháp loại bỏ búi trĩ khi bệnh nặng, gây đau, chảy máu hoặc không đáp ứng điều trị nội khoa. Thủ thuật giúp giải quyết triệt để búi trĩ, giảm nguy cơ tái phát và cải thiện sinh hoạt, thường được áp dụng cho trĩ độ III – IV hoặc trĩ huyết khối đau nhiều.
Mổ cắt trĩ là phương pháp loại bỏ trực tiếp búi trĩ bằng dao mổ, laser hoặc máy khâu vòng, nhằm giải quyết triệt để tình trạng sa búi trĩ và chảy máu kéo dài. Khác với các thủ thuật xâm lấn tối thiểu như thắt búi trĩ, chích xơ hay quang đông hồng ngoại chỉ tác động làm teo búi trĩ, phẫu thuật là bước can thiệp sâu hơn, giúp loại bỏ tận gốc búi trĩ đã phì đại hoặc hoại tử.
Phẫu thuật giữ vai trò quan trọng trong điều trị bệnh trĩ giai đoạn nặng (độ III – IV) hoặc khi có biến chứng như tắc mạch, sa nghẹt búi trĩ. Tuy nhiên, đây được xem là biện pháp sau cùng, chỉ được chỉ định khi các phương pháp bảo tồn như thay đổi lối sống, dùng thuốc hay thủ thuật hỗ trợ không còn mang lại hiệu quả tối ưu, giúp tránh đau đớn và biến chứng không cần thiết.
Người bệnh thường được chỉ định mổ khi trĩ độ III – IV, búi trĩ sa thường xuyên, chảy máu kéo dài, đau nhiều do huyết khối hoặc không đáp ứng thuốc và thủ thuật bảo tồn. Phẫu thuật giúp loại bỏ búi trĩ, hạn chế biến chứng và cải thiện chất lượng sống. Cụ thể:
Phẫu thuật cắt trĩ được chỉ định trong các trường hợp búi trĩ phì đại, sa thường xuyên hoặc kèm biến chứng. Những đối tượng sau cần được xem xét thực hiện thủ thuật này:

Người bệnh nên phẫu thuật cắt trĩ khi thấy các dấu hiệu chảy máu, đau rát, sa búi trĩ… không thuyên giảm theo thời gian
Không phải ai mắc bệnh trĩ cũng có thể thực hiện phẫu thuật. Những trường hợp sức khỏe yếu hoặc có bệnh nền nghiêm trọng sẽ được trì hoãn hoặc chuyển hướng điều trị khác. Cụ thể gồm:
Vì vậy, trước khi cho chỉ định phẫu thuật, bác sĩ sẽ đánh giá toàn diện sức khỏe tổng thể để đảm bảo phẫu thuật cắt trĩ được tiến hành an toàn và mang lại hiệu quả điều trị tối ưu cho từng cá thể.
Dưới đây là bảng so sánh nhanh 5 phương pháp phẫu thuật cắt trĩ phổ biến hiện nay:
| Phương pháp | Cấp độ/Phân loại trĩ phù hợp | Ưu điểm | Mức độ đau | Thời gian phục hồi |
| 1. Longo (PPH) – Khâu treo niêm mạc búi trĩ | Trĩ nội độ II – III, trĩ sa chưa biến chứng | Ít đau, phục hồi nhanh, thẩm mỹ cao, không làm tổn thương da quanh hậu môn | Thấp – vừa | 7 – 14 ngày |
| 2. Milligan-Morgan – Phẫu thuật cắt để hở | Trĩ nội hoặc hỗn hợp độ III – IV hoặc có biến chứng (nghẹt, hoại tử) | Loại bỏ triệt để búi trĩ, xử lý được ca phức tạp, hiệu quả lâu dài, giảm tái phát | Cao | 3 – 4 tuần |
| 3. Ferguson – Cắt trĩ khâu kín | Trĩ nội hoặc hỗn hợp độ III – IV | Ít đau hơn phương pháp để hở, ít rỉ dịch, lành nhanh hơn | Vừa | 2 – 3 tuần |
| 4. Laser Diode (LHP) – Laser Hemorrhoidoplasty | Trĩ nội độ II – III, trĩ hỗn hợp nhẹ | Ít xâm lấn, chảy máu rất ít, phục hồi nhanh, thẩm mỹ cao | Thấp | 7 – 10 ngày |
| 5. THD – Khâu triệt mạch trĩ qua Doppler | Trĩ nội độ II – III (búi trĩ chưa sa nhiều) | Ít đau, bảo tồn mô, giảm chảy máu, phù hợp người sợ đau | Thấp – vừa | 1 – 2 tuần |
Đây là kỹ thuật hiện đại, sử dụng máy khâu vòng để cắt khoanh niêm mạc trên đường lược, qua đó làm giảm lưu lượng máu đến búi trĩ và kéo búi trĩ trở về vị trí ban đầu. Phương pháp này đặc biệt phù hợp với trĩ nội và trĩ hỗn hợp độ II – III, nhất là khi búi trĩ sa nhẹ nhưng chưa gây biến chứng.
Ưu điểm nổi bật của phẫu thuật cắt trĩ Longo là ít đau, không để lại vết thương hở và người bệnh có thể sinh hoạt bình thường sau 7 – 10 ngày. Tuy nhiên, phương pháp này đòi hỏi bác sĩ có kinh nghiệm và chi phí thường cao hơn so với kỹ thuật truyền thống.

Minh họa phương pháp phẫu thuật cắt trĩ Longo
Kỹ thuật phẫu thuật cắt trĩ bằng Laser Diode hoặc LHP (Laser Hemorrhoidoplasty) là phương pháp hiện đại, ứng dụng năng lượng laser để đốt triệt mạch máu nuôi búi trĩ, giúp búi trĩ co nhỏ và teo dần mà không cần rạch da hay cắt bỏ mô. Phương pháp này đặc biệt phù hợp cho trĩ nội độ II – III hoặc trường hợp có cả trĩ nội và ngoại ở mức độ nhẹ.
Ngoài ra, đây là lựa chọn tối ưu cho người sợ đau hoặc mong muốn phục hồi nhanh. Bên cạnh đó, laser còn giúp giảm chảy máu, hạn chế sẹo và rút ngắn thời gian nằm viện xuống chỉ còn 1 – 2 ngày. Tuy nhiên, chi phí cao và yêu cầu thiết bị chuyên biệt là hạn chế chính của phương pháp này.
THD (Transanal Hemorrhoidal Dearterialization) là phẫu thuật cắt trĩ tiên tiến sử dụng đầu dò Doppler để xác định chính xác các động mạch nuôi búi trĩ, sau đó bác sĩ khâu thắt chúng lại nhằm cắt nguồn máu nuôi dưỡng. Cách làm này giúp giảm sưng, chảy máu và sa búi trĩ mà không cần cắt bỏ mô.
Phương pháp phù hợp cho trĩ nội độ II – III, mang lại hiệu quả thẩm mỹ cao, ít đau và hồi phục nhanh. Tuy nhiên, hiệu quả phụ thuộc nhiều vào tay nghề bác sĩ và trang thiết bị hỗ trợ.
Phương pháp Ferguson là biến thể cải tiến của Milligan-Morgan, trong đó phẫu thuật cắt trĩ được thực hiện tương tự nhưng vết thương được khâu kín lại bằng chỉ tự tiêu. Điều này giúp giảm đau, hạn chế chảy máu và rút ngắn thời gian hồi phục đáng kể. Kỹ thuật này đặc biệt phù hợp với người mắc trĩ độ III – IV hoặc có búi trĩ lớn. Bên cạnh đó, việc khâu kín còn giúp tăng tính thẩm mỹ và giảm nguy cơ hình thành sẹo xơ vùng hậu môn.
Đây là phẫu thuật cắt trĩ truyền thống, được xem là “tiêu chuẩn vàng” trong điều trị trĩ nặng nhờ khả năng loại bỏ triệt để búi trĩ và phần niêm mạc bị giãn. Bác sĩ tiến hành cắt bỏ hoàn toàn búi trĩ, để hở vết mổ nhằm thoát dịch và giảm nguy cơ nhiễm trùng.
Phương pháp này phù hợp với trĩ nội hoặc trĩ hỗn hợp độ III – IV, khi búi trĩ sa thường xuyên, chảy máu nhiều hoặc có nguy cơ hoại tử. Ưu điểm của phương pháp này là điều trị triệt để và hiệu quả lâu dài.
Tuy nhiên, người bệnh thường đau nhiều và cần thời gian hồi phục kéo dài từ 3 – 4 tuần. Vì vậy, điều này cũng đòi hỏi công tác theo dõi và chăm sóc kỹ lưỡng trong giai đoạn hậu phẫu để tránh biến chứng nhiễm trùng.

Minh họa một buổi cắt trĩ truyền thống theo phương pháp Milligan-Morgan
Quy trình phẫu thuật cắt trĩ thường trải qua 3 bước, trong đó bao gồm:
Trước khi thực hiện phẫu thuật cắt trĩ, bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám và đánh giá tổng thể tình trạng bệnh. Người bệnh được nội soi đại – trực tràng để xác định vị trí, mức độ trĩ và để loại trừ các bệnh lý khác như ung thư hay polyp.
Ngoài ra, bác sĩ có thể chỉ định xét nghiệm máu, kiểm tra tim mạch và hướng dẫn nhịn ăn, vệ sinh ruột, ngưng sử dụng thuốc ảnh hưởng đông máu Bước này giúp hạn chế rủi ro trong quá trình phẫu thuật và đảm bảo kết quả điều trị tối ưu.
Tùy loại kỹ thuật được lựa chọn (Longo, Laser, Milligan-Morgan…), người bệnh sẽ được gây tê tủy sống hoặc gây mê toàn thân. Khi thuốc phát huy tác dụng, bác sĩ tiến hành các thao tác chuyên biệt của từng kỹ thuật chẳng hạn cắt búi trĩ, khâu treo niêm mạc hoặc triệt mạch máu nuôi búi trĩ bằng các phương tiện y khoa phù hợp.
Quá trình phẫu thuật cắt trĩ thường kéo dài 30 – 60 phút. Các kỹ thuật cắt trĩ hiện đại ngày nay giúp giảm đau đáng kể mà vẫn đảm bảo hiệu quả điều trị cho người bệnh.
Sau mổ, người bệnh được theo dõi tại viện từ 1 – 3 ngày để kiểm soát đau và phòng ngừa nhiễm trùng. Cảm giác đau rát, căng tức hoặc chảy dịch nhẹ là bình thường và sẽ giảm dần sau vài ngày. Tuy nhiên, nếu xuất hiện sốt cao, chảy máu nhiều hoặc đau tăng dần, cần thông báo ngay cho bác sĩ.
Giai đoạn hồi phục sau phẫu thuật cắt trĩ thường kéo dài 2 – 4 tuần, trong đó người bệnh nên ăn mềm, uống nhiều nước và giữ vệ sinh vùng hậu môn sạch sẽ để vết thương nhanh lành.
Phẫu thuật cắt trĩ thành công mới chỉ là bước đầu; quá trình chăm sóc hậu phẫu ảnh hưởng trực tiếp đến tốc độ lành vết thương và ngăn ngừa biến chứng. Việc vệ sinh và chế độ ăn uống là yếu tố then chốt trong giai đoạn này. Tham khảo mổ trĩ bao lâu thì lành hẳn và các bước chăm sóc hậu phẫu để tối ưu hóa tốc độ phục hồi và giảm thiểu cảm giác đau đớn.
Sau phẫu thuật cắt trĩ, việc chăm sóc đúng cách đóng vai trò quyết định đến tốc độ hồi phục và nguy cơ tái phát. Giai đoạn này, người bệnh cần phối hợp chặt chẽ với bác sĩ, duy trì chế độ ăn uống – sinh hoạt khoa học để mô hậu môn nhanh lành và hạn chế biến chứng. Cụ thể, người bệnh cần:
Ngoài những lưu ý nêu trên, người bệnh cũng cần theo dõi phân và tình trạng vết thương, nếu có dấu hiệu sưng đỏ, rỉ mủ, phân chứa máu, dịch nhầy kéo dài hoặc cơn đau không thuyên giảm, nên đi khám ngay để xử lý kịp thời.

Người bệnh trĩ nên thăm khám trực tiếp với bác sĩ để được chỉ định phương pháp điều trị tối ưu
Người mắc bệnh trĩ có thể cân nhắc thăm khám tại Trung tâm Nội soi và Phẫu thuật Nội soi Tiêu hóa BVĐK Tâm Anh TP.HCM, nơi bác sĩ đánh giá toàn diện và tư vấn hướng điều trị cá thể hóa. Trung tâm áp dụng mô hình đa mô thức, ưu tiên điều trị bảo tồn và chỉ phẫu thuật khi thật cần thiết, nhờ đó tối ưu an toàn và rút ngắn thời gian hồi phục.
Để đặt lịch thăm khám và điều trị tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, bạn vui lòng liên hệ 093 180 6858 – 028 7102 6789 (TP.HCM) hoặc 024 7106 6858 – 024 3872 3872 (Hà Nội).
Tóm lại, phẫu thuật cắt trĩ không chỉ giúp loại bỏ búi trĩ mà còn cải thiện đáng kể chất lượng cuộc sống nếu được thực hiện đúng chỉ định. Mỗi trường hợp sẽ có phác đồ điều trị riêng, vì vậy việc khám và tư vấn với bác sĩ chuyên khoa là rất cần thiết để được hướng dẫn phương pháp phù hợp, hạn chế tái phát và đảm bảo an toàn sau điều trị.