Mở cửa 7h30 - 17h00 / T2 - CN xuyên trưa
Viêm kết mạc là vấn đề về mắt tương đối phổ biến. Dù thường được coi là bệnh nhẹ, nhưng viêm kết mạc vẫn có thể gây ra nhiều khó chịu và ảnh hưởng đến sinh hoạt hằng ngày. Vậy, viêm kết mạc mắt là gì? Nguyên nhân khiến mắt bị viêm kết mạc đến từ đâu? Người mắc bệnh này cần lưu ý những gì? Tất cả sẽ được Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome tìm hiểu ngay trong bài viết sau.
Viêm kết mạc là gì? Làm thế nào để phòng và điều trị hiệu quả?
Viêm kết mạc là tình trạng viêm hoặc nhiễm trùng của kết mạc – lớp màng nhầy mỏng, trong suốt bao phủ mặt trong của mí mắt và bề mặt trước của nhãn cầu (trừ vùng giác mạc). Viêm kết mạc thường không nghiêm trọng nhưng cần được chẩn đoán và điều trị kịp thời để ngăn ngừa lây lan và biến chứng.
Viêm kết mạc thường biểu hiện qua các triệu chứng sau:
Lòng trắng chuyển sang màu hồng hoặc đỏ là dấu hiệu phổ biến của bệnh viêm kết mạc
Các triệu chứng này có thể xuất hiện ở một hoặc cả hai mắt, tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ viêm. Nếu bạn bị đau mắt hoặc có các triệu chứng bất thường, nên thăm khám bác sĩ chuyên khoa mắt để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Đúng! Viêm kết mạc thường được gọi với cái tên “dân dã” là đau mắt đỏ. Sở dĩ có tên gọi như vậy là vì viêm kết mạc thường gây sưng phù mạch máu ở vùng lòng trắng mắt (củng mạc), khiến lòng trắng đổi sắc, chuyển sang màu hồng hoặc đỏ đặc trưng.
Nguyên nhân gây viêm kết mạc có thể bao gồm:
Viêm kết mạc có thể lây, đặc biệt là khi nguyên nhân do virus hoặc vi khuẩn. Những trường hợp này dễ lây lan qua tiếp xúc trực tiếp với dịch tiết từ mắt người bệnh hoặc qua tay chạm vào đồ vật bị nhiễm khuẩn, sau đó tiếp xúc với mắt. Do đó, bệnh viêm kết mạc thường lây lan nhanh chóng trong môi trường đông người như trường học hoặc nơi làm việc.
Viêm kết mạc có khả năng lây lan mạnh trong vài ngày đầu từ khi xuất hiện triệu chứng. Người bệnh cần hạn chế tiếp xúc với người khác trong thời gian này để giảm nguy cơ lây nhiễm.
Viêm kết mạc mắt được chia thành hai loại, đó là viêm kết mạc cấp tính và viêm kết mạc mạn tính. Cụ thể như sau:
Viêm kết mạc cấp tính là tình trạng viêm kết mạc xảy ra đột ngột và thường kéo dài trong một khoảng thời gian ngắn (dưới 10 ngày). Các dấu hiệu thường gặp bao gồm đỏ mắt, ngứa, chảy nước mắt và có dịch tiết từ mắt.
Nguyên nhân chính gây viêm kết mạc cấp tính là do virus (như Adenovirus), vi khuẩn (như Staphylococcus hoặc Streptococcus), hoặc các yếu tố kích ứng từ môi trường như bụi, khói, và hóa chất. Loại viêm kết mạc này thường dễ lây lan, đặc biệt khi tiếp xúc với dịch tiết từ mắt người bệnh.
Viêm kết mạc cấp tính thường bắt nguồn từ nhiễm khuẩn hoặc virus
Viêm kết mạc mạn tính là dạng viêm kéo dài hơn vài tuần hoặc tái phát nhiều lần. Dấu hiệu có thể bao gồm mắt đỏ kéo dài, cảm giác cộm như có hạt cát, và dịch tiết dính, đặc biệt vào buổi sáng.
Nguyên nhân phổ biến là do dị ứng, tiếp xúc lâu dài với chất gây kích ứng (như bụi bẩn hoặc hóa chất), hoặc các bệnh lý về mắt khác. Viêm kết mạc mạn tính thường không hoặc ít có nguy cơ lây nhiễm nhưng đòi hỏi điều trị dài hạn và kiểm soát các yếu tố kích thích.
Viêm kết mạc thường không nguy hiểm và hiếm khi dẫn đến mù lòa. Tuy nhiên, nếu không được điều trị kịp thời hoặc nếu viêm kết mạc lâu ngày không khỏi, bệnh có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng như viêm giác mạc, loét giác mạc và làm giảm thị lực.
Đặc biệt, trong những trường hợp viêm kết mạc do vi khuẩn hoặc virus, ổ viêm có thể lan rộng, làm tổn thương thêm các mô xung quanh mắt. Để tránh tình trạng này, người bệnh cần được thăm khám và điều trị đúng cách, đặc biệt khi triệu chứng kéo dài hoặc trở nên nghiêm trọng.
Để chẩn đoán viêm kết mạc, bác sĩ có thể thực hiện một hoặc nhiều phương pháp sau:
| Phương pháp chẩn đoán | Mô tả | |
| Chẩn đoán lâm sàng | Bác sĩ kiểm tra mắt trực tiếp bằng cách quan sát, lật mí mắt bằng tay, đánh giá vùng quanh mắt để tìm kiếm các dấu hiệu như đỏ mắt, chảy nước mắt, ngứa mắt, dịch tiết từ mắt, sưng mí mắt; từ đó xác định mức độ viêm. | |
| Chẩn đoán cận lâm sàng | Quan sát qua kính hiển vi sinh học (slit-lamp), hay còn gọi là đèn khe sinh hiển vi | Đèn khe sinh hiển vi là một dụng cụ bao gồm kính hiển vi và một nguồn sáng năng lượng cao.
Khi sử dụng đèn khe, bác sĩ nhãn khoa sẽ chiếu một chùm ánh sáng có tiết diện nhỏ vào mắt bạn để quan sát chi tiết bề mặt mắt, kết mạc và các cấu trúc liên quan, giúp đánh giá mức độ viêm. |
| Nhuộm sinh học với thuốc fluorescein | Fluorescein là thuốc nhuộm không độc hại, tan trong nước, dùng để nhuộm bề mặt mắt, bao gồm cả kết mạc,
Khi quan sát dưới ánh sáng xanh, fluorescein giúp bác sĩ dễ dàng phát hiện tổn thương trên kết mạc, đồng thời loại trừ nguyên nhân gây viêm kết mạc đến từ tình trạng loét giác mạc. |
|
| Xét nghiệm dịch tiết mắt | Lấy mẫu dịch tiết để phân tích vi khuẩn, virus hoặc nấm gây viêm kết mạc. | |
| Xét nghiệm PCR | Phân tích mẫu dịch để tìm virus đặc hiệu như Adenovirus. | |
| Kiểm tra dị ứng | Áp dụng trong trường hợp nghi ngờ viêm kết mạc do dị ứng, giúp xác định nguyên nhân gây dị ứng. | |
Viêm kết mạc có thể tự khỏi trong một số trường hợp, đặc biệt là khi nguyên nhân là do virus. Thông thường, viêm kết mạc do virus có thể tự cải thiện trong vòng 1-2 tuần mà không cần điều trị đặc hiệu. Tuy nhiên, viêm kết mạc do vi khuẩn thường cần sử dụng kháng sinh để điều trị nhanh chóng và ngăn ngừa biến chứng.
Đối với viêm kết mạc do dị ứng, tình trạng sẽ giảm khi loại bỏ yếu tố gây dị ứng và có thể cần sử dụng thuốc chống dị ứng. Trên thực tế, dù viêm kết mạc có khả năng tự khỏi hay không thì việc thăm khám và điều trị đúng cách vẫn đóng vai trò quan trọng để phòng ngừa biến chứng và tránh lây lan cho người khác.
Dù viêm kết mạc cấp tính thường tự khỏi nhưng người bệnh vẫn cần được chăm sóc đúng cách
Hiện nay, việc lựa chọn phương pháp điều trị viêm kết mạc thường được bác sĩ chỉ định dựa trên nguyên nhân gây bệnh. Đối với viêm kết mạc do vi khuẩn, việc sử dụng thuốc kháng sinh điều trị viêm kết mạc mắt, dưới dạng thuốc nhỏ mắt hoặc thuốc mỡ bôi trực tiếp, có thể được cân nhắc,
Đối với các trường hợp viêm kết mạc do virus thường không cần điều trị đặc hiệu và có thể tự khỏi sau vài tuần; bác sĩ có thể kê đơn thuốc nhỏ mắt viêm kết mạc để giảm triệu chứng và duy trì độ ẩm.
Viêm kết mạc do dị ứng cần loại bỏ yếu tố gây dị ứng và sử dụng thuốc chống dị ứng như thuốc kháng histamin hoặc thuốc nhỏ mắt đặc trị. Vệ sinh mắt đúng cách cũng là biện pháp hỗ trợ quan trọng để giảm nguy cơ lây lan và nhiễm trùng.
Trường hợp viêm kết mạc nặng, bác sĩ có thể chỉ định các phương pháp điều trị bổ sung như dùng thuốc corticosteroid để kiểm soát viêm. Việc tuân thủ chỉ dẫn và duy trì vệ sinh mắt là cần thiết để đạt hiệu quả tốt nhất trong quá trình điều trị.
Viêm kết mạc có thể tái phát, đặc biệt khi nguyên nhân gây bệnh như vi khuẩn, virus hoặc dị ứng không được loại bỏ triệt để. Cụ thể, những người bệnh tiếp xúc với môi trường ô nhiễm, dị ứng hoặc không duy trì vệ sinh mắt đúng cách dễ gặp phải tình trạng này nhiều lần.
Trong khi đó, bệnh viêm kết mạc do dị ứng có thể tái phát mỗi khi tiếp xúc với chất gây dị ứng. Để hạn chế việc tái phát, bạn cần giữ gìn vệ sinh mắt, tránh tiếp xúc với nguồn lây nhiễm và tuân thủ điều trị đúng cách.
Phòng ngừa viêm kết mạc tại nhà cần chú ý đến việc giữ vệ sinh mắt và hạn chế tiếp xúc với nguồn lây nhiễm, trong đó bao gồm việc:
Khi đã bị viêm kết mạc, người bệnh có thể cân nhắc hỏi ý kiến bác sĩ về việc:
Người bệnh viêm kết mạc nên đeo kính râm khi sinh hoạt ngoài trời nắng
Nếu nhận thấy triệu chứng không thuyên giảm sau vài ngày hoặc trở nặng, bạn cần đến cơ sở y tế để được kiểm tra và điều trị chuyên sâu hơn. Điều quan trọng là bạn không nên tự ý dùng thuốc khi chưa có chỉ dẫn từ bác sĩ.
Hiện nay, Trung tâm Mắt Công nghệ cao thuộc Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh là một trong những địa chỉ uy tín, đi đầu trong lĩnh vực chẩn đoán và điều trị bệnh lý viêm kết mạc.
Đến với Trung tâm Mắt Công nghệ cao, người bệnh sẽ được hỗ trợ bởi các thiết bị hiện đại, công nghệ tiên tiến, giúp chẩn đoán chính xác tình trạng viêm kết mạc và xác định hướng điều trị phù hợp. Ngoài ra, với dịch vụ y tế chuyên nghiệp cùng quy trình điều trị đạt tiêu chuẩn cao, trung tâm tự tin có thể đem đến cho người bệnh một trải nghiệm thăm khám tiện lợi và thoải mái.
Để đặt lịch điều trị viêm kết mạc tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, bạn có thể gọi đến số hotline 093 180 6858 – 028 7102 6789 (TP.HCM) hay 024 7106 6858 – 024 3872 3872 (Hà Nội).
Trên đây là những thông tin quan trọng xoay quanh bệnh lý viêm kết mạc. Hy vọng thông qua bài viết, bạn đã hiểu rõ dấu hiệu và nguyên nhân gây viêm kết mạc, từ đó biết cách phòng ngừa hoặc giảm thiểu nguy cơ tái phát để bảo vệ sức khỏe đôi mắt một cách tối ưu.
