Tiểu đường có ăn được đường phèn không? Có tốt hơn đường cát?

Nhiều người bệnh đái tháo đường thường phân vân không biết tiểu đường có ăn được đường phèn không? Bởi vì đây là loại đường có vị ngọt dịu hơn so với đường cát trắng truyền thống. Để làm rõ vấn đề người tiểu đường có dùng được đường phèn không, mời người bệnh cùng Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome tìm hiểu ngay trong bài viết sau đây.

Tiểu đường có ăn được đường phèn không là thắc mắc của nhiều người

Chỉ số đường huyết và tải lượng đường huyết của đường phèn

Để làm rõ vấn đề tiểu đường có ăn được đường phèn không, người bệnh cần tìm hiểu về chỉ số đường huyết và tải lượng đường của loại thực phẩm này.

Dựa vào chỉ số đường huyết và tải lượng đường huyết, người bệnh tiểu đường có thể đánh giá được mức độ ảnh hưởng của thực phẩm đối với mức đường huyết sau khi tiêu thụ. Cụ thể như sau:

• Chỉ số đường huyết (GI):
  • Thông qua chỉ số GI của thực phẩm, người bệnh có thể đánh giá được tốc độ tăng mức đường huyết sau khi tiêu thụ.
  • Chỉ số GI của đường phèn dao động từ 63 – 70 nên thuộc mức trung bình cao. Điều này có nghĩa là tiêu thụ đường phèn có nhiều nguy cơ khiến cho chỉ số đường huyết tăng đột ngột.
• Tải lượng đường huyết (GL):
  • Thông qua tải lượng đường huyết của thực phẩm, người bệnh tiểu đường có thể đánh giá được mức độ gây tăng đường huyết của một loại thực phẩm sau 2 giờ tiêu thụ.
  • Trung bình 100 g đường phèn có chỉ số GL là 75, thuộc mức độ rất cao. Điều này có nghĩa là tiêu thụ 100g đường phèn chắc chắn sẽ khiến cho mức đường huyết tăng cao.

Vậy, với chỉ số GI và GL đều ở mức trung bình cao, người tiểu đường ăn đường phèn được không?

Tiểu đường có ăn được đường phèn không?

Người bệnh tiểu đường CÓ THỂ ĂN ĐƯỢC đường phèn, song cần giới hạn khối lượng tiêu thụ. Bởi vì, tải lượng đường (GL) của đường phèn nằm ở mức cao, có nhiều nguy cơ gây tăng đường huyết quá mức nếu tiêu thụ thiếu kiểm soát.

Để đảm bảo an toàn cho sức khỏe, ngoài việc quan tâm đến câu hỏi tiểu đường ăn đường phèn được không?, người bệnh cũng cần cân nhắc đến tổng lượng carbohydrate tiêu thụ trong ngày và tham vấn thêm ý kiến từ bác sĩ.

Người bệnh tiểu đường cần tham khảo ý kiến bác sĩ về khối lượng tiêu thụ đường phèn an toàn

Tiểu đường ăn đường phèn có tốt hơn đường cát không?

Người bệnh tiểu đường ăn đường phèn KHÔNG TỐT HƠN đường cát. Bởi vì về mặt bản chất, đường phèn cũng được sản xuất từ đường cát trắng, bằng cách trộn lẫn đường cát (sucrose) với đường vàng (hoặc đường thốt nốt), sau đó đun sôi và ủ trong thùng kín cho đến khi kết tinh.

Do đó, mặc dù có vị ngọt dịu hơn đường cát trắng; thế nhưng, nguy cơ làm tăng đường huyết của đường phèn vẫn tương tự như đường cát trắng.

Bên cạnh đó, với kết cấu đậm đặc, đường phèn cung cấp nhiều năng lượng hơn đường cát trắng. Điều này có nghĩa là so với đường cát trắng, nguy cơ gây tăng cân và khởi phát các vấn đề về lipid máu sau khi tiêu thụ đường phèn có thể cao hơn.

Tóm lại, tiểu đường có ăn đường phèn được không? Câu trả lời là được nhưng cần ăn với khối lượng hạn chế để kiểm soát tốt mức đường huyết và cân nặng.

Người bị tiểu đường có thể ăn bao nhiêu đường phèn?

Theo các chuyên gia dinh dưỡng, người bệnh tiểu đường cần giới hạn khối lượng tiêu thụ đường phèn ở dưới 25g / ngày. Điều này vừa giúp đảm bảo đường huyết không tăng cao sau bữa ăn, vừa giúp hạn chế được các tác động xấu đến hệ tim mạch do việc ăn quá nhiều đường gây nên.

Tóm lại, mặc dù câu trả lời cho thắc mắc tiểu đường có ăn được đường phèn không? là có, nhưng để tránh gây hại cho sức khỏe, người bệnh cần giới hạn khối lượng tiêu thụ thực phẩm này.

Lưu ý:

• Nếu trong một bữa ăn có sự kết hợp của nhiều thực phẩm chứa chất đường bột thì lượng đường phèn cần được tiết chế để hạn chế nguy cơ làm tăng đường huyết.
• Tốt hơn hết, người bệnh tiểu đường cần tham khảo ý kiến bác sĩ để xác định được khối lượng tiêu thụ an toàn, phù hợp với đặc điểm thể trạng cá nhân.

Biến chứng nếu người bị tiểu đường ăn nhiều đường phèn

Người tiểu đường có ăn được đường phèn không? Câu trả lời là được. Tuy nhiên, việc tiêu thụ nhiều đường phèn quá mức vẫn có thể gây hại cho sức khỏe, tiềm ẩn nhiều nguy cơ như:

• Gây tăng cân: Đường phèn là thực phẩm giàu năng lượng. Do đó, tiêu thụ quá mức có thể làm tăng nguy cơ bị thừa cân, béo phì. Trong khi đó, thừa cân, béo phì là tác nhân hàng đầu thúc đẩy bệnh tiểu đường tiến triển nghiêm trọng;
• Tạo nên đường glucose và fructose: Sau khi được dung nạp, đường phèn sẽ được cơ thể chuyển hóa thành fructose và glucose:
  • Đường glucose: Trên thực tế, khả năng chuyển hóa glucose thành năng lượng có xu hướng suy giảm ở người bệnh tiểu đường; khi đó, lượng glucose dư thừa sẽ tiếp tục tích tụ trong máu. Vì vậy, dung nạp nhiều đường phèn dễ khiến cho mức đường huyết tăng cao đột ngột;
  • Đường fructose: Tại gan, đường fructose sẽ tiếp tục được chuyển hóa thành glucose hoặc thành chất béo. Điều này gián tiếp thúc đẩy biến chứng gan nhiễm mỡ, ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe của người bệnh tiểu đường.
• Làm giảm độ nhạy và khả năng sản xuất insulin của cơ thể:
  • Insulin là hormone có nhiệm vụ điều hòa đường huyết. Cụ thể, tuyến tụy chịu trách nhiệm sản xuất insulin, giúp các tế bào hấp thụ glucose từ máu để sử dụng làm năng lượng;
  • Trong khi đó, quá trình đường phèn chuyển hóa thành glucose máu thường diễn ra rất nhanh chóng, góp phần gây rối loạn quá trình bài tiết insulin của tuyến tụy, khiến đường huyết tăng cao.
• Ảnh hưởng tiêu cực đến lipid máu: Về cơ bản, insulin giúp cơ thể dự trữ đường ở gan và cơ dưới dạng glycogen; tuy nhiên, lượng dự trữ này có hạn. Khi dung nạp quá nhiều đường, insulin sẽ kích thích cơ thể chuyển hóa lượng đường dư thừa thành chất béo, gây tăng mỡ máu và tiềm ẩn nguy cơ dẫn đến bệnh tim mạch.
• Thúc đẩy khởi phát vấn đề về tim mạch: Tiêu thụ nhiều đường là tác nhân gây ra stress oxy hóa, tình trạng viêm nhiễm trong tế bào và thành mạch máu. Điều này dẫn đến rối loạn chức năng tế bào β tuyến tụy và xơ vữa động mạch, thúc đẩy sự khởi phát của các biến chứng tiểu đường liên quan đến tim mạch.

Tiêu thụ nhiều đường phèn có thể làm tăng nguy cơ khởi phát biến chứng tim mạch ở người bệnh tiểu đường

Một số lưu ý cho người tiểu đường khi ăn đường phèn

Dưới đây là một số điều người bệnh tiểu đường cần lưu ý khi ăn đường phèn để tránh gây hại cho sức khỏe:

• Kiểm soát chặt chẽ khối lượng tiêu thụ:
  • Đường có nguy cơ gây tăng mức đường huyết cao và đột ngột. Vì vậy, người bệnh tiểu đường cần cắt giảm tối đa khối lượng tiêu thụ đường phèn trong khẩu phần ăn của mình xuống dưới mức 25g / ngày.
  • Trong trường hợp buộc phải sử dụng đường phèn trong bữa ăn, người bệnh tiểu đường nên hạn chế dung nạp thêm các loại thực phẩm giàu carbohydrate khác để tránh nguy cơ gây tăng mức đường huyết sau khi ăn.
• Ưu tiên nấu ăn tại nhà: Tự nấu ăn tại nhà có thể giúp người bệnh chủ động kiểm soát được lượng đường, carbohydrate và năng lượng từ thực phẩm, từ đó hỗ trợ làm chậm tiến triển của bệnh tiểu đường;
• Bổ sung thực phẩm giàu chất xơ, protein trong bữa ăn:
  • Chất xơ và protein có tác động cản trở quá trình chuyển hóa carbohydrate thành glucose đi vào máu; qua đó, hỗ trợ kiểm soát mức đường huyết hiệu quả.
  • Vì vậy, để góp phần tăng hiệu quả kiểm soát mức đường huyết sau bữa ăn, người bệnh tiểu đường nên bổ sung thực phẩm giàu protein và chất xơ (ngũ cốc nguyên hạt, rau xanh, các loại đậu, thịt gia cầm bỏ da…) trong khẩu phần ăn của mình.
• Kiểm tra chỉ số đường huyết trước và sau bữa ăn: Thường xuyên kiểm tra chỉ số đường huyết trước và sau khi tiêu thụ là cách giúp người bệnh có thể đánh giá được mức độ ảnh hưởng của đường phèn đối với mức đường huyết. Nhờ vậy, người bệnh tiểu đường có thể trao đổi với bác sĩ về việc điều chỉnh hoặc loại bỏ hoàn toàn thực phẩm này khỏi chế độ dinh dưỡng để bảo vệ sức khỏe tối ưu;
• Kết hợp rèn luyện thể chất: Sau bữa ăn, người bệnh tiểu đường nên kết hợp vận động với cường độ phù hợp bằng cách đi bộ hoặc thực hiện một vài động tác khởi động. Điều này sẽ góp phần gia tăng nhu cầu sử dụng glucose tự nhiên của cơ thể, hỗ trợ làm giảm nguy cơ làm tăng mức đường huyết sau khi ăn;
• Không sử dụng thêm các loại đường khác: Để tránh dung nạp đường quá mức, nếu như đã dùng đường phèn trong bữa ăn thì người bệnh tiểu đường không nên dùng thêm bất kỳ loại đường nào khác.

Những loại thực phẩm thay đường phèn tốt hơn cho người bị tiểu đường

Mặc dù câu trả lời cho thắc mắc tiểu đường có ăn được đường phèn không? là được ăn; thế nhưng, để hạn chế tối đa nguy cơ làm tăng đường huyết, người bệnh nên ưu tiên chọn các loại đường sau đây:

1. Đường cỏ ngọt (stevia)

Đường cỏ ngọt (stevia) được làm từ cây cỏ ngọt, thường có mặt trong chế độ ăn kiêng của nhiều người bởi chúng không chứa calo và không làm tăng đường huyết.

Stevia có độ ngọt cao hơn đường nhiều lần, giúp người bệnh tiểu đường thưởng thức vị ngọt mà không ảnh hưởng đến mức đường huyết, hỗ trợ kiểm soát đường huyết hiệu quả.

Theo nghiên cứu, tiêu thụ đường cỏ ngọt có tác động giúp kiểm soát mức đường huyết ở người bệnh tiểu đường. Vì vậy, nếu buộc phải sử dụng đường trong bữa ăn, người bệnh tiểu đường có thể cân nhắc dùng đường cỏ ngọt với lượng vừa phải.

Đường cỏ ngọt (stevia) an toàn với sức khỏe người bệnh tiểu đường hơn đường phèn

2. Đường La Hán Quả

Trên thực tế, đường La Hán Quả không hề chứa đường, dù là glucose hay fructose. Độ ngọt của loại đường này đến từ việc chúng chứa nhiều mogrosides – một chất chống oxy hóa thuộc nhóm glycosides có độ ngọt cao gấp 150 – 200 lần đường trắng.

Vì không chứa đường, nên chất tạo ngọt này chứa rất ít carbohydrate (dưới 1g / 100 g) lẫn calo (dưới 4 kcal / 100g). Thế nên, nguy cơ gây tăng cân và tăng đường huyết khi tiêu thụ đường La Hán Quả là không đáng kể, tốt cho người bệnh tiểu đường.

3. Đường dừa

Đường mật hoa dừa, còn gọi là đường dừa, được làm từ nhựa của hoa dừa. Nhựa này được thu thập, đun nóng để bay hơi nước và sau đó kết tinh thành đường. Đường dừa có màu nâu nhạt, hương vị thơm và ngọt thanh, thường được sử dụng thay thế cho đường trắng trong nấu ăn và làm bánh.

Đường mật hoa dừa có chỉ số đường huyết (GI) khoảng 35 – 54, thấp hơn nhiều so với đường trắng (GI khoảng 65 – 70). Điều này có nghĩa là đường dừa làm tăng đường huyết chậm hơn đường trắng.

Tuy nhiên, chúng vẫn chứa một lượng calo và carbohydrate đáng kể. Vì vậy, người bệnh tiểu đường có thể sử dụng đường dừa thay thế đường trắng nhưng chỉ nên tiêu thụ ở mức độ vừa phải để tránh làm tăng đường huyết.

4. Đường xylitol

Xylitol là một loại rượu đường (sugar alcohol) tự nhiên, có mặt trong nhiều loại trái cây và rau quả. Xylitol được sản xuất công nghiệp từ xylose, một loại đường có trong vỏ cây bạch dương và ngô. Nó có độ ngọt tương đương với đường sucrose (đường mía) nhưng chứa ít calo hơn.

Xylitol có chỉ số đường huyết (GI) rất thấp, khoảng 7 – 13, thấp hơn nhiều so với đường trắng (GI khoảng 65-70). Do đó, xylitol không gây tăng đột biến đường huyết, làm cho nó phù hợp với chế độ ăn của người bệnh tiểu đường.

Tuy nhiên, người bệnh nên sử dụng xylitol ở mức độ vừa phải để tránh các tác dụng phụ gây rối loạn tiêu hóa như đầy hơi hoặc tiêu chảy khi tiêu thụ quá nhiều.

5. Đường erythritol

Tương tự như đường xylitol, đường erythritol cũng là loại đường rượu. Đường erythritol chứa rất ít calo (0.24 calo / g) nên ít nguy cơ gây tăng cân.

Theo nghiên cứu, bên cạnh đặc tính tạo ngọt, erythritol còn có khả năng hoạt động như một chất chống oxy hóa, giúp giảm thiểu tình trạng tổn thương mạch máu xảy ra khi mức đường huyết tăng cao, hỗ trợ dự phòng biến chứng tim mạch cho người bệnh tiểu đường.

Người bệnh tiểu đường có thể cân nhắc dùng đường erythritol thay cho đường phèn

Như vậy, hy vọng rằng với 5 loại đường trên đây, người bệnh tiểu đường đã có thể chọn được sản phẩm tạo ngọt an toàn cho sức khỏe để thay thế cho đường phèn.

Trên đây là những thông tin giúp làm rõ vấn đề người bị tiểu đường có ăn được đường phèn không. Tóm lại, để bảo vệ sức khỏe và hỗ trợ cải thiện tình trạng bệnh, người bệnh tiểu đường cần cắt giảm tối đa khối lượng tiêu thụ đường phèn.

Trên thực tế, người bệnh tiểu đường cần tham khảo ý kiến của bác sĩ để có thể xây dựng được chế độ dinh dưỡng an toàn và cân đối. Bên cạnh đó, nếu có nhu cầu được tư vấn chi tiết hơn về chủ đề tiểu đường có ăn được đường phèn không, người bệnh có thể liên hệ đến số hotline 1900 633 599 để được bác sĩ tại Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome hỗ trợ kịp thời. Chúc bạn nhiều sức khỏe!