Mở cửa 7h30 - 17h00 / T2 - CN xuyên trưa
Tụt huyết áp nên ăn gì để cải thiện tình trạng chóng mặt, mệt mỏi và hoa mắt? Đây là câu hỏi phổ biến của nhiều người gặp phải tình trạng huyết áp thấp. Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ ổn định huyết áp, tăng tuần hoàn máu và phòng ngừa các biến chứng nguy hiểm. Bài viết sau Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome sẽ giúp bạn hiểu rõ những thực phẩm nên bổ sung hằng ngày nếu đang bị tụt huyết áp, đồng thời cung cấp hướng dẫn ăn uống khoa học, an toàn và dễ áp dụng trong đời sống hằng ngày.
Người bệnh tụt huyết áp nên ăn gì tốt cho sức khỏe?
Tụt huyết áp (hạ huyết áp) là tình trạng huyết áp giảm dưới mức bình thường (dưới 90/60 mmHg), khiến máu không cung cấp đủ oxy và dưỡng chất cho các cơ quan, đặc biệt là não. Tình trạng này có thể gây ra các triệu chứng điển hình như hoa mắt, chóng mặt, mệt mỏi, buồn nôn, da lạnh ẩm, thậm chí ngất xỉu. Nếu không được kiểm soát, tụt huyết áp có thể dẫn đến suy giảm tuần hoàn, ảnh hưởng tim mạch và tăng nguy cơ tai nạn do mất ý thức đột ngột.
Chế độ ăn uống có ảnh hưởng trực tiếp đến huyết áp thông qua khả năng điều hòa thể tích máu, cân bằng điện giải và duy trì tuần hoàn ổn định. Khi lượng natri, kali và nước trong cơ thể mất cân đối, huyết áp có thể tụt xuống mức thấp bất thường.
Ví dụ, natri (muối) có vai trò giữ nước trong lòng mạch, từ đó giúp duy trì thể tích tuần hoàn và tăng nhẹ áp lực máu – đây là lý do vì sao ăn hơi mặn thường được áp dụng trong một số trường hợp huyết áp thấp. Trong khi đó, kali lại có tác dụng làm giãn mạch, nếu quá dư thừa cũng có thể khiến huyết áp tụt.
Ngoài ra, đường và caffeine cũng được ghi nhận là có khả năng làm tăng huyết áp trong ngắn hạn. Một ly nước đường hoặc cà phê đen loãng có thể giúp tăng nhịp tim và co mạch nhẹ, hỗ trợ đưa huyết áp trở lại mức ổn định sau khi tụt đột ngột.
Một số nghiên cứu cũng đã xác nhận, bổ sung nhanh carbohydrate (chất đường bột) là một trong các biện pháp giúp cải thiện tình trạng hạ huyết áp sau ăn hoặc khi đói kéo dài. Do đó, khi đặt câu hỏi người bị tụt huyết áp nên ăn gì, cần cân nhắc những thực phẩm có khả năng điều chỉnh điện giải, bổ sung năng lượng nhanh và hỗ trợ tăng nhẹ thể tích tuần hoàn để huyết áp phục hồi kịp thời.
Việc lựa chọn đúng thực phẩm, kết hợp ăn uống điều độ và cung cấp đủ nước, điện giải có thể giúp cải thiện lưu lượng tuần hoàn và ngăn ngừa các cơn tụt huyết áp bất ngờ. Dưới đây là những nguyên tắc cần lưu ý, giúp giải đáp thắc mắc tụt huyết áp nên ăn gì để cải thiện tình trạng này một cách bền vững:
Khi huyết áp tụt, một trong những nguyên nhân phổ biến là giảm thể tích tuần hoàn. Do đó, tụt huyết áp ăn gì giúp giữ nước trong lòng mạch và duy trì áp lực máu ổn định là điều thường được các chuyên gia khuyến nghị, chẳng hạn như:
Vì vậy, nếu bạn đang băn khoăn huyết áp thấp ăn gì tốt, thì nhóm thực phẩm giúp tăng thể tích máu chính là ưu tiên hàng đầu. hỗ trợ cải thiện triệu chứng nhanh chóng.
Trái cây tươi cung cấp năng lượng nhanh, hỗ trợ điều hòa huyết áp
Thiếu máu hoặc rối loạn vận chuyển oxy có thể khiến huyết áp tụt thường xuyên. Các vi chất như sắt, folate, vitamin B12, magie và kali đều cần thiết để cải thiện tuần hoàn và tăng sinh hồng cầu. Trong đó:
Việc chủ động bổ sung vi chất này thông qua bữa ăn hằng ngày là một phần thiết yếu trong kế hoạch tụt huyết áp nên ăn gì để phòng và điều trị tình trạng huyết áp thấp do thiếu máu.
Nhịn đói hoặc ăn uống thất thường là nguyên nhân phổ biến dẫn đến tụt huyết áp, đặc biệt là ở người có cơ địa nhạy cảm. Khi bụng đói, đường huyết tụt theo, kéo theo cả huyết áp giảm xuống mức thấp bất thường. Do đó, người bệnh cần xây dựng thói quen ăn uống khoa học:
Như vậy, bên cạnh câu hỏi tụt huyết áp nên ăn gì, người bệnh cũng cần học cách ăn thế nào để đảm bảo cơ thể luôn đủ năng lượng và tránh các cơn tụt huyết áp đột ngột.
Mất nước là một trong những nguyên nhân hàng đầu khiến huyết áp giảm. Nước giúp duy trì thể tích máu và vận chuyển oxy hiệu quả đến các cơ quan. Do đó, người bệnh huyết áp thấp cần:
Vậy nên, khi tìm hiểu người huyết áp thấp nên ăn gì, uống gì tốt cho sức khỏe, nước vẫn là thành phần không thể thiếu để duy trì huyết áp ổn định mỗi ngày.
Uống đủ nước giúp duy trì tuần hoàn máu và ổn định huyết áp
Để cải thiện tình trạng huyết áp thấp, việc xây dựng kế hoạch dinh dưỡng phù hợp là rất cần thiết. Dưới đây là những nhóm thực phẩm và đồ uống mà người bị tụt huyết áp có thể cân nhắc, trả lời câu hỏi tụt huyết áp nên ăn gì một cách khoa học và an toàn:
Với người thắc mắc tụt huyết áp nên ăn gì để cải thiện nhanh chóng, thực phẩm chứa muối là lựa chọn phổ biến vì muối giúp giữ nước trong lòng mạch và làm tăng thể tích tuần hoàn, từ đó giúp nâng huyết áp. Tuy nhiên, việc bổ sung muối cần có kiểm soát. Theo khuyến nghị của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), không nên tiêu thụ quá 5g muối mỗi ngày để tránh các nguy cơ liên quan đến tim mạch và thận, đặc biệt ở người lớn tuổi có kèm bệnh lý nền.
Khi huyết áp hạ đột ngột, người bệnh có thể sử dụng nước chanh muối, nước canh hơi mặn hoặc bổ sung thêm một lượng nhỏ dưa muối chua trong khẩu phần ăn, nhưng cần hạn chế nếu người bệnh có kèm tăng huyết áp, suy tim hay bệnh thận mạn tính.
Bên cạnh natri, kali và magie là hai khoáng chất có vai trò điều hòa điện giải và hoạt động co bóp cơ, từ đó giảm cảm giác mệt mỏi và yếu sức. Tụt huyết áp nên ăn gì để tăng cường điện giải một cách lành mạnh? Những thực phẩm giàu kali như chuối, bơ, khoai lang và rau lá xanh đậm như cải bó xôi, rau muống; cùng với nguồn magie từ các loại đậu và hạt (hạnh nhân, hạt điều, đậu nành…) đều rất hữu ích. Việc duy trì sự cân bằng các khoáng chất này giúp ổn định hoạt động tim mạch và hạn chế tình trạng tụt huyết áp kéo dài hoặc tái diễn.
Khi tìm hiểu tụt huyết áp nên ăn gì để cải thiện từ gốc, không thể bỏ qua vai trò của vitamin nhóm B, đặc biệt là B12 và folate – hai vi chất quan trọng trong việc tạo hồng cầu và dẫn truyền thần kinh. Khi thiếu các vi chất này, người bệnh dễ gặp tình trạng thiếu máu, dẫn đến tụt huyết áp.
Bên cạnh đó, sắt cũng là yếu tố thiết yếu trong tổng hợp hemoglobin – thành phần giúp vận chuyển oxy trong máu. Nguồn thực phẩm giàu sắt bao gồm gan bò, trứng gà, ngũ cốc nguyên cám, rau lá xanh đậm hoặc thực phẩm chức năng. Tuy nhiên, trước khi bổ sung sắt hoặc vitamin nhóm B từ viên uống, người bệnh nên xét nghiệm máu để đánh giá chính xác tình trạng thiếu hụt và nhu cầu thực tế của cơ thể.
Tiêu thụ thực phẩm giàu sắt giúp cải thiện chất lượng máu
Tụt huyết áp nên ăn gì để cơ thể không mệt lả? Ưu tiên thực phẩm giàu protein và năng lượng như cá hồi, thịt gà, đậu phụ, sữa. Protein giúp tăng trương lực mạch máu, hỗ trợ ổn định huyết áp và cải thiện tuần hoàn. Bổ sung đủ calo còn giúp phòng ngừa tụt huyết áp sau ăn, đặc biệt quan trọng ở người cao tuổi.
Một số thức uống có thể hỗ trợ nâng huyết áp nhanh trong tình huống cấp bách, chẳng hạn như cà phê hoặc trà xanh, matcha nhờ hàm lượng cao caffeine – chất có khả năng kích thích thần kinh trung ương và gây co mạch nhẹ. Tuy nhiên, người bệnh cần lưu ý không nên vượt quá mức khuyến cáo 400mg caffeine mỗi ngày và không quá 250ml mỗi lần để tránh gây rối loạn nhịp tim hoặc mất ngủ.
Ngoài ra, các loại nước đường hoặc nước muối pha loãng cũng có thể giúp cải thiện tình trạng huyết áp thấp. Tuy nhiên, không nên lạm dụng vì có thể gây lệ thuộc và che giấu nguyên nhân gốc rễ.
Thiếu nước là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tụt huyết áp, đặc biệt khi cơ thể bị mất nước do tiêu chảy, sốt hoặc vận động nhiều. Do đó, với câu hỏi tụt huyết áp nên ăn gì và uống gì, thì nước chính là yếu tố nền tảng cần ưu tiên.
Người trưởng thành nên duy trì lượng nước khoảng 1.5-2 lít mỗi ngày hoặc tùy theo cân nặng và mức độ vận động. Ngoài nước lọc, có thể bổ sung thêm nước ép trái cây tự nhiên, nước oresol pha loãng để cung cấp thêm điện giải. Tuy nhiên, uống quá nhiều nước trong thời gian ngắn có thể gây ngộ độc nước, làm hạ natri máu – cũng là một yếu tố khiến huyết áp giảm mạnh. Vì vậy, nên chia nhỏ lượng nước trong ngày và điều chỉnh theo nhu cầu thực tế.
Bên cạnh việc bổ sung thực phẩm hỗ trợ nâng huyết áp, người bị huyết áp thấp cũng cần chú ý tránh xa một số món ăn và đồ uống có thể khiến tình trạng trở nên tệ hơn. Việc hiểu rõ tụt huyết áp nên ăn gì – và đặc biệt là không nên ăn gì – đều giúp kiểm soát tốt triệu chứng và phòng ngừa biến chứng nguy hiểm. Dưới đây là những nhóm thực phẩm và đồ uống nên hạn chế:
Nhiều người thắc mắc tụt huyết áp nên ăn gì mà quên rằng một số đồ uống tưởng chừng “kích thích tỉnh táo” như rượu, bia hoặc cà phê lại có thể làm tình trạng tụt huyết áp diễn tiến nghiêm trọng hơn. Lý do là khi sử dụng liều lượng lớn, chúng có thể gây giãn mạch mạnh, làm tụt huyết áp nhanh chóng.
Ngoài ra, các loại trà lợi tiểu hoặc thảo dược lợi tiểu cũng dễ gây mất nước và rối loạn điện giải, từ đó ảnh hưởng đến huyết áp. Vì thế, người có huyết áp thấp nên tránh uống các loại đồ uống này thường xuyên, đặc biệt là trong lúc đang có triệu chứng hoa mắt, mệt lả hay chóng mặt.
Người bị tụt huyết áp cần tránh tiêu thụ rượu, bia, cà phê và trà đặc
Khi đề cập đến tụt huyết áp nên ăn gì để không gây phản ứng tiêu hóa bất lợi, cần đặc biệt tránh các món ăn nhiều chất béo bão hòa và tinh bột tinh chế như món chiên rán, bánh mì trắng hoặc nước ngọt. Những loại thực phẩm này dễ gây tụt huyết áp sau ăn – còn gọi là phản xạ tụt huyết áp sau bữa ăn – do dòng máu dồn về hệ tiêu hóa làm giảm lượng máu lên não.
Tình trạng này thường xuất hiện khi ăn quá no hoặc ăn một bữa lớn. Thay vào đó, người bệnh nên chia nhỏ khẩu phần thành nhiều bữa nhỏ trong ngày để tránh áp lực tiêu hóa đột ngột và giảm thiểu nguy cơ hạ huyết áp sau ăn.
Để cải thiện tình trạng huyết áp thấp một cách an toàn và bền vững, người bệnh cần điều chỉnh cả chế độ ăn uống lẫn thói quen sinh hoạt hằng ngày. Dưới đây là những lưu ý quan trọng giúp hỗ trợ kiểm soát huyết áp ổn định và phòng ngừa tái phát:
Chuyên gia dinh dưỡng giúp xây dựng thực đơn ăn uống khoa học, hỗ trợ kiểm soát huyết áp
Nếu bạn đang gặp tình trạng huyết áp thấp và băn khoăn tụt huyết áp nên ăn gì để giảm chóng mặt, mệt mỏi hay buồn nôn, hãy cân nhắc đến Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome. Tại đây, đội ngũ bác sĩ và chuyên gia dinh dưỡng giàu kinh nghiệm sẽ trực tiếp thăm khám và sử dụng các thiết bị hiện đại như máy sắc ký lỏng hiệu năng cao (UPLC) để đánh giá toàn diện tình trạng dinh dưỡng, từ đó đưa ra hướng điều chỉnh phù hợp với chỉ số huyết áp của từng người.
Bên cạnh việc cá nhân hóa thực đơn theo sở thích và khả năng hấp thu của người bệnh, Nutrihome còn đảm bảo chế độ ăn hỗ trợ quá trình điều trị, không gây tương tác bất lợi với thuốc. Nhờ đó, người bệnh huyết áp thấp có thể an tâm phục hồi sức khỏe một cách bền vững, an toàn và khoa học. Để đặt lịch thăm khám và điều trị tại Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome, bạn có thể liên hệ đến số hotline 1900 633 599.
Tóm lại, hiểu rõ tụt huyết áp nên ăn gì là bước quan trọng giúp kiểm soát tình trạng huyết áp thấp và hạn chế cơn mệt lả, choáng váng sau ăn hoặc khi thay đổi tư thế. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả lâu dài, người bệnh nên kết hợp ăn uống đúng cách với việc theo dõi sức khỏe định kỳ. Nếu tình trạng không cải thiện, cần chủ động thăm khám để được hướng dẫn xây dựng chế độ ăn cá nhân hóa.
