Mở cửa 7h30 - 17h00 / T2 - CN xuyên trưa
Việc tìm kiếm các cách điều trị máu nhiễm mỡ tại nhà hiệu quả và đơn giản là bước đầu tiên quan trọng để duy trì mức lipid máu trong ngưỡng an toàn và giảm thiểu nguy cơ phát triển các biến chứng sức khỏe liên quan. Trong bài viết này, Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome sẽ giới thiệu đến bạn 12 cách điều trị mỡ máu cao, từ việc thay đổi lối sống đến áp dụng chế độ ăn uống lành mạnh, giúp bạn quản lý và cải thiện tình trạng máu nhiễm mỡ một cách an toàn ngay tại nhà.
Đâu là cách điều trị máu nhiễm mỡ tại nhà được nhiều chuyên gia khuyến nghị?
Bệnh máu nhiễm mỡ, hay còn được biết đến với tên là rối loạn lipid máu, là tình trạng mức độ cholesterol và/hoặc triglyceride trong máu cao hơn mức bình thường. Tình trạng này có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, viêm tụy, gan nhiễm mỡ, xơ gan, suy thận, tổn thương võng mạc và gián tiếp đe dọa đến tính mạng.
Bệnh mỡ máu có thể được kiểm soát nhưng KHÔNG THỂ được chữa khỏi hoàn toàn. Nhìn chung, mục tiêu chính của quá trình điều trị là để duy trì mức mỡ máu trong phạm vi an toàn, giúp dự phòng tối đa biến chứng, chứ không nhằm mục đích chữa khỏi bệnh.
Tuy không thể được chữa trị dứt điểm, bệnh máu nhiễm mỡ vẫn có thể được kiểm soát và cải thiện thông qua việc thay đổi lối sống, chế độ ăn uống, và khi cần thiết, có thể sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ. Dưới đây là một số cách điều trị mỡ máu cao phổ biến hiện nay:
Hạn chế chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa là cách điều trị máu nhiễm mỡ tại nhà đem lại hiệu quả cao. Nguyên nhân là vì tiêu thụ quá mức một trong hai loại chất béo trên đều có thể làm tăng nồng độ triglyceride và cholesterol LDL (cholesterol xấu) trong máu. Điều này làm tăng nguy cơ xơ vữa động mạch, nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ.
Do đó, để bảo vệ sức khỏe tim mạch và kiểm soát tốt tình trạng máu nhiễm mỡ, Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA) khuyến nghị:
Trong trường hợp muốn tiêu thụ thịt gia súc, người bệnh cần ưu tiên lựa phần thịt nạc (không có hoặc có rất ít vân mỡ trắng). Đối với nạc gia cầm, người bệnh cần loại bỏ phần da và mỡ dưới da để cắt giảm lượng chất béo bão hòa ra khỏi chế độ ăn.
Thực phẩm chế biến sẵn thường chứa nhiều chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa
Thay vì tiêu thụ chất béo bão hòa, việc dung nạp chất béo không bão hòa được chứng minh là có thể góp phần:
Chất béo không bão hòa phổ biến nhất trong chế độ ăn là 3 nhóm axit béo omega-3, omega-6 và omega-9. Trong một chế độ ăn cân đối và lành mạnh, người bệnh máu nhiễm mỡ nên tiêu thụ ít nhất 1.1 – 1.6g omega-3, 12 – 17g omega-6 và 20 – 30g omega-9 mỗi ngày.
Một số nhóm thực phẩm giàu omega 369 tốt cho người bệnh mỡ máu cao bao gồm:
Tóm lại, tăng cường tiêu thụ chất béo không bão hòa cũng là một chiến lược quan trọng trong việc kiểm soát bệnh máu nhiễm mỡ và hỗ trợ dự phòng các biến chứng nguy hiểm tại nhà.
Tăng cường chất xơ cũng được xen là cách điều trị mỡ máu tại nhà khoa học và hiệu quả. Nguyên nhân là vì chất xơ, đặc biệt là chất xơ hòa tan, có khả năng liên kết với cholesterol trong ruột để cản trở sự hấp thụ cholesterol, từ đó giúp giảm lượng cholesterol trong máu, đặc biệt là cholesterol xấu (LDL).
Theo nghiên cứu, trung bình cứ mỗi 3g chất xơ hòa tan được thêm vào chế độ ăn, có thể hỗ trợ làm giảm mức cholesterol LDL xuống 2.34 mg/dL. Một số nguồn chất xơ hòa tan tốt cho người bệnh máu nhiễm mỡ là yến mạch, vỏ mã đề và các loại trái cây tươi (táo, bơ, chuối,….).
Trong dài hạn, chất xơ hỗ trợ sức khỏe tiêu hóa và giúp duy trì sự cân bằng của vi sinh vật trong đường ruột. Một hệ vi sinh vật đường ruột khỏe mạnh có thể góp phần vào việc giảm viêm, cải thiện quá trình chuyển hóa lipid và glucose, hỗ trợ điều hòa mỡ máu.
Vỏ mã đề là nguồn chất xơ hòa tan tốt cho người bệnh máu nhiễm mỡ
Ngũ cốc nguyên hạt (yến mạch, lúa mạch, gạo lứt, vỏ mã đề,….) có chỉ số đường huyết thấp hơn so với thực phẩm giàu carbohydrate tinh chế (gạo trắng, bánh mì trắng, xôi,…). Nhờ đó, chúng ít làm tăng đường huyết đột ngột sau khi tiêu thụ.
Đường huyết tăng nhanh sau khi tiêu thụ thực phẩm có thể thúc đẩy gan nhanh chóng tổng hợp triglycerides để dự trữ năng lượng cho cơ thể, làm tăng mức mỡ máu.
Do đó, ưu tiên tiêu thụ ngũ cốc nguyên hạt thay vì carb tinh chế có thể giúp bạn cải thiện mức triglyceride máu thông qua việc kiểm soát tốt chỉ số đường huyết.
Ngoài việc giảm triglyceride và kiểm soát đường huyết, ngũ cốc nguyên hạt còn chứa các chất chống oxy hóa và phytochemicals quan trọng, có thể bảo vệ tim mạch, giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
Do đó, việc ưu tiên ngũ cốc nguyên hạt và hạn chế carbohydrate tinh chế không chỉ giúp kiểm soát mức cholesterol và đường huyết mà còn là một phần của một lối sống lành mạnh, giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch và cải thiện sức khỏe tổng thể.
Hạn chế natri là cách điều trị máu nhiễm mỡ tại nhà được nhiều chuyên gia dinh dưỡng khuyến nghị. Bởi lẽ, natri (chủ yếu đến từ muối ăn) có khả năng giữ nước trong cơ thể, làm tăng thể tích máu và áp lực lên thành mạch máu, từ đó gây tăng huyết áp.
Huyết áp cao là một yếu tố nguy cơ chính của bệnh tim mạch vì nó trực tiếp tạo áp lực lên tim và động mạch, góp phần vào sự phát triển của những mảng xơ vữa gây tắc nghẽn mạch máu.
Trong khi đó, theo nghiên cứu, tình trạng mỡ máu cao và tăng huyết áp vốn là hai tác nhân hàng đầu thúc đẩy bệnh tim mạch tiến triển. Vì thế, nếu không giới hạn natri, người bệnh mỡ máu có thể phải đối mặt với nguy cơ đau tim, đột quỵ và các vấn đề tim mạch khác trong tương lai gần.
Theo khuyến nghị, người bệnh máu nhiễm mỡ nên giới hạn hàm lượng muối ăn tiêu thụ ở dưới mức 5g / ngày. Lý tưởng nhất là dưới mức 2.3 g/ ngày.
Hạn chế muối giúp người bệnh mỡ máu cao bảo vệ sức khỏe tim mạch
Khi bạn uống rượu, gan phải làm việc “vất vả” hơn để chuyển hóa rượu, làm giảm khả năng chuyển hóa lipid, dẫn đến tăng lượng mỡ trong máu.
Điều này không chỉ làm tăng nguy cơ bệnh tim mạch mà còn góp phần vào tình trạng béo phì và gan nhiễm mỡ, cả hai đều là yếu tố làm trầm trọng thêm bệnh máu nhiễm mỡ.
Hơn nữa, rượu còn chứa lượng calo cao, gần gấp đôi so với chất đường bột (7 kcal/g thay vì chỉ 4 kcal/g), góp phần vào việc thúc đẩy gan tổng hợp thêm triglycerides để dự trữ năng lượng dư thừa cho cơ thể, làm tăng nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ do rượu, khiến bệnh mỡ máu tiến triển nặng.
Vì thế, việc hạn chế tiêu thụ rượu bia cũng có thể được xem là một cách điều trị máu nhiễm mỡ tại nhà hiệu quả, giúp kiểm soát mức cholesterol và triglyceride, đồng thời cải thiện sức khỏe tổng thể.
Thừa cân, béo phì, được định nghĩa là tình trạng chỉ số khối cơ thể (BMI) lớn hơn 25 kg/m2.. Tình trạng này được chứng minh có thể làm gia tăng mức độ kháng insulin của các mô ngoại biên, thúc đẩy gan, tế bào mỡ và hệ thống nội mạch phân giải chất béo vào máu.
Ngược lại, nghiên cứu cho thấy, giảm cân, dù chỉ giảm 5% khối lượng, cũng có thể góp phần làm giảm đến 22.1% tổng lượng cholesterol toàn phần và 59% tổng lượng triglyceride máu.
Trong khi đó, ở người giảm được 10% cân nặng, mức cholesterol và triglyceride có thể được cải thiện lần lượt là 31.8% và 79.5%
Thông qua việc cải thiện các chỉ số mỡ máu, giảm cân giúp giảm áp lực lên tim và cải thiện lưu thông máu. Điều này giảm nguy cơ xơ vữa động mạch và nguy cơ mắc các bệnh lý tim mạch khác.
Theo Trường Cao đẳng Y học Thể thao Hoa Kỳ (ACSM), những người trưởng thành mắc bệnh máu nhiễm mỡ nên thực hiện các bài tập nhịp điệu (đi bộ, đạp xe, bơi lội,…) ở cường độ từ vừa phải đến mạnh trong 30 đến 60 phút mỗi ngày.
Thông qua nhiều cơ chế khác nhau (như hỗ trợ giảm cân, tăng cường hoạt động trao đổi chất,…), tập thể dục giúp giảm mức chất béo trung tính (triglycerides), cholesterol toàn phần và cholesterol LDL (xấu), đồng thời tăng mức cholesterol HDL (cholesterol tốt).
Ngoài ra, việc vận động thể chất còn giúp cải thiện khả năng sử dụng insulin của tế báo, giúp giảm nguy cơ đái tháo đường tuýp 2, một biến chứng phổ biến ở người bệnh máu nhiễm mỡ.
Qua đó, tập thể dục không chỉ giúp kiểm soát mức lipid trong máu mà còn nâng cao sức khỏe tổng thể, giảm nguy cơ phát triển các bệnh lý liên quan.
Chạy bộ là bài tập thể lực tốt cho người bệnh mỡ máu
Người bệnh máu nhiễm mỡ cần bỏ thuốc lá vì hút thuốc làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch và làm trầm trọng thêm tình trạng máu nhiễm mỡ.
Nghiên cứu cho thấy, hút thuốc lá có thể làm giảm hoạt động của lecithin cholesterol acyltransferase (LCAT) – enzyme thúc đẩy quá trình vận chuyển cholesterol dư thừa từ các mô ngoại biên đến gan để bài tiết, cũng như làm giảm hoạt động chuyển hóa chất béo tại gan, từ đó gây tăng mỡ máu.
Mặt khác, hút thuốc còn gây viêm và làm tổn thương lớp niêm mạc của động mạch, làm tăng nguy cơ hình thành mảng bám, dẫn đến xơ vữa động mạch và tăng nguy cơ đột quỵ.
Do đó, bỏ thuốc lá cũng được xem là một cách điều trị máu nhiễm mỡ tại nhà, giúp giảm mức cholesterol xấu, tăng mức cholesterol tốt và cải thiện sức khỏe tim mạch.
Người bệnh máu nhiễm mỡ cần tránh căng thẳng vì căng thẳng gây ra sự giải phóng của các hormone như cortisol vào máu. Theo nghiên cứu, cortisol có thể làm tăng lipoprotein lipase trong các mô mỡ và đặc biệt là ở mỡ nội tạng, nơi quá trình phân giải mỡ được kích hoạt, dẫn đến sự tăng cường giải phóng axit béo tự do vào máu, làm tăng mỡ máu.
Trong khi đó, thiếu ngủ có thể làm giảm khả năng chuyển hóa chất béo của gan, làm tăng cảm giác đói, dẫn đến khả năng ăn uống “vô tội vạ”, tăng cân và tăng mỡ trong máu.
Tóm lại, ngủ đủ giấc và quản lý căng thẳng đều là cách điều trị máu nhiễm mỡ tại nhà hiệu quả, giúp bạn duy trì một lối sống lành mạnh để kiểm soát tốt bệnh máu nhiễm mỡ.
Chữa mỡ máu theo “mẹo” dân gian, bằng cách sử dụng những thực phẩm tự nhiên, từ lâu đã được áp dụng trong các phương pháp Y học Cổ truyền.
Người bệnh mỡ máu nên cân nhắc hỏi ý kiến bác sĩ trước khi tự ý áp dụng các phương pháp kiểm soát mỡ máu theo mẹo dân gian
Ngày nay, tuy y học hiện đại có đã có những bằng chứng thực nghiệm ủng hộ việc sử dụng thực phẩm tự nhiên để hỗ trợ điều bị bệnh máu nhiễm mỡ, nhưng người bệnh cũng không nên tự ý áp dụng các phương pháp này tại nhà khi chưa có chỉ định từ những chuyên gia Y học Cổ truyền hoặc chuyên gia dinh dưỡng.
Dưới đây là một số cách điều trị máu nhiễm mỡ tại nhà theo quan niệm của dân gian, được y học hiện đại ủng hộ:
Chanh và gừng có tác dụng hỗ trợ điều trị bệnh máu nhiễm mỡ thông qua nhiều cơ chế khác nhau, cụ thể như sau:
Khi kết hợp tỏi, gừng và chanh, nghiên cứu cho thấy, hỗn hợp này có khả năng giảm cholesterol toàn phần và LDL (cholesterol xấu) trong máu bằng cách làm giảm hoạt động của HMG-CoA reductase – một loại enzyme phụ trách quá trình tổng hợp cholesterol trong cơ thể.
Cơ chế điều hòa mỡ máu này hoàn toàn tương tự với việc dùng thuốc ức chế men khử HMG-CoA (statin) – dòng thuốc điều trị mỡ máu được chỉ định điều trị phổ biến hiện nay.
Chanh, tỏi, gừng là thực phẩm hỗ trợ điều hòa mỡ máu được y học hiện đại công nhận
Chiết xuất từ lá sen có khả năng hỗ trợ điều trị bệnh máu nhiễm mỡ thông qua nhiều cơ chế:
Nhờ đó, tiêu thụ lá sen (dưới dạng trà hoặc nước nấu từ lá sen) có thể giảm cholesterol toàn phần, triglyceride và cholesterol LDL (xấu), đồng thời tăng cholesterol HDL (tốt) trong huyết thanh.
Đậu trắng chứa nhiều polysaccharide.
Ngoài ra, polysaccharide còn giúp hạn chế hấp thụ cholesterol ở ruột, góp phần làm giảm lượng cholesterol toàn phần và cholesterol LDL (xấu) trong máu.
Kết quả này cho thấy, bí đỏ có thể hỗ trợ giảm lipid máu bằng cách hạn chế sự hấp thụ và tăng cường sự đào thải chất béo qua đường tiêu hóa.
Bí đỏ giàu carbohydrate phức hợp (polysaccharides), tốt cho người bệnh mỡ máu cao
Dùng thuốc là cách điều trị máu nhiễm mỡ tại nhà hiệu quả; song, cần nhận được sự tư vấn chuyên sâu từ bác sĩ để chọn lựa đúng loại thuốc và xác định liều dùng phù hợp.
Để điều trị bệnh máu nhiễm mỡ tại nhà bằng thuốc, bạn thường được bác sĩ chỉ định sử dụng một hoặc kết hợp nhiều nhóm thuốc sau:
Mỗi nhóm thuốc kể trên đều có cơ chế hoạt động khác nhau và thường được sử dụng dựa trên mức độ và loại mỡ máu cần điều trị, cũng như tình trạng sức khỏe tổng thể của bệnh nhân.
Khi điều trị mỡ máu tại nhà, việc tuân thủ theo các lưu ý sau là rất quan trọng:
Người bệnh mỡ máu cần duy trì chế độ ăn uống và lối sống lành mạnh suốt đời, chứ không chỉ ngắn hạn, vì bệnh mỡ máu không phải là tình trạng có thể chữa khỏi hoàn toàn, mà là một vấn đề sức khỏe lâu dài cần được quản lý liên tục.
Việc duy trì một chế độ ăn uống và lối sống lành mạnh được xem cách trị máu nhiễm mỡ tại nhà an toàn, hiệu quả, không những giúp kiểm soát mức lipid máu, mà còn giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch và đột quỵ.
Mặt khác, việc điều chỉnh chế độ ăn uống và lối sống cũng cần thời gian dài để tạo ra tác động đáng kể đến mức cholesterol và triglycerid máu. Nếu chỉ tiến hành trong ngắn hạn, chúng không đủ để đạt được và duy trì kết quả điều trị trong lâu dài.
Định kỳ đo lường chỉ số mỡ máu giúp theo dõi hiệu quả của chế độ điều trị, và nếu cần thiết, có thể điều chỉnh phương pháp điều trị để đạt kết quả tốt nhất. Điều này cũng giúp phát hiện sớm các vấn đề về rối loạn mỡ máu khác có thể phát sinh.
Định kỳ đo lường các chỉ số máu giúp theo dõi và đánh giá hiệu quả điều trị
Tuân thủ theo kế hoặc điều trị của bác sĩ có nghĩa là bạn cần dùng thuốc theo đúng chỉ định, không tự ý thay đổi liều lượng hoặc ngừng thuốc mà không có sự đồng ý của bác sĩ. Nếu có bất kỳ tác dụng phụ nào, cần thông báo ngay cho bác sĩ để có biện pháp xử lý kịp thời.
Việc tuân thủ chặt chẽ các lưu ý trên giúp tối đa hóa hiệu quả điều trị bệnh mỡ máu tăng cao, đồng thời giảm thiểu rủi ro phát triển các biến chứng nguy hiểm liên quan đến tim mạch.
Lưu ý:
Trong hầu hết trường hợp, kiểm soát mỡ máu là một hành trình dài, đòi hỏi sự can thiệp chuyên sâu từ bác sĩ để chỉ định việc dùng thuốc. Do đó, bạn không nên tự ý thực hiện các cách điều trị mỡ máu tại nhà khi chưa nhận được lời khuyên từ bác sĩ.
Trên đây là những cách trị máu nhiễm mỡ tại nhà phổ biến, được nhiều chuyên gia khuyến nghị. Hy vọng thông qua bài viết, bạn đã hiểu rõ bản thân có thể làm gì tại nhà để kiểm soát mỡ máu một cách an toàn, khoa học và hiệu quả.
Trong trường hợp bạn vẫn chưa biết làm sao để điều chỉnh chế độ ăn theo những cách điều trị máu nhiễm mỡ tại nhà được gợi ý bên trên, hãy cân nhắc gọi đến số hotline 1900 633 599 để được các chuyên gia tại Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome tư vấn chi tiết. Chúc bạn nhanh chóng kiểm soát được bệnh và cải thiện chất lượng cuộc sống!
