Ung thư đại tràng nên ăn gì để nâng cao sức khỏe, chống chọi bệnh?

22/11/2024 Theo dỗi Nutrihome trên google news Tác giả: Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome
Tư vấn chuyên môn bài viết
Chức Vụ: Bác sĩ Dinh dưỡng
Khoa Dinh dưỡng Tiết chế, Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM

Người bệnh ung thư đại tràng thường đặt câu hỏi ung thư đại tràng nên ăn gì với mong muốn tìm ra được loại thực phẩm giúp cơ thể chống chọi tốt hơn với bệnh tật và cải thiện chất lượng cuộc sống. Trong bài viết sau, hãy cùng Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome khám phá danh sách các nhóm thực phẩm giàu dinh dưỡng, không chỉ giúp cung cấp năng lượng, tăng cường hệ miễn dịch mà còn hỗ trợ cải thiện hiệu quả điều trị ung thư.

ung thư đại tràng nên ăn gì

Người bệnh ung thư đại tràng nên ăn gì tốt cho sức khỏe?

Ung thư đại tràng là tình trạng tăng sinh tế bào mất kiểm soát ở bất kỳ vùng nào trên ruột già (đại tràng), phần cuối của hệ tiêu hóa. Triệu chứng của bệnh có thể bao gồm thay đổi tần suất đi tiêu và tính chất của phân, như tiêu chảy hoặc táo bón kéo dài, lẫn máu trong phân; đau bụng hoặc co thắt, mệt mỏi và giảm cân không rõ lý do.

Tầm quan trọng của chế độ ăn cho người ung thư đại tràng

Theo nghiên cứu, ước tính có tới 10 – 20% bệnh nhân ung thư tử vong do hậu quả của suy dinh dưỡng chứ không phải do độc tính từ chính khối u. Do đó, dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc chăm sóc người bệnh ung thư nói chung, bao gồm cả người bệnh ung thư đại tràng.

Chi tiết hơn, một chế độ dinh dưỡng hợp lý có thể tăng cường hiệu quả điều trị ung thư bằng cách cung cấp năng lượng và các chất dinh dưỡng thiết yếu để hỗ trợ hệ thống miễn dịch, tăng cường khả năng chống lại bệnh tật, thúc đẩy quá trình phục hồi sau phẫu thuật / hóa trị / xạ trị.

Trên thực tế, bệnh nhân ung thư đại tràng thường phải đối mặt với nhiều thách thức về sức khỏe nghiêm trọng, có thể ảnh hưởng đến khả năng ăn uống và hấp thu dinh dưỡng, trong đó bao gồm:

  • Các tác dụng phụ như buồn nôn, nôn mửa, thay đổi vị giác và khứu giác, mệt mỏi, chán ăn sau phẫu thuật / hóa trị / xạ trị;
  • Những thay đổi về mặt chuyển hóa do ung thư gây ra, như tăng chi tiêu năng lượng và giảm hiệu suất chuyển hóa protein, có thể dẫn đến mất cơ và suy nhược thể chất.
  • Các vấn đề về đường tiêu hóa như tiêu chảy hoặc táo bón, cùng với sự kém hấp thu do phẫu thuật cắt bỏ hoặc tổn thương từ các phương pháp điều trị, cũng ảnh hưởng đến khả năng hấp thu chất dinh dưỡng cần thiết.
  • Các yếu tố tâm lý như căng thẳng, lo âu, trầm cảm và mất hứng thú với thức ăn, có thể tác động đến thói quen ăn uống và hiệu suất hấp thụ dinh dưỡng của cơ thể.

Lúc này, xây dựng một chế độ ăn uống khoa học không chỉ giúp cung cấp các chất dinh dưỡng thiết yếu để phòng ngừa suy dinh dưỡng, mà còn hỗ trợ điều trị và giảm các triệu chứng cũng như tác dụng phụ của quá trình điều trị bệnh.

Ngược lại, suy dinh dưỡng có thể tác động tiêu cực đến khả năng chịu đựng và phục hồi sau điều trị, làm giảm khả năng chịu đựng của cơ thể trước các liệu pháp, kéo dài thời gian phục hồi và tăng nguy cơ biến chứng.

Vì vậy, việc duy trì một chế độ ăn khoa học và cân đối là một phần không thể thiếu trong quá trình điều trị và phục hồi của người bệnh ung thư đại tràng.

Tầm quan trọng của chế độ ăn cho người ung thư đại tràng

Ăn uống khoa học giúp người bệnh hồi phục tốt sau quá trình điều trị

Ung thư đại tràng nên ăn gì?

Người bệnh ung thư đại tràng nên ăn gì có kết cấu mềm, dễ tiêu hóa và chứa nhiều protein, chất xơ, chất béo lành mạnh, vitamin, khoáng chất,… Cụ thể như sau:

1. Người bị ung thư đại tràng nên ăn protein ít béo

Những nguồn protein ít béo như thịt gà không da, phi-lê cá, đậu phụ và các loại đậu,… giúp cung cấp cho cơ thể đầy đủ chất đạm mà không chứa nhiều chất béo bão hòa. Trong đó:

  • Chất đạm: Giúp cơ thể xây dựng và sửa chữa các mô, hỗ trợ hệ miễn dịch trong việc chống lại tế bào ung thư.
  • Ít chất béo bão hòa: Giúp cải thiện thành phần lipid máu, hỗ trợ giảm viêm – tình trạng có thể thúc đẩy ung thư tiến triển nếu không được kiểm soát.

Ngoài ra, lựa chọn nguồn protein ít chất béo cũng giúp cơ thể dễ tiêu hóa, giảm áp lực lên đại tràng, hạn chế rủi ro tiêu chảy do hấp thụ dư thừa chất béo, đồng thời giúp duy trì khối lượng cơ bắp – điều quan trọng cho sức khỏe tổng thể trong quá trình điều trị.

2. Thực phẩm giàu calo, giàu dinh dưỡng

Thực phẩm như bơ, các loại hạt, dầu ô-liu và ngũ cốc nguyên hạt giúp cung cấp nhiều năng lượng (calo) và dưỡng chất cần thiết cho cơ thể đủ sức chịu đựng trước các liệu pháp điều trị như hóa trị và xạ trị, thường gây mệt mỏi, suy nhược thể chất ở người bệnh

Bên cạnh đó, trong quá trình điều trị ung thư, cơ thể cũng có xu hướng tiêu hao nhiều năng lượng và có thể gặp khó khăn trong việc ăn uống.

Vì thế, tiêu thụ thực phẩm giàu calo và dinh dưỡng không chỉ giúp duy trì cân nặng tối ưu, ngăn ngừa tình trạng thiếu hụt vi chất, mà còn giúp người bệnh tối ưu hóa khẩu phần ăn, để không cần phải dung nạp quá nhiều thực phẩm mà vẫn nhận đủ năng lượng và dinh dưỡng cần thiết. Điều này cũng giúp giảm tải áp lực cho hệ tiêu hóa và hỗ trợ quá trình phục hồi.

3. Thực phẩm nhiều chất xơ

Chất xơ có trong rau xanh, trái cây và ngũ cốc nguyên hạt giúp phân tơi xốp, ngăn ngừa tình trạng táo bón – triệu chứng phổ biến sau hóa trị ung thư đại tràng.

Ngoài ra, chất xơ cũng hỗ trợ việc loại bỏ các chất độc hại khỏi đại tràng một cách hiệu quả hơn, giảm nguy cơ viêm nhiễm do tích tụ độc chất lâu ngày trên thành ruột. Điều này đặc biệt quan trọng cho bệnh nhân ung thư đại tràng, giúp thúc đẩy quá trình phục hồi và tăng cường sức khỏe đường ruột.

ung thư đại tràng nên ăn gì, thực phẩm giàu chất xơ

Tiêu thụ thực phẩm giàu chất xơ giúp ngăn ngừa táo bón

4. Vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa tốt người người ung thư đại tràng

Nhìn chung, hầu hết các loại vitamin (A, C, D, E, vitamin nhóm B,…) và chất chống oxy hóa (flavonoids, carotenoids, polyphenols,…) đều có khả năng giảm viêm, hỗ trợ ngăn chặn các phản ứng gây căng thẳng oxy hóa trong cơ thể, từ đó ức chế sự phát triển quá mức của tế bào ung thư và hỗ trợ quá trình hồi phục.

Trong khi đó, một số loại khoáng chất như:

  • Canxi, magie, kali: Giúp ngăn ngừa tình trạng tăng huyết áp – tác dụng phụ thường gặp khi điều trị ung thư bằng các loại hóa chất nhất định, từ đó bảo vệ sức khỏe tim mạch, thận và giảm nguy cơ biến chứng.
  • Sắt: Giúp tăng cường quá trình tái tạo máu mới, đặc biệt cần thiết khi người bệnh bị xuất huyết tiêu hóa, gây thất thoát một lượng máu lớn qua phân.
  • Kẽm: Giúp tăng cường miễn dịch, giảm viêm nhiễm và thúc đẩy quá trình phục hồi mô trên niêm mạc đại tràng.

Do đó, nếu bạn thắc mắc ung thư đại tràng nên ăn gì tốt cho sức khỏe, bổ sung thực phẩm giàu vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa có thể là câu trả lời phù hợp.

5. Thực phẩm chứa nhiều chất béo lành mạnh

Thực phẩm giàu chất béo lành mạnh như cá hồi, cá thu, dầu ô-liu, quả bơ và các loại hạt không chỉ cung cấp nhiều năng lượng mà còn chứa nhiều omega-3, loại axit béo có có tác dụng kháng viêm, được chứng minh có thể làm chậm sự phát triển của tế bào ung thư đại tràng.

6. Nên ăn các món ăn mềm cho dễ tiêu hóa

Trong quá trình điều trị ung thư, người bệnh có thể gặp vấn đề về tiêu hóa như buồn nôn, khó tiêu và đặc biệt là tình trạng loét miệng sau hóa trị / xạ trị. Lúc này, lựa chọn ăn các món ăn mềm không chỉ giúp giảm đau miệng, dễ nuốt mà còn giúp cơ thể dễ tiêu hóa, giảm áp lực lên dạ dày và đường ruột.

10 thực phẩm tốt cho người bị ung thư đại tràng

Dưới đây là danh sách 10 thực phẩm tốt cho người bị ung thư đại tràng mà bạn nên tham khảo:

1. Ngũ cốc nguyên hạt

Ngũ cốc nguyên hạt như yến mạch, gạo lứt và lúa mì nguyên cám,… chứa nhiều chất xơ, vitamin nhóm B và các khoáng chất như sắt, magie. Trong đó:

  • Chất xơ:
    • Giúp cải thiện chức năng tiêu hóa, giảm nguy cơ táo bón và điều hòa nhu động ruột, điều này giúp giảm tổn thương lên đại tràng bởi phân cứng, khi lưu trú lâu trong đại tràng có thể chèn ép lên niêm mạc, gây tổn thương thêm cho thành đại tràng.
    • Ngoài ra, chất xơ còn hỗ trợ hệ vi sinh vật đường ruột, giúp tăng cường hệ miễn dịch, giảm tình trạng viêm nhiễm quá mức ở đại tràng sau ung thư.
  • Vitamin nhóm B và sắt: Giúp sản xuất hồng cầu, hỗ trợ quá trình chuyển hóa năng lượng, từ đó cải thiện tình trạng mệt mỏi và thiếu máu, vấn đề thường gặp ở bệnh nhân ung thư.

Không những thế, tiêu thụ ngũ cốc nguyên hạt từ lâu đã được chứng minh là có tác dụng ức chế quá trình phát triển của khối u đại tràng. Cụ thể, tiêu thụ 90g ngũ cốc nguyên hạt / ngày giúp giảm 17% nguy cơ ung thư đại tràng. Trong khi đó, tiêu thụ 120g / ngày giúp giảm tới 20% nguy cơ.

Vì những lợi ích thực tiễn đã được chứng minh lâm sàng, ngũ cốc nguyên hạt xứng đáng là lựa chọn dinh dưỡng lý tưởng, đứng đầu danh sách ung thư đại tràng nên ăn gì mà bạn đang tìm kiếm.

ung thư đại tràng nên ăn gì, ngũ cốc nguyên hạt

Ngũ cốc nguyên hạt và các chế phẩm từ chúng giàu chất xơ, vitamin nhóm B và sắt

2. Các loại đậu

Các loại đậu như đậu đen, đậu đỏ, đậu xanh và đậu lăng là nguồn protein thực vật chất lượng cao và giàu chất xơ. Trong đó, protein giúp duy trì khối lượng cơ bắp, giảm nguy cơ mất cơ trong quá trình điều trị, còn chất xơ trong đậu cải thiện tiêu hóa, giảm táo bón và tiêu chảy.

Ngoài ra, đậu cũng chứa chất chống oxy hóa và hợp chất chống viêm như polyphenol, hỗ trợ hệ miễn dịch ức chế quá trình tiến triển của tế bào ung thư thông qua việc ức chế các gốc tự do. (1)

3. Các loại khoai củ

Ung thư đại tràng nên ăn gì? Câu trả lời có thể là các loại khoai củ như khoai lang, khoai tây, khoai mỡ, khoai sọ,… bởi vì, nhóm thực phẩm này giàu vitamin C, beta-caroten, chất xơ và kali. Trong đó:

  • Vitamin C: Là chất chống oxy hóa mạnh, hỗ trợ tăng cường miễn dịch, giảm nguy cơ nhiễm trùng do suy giảm miễn dịch – tác dụng phụ thường gặp sau hóa trị.
  • Carotenoids: Là nhóm các hợp chất có thể được chuyển hóa thành vitamin A, cần thiết cho quá trình tăng sinh tế bào niêm mạc đại tràng, giúp phục hồi các tổn thương.
  • Kali: Giúp điều hòa huyết áp, giảm nguy cơ tăng huyết áp – tác dụng phụ thường gặp sau hóa trị và các liệu pháp nhắm trúng đích.
  • Chất xơ: Giúp cải thiện tiêu hóa, giảm táo bón.

4. Các loại cá

Cá như cá hồi, cá thu và cá mòi giàu omega-3 và protein. Omega-3 có tác dụng chống viêm, hỗ trợ hệ miễn dịch và có thể giúp cải thiện sức khỏe tổng thể bằng cách giảm viêm trong cơ thể. Protein trong cá giúp duy trì khối lượng cơ bắp, giảm mất cơ và mệt mỏi khi điều trị ung thư.

5. Thịt gà

Tương tự như các loại cá, thịt gà cũng chứa nhiều protein. Đây là dưỡng chất không chỉ giúp cung cấp đầy đủ axit amin cần thiết để cơ thể tái tạo mô ở niêm mạc đại tràng, mà còn hỗ trợ duy trì mật độ cơ bắp, ngăn ngừa tình trạng suy dinh dưỡng protein – năng lượng.

Trong quá trình điều trị ung thư, duy trì khối lượng cơ bắp là rất quan trọng vì cơ bắp giúp cơ thể bạn duy trì sức mạnh, hỗ trợ quá trình trao đổi chất và chức năng sinh lý diễn ra bình thường.

Khi bạn có đủ khối lượng cơ, cơ thể sẽ có khả năng chịu đựng tốt hơn các liệu pháp điều trị như hóa trị và xạ trị, giảm thiểu mệt mỏi và hỗ trợ quá trình phục hồi sau phẫu thuật.

Ngược lại, mất khối lượng cơ bắp làm suy yếu hệ thống miễn dịch, khiến cơ thể dễ bị nhiễm trùng và khó chống chọi với tác dụng phụ sau điều trị. Ngoài ra, mất cơ còn ảnh hưởng đến khả năng thực hiện các hoạt động hàng ngày, giảm chất lượng cuộc sống và có thể kéo dài thời gian phục hồi sau điều trị.

bệnh ung thư đại tràng nên ăn thịt gà

Ức gà bỏ da giàu protein, giúp ngăn ngừa tình trạng mất cơ ở người bệnh ung thư

6. Quả bơ

Ung thư đại tràng nên ăn gì tốt cho sức khỏe? Câu trả lời có thể là quả bơ bởi chúng giàu omega-9 và vitamin E. Trong đó:

  • Omega-9: Hay còn gọi là axit oleic, là một loại chất béo không bão hòa được chứng minh có tác dụng ức chế sự tăng sinh của tế bào ung thư bằng cách kích hoạt các con đường apoptosis, thúc đẩy chu trình chết của tế bào ung thư một cách tự nhiên.
  • Vitamin E: Là chất chống oxy hóa mạnh, có thể làm giảm đến 50% nguy cơ bùng phát ung thư bằng cách trung hòa các loại oxy phản ứng hoặc các gốc tự do khác có thể gây tổn thương DNA.

7. Quả mọng

Các loại quả mọng như dâu tây, việt quất, mâm xôi, nho,… có thể là câu trả lời lý tưởng cho thắc mắc ung thư đại tràng nên ăn gì. Bởi lẽ, họ các loại quả mọng chứa nhiều chất chống oxy hóa như vitamin C và anthocyanin. Những chất này bảo vệ tế bào khỏi tổn thương, giảm viêm và hỗ trợ hệ miễn dịch.

Đặc biệt, vitamin C còn giúp tăng cường quá trình tổng hợp collagen để tái tạo niêm mạc đại tràng, đồng thời hỗ trợ làm giảm nguy cơ nhiễm trùng và loét miệng – triệu chứng thường gặp sau hóa trị ở người bệnh ung thư đại tràng.

8. Táo

Táo chứa chất xơ hòa tan pectin, giúp cải thiện chức năng tiêu hóa, giảm mức độ tiêu chảy lẫn táo bón. Mặt khác, táo còn chứa nhiều chất chống oxy hóa quercetin, có tác dụng ức chế sự phát triển của tế bào ung thư đại tràng bằng cách điều chỉnh biểu hiện của các protein Sirtuin-6 và Klotho. (2)

Trong cơ thể người, sirtuin-6 (SIRT6) và Klotho là các protein liên quan đến quá trình lão hóa tế bào. Bằng cách tăng cường hoạt động của SIRT6 và Klotho, quercetin giúp thúc đẩy quá trình tự hủy tế bào ung thư (apoptosis) và ngăn chặn chúng nhân lên, từ đó ức chế sự phát triển và xâm lấn của tế bào ung thư đại tràng.

Nói một cách đơn giản, quercetin trong táo giúp các protein SIRT6 và Klotho hoạt động hiệu quả hơn trong việc kiểm soát sự tăng trưởng bất thường của tế bào ung thư.

Trên thực tế, nhiều nghiên cứu lâm sàng cũng cho thấy hiệu quả hỗ trợ phòng chống ung thư đại tràng rõ rệt ở táo. Cụ thể, thường xuyên tiêu thụ 1 quả táo / ngày có thể góp phần làm giảm đến 50% nguy cơ khởi phát ung thư đại tràng. (3)

Do đó, nếu đang phân vân chưa biết ung thư đại tràng nên ăn gì tốt cho sức khỏe, người bệnh có thể cân nhắc bổ sung 1 quả táo vào khẩu phần ăn hàng ngày.

Táo tốt cho người bệnh ung thư đại tràng

Táo giàu chất xơ hòa tan pectin và chất chống oxy hóa quercetin

9. Các sản phẩm lên men giàu probiotics

Thực phẩm giàu probiotics như sữa chua, kim chi, dưa cải chua và trà kombucha cung cấp lợi khuẩn cho đường ruột, giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột, từ đó giảm các triệu chứng tiêu chảy, táo bón và đầy hơi thường gặp ở bệnh nhân ung thư đại tràng, đồng thời ức chế sự phát triển của vi khuẩn có hại và giảm nguy cơ gây viêm do nhiễm trùng.

Ngoài ra, axit lactic và các hợp chất sinh học khác do probiotics sản xuất cũng có tác dụng ức chế sự phát triển của tế bào ung thư thông qua tác động điều chỉnh hệ miễn dịch. (4)

10. Rau lá xanh

Ung thư đại tràng nên ăn gì? Câu trả lời có thể nằm ở các loại rau lá xanh như cải bó xôi, cải xoăn, rau muống, bông cải xanh, cải thảo, bắp cải,… Nguyên nhân là bởi vì các loại rau này giàu vitamin K, folate, chất chống oxy hóa và chất xơ. Trong đó:

  • Vitamin K hỗ trợ quá trình đông máu, cần thiết cho quá trình chữa lành vết thương trên niêm mạc, đồng thời hỗ trợ ức chế sự phát triển của tế bào ung thư (5);
  • Folate (vitamin B9) cần thiết cho sự phân chia tế bào và sản xuất DNA, hỗ trợ quá trình phục hồi;
  • Chất chống oxy hóa như polyphenols và glucosinolates giúp giảm viêm, hỗ trợ hệ miễn dịch;
  • Chất xơ cải thiện tiêu hóa, giảm táo bón, hỗ trợ sức khỏe đại tràng. Theo nghiên cứu, cứ mỗi 5g chất xơ bổ sung thêm vào chế độ ăn có thể giúp làm giảm 19% nguy cơ tử vong do ung thư đại tràng ở người mắc phải căn bệnh này.

Ngoài ra, các loại rau lá xanh cũng chứa magie và canxi, giúp điều hòa huyết áp, giảm nguy cơ tăng huyết áp – tác dụng phụ thường gặp khi sử dụng thuốc hóa trị.

Người bệnh ung thư đại tràng nên ăn các loại rau lá xanh

Rau lá xanh giàu vitamin K, folate, chất xơ và chất chống oxy hóa

Người bị ung thư đại tràng không nên ăn uống gì?

Sau khi biết rõ ung thư đại tràng nên ăn gì, người bệnh cũng nên tìm hiểu về danh sách các loại thực phẩm cần hạn chế để hỗ trợ quá trình điều trị bệnh. Theo đó, người bệnh ung thư đại tràng cần hạn chế tiêu thụ các thực phẩm như:

  • Món chiên xào, nhiều dầu mỡ: Đối với người bị ung thư đại tràng, tiêu thụ nhiều dầu mỡ có thể gây tiêu chảy, đầy hơi, và khó tiêu, làm tăng sự khó chịu và ảnh hưởng đến quá trình hấp thu dinh dưỡng.
  • Các sản phẩm từ sữa nguyên kem: Sữa nguyên kem, phô mai béo và kem tươi chứa nhiều chất béo bão hòa. Chúng có thể gây tiêu chảy và khó tiêu ở một số người, đặc biệt là những người không dung nạp lactose. Ngoài ra, việc tiêu thụ nhiều chất béo từ sữa có thể làm tăng cholesterol, kích thích các phản ứng viêm trong hệ tuần hoàn, không có lợi cho sức khỏe tim mạch.
  • Thịt đỏ và thịt chế biến: Thịt đỏ (như thịt bò, thịt heo) và thịt chế biến (xúc xích, thịt xông khói) chứa nhiều chất béo bão hòa và các hợp chất như nitrat và nitrit. Các chất này có thể làm tăng nguy cơ tái phát ung thư và gây viêm trong cơ thể.
  • Rượu bia, thực phẩm chứa nhiều caffein: Rượu bia có thể gây kích ứng niêm mạc đường tiêu hóa, dẫn đến viêm loét và chảy máu. Việc tiêu thụ rượu và caffeine quá mức có thể làm suy yếu hệ miễn dịch, giảm hiệu quả điều trị. Caffeine trong cà phê, trà đặc và nước ngọt có ga có thể gây mất nước, tăng nhịp tim và rối loạn giấc ngủ, ảnh hưởng đến quá trình phục hồi.
  • Carbohydrate tinh chế và đường bổ sung: Thực phẩm chứa nhiều đường tinh luyện như bánh kẹo, nước ngọt, cơm trắng và bánh mì trắng có chỉ số đường huyết cao. Chúng có thể gây tăng đột biến mức đường trong máu, kích thích các phản ứng gây viêm nhiễm, không có lợi cho người đang điều trị ung thư.
  • Các thực phẩm sinh hơi: Bao gồm khoai, các loại đậu, nước có ga và thực phẩm lên men bởi chúng có thể gây sinh hơi và đầy bụng. Việc sinh hơi nhiều có thể gây khó chịu, đặc biệt là với người bệnh ung thư đại tràng có đặt hậu môn giả. Ngược lại, hạn chế các thực phẩm này giúp giảm sự tích tụ khí và cải thiện chất lượng cuộc sống.
  • Các thực phẩm khác:
    • Sữa và sản phẩm từ sữa nếu không dung nạp lactose: Nếu người bệnh có tiền sử không dung nạp lactose, tiêu thụ sữa có thể gây tiêu chảy, đau bụng và đầy hơi, làm trầm trọng thêm các triệu chứng tiêu hóa.
    • Ngũ cốc giàu gluten nếu có bệnh Celiac: Người bệnh Celiac cần tránh gluten để ngăn ngừa tổn thương niêm mạc ruột, cải thiện hấp thu dinh dưỡng và giảm triệu chứng như tiêu chảy và sụt cân.
    • Thực phẩm khó tiêu nếu có xạ trị vùng bụng: Nếu có xạ trị vùng bụng chậu, người bệnh cần hạn chế các thực phẩm khó tiêu, như thực phẩm béo, sữa thô, rau / trái cây sống, đồ uống có ga, nước trái cây và gia vị.
Người bị ung thư đại tràng không nên ăn uống gì?

Người bệnh ung thư đại tràng nên hạn chế ăn thực phẩm chiên rán, nhiều dầu mỡ

Chế độ ăn cho người ung thư đại tràng cần lưu ý những gì?

Theo khuyến nghị của Hiệp hội Dinh dưỡng qua đường tĩnh mạch và đường tiêu hóa Châu Âu (ESPEN), chế độ ăn cho người ung thư đại tràng cần đáp ứng các tiêu chí sau:

  • Năng lượng: 25 – 30 kcal / kg thể trọng / ngày.
  • Protein: Được khuyến nghị từ 1 – 1.5g / kg thể trọng / ngày. Trong trường hợp suy thận tiến triển với tình trạng tăng creatinine niệu, cần hỏi ý kiến bác sĩ trước khi tăng protein trong chế độ ăn.
  • Bổ sung omega-3: Những bệnh nhân ung thư đại tràng tiến triển đang hóa trị liệu có nguy cơ sụt cân hoặc suy dinh dưỡng, có thể cân nhắc hỏi ý kiến bác sĩ về việc bổ sung 2g omega-3 / ngày để ổn định hoặc tăng cảm giác thèm ăn và tăng khối lượng cơ nạc.

Ngoài ra, người bệnh cũng cần lưu ý thêm về các vấn đề sau:

1. Ăn uống đủ chất

  • Kiểm soát tần suất bữa ăn và khẩu phần ăn: Thay vì ăn ba bữa lớn, bạn nên chia thành nhiều bữa nhỏ trong ngày (khoảng 5-6 bữa). Điều này giúp giảm áp lực lên hệ tiêu hóa và đại tràng, giúp cơ thể hấp thu dinh dưỡng hiệu quả hơn.
  • Cân bằng các chất dinh dưỡng đa lượng: Đảm bảo chế độ ăn có đủ carbohydrate, protein và chất béo lành mạnh. Carbohydrate cung cấp năng lượng, protein giúp phục hồi và duy trì khối lượng cơ bắp, chất béo lành mạnh hỗ trợ hấp thu vitamin và cung cấp năng lượng.
  • Tránh thiếu hụt nguyên tố vi lượng: Bổ sung đầy đủ vitamin và khoáng chất như vitamin A, C, D, E, vitamin nhóm B, sắt, kẽm, canxi, magie, kali… từ rau củ quả để tăng cường hệ miễn dịch, hỗ trợ quá trình phục hồi và giảm nguy cơ nhiễm trùng.

2. Cố gắng duy trì cân nặng khỏe mạnh

Trong quá trình điều trị ung thư, cơ thể có thể giảm cân do mất cảm giác thèm ăn hoặc tác dụng phụ của điều trị. Việc duy trì cân nặng khỏe mạnh giúp bạn có đủ năng lượng và sức đề kháng để chịu đựng các liệu pháp điều trị và phục hồi nhanh hơn.

3. Đảm bảo an toàn thực phẩm

Hệ miễn dịch của người đang điều trị ung thư thường bị suy yếu, nên nguy cơ nhiễm trùng từ thực phẩm có thể tăng cao. Để giảm thiểu rủi ro này, người bệnh cần chú ý rửa tay trước khi ăn và chế biến thực phẩm, rửa sạch rau quả, nấu chín kỹ thực phẩm, tránh ăn thực phẩm sống hoặc chưa chín hẳn như sushi, trứng sống.

4. Chế biến đúng cách

Ưu tiên hấp / luộc / hầm và nêm nếm ít gia vị để dễ tiêu hóa, hạn chế chiên xào / hun khói / nướng trên lửa lớn để tránh làm sản sinh thêm độc chất có hại cho sức khỏe.

5. Uống đủ nước

Uống đủ nước giúp duy trì hoạt động bình thường của ruột, ngăn ngừa táo bón và hỗ trợ quá trình tiêu hóa. Người bệnh nên cố gắng uống khoảng 8 ly nước mỗi ngày (khoảng 2 lít), có thể điều chỉnh tùy theo nhu cầu cá nhân và khuyến nghị của bác sĩ.

Chế độ ăn cho người ung thư đại tràng cần lưu ý những gì?

Uống đủ nước giúp ngăn ngừa táo bón ở đại tràng

Người bị ung thư đại tràng nên nên làm gì?

Sau khi đã biết rõ ung thư đại tràng nên ăn gì, nên kiêng gì tốt cho sức khỏe, người bệnh cũng cần lưu ý điều chỉnh lối sống và thói quen thăm khám bệnh để tăng cường hiệu quả điều trị, trong đó bao gồm việc:

  • Lắng nghe cơ thể: Mỗi người đều có phản ứng khác nhau với việc tiêu hóa thực phẩm. Vì vậy, bạn hãy chú ý đến các dấu hiệu phản ứng của cơ thể bạn để biết thực phẩm nào phù hợp hoặc cần tránh.
  • Duy trì lối sống lành mạnh: Kết hợp chế độ ăn uống cân bằng với nghỉ ngơi đầy đủ và hoạt động thể chất nhẹ nhàng để hỗ trợ quá trình điều trị và phục hồi.
  • Tham khảo ý kiến chuyên gia: Luôn tham khảo bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để có chế độ ăn uống phù hợp với tình trạng sức khỏe và điều trị của bạn; đồng thời, chủ động thăm khám sức khỏe định kỳ để phòng ngừa hoặc ngăn bệnh ung thư đại tràng tái phát.

Tầm soát ung thư đại tràng là biện pháp quan trọng để bảo vệ sức khỏe tiêu hóa. Nếu có nhu cầu tầm soát ung thư đại tràng, bạn có thể cân nhắc đến Trung tâm Nội soi & Phẫu thuật Nội soi Tiêu hóa trực thuộc Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh.

Tại đây, quy trình chẩn đoán ung thư đại tràng được thực hiện bằng hệ thống máy móc vô cùng hiện đại. Cụ thể, với dàn máy nội soi Fuji 7000 tiên tiến, cho phép phóng đại hình ảnh thu được từ đại tràng lên đến 140 lần, việc tầm soát khối u đại tràng có thể diễn ra nhanh chóng, đem lại kết quả chẩn đoán chính xác

Không chỉ vậy, trung tâm còn là nơi quy tụ đội ngũ chuyên gia hàng đầu, đảm bảo quá trình nội soi diễn ra an toàn, không đau, không cần nghỉ dưỡng. Đây là cơ hội tốt để bạn tầm soát sớm, phát hiện và điều trị kịp thời các bệnh lý đại tràng, ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng.

Để đặt lịch tầm soát ung thư đại tràng tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, bạn có thể gọi đến số hotline 093 180 6858 – 028 7102 6789 (TP.HCM) hay 024 7106 6858 – 024 3872 3872 (Hà Nội).

Tóm lại, việc lựa chọn thực phẩm phù hợp là yếu tố quan trọng giúp nâng cao sức khỏe cho người mắc ung thư đại tràng. Qua chế độ ăn uống lành mạnh, người bệnh có thể cải thiện hệ miễn dịch và chống chọi tốt hơn với bệnh tật. Vì vậy, nếu còn thắc mắc về chủ đề ung thư đại tràng nên ăn gì, bạn có thể gọi đến số hotline 1900 633 599 để được các chuyên gia tại Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome hỗ trợ kịp thời.

4/5 - (1 bình chọn)
11:39 04/03/2025
Nguồn tham khảo
  1. Muscaritoli, M., Arends, J., Bachmann, P., Baracos, V., Barthelemy, N., Bertz, H., Bozzetti, F., Hütterer, E., Isenring, E., Kaasa, S., Krznaric, Z., Laird, B., Larsson, M., Laviano, A., Mühlebach, S., Oldervoll, L., Ravasco, P., Solheim, T. S., Strasser, F., de van der Schueren, M., … Bischoff, S. C. (2021). ESPEN practical guideline: Clinical Nutrition in cancer. Clinical nutrition (Edinburgh, Scotland), 40 (5), 2898–2913. https://doi.org/10.1016/j.clnu.2021.02.005
  2. Lindner, M. A. (1991). A fish oil diet inhibits colon cancer in mice. Nutrition and Cancer, 15 (1), 1–11. https://doi.org/10.1080/01635589109514105
  3. New report finds whole grains lower colorectal cancer risk, processed meat increases risk. (2023, January 26). American Institute for Cancer Research. https://www.aicr.org/news/new-report-finds-whole-grains-lower-colorectal-cancer-risk-processed-meat-increases-risk/
  4. Tullio, V., Gasperi, V., Catani, M. V., & Savini, I. (2020). The impact of whole grain intake on gastrointestinal tumors: A focus on colorectal, gastric, and esophageal cancers. Nutrients, 13 (1), 81. https://doi.org/10.3390/nu13010081
  5. Long, J., Guan, P., Hu, X., Yang, L., He, L., Lin, Q., Luo, F., Li, J., He, X., Du, Z., & Li, T. (2021). Natural polyphenols as targeted modulators in colon cancer: molecular mechanisms and applications. Frontiers in Immunology, 12. https://doi.org/10.3389/fimmu.2021.635484
  6. Farag, M. A., & Gad, M. Z. (2022). Omega-9 fatty acids: potential roles in inflammation and cancer management. Journal, genetic engineering & biotechnology, 20 (1), 48. https://doi.org/10.1186/s43141-022-00329-0
  7. Jacobs, E. J., Connell, C. J., Patel, A., V., Chao, A., Rodriguez, C., Seymour, J., McCullough, M. L., Calle, E. E., & Thun, M. J. (2001). Vitamin C and vitamin E supplement use and colorectal cancer mortality in a large American cancer society cohort. American Association for Cancer Research. https://aacrjournals.org/cebp/article/10/1/17/164017/Vitamin-C-and-Vitamin-E-Supplement-Use-and
  8. Bhatiya, M., Pathak, S., Jothimani, G., Duttaroy, A. K., & Banerjee, A. (2023). A comprehensive study on the anti-cancer effects of quercetin and its epigenetic modifications in arresting progression of colon cancer cell proliferation. Archivum Immunologiae Et Therapiae Experimentalis, 71 (1). https://doi.org/10.1007/s00005-023-00669-w
  9. Tu, S., Chen, L., & Ho, Y. (2016). An apple a day to prevent cancer formation: Reducing cancer risk with flavonoids. Journal of Food and Drug Analysis, 25 (1), 119–124. https://doi.org/10.1016/j.jfda.2016.10.016
  10. Hill, C., Guarner, F., Reid, G., Gibson, G. R., Merenstein, D. J., Pot, B., Morelli, L., Canani, R. B., Flint, H. J., Salminen, S., Calder, P. C., & Sanders, M. E. (2014). Expert consensus document. The International Scientific Association for Probiotics and Prebiotics consensus statement on the scope and appropriate use of the term probiotic. Nature reviews. Gastroenterology & hepatology, 11 (8), 506–514. https://doi.org/10.1038/nrgastro.2014.66
  11. Perné, M., Sitar-Tăut, A., Orășan, O. H., Negrean, V., Vlad, C. V., Alexescu, T., Milaciu, M. V., Ciumărnean, L., Togănel, R. D., Petre, G. E., Șimon, I., & Crăciun, A. (2024). The usefulness of vitamin K-Dependent proteins in the diagnosis of colorectal carcinoma. International Journal of Molecular Sciences, 25 (9), 4997. https://doi.org/10.3390/ijms25094997
  12. Song, M., Wu, K., Meyerhardt, J. A., Ogino, S., Wang, M., Fuchs, C. S., Giovannucci, E. L., & Chan, A. T. (2018). Fiber Intake and Survival After Colorectal Cancer Diagnosis. JAMA oncology, 4 (1), 71–79. https://doi.org/10.1001/jamaoncol.2017.3684
  13. Lewandowska, A., Religioni, U., Czerw, A., Deptała, A., Karakiewicz, B., Partyka, O., Pajewska, M., Sygit, K., Cipora, E., Kmieć, K., Augustynowicz, A., Mękal, D., Waszkiewicz, M., Barańska, A., Mináriková, D., Minárik, P., & Merks, P. (2022). Nutritional Treatment of Patients with Colorectal Cancer. International journal of environmental research and public health, 19 (11), 6881. https://doi.org/10.3390/ijerph19116881