Mỡ máu cao có gây đau đầu không? Khám phá mối liên hệ

Mỡ máu cao có gây đau đầu không? là câu hỏi được rất nhiều người bệnh máu nhiễm mỡ quan tâm bởi vì đau đầu là một rối loạn sức khỏe phổ biến, có thể xảy ra đột ngột mà không rõ nguyên nhân. Vậy, người bệnh mỡ máu cao có bị đau đầu không? Nếu có thì tình trạng mỡ máu cao gây đau đầu thông qua cơ chế nào? Hãy cùng Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome tìm kiếm lời giải đáp ngay trong bài viết sau.

Mỡ máu cao có gây đau đầu không?

Đau đầu là triệu chứng có thể được gây ra bởi nhiều nguyên nhân khác nhau, từ những lý do đơn giản như căng thẳng hay mất nước, cho đến các vấn đề nghiêm trọng hơn như do bệnh sử cá nhân, tiền sử dùng thuốc, yếu tố môi trường hoặc do lối sống kém lành mạnh (ăn uống thiếu cân đối, nghiện rượu bia, hút thuốc,…).

Trong khi đó, mỡ máu cao, hay còn được gọi là tăng lipid máu, là tình trạng mức cholesterol và/hoặc triglyceride trong máu tăng cao hơn mức bình thường. Tình trạng này có thể dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, trong đó có bệnh tim mạch và đột quỵ. Vậy, mỡ máu cao có gây đau đầu không?

Mỡ máu cao có gây đau đầu không?

Mỡ máu cao CÓ THỂ gây đau đầu. Mặc dù tự thân tình trạng này không trực tiếp gây đau đầu nhưng chúng có thể thúc đẩy những thay đổi ở mạch máu và dẫn đến những cơn đau đầu thứ phát (đau đầu do một bệnh lý cụ thể gây ra).

Mặt khác, mỡ máu cao còn có thể gián tiếp gây đau đầu do cả hai tình trạng này đều có chung các yếu tố rủi ro gây bệnh, đó là do chế độ ăn uống kém cân đối, thói quen lười vận động hoặc do tình trạng thừa cân, béo phì.

Bên cạnh đó, việc sử dụng một số thuốc hạ mỡ máu như statin trong thời gian điều trị bệnh máu nhiễm mỡ cũng có thể gây tác dụng phụ là đau đầu (dù không phổ biến và thường không kéo dài).

Mối liên hệ giữa mỡ máu cao và bệnh đau đầu

Mối liên hệ giữa bệnh mỡ máu cao và tình trạng đau đầu tuy không phải là mối quan hệ trực tiếp và rõ ràng. Nhìn chung, mỡ máu cao có gây đau đầu không chỉ vì các tác động gián tiếp đến sức khỏe tổng thể mà còn đến từ các yếu tố rủi ro chung. Dưới đây là cách mà mỡ máu cao có thể tác động đến việc phát triển bệnh đau đầu:

1. Thông qua các tác động gián tiếp đến sức khỏe tổng thể

Bệnh mỡ máu cao có thể gián tiếp gây đau đầu thông qua một số cơ chế sau:

• Thúc đẩy tăng huyết áp: Mỡ máu cao có thể khiến máu trở nên đậm đặc hơn. Điều này khiến tim phải làm việc vất vả hơn để bơm máu tuần hoàn khắp cơ thể, từ đó tạo thêm áp lực lên thành mạch máu não. Điều này có thể gây chèn ép các dây thần kinh thụ cảm ở khu vực đầu – cổ và gây ra các cơn đau đầu;
• Gây cản trở tuần hoàn máu: Sự tích tụ cholesterol LDL quá mức trong máu có thể làm cho tiểu cầu trở nên dính hơn, thúc đẩy sự hình thành của các cục máu đông làm hẹp và xơ cứng động mạch, từ đó làm giảm lưu lượng máu đến não. Điều này dẫn đến cảm giác đau đầu do não không nhận đủ oxy và dưỡng chất cần thiết để hoạt động bình thường;
• Kích thích viêm: Nồng độ cholesterol LDL cao có thể kích thích các phản ứng viêm trên phạm vi toàn thân. Viêm là một phản ứng miễn dịch có thể dẫn đến sưng và kích thích các dây thần kinh xung quanh mạch máu, dẫn đến triệu chứng đau đầu hoặc đau nửa đầu.

Mức mỡ máu cao có thể làm hẹp mạch, gây cản trở lưu thông máu

2. Thông qua các yếu tố rủi ro chung

Mỡ máu cao có gây đau đầu không? Câu trả lời là CÓ THỂ. Cả hai tình trạng này đều có các yếu tố rủi ro gây bệnh chung như chế độ ăn thiếu khoa học, thói quen lười vận động, béo phì, căng thẳng và thiếu ngủ.

Những yếu tố này không chỉ góp phần vào việc tăng mức lipid (mỡ) trong máu mà còn có thể trực tiếp hoặc gián tiếp gây ra đau đầu. Dưới đây là phân tích chi tiết về cách các yếu tố này tác động lẫn nhau:

2.1. Chế độ ăn uống thiếu khoa học

Chế độ ăn uống thiếu khoa học có thể tác động đồng thời đến bệnh mỡ máu cao và triệu chứng đau đầu thông qua các cơ chế sau:

• Tiêu thụ nhiều chất béo bão hòa: Loại chất béo này được chứng minh có thể làm tăng mức cholesterol LDL (cholesterol xấu) trong máu, dẫn đến tình trạng mỡ máu cao. Chúng cũng có thể gây viêm và làm tăng nguy cơ tăng huyết áp, hai yếu tố chính kích thích hoặc làm trầm trọng thêm tình trạng đau đầu.
• Cholesterol, trans fat và muối: Chế độ ăn giàu cholesterol và trans fat (chất béo chuyển hóa) có thể trực tiếp làm tăng mỡ máu và kích thích viêm. Trong khi đó, chế độ ăn nhiều muối có thể gây tích nước trong hệ tuần hoàn, dẫn đến tăng huyết áp và làm giảm lưu lượng hồng cầu đến não, cuối cùng có thể gây đau đầu.
• Đường và carbohydrate tinh chế: Các thực phẩm giàu đường và carb tinh chế có thể gây tăng đường huyết đột ngột, dẫn đến tăng huyết áp tạm thời và gây đau đầu. Đồng thời, chúng cũng góp phần vào sự phát triển của bệnh béo phì và tình trạng mỡ máu cao do làm gia tăng tích tụ triglyceride ở gan.

Thói quen ăn uống thiếu khoa học là tác nhân phổ biến thúc đẩy mỡ máu tăng cao, tiềm ẩn nguy cơ gây đau đầu

2.2. Thói quen lười vận động

Lười vận động tạo điều kiện bất lợi (cản trở) quá trình cải thiện chỉ số lipid máu và có thể dẫn đến đau đầu thông qua việc:

• Làm tăng nguy cơ béo phì: Thiếu hoạt động thể chất làm giảm nhu cầu đốt cháy chất béo thành năng lượng, từ đó làm tăng nguy cơ béo phì – tình trạng có thể gây viêm và làm tăng áp lực lên hệ thống tim mạch, từ đó có thể kích thích đau đầu;
• Giảm tuần hoàn máu: Lười vận động cũng làm giảm hiệu quả tuần hoàn máu, giảm cung cấp oxy và dưỡng chất cần thiết cho não, từ đó làm tăng tần suất xuất hiện các cơn đau đầu.

2.3. Căng thẳng

Căng thẳng, dù là tâm lý hay thể chất, đều có thể tác động tiêu cực đến mức mỡ máu và tình trạng đau đầu thông qua cơ chế sau:

• Tác động đến hệ thống nội tiết tố: Căng thẳng kéo dài làm tăng tiết cortisol và adrenaline, hai loại hormone kích thích tăng huyết áp / nhịp tim / đường huyết và có thể gây đau đầu.
• Tác động tiêu cực đến giấc ngủ: Căng thẳng cũng gây ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng giấc ngủ, dẫn đến thiếu ngủ, suy nhược thể chất và gây đau đầu.

2.4. Thiếu ngủ

Thiếu ngủ ảnh hưởng đến khả năng của cơ thể trong việc điều chỉnh đường huyết và có thể làm tăng cảm giác đói, khuyến khích thói quen ăn uống không lành mạnh (thích ăn về đêm, ăn đồ ngọt, đồ chiên rán,…).

Mặt khác, thiếu ngủ cũng gây rối loạn nội tiết tố, góp phần vào gây ra các cơn đau đầu do rối loạn nội tiết tố ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình trao đổi chất, khiến cơ thể khó hấp thụ hoặc chuyển hóa hiệu quả dinh dưỡng từ thực phẩm.

2.5. Béo phì

Theo Trung tâm Kiểm soát& Ngăn ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), béo phì được định nghĩa là tình trạng chỉ số khối cơ thể (BMI) của bạn lớn hơn hoặc bằng giá trị 30.

Trong đó, BMI được tính bằng cách lấy cân nặng của bạn (theo đơn vị kilogam) chia cho bình phương của chiều cao (theo đơn vị mét). Ví dụ, một người có cân nặng 84 kilogam, cao 1.65 mét sẽ có chỉ số BMI là:

BMI = 84 : (1.65)² = 30.85

Như vậy, BMI của người này lớn hơn 30, nên được chẩn đoán là mắc bệnh béo phì. Tình trạng béo phì có thể tác động đến mức mỡ máu và gây đau đầu thông qua một số cơ chế sau:

• Tăng áp lực lên hệ thống tim mạch: Béo phì tăng áp lực lên tim và mạch máu, làm tăng nguy cơ mỡ máu cao và tăng huyết áp, cả hai đều là yếu tố rủi ro cho đau đầu.
• Viêm: Mỡ thừa, nhất là mỡ ở vùng bụng (xung quanh nội tạng) được chứng minh có thể giải phóng các chất gây viêm (như yếu tố hoại tử khối u α và interleukin 6), làm tăng nguy cơ phát triển các tình trạng viêm khác nhau trong cơ thể, bao gồm cả trong các mạch máu, có thể dẫn đến đau đầu.
• Rối loạn chuyển hóa: Béo phì có thể gây rối loạn chuyển hóa, đặc biệt là tình trạng kháng insulin, góp phần vào mỡ máu cao và có thể ảnh hưởng đến sự ổn định của đường huyết, một nguyên nhân khác gây đau đầu.

Mỡ thừa tại vùng bụng có thể giải phóng nhiều hợp chất gây viêm

Tóm lại, mặc dù không có một mối liên hệ trực tiếp nào giữa bệnh mỡ máu cao và tình trạng đau đầu, nhưng các yếu tố rủi ro và tác động gián tiếp của mỡ máu cao đến hệ thống tuần hoàn và sức khỏe tổng thể có thể góp phần vào sự phát triển của triệu chứng đau đầu.

Vì thế, việc quản lý hiệu quả mức cholesterol máu thông qua việc duy trì một lối sống lành mạnh và can thiệp y tế đúng lúc là điều cần thiết để giảm thiểu cả hai tình trạng này.

Bên cạnh đó, bạn cũng cần lưu ý rằng, đau đầu có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra, và mỡ máu cao chỉ là một trong số nhiều yếu tố rủi ro có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể, dẫn đến tình trạng đau đầu.

Vì thế, nếu bạn nghi ngờ mức mỡ máu cao có thể khiến bạn đau đầu, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia y tế để có lời khuyên điều trị phù hợp.

Kiểm soát chỉ số mỡ máu để ngăn ngừa đau đầu

Mỡ máu cao có gây đau đầu không? Câu trả lời là CÓ NGUY CƠ. Để ngăn ngừa nguy cơ đau đầu đến từ việc mỡ máu tăng cao, bạn nên chủ động kiểm soát tốt mức mỡ máu thông qua việc:

1. Điều chỉnh chế độ ăn uống

Bao gồm việc:

• Uống đủ nước:
  • Khi bạn bị mất nước, não và các mô khác trong cơ thể sẽ có xu hướng co lại (giảm thể tích). Khi não co lại, hiện tượng này sẽ gây áp lực lên dây thần kinh và gây đau đớn. Ngay cả tình trạng mất nước nhẹ cũng có thể dẫn đến đau đầu.
  • Ngược lại, tiêu thụ đủ 1.5 – 2.0 lít nước / ngày giúp các hoạt động trao đổi chất diễn ra bình thường, ổn định huyết áp, cân bằng chất lỏng nội mô và ngăn ngừa đau đầu.
• Hạn chế rượu bia: Tránh hoàn toàn hoặc hạn chế việc tiêu thụ rượu bia xuống dưới mức 14g cồn / ngày (đối với nữ) và 14 – 28g cồn / ngày (đối với nam) giúp bạn bảo vệ chức năng chuyển hóa lipid ở gan, hỗ trợ cải thiện mỡ máu và dự phòng tình trạng đau đầu;
• Kiểm soát hàm lượng chất béo tiêu thụ: Trên một khẩu phần ăn tiêu chuẩn (2000 kcal / ngày), lượng chất béo toàn phần không nên vượt quá 66, chất béo bão hòa không vượt quá 15g, chất béo không bão hòa đơn tối thiểu nên có là 33g, chất béo không bão hòa đa nên dao động từ 15 – 22g;
• Hạn chế đường và carbohydrate tinh chế: Hấp thụ quá mức đường bổ sung (trên 25g / ngày) và carbohydrate tinh chế (trên 300g / ngày) đến từ gạo trắng, bánh mì trắng, bánh kẹo ngọt, phở, bún, hủ tiếu,…. có thể thúc đẩy gan tổng hợp triglyceride quá mức, gây tăng huyết áp hoặc tắc nghẽn lưu thông máu và dẫn đến các cơn đau đầu;
• Tăng cường chất xơ hòa tan: Hấp thụ ít nhất 20g chất xơ hòa tan / ngày đến từ việc bổ sung rau củ quả có thể giúp bạn hạn chế hấp thụ chất béo và đường ở ruột, từ đó hỗ trợ điều hòa lipid máu, ổn định đường huyết và cải thiện tình trạng đau đầu.

Tăng cường tiêu thụ rau củ quả giúp bổ sung nhiều chất xơ hòa tan cho cơ thể

2. Thay đổi lối sống

Bao gồm việc:

• Bỏ thuốc lá (nếu có): Nghiên cứu cho thấy, hợp chất nicotine hiện diện trong khói thuốc lá có thể làm tăng lượng chất béo trung tính, cholesterol toàn phần và cholesterol LDL (cholesterol xấu) trong máu. Do đó, để giảm thiểu nguy cơ đau đầu do mỡ máu tăng cao, bạn cần tiến hành cai hút thuốc lá (nếu có).
• Tăng cường vận động thể chất: Vận động thể chất giúp làm gia tăng nhu cầu sử dụng chất béo của cơ thể, giúp duy trì mức mỡ máu trong phạm vi an toàn; đồng thời, góp phần tăng cường lưu thông máu đến não, hỗ trợ dự phòng tình trạng đau đầu do mỡ máu tăng cao;
• Giảm căng thẳng và ngủ đủ giấc: Giúp điều hòa hệ thống nội tiết tố, đặc biệt là những hormone có liên quan đến quá trình chuyển hóa chất béo (như insulin, leptin, ghrelin,…) và điều hòa huyết áp (như hệ thống Renin-Angiotensin). Qua đó, hỗ trợ dự phòng tình trạng mỡ máu cao gây tăng huyết áp, dẫn đến đau đầu;
• Kiểm tra sức khỏe định kỳ: Thường xuyên kiểm tra chỉ số mỡ máu định kỳ giúp bạn theo dõi hiệu quả điều trị bệnh máu nhiễm mỡ, hỗ trợ giảm thiểu nguy cơ đau đầu do tăng mỡ máu;
• Tham khảo ý kiến bác sĩ khi bị đau đầu: Đối với người bệnh mỡ máu có triệu chứng đau đầu, bạn cần chủ động chia sẻ với bác sĩ điều trị để được tầm soát chính xác nguyên nhân gây bệnh. Nếu nguyên nhân này không đến từ bệnh mỡ máu, bác sĩ có thể chủ động hướng dẫn bạn sang khám tại các chuyên khoa khác để có biện pháp can thiệp hợp lý.

Trên đây là những thông tin quan trọng xoay quanh chủ đề đau đầu và mối liên hệ với bệnh mỡ máu. Hy vọng thông qua bài viết, bạn đã hiểu rõ mỡ máu cao có gây đau đầu không và mối liên hệ sâu sắc giữa hai tình trạng sức khỏe này là gì.

Mặc dù mỡ máu cao không trực tiếp gây đau đầu, nhưng những ảnh hưởng gián tiếp qua các bệnh lý liên quan có thể làm tăng nguy cơ đau đầu và gây ra cảm giác không thoải mái cho người bệnh. Điều quan trọng là duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh và lối sống tích cực để kiểm soát mức mỡ máu, từ đó giảm thiểu các rủi ro sức khỏe liên quan.

Nếu bạn vẫn còn thắc mắc về việc mỡ máu cao có gây đau đầu không hoặc làm thế nào để giảm đau đầu do rối loạn lipid máu, hãy cân nhắc đặt lịch hẹn thăm khám với bác sĩ để được tư vấn cụ thể. Chúc bạn nhanh chóng tìm được cách kiểm soát bệnh và nâng cao chất lượng cuộc sống!