Thoái hóa khớp gối nên ăn gì, kiêng gì để tốt cho sức khỏe?

08/12/2023 Theo dỗi Nutrihome trên google news Tác giả: Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome
Tư vấn chuyên môn bài viết
Chức Vụ: Bác sĩ Dinh dưỡng
Khoa Dinh dưỡng Tiết chế, Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM

Thoái hóa khớp gối nên ăn gì, kiêng gì là câu hỏi chung của nhiều người, bởi chế độ dinh dưỡng có vai trò rất quan trọng trong quá trình cải thiện bệnh lý và sức khoẻ tổng thể. Tuy nhiên, bên cạnh việc tuân thủ những nguyên tắc cơ bản, người bị thoái hóa khớp gối nên ăn gì còn phụ thuộc phần lớn vào thể trạng và tình hình bệnh lý của mỗi người. Vì vậy, trong bài viết dưới đây, Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome sẽ gợi ý những thực phẩm có lợi cho người bệnh thoái hóa khớp gối, giúp bạn chọn lọc và áp dụng vào thực đơn của riêng mình.

Thoái hóa khớp gối nên ăn gì, kiêng gì để tốt cho sức khỏe?

Người bệnh thoái hóa khớp gối nên ăn gì, kiêng gì tốt cho sức khỏe?

Thoái hóa khớp gối (knee osteoarthritis) là tình trạng lớp sụn giữa các khớp bị mài mòn, khiến hai đầu xương cọ xát trực tiếp với nhau, dẫn đến tình trạng đau nhức, sưng viêm. Về lâu dài, điều này có thể làm biến dạng vùng đầu gối, khiến người bệnh đi lại thiếu linh hoạt và gia tăng nguy cơ teo, liệt chi dưới. Một số đối tượng dễ mắc thoái hóa khớp gối bao gồm:

  • Người già;
  • Người có tiền sử gia đình mắc bệnh này;
  • Bệnh nhân béo phì hoặc mắc các bệnh cơ xương khớp;
  • Người bị chấn thương nhiều lần vùng đầu gối;
  • Người vận động quá mức.

Tầm quan trọng của chế độ ăn cho người thoái hóa khớp gối

Một chế độ dinh dưỡng lành mạnh có thể góp phần cải thiện tình trạng thoái hóa khớp gối thông qua những tác động sau:

  • Hỗ trợ giảm đau nhức, sưng viêm: Các cơn đau do thoái hóa khớp gối thường bắt nguồn từ tình trạng viêm nhiễm tại hai đầu khớp. Lúc này, hấp thụ đầy đủ các chất kháng viêm / chống oxy hóa từ thực phẩm có thể giúp kiểm mức độ viêm, hỗ trợ làm giảm tần suất và cường độ các cơn đau nhức;
  • Góp phần kiểm soát cân nặng: Thừa cân, béo phì là một trong những tác nhân hàng đầu làm phát sinh và trầm trọng thêm tình trạng thoái hóa khớp gối. Do đó, kiểm soát cân nặng thông qua chế độ dinh dưỡng có thể giúp phòng ngừa những chuyển biến xấu và tối ưu hiệu quả của các phương pháp điều trị;
  • Giúp giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh lý liên quan: Thoái hóa khớp gối là tác nhân dẫn đến nhiều biến chứng khác nhau như gout, mất xương, u nang sau đầu gối,… Việc tuân thủ một chế độ lành mạnh, giúp ổn định các chỉ số sức khỏe có thể góp phần bảo vệ người bệnh khỏi những bệnh lý trên.

Bị thoái hóa khớp gối nên bổ sung gì?

Người bị thoái hóa khớp gối nên ăn gì chứa các chất chống viêm / chống oxy hóa, các dưỡng chất có lợi cho xương. Cụ thể:

1. Chất chống oxy hóa

Chất chống oxy hóa bao gồm các vitamin, khoáng chất và phức hợp có đặc tính chống oxy hóa như vitamin C, vitamin E, selen, mangan,… và các nhóm hợp chất có nguồn gốc thực vật như flavonoids, polyphenols,… Những dưỡng chất này có khả năng hỗ trợ đẩy lùi các tác nhân gây viêm như gốc tự do, vi khuẩn, chấn thương,…, giúp kiểm soát viêm nhiễm và làm dịu các cơn đau do tình trạng này gây ra.

Để tăng cường chất chống oxy hóa, giảm sưng viêm vùng đầu gối, người bị thoái hóa khớp gối nên ăn gì chứa nhiều rau củ (cải bó xôi, cà rốt, củ cải, súp lơ xanh, cà chua,…) và trái cây (cam, quýt, bưởi, dâu, nho, việt quất,…).

Bị thoái hóa khớp gối nên bổ sung gì? chất chống oxy hóa

Rau củ và trái cây chứa nhiều chất chống oxy hóa, hỗ trợ cơ thể kháng viêm

2. Canxi

Canxi là một thành phần quan trọng trong cấu tạo của hệ cơ xương. Hấp thụ đầy đủ khoáng chất này từ chế độ ăn có thể giúp xương chắc khỏe, giảm thiểu nguy cơ mất xương và chấn thương phần cứng – hai hiện tượng phổ biến ở bệnh nhân thoái hóa khớp gối. Để bổ sung canxi vào thực đơn hàng ngày, bạn nên tích cực tiêu thụ sữa và các sản phẩm từ sữa (sữa chua, phô mai), các loại hải sản (tôm, tép, cua, nghêu, sò,…).

3. Vitamin D

Bên cạnh canxi, người bệnh thoái hóa khớp gối nên ăn gì chứa nhiều vitamin D. Bởi vì, dưỡng chất này có thể giúp tối ưu khả năng hấp thụ canxi của cơ thể, giúp củng cố sức khỏe xương khớp và bảo vệ người bệnh khỏi các biến chứng nguy hiểm như gãy xương, cứng khớp,… Một số thực phẩm giàu vitamin D bao gồm sữa, sữa chua, phô mai, trứng, cá hồi, cá mòi,…

4. Vitamin K

Theo nghiên cứu, vitamin K có tác dụng hỗ trợ ức chế viêm nhiễm và vôi hóa sụn khớp bằng cách kích thích các phân tử protein chứa GLA – một loại axit béo tốt có tác dụng kháng viêm. Vì vậy, bổ sung dưỡng chất này từ rau cải xoăn, củ cải đường, bông cải xanh, bắp cải, bơ thực vật,… có thể giúp người bệnh thoái hóa khớp gối kiểm soát mức độ tổn thương và duy trì chất lượng sụn khớp trước tác động tiêu cực của bệnh lý.

5. Omega-3

Omega-3 là một loại axit béo tốt cho sức khỏe, có thể hỗ trợ cơ thể “đốt cháy” chất béo hiệu quả, hỗ trợ giảm tải áp lực lên khớp gối. Theo nghiên cứu, đây cũng là một chất kháng viêm tự nhiên, có khả năng đẩy lùi các tác nhân gây viêm và làm dịu các cơn đau do viêm nhiễm vùng khớp gối. Để bổ sung omega-3 vào thực đơn hàng ngày, người bệnh thoái hóa khớp gối nên ăn gì chứa nhiều cá hồi, cá thu, cá trích, quả bơ, quả óc chó, dầu ô-liu,…

Thoái hóa khớp gối nên ăn gì?

Để cải thiện tình trạng bệnh lý và sức khoẻ tổng thể, người bệnh thoái hóa khớp gối nên ăn gì chứa nhiều hoạt chất kháng viêm (chất chống oxy hóa), chẳng hạn như cá béo, dầu thực vật nguyên chất, sữa, bông cải xanh,… Trong đó:

1. Thoái hóa khớp gối nên ăn cá béo

Người bệnh thoái hóa khớp gối ăn gì chứa nhiều các loại cá béo như cá ngừ, cá thu, cá mòi, cá trích,… bởi chúng vừa sở hữu hàm lượng cao omega-3 và protein, vừa chứa ít cholesterol. Bổ sung loại cá này vào thực đơn có thể giúp người bệnh kiểm soát cân nặng, cải thiện viêm nhiễm và giảm thiểu nguy cơ bệnh gout, gai đốt cột sống,…

Thoái hóa khớp gối nên ăn cá béo

Cá béo, điển hình là cá hồi, giúp cung cấp nhiều axit béo omega-3 tốt cho sức khỏe của sụn khớp

3. Các sản phẩm từ sữa

Sữa và các sản phẩm từ sữa là nguồn canxi và protein dồi dào, giúp bệnh nhân thoái hóa khớp gối cải thiện viêm nhiễm và củng cố xương khớp. Bên cạnh đó, những thực phẩm này cũng chứa magie, vitamin D, K, có lợi trong việc duy trì thể trạng khỏe mạnh cho người bệnh trong quá trình điều trị. Một số sản phẩm từ sữa mà bạn có thể bổ sung vào thực đơn cho người thoái hóa khớp gối bao gồm sữa chua không đường, sữa chua Hy Lạp, phô mai,…

4. Người bị thoái hóa khớp gối nên ăn rau lá xanh đậm

Các loại rau lá xanh như cải bó xôi, cải ngọt, cải canh,… có thể là lựa chọn đáng phù hợp cho danh sách người thoái khớp nên ăn gì. Bởi lẽ, chúng thường chứa nhiều canxi, magie, vitamin C, E, K2, polyphenols, flavonoids,… Những dưỡng chất này vừa có khả năng cải thiện viêm nhiễm, củng cố chất lượng xương khớp, vừa góp phần bảo vệ người bệnh khỏi những biến chứng nguy hiểm như mất xương, gout, u nang sau gối,….

5. Bông cải xanh

Là một trong các loại rau lá xanh, bông cải xanh sở hữu hàm lượng cao các chất chống oxy hóa như vitamin C, indole, sulforaphane,… có tác dụng hỗ trợ làm dịu vùng viêm tại khớp gối và giảm đau hiệu quả. Vì vậy, đây có thể là loại rau thích hợp cho người bệnh thoái hóa khớp gối.

6. Trà xanh

EGCG trong trà xanh có thuộc tính chống oxy hóa mạnh hơn vitamin C và E. Hợp chất này có thể giúp đẩy lùi hiệu quả các gốc tự do, vi khuẩn trong cơ thể và ngăn chặn vùng viêm tại khớp gối lan rộng. Đồng thời, EGCG cũng có tác dụng kiểm soát lượng mỡ tích tụ và nồng độ cholesterol trong máu, góp phần giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh thừa cân, béo phì, bệnh tim mạch,…

7. Tỏi

Các chất chống oxy hóa như allicin, sulfur và polyphenols trong tỏi vừa giúp hạn chế tình trạng viêm nhiễm ở khớp, vừa có khả năng hỗ trợ cơ thể phân giải và chuyển hóa chất béo. Do đó, thực phẩm này có thể giúp giảm cường độ, tần suất các cơn đau do thoái hóa khớp gối và; đồng thời, tạo điều kiện cho quá trình giảm cân diễn ra hiệu quả.

bị thoái hóa khớp gối nên ăn gì, tỏi

Tỏi giàu chất chống oxy hóa allicin, có thể hỗ trợ cơ thể kháng viêm

8. Bị thoái hóa khớp gối nên ăn các loại hạt

Các loại hạt như hạt điều, hạnh nhân, hạt dẻ, hạt mắc ca… rất giàu chất xơ, canxi, magie, kẽm, vitamin E, có lợi cho sức khoẻ tổng thể và chất lượng xương khớp. Ngoài ra, loại thực phẩm này cũng chứa axit béo ALA – dưỡng chất có tác dụng giúp kháng viêm, tăng cường hệ miễn dịch và kích thích sản sinh collagen, góp phần củng cố các mô liên kết tại xương. Vì vậy, bổ sung các loại hạt vào danh sách người thoái hóa khớp gối ăn gì có thể hỗ trợ người bệnh này cải thiện sức khỏe xương khớp và khả năng chống chịu trước ảnh hưởng của bệnh lý.

9. Gừng

Các hợp chất trong gừng như 6-gingerol, 6-shogaol,… có khả năng kháng viêm mạnh mẽ thông qua việc ức chế sản sinh các chất trung gian gây viêm. Vì vậy, để giảm mức độ tổn thương do thoái hóa khớp gối và ngăn ngừa biến chứng liên quan như nhiễm trùng, gout,…, người bệnh có thể bổ sung thực phẩm này vào chế độ ăn uống hàng ngày.

10. Quả óc chó

Với hàm lượng cao omega 3, quả óc chó cũng là gợi ý phù hợp cho thắc mắc người bị thoái hóa khớp gối nên ăn gì. Trên thực tế, loại hạt này sở hữu hàm lượng omega-3 cao hơn và chứa ít cholesterol hơn so với dầu cá. Do đó, tích cực tiêu thụ quả óc chó có thể hỗ trợ kháng viêm, kiểm soát cân nặng và cải thiện tình trạng thoái hóa khớp gối.

11. Quả mọng tốt cho người bị thoái hóa khớp gối

Các loại quả mọng như dâu tây, việt quất, mâm xôi,… rất giàu các chất chống oxy hóa như anthocyanin, resveratrol,… Những dưỡng chất này có tác dụng kiểm soát viêm nhiễm ở vùng khớp gối bị thoái hóa và hỗ trợ người bệnh cải thiện tình trạng bệnh lý. Vì vậy, bổ sung các loại quả mọng sẽ là lựa chọn đáng cân nhắc cho câu hỏi người thoái hóa khớp gối ăn gì.

12. Nho

Thuộc nhóm các loại quả mọng, nho sở hữu hàm lượng cao các chất chống oxy hóa như quercetin, anthocyanins và resveratrol. Các hợp chất này có khả năng giúp tạo hàng rào bảo vệ khớp xương khỏi hiện tượng viêm nhiễm và làm dịu các cơn đau do thoái hóa khớp gối. Vì vậy, bổ sung nho vào chế độ ăn hàng ngày có thể tạo điều kiện để quá trình cải thiện bệnh lý đạt hiệu quả.

thoái hóa khớp gối ăn gì, nho

Nho sở hữu hàm lượng cao các chất chống oxy hóa như quercetin, anthocyanins và resveratrol

13. Nước ép cherry

Cherry cũng rất giàu các chất chống oxy hóa thuộc nhóm flavonoids, có thể hỗ trợ người bệnh thoái hóa khớp gối giảm đau và kiểm soát mức độ tổn thương tại khớp. Bổ sung nước ép cherry vào chế độ ăn hàng ngày không những giúp cải thiện bệnh lý mà còn góp phần cung cấp đủ nước cho người bệnh, hỗ trợ duy trì trạng thái sức khỏe tích cực.

14. Trái cây có múi

Trái cây có múi như bưởi, cam, quýt,… là nguồn vitamin C và chất xơ dồi dào. Nếu vitamin C có khả năng hỗ trợ làm dịu các cơn đau do viêm nhiễm tại vùng gối, thì chất xơ giúp bảo vệ người bệnh khỏi bệnh lý nguy hiểm khác như rối loạn tiêu hóa, máu nhiễm mỡ, bệnh tim mạch,… Vì vậy, những loại trái cây này có thể là lựa chọn phù hợp cho thắc mắc người thoái hóa khớp gối ăn gì.

15. Đậu và ngũ cốc nguyên hạt

Đậu (đậu nành, đậu đen,…) và các loại ngũ cốc nguyên hạt (lúa mì, hạnh nhân, hạt điều,…) là nguồn protein chất lượng cao với ít purin, cholesterol. Đồng thời, những loại thực phẩm này cũng sở hữu hàm lượng lớn chất xơ, vitamin (vitamin C, vitamin nhóm B), khoáng chất (canxi, magie, kali). Vì vậy, bổ sung chúng vào danh sách người bệnh thoái hóa khớp gối nên ăn gì có thể củng cố xương khớp và cải thiện sức khoẻ tổng thể.

Thoái hoá khớp gối nên kiêng ăn gì?

Bên cạnh giải đáp câu hỏi người bị thoái hóa khớp gối ăn gì, nắm rõ những thực phẩm nên hạn chế cũng đóng vai trò quan trọng trong xây dựng thực đơn cho đối tượng này. Dưới đây là một số gợi ý trả lời cho thắc mắc người bị thoái hóa khớp gối kiêng ăn gì mà bạn có thể tham khảo:

1. Thực phẩm chứa nhiều đường

Thực phẩm chứa nhiều đường, đặc biệt là đường tinh chế, có thể kích thích giải phóng cytokines trong cơ thể. Đây là một chất trung gian gây viêm, có khả năng mở rộng vùng tổn thương và khiến các cơn đau do thoái hóa khớp gối tái phát dai dẳng.

Ngoài ra, tiêu thụ những loại thực phẩm này cũng làm tăng nguy cơ thừa cân, béo phì, tạo áp lực lên hệ cơ xương và cản trở quá trình cải thiện bệnh lý. Vì vậy, loại bỏ thực phẩm chứa nhiều đường như bánh, kẹo, nước ngọt,… có thể là giải pháp phù hợp cho chế độ ăn của người thoái hóa khớp gối.

Thoái hoá khớp gối nên kiêng ăn gì? thực phẩm chứa nhiều đường

Người mắc bệnh gút nên hạn chế tiêu thụ các thực phẩm chứa nhiều đường (nước ngọt, bánh kẹo ngọt,…)

2. Thoái hoá khớp gối nên kiêng ăn thức ăn nhiều dầu mỡ

Người bị thoái hóa khớp gối không nên ăn gì chứa nhiều dầu mỡ như thức ăn nhanh, đồ ăn chiên ngập dầu,… Bởi lẽ, thức ăn dầu mỡ là một trong những nguyên nhân trực tiếp gây thừa cân, béo phì, góp phần khiến tình trạng thoái hóa khớp gối tiến triển xấu. Không những vậy, tiêu thụ những loại thực phẩm này thường xuyên cũng làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý như gout, máu nhiễm mỡ, bệnh tim mạch,…

3. Hạn chế carbohydrate tinh chế

Carbohydrate tinh chế từ cơm trắng, bún trắng, bánh mì trắng,… sở hữu hàm lượng đường cao nhưng chứa ít dưỡng chất như chất xơ, vitamin C, kali, canxi,… Vì vậy, hấp thụ những thực phẩm trên vừa không đảm bảo nhu cầu dinh dưỡng của người bệnh thoái hóa khớp gối, vừa có thể dẫn đến các bệnh lý nguy hiểm do tăng đường huyết như tiểu đường, cao huyết áp, xơ vữa động mạch.

4. Thoái hóa khớp gối kiêng ăn thịt đỏ

Người bị thoái hóa khớp gối nên kiêng ăn gì làm từ thịt đỏ như bò, lợn, dê,… Bởi vì, hàm lượng cao purin và cholesterol trong loại thịt này có thể kích thích vùng viêm, góp phần làm trầm trọng thêm các cơn đau khớp và tăng nguy cơ mắc các biến chứng nguy hiểm như gout, bệnh tim mạch,… Do đó, hạn chế tối đa thịt đỏ trong chế độ ăn uống có thể hỗ trợ tối ưu quá trình kiểm soát thoái hóa khớp gối.

5. Thoái hóa khớp gối không nên uống rượu bia

Bệnh nhân thoái hóa khớp gối không nên ăn gì, uống gì chứa cồn như rượu, bia. Bởi lẽ, cồn trong các loại đồ uống này có thể ức chế khả năng hấp thụ dinh dưỡng của cơ thể và giết chết các tế bào khỏe mạnh. Hấp thụ rượu bia thường xuyên sẽ làm tăng nguy cơ thoái hóa khớp gối trở nặng, kéo theo nhiều biến chứng khác như viêm khớp, mất xương,…

Một số lưu ý giúp làm chậm quá trình thoái hóa khớp gối

Bên cạnh một chế độ ăn lành mạnh giúp kiểm soát cân nặng, giảm viêm và củng cố cơ xương, người mắc thoái hóa khớp gối cũng cần nắm rõ các lưu ý dưới đây để hỗ trợ làm chậm tiến triển bệnh:

  • Duy trì thói quen vận động: Thực hiện các bài tập nhẹ hoặc tham gia các môn thể thao như đi bộ, bơi lội, đạp xe có thể giữ cho khớp linh hoạt và cung cấp sức mạnh cho cơ bắp xung quanh. Để làm chậm quá trình thoái hóa khớp, bạn có thể duy trì thói quen vận động ít nhất 30 phút/ ngày;
  • Hạn chế khiêng vác vật nặng: Người mắc thoái hóa khớp nói chung và thoái hóa khớp gối nói riêng nên hạn chế khiêng, vác vật nặng để tránh áp lực cho hệ cơ xương, khiến tình hình bệnh trở xấu;
  • Kiểm soát căng thẳng, lo âu: Căng thẳng, lo âu là nguyên nhân gián tiếp gây ra các hiện tượng viêm nhiễm trong cơ thể. Để kiểm soát tình trạng này, người bệnh có thể thực hiện các bài tập cải thiện tâm trạng như thiền chánh niệm, yoga. Ngoài ra, duy trì chất lượng giấc ngủ cũng là một giải pháp giúp bạn giảm căng thẳng mệt mỏi;
  • Thăm khám định kỳ: Thoái hóa khớp gối hiện không thể chữa dứt điểm. Vì vậy, người bệnh nên thăm khám định kỳ ít nhất 2 lần/ năm để theo sát tiến triển bệnh và có những biện pháp cải thiện tình trạng thoái hóa hiệu quả, kịp thời.
Một số lưu ý giúp làm chậm quá trình thoái hóa khớp gối

Thăm khám định kỳ giúp người bệnh theo dõi chặt chẽ mức độ tiến triển của bệnh

Trên đây là lời giải đáp cho câu hỏi bệnh nhân thoái hóa khớp gối nên ăn gì từ Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome. Hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích để áp dụng vào quá trình xây dựng thực đơn cho đối tượng này.

Người bị thoái hóa khớp gối kiêng ăn gì và nên ăn gì cần phụ thuộc vào tình trạng bệnh lý và sức khoẻ mỗi người. Do đó, nguyên tắc kết hợp và cân bằng dinh dưỡng cho từng đối tượng, từng giai đoạn bệnh thường đa dạng và tương đối phức tạp.

Nếu bạn vẫn còn nhiều thắc mắc xoay quanh chủ đề người bị thoái hóa khớp gối nên ăn gì, hãy liên hệ ngay tới Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome thông qua số hotline 1900 633 599 để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời. Chúc bạn nhanh chóng kiểm soát bệnh và cải thiện được chất lượng cuộc sống!

5/5 - (2 bình chọn)
16:56 03/03/2025
Nguồn tham khảo
  1. Chin K. Y. (2020). The Relationship between Vitamin K and Osteoarthritis: A Review of Current Evidence. Nutrients12(5), 1208. https://doi.org/10.3390/nu12051208
  2. Simopoulos A. P. (2002). Omega-3 fatty acids in inflammation and autoimmune diseases. Journal of the American College of Nutrition21(6), 495–505. https://doi.org/10.1080/07315724.2002.10719248