Tiểu đường có ăn được bột sắn dây không, ăn uống sao cho tốt?

Tiểu đường có ăn được bột sắn dây không? là câu hỏi chung của nhiều người bệnh. Bởi lẽ, bột sắn dây từ lâu đã trở thành nguyên liệu thông dụng để nấu chè, làm bánh hoặc tạo ra các thức uống giải nhiệt. Tuy nhiên, việc bổ sung bột sắn dây vào chế độ ăn cần được xem xét kỹ càng. Vậy, người bệnh tiểu đường ăn bột sắn dây được không? Hãy cùng Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome tìm hiểu ngay trong bài viết sau.

Người bệnh tiểu đường có ăn được bột sắn dây không?

Giá trị dinh dưỡng và chỉ số đường huyết của bột sắn dây

Để trả lời câu hỏi người tiểu đường có uống được bột sắn dây không, bạn cần nắm rõ những thông tin về giá trị dinh dưỡng, chỉ số đường huyết cũng như tải lượng đường của thực phẩm này.

Cụ thể, chỉ số đường huyết (GI) của bột sắn dây là 69.6 (thuộc nhóm trung bình) và tải lượng đường (GL) của thực phẩm này là 60 (thuộc nhóm cao).

Trong đó:

• Chỉ số đường huyết (GI): Cho thấy tốc độ làm tăng đường huyết của một thực phẩm sau khi tiêu thụ. Thực phẩm có:
  • GI ≤ 55 (thấp): Làm đường huyết tăng chậm;
  • GI từ 56 – 69 (trung bình): Làm đường huyết tăng vừa phải;
  • GI 70 trở lên (cao): Làm đường huyết tăng nhanh.
• Tải lượng đường huyết (GL): Thể hiện mức độ làm tăng đường huyết sau khi ăn 100g thực phẩm. Thực phẩm có:
  • GL ≤ 10 (thấp): Làm đường huyết tăng không đáng kể;
  • GL từ 11 – 19 (trung bình): Làm đường huyết tăng vừa phải;
  • GI 20 trở lên (cao): Làm đường huyết tăng cao.

Như vậy, với chỉ số GI tiệm cận mức cao và GL nằm ở mức cao, việc tiêu thụ sắn dây có rủi ro lớn làm tăng cao và tăng vọt đường huyết sau khi ăn.

Bên cạnh đó, xét về giá trị dinh dưỡng, sắn dây thường được biết đến với hàm lượng dồi dào chất xơ, tinh bột kháng và cùng hơn 70 hợp chất thực vật (phytochemical), trong đó chủ yếu là các chất chống oxy hóa thuộc nhóm isoflavones và triterpenoids.

Tóm lại, có thể thấy, bột sắn dây giàu dinh dưỡng nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro gây tăng đường huyết. Những thông tin này sẽ là cơ sở giúp bạn trả lời câu hỏi tiểu đường có ăn được bột sắn dây không.

Tiểu đường có ăn được củ sắn dây không?

Người bệnh tiểu đường CÓ THỂ ăn được củ sắn dây, miễn là tiêu thụ trong một chừng mực nhất định. Tuy có nhiều rủi ro gây tăng cao đường huyết, song nhìn chung, củ sắn dây vẫn chứa nhiều dưỡng chất thiết yếu (carbohydrate, chất xơ,…), mang đến nhiều lợi ích sức khỏe cho người bệnh tiểu đường.

Tóm lại, trả lời cho thắc mắc người bệnh tiểu đường có ăn được sắn dây không, các chuyên gia đều cho là có, nhưng chỉ nên tiêu thụ chúng một cách vừa phải. Để hạn chế ảnh hưởng tới mức đường huyết, người bệnh nên hỏi ý kiến bác sĩ để được tư vấn về hàm lượng tiêu thụ an toàn, phù hợp với thể trạng cá nhân.

Củ sắn dây chính là phần rễ của cây sắn dây, chứa nhiều dưỡng chất tốt cho sức khỏe

Tiểu đường có ăn được bột sắn dây không?

Người bệnh tiểu đường CÓ ăn được bột sắn dây. Tuy nhiên, mỗi người cũng cần tiêu thụ loại bột này một cách có giới hạn để hạn chế nguy cơ gây tăng đường huyết sau khi ăn.

Trên thực tế, đối với người bệnh tiểu đường, việc tiêu thụ bột sắn dây dường như an toàn hơn (ít có nguy cơ làm tăng cao đường huyết) khi so sánh với việc ăn nguyên củ sắn dây. Bởi lẽ, khi tiêu thụ dạng bột, người bệnh thường chỉ dùng chúng ở lượng nhỏ (một – hai muỗng canh mỗi lần) rồi đem pha với nước)

Trên đây là lời giải đáp cho các câu hỏi tiểu đường có ăn được củ sắn dây không và bệnh tiểu đường có ăn được bột sắn dây không. Tuy nhiên, để có được câu trả lời chính xác hơn dành cho tình trạng sức khỏe của bản thân, bạn vẫn cần tham khảo thêm ý kiến từ bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng.

Bột sắn dây là phần tinh bột thu được sau khi xay (nghiền) mịn củ sắn dây

Sắn dây có tốt cho người bệnh tiểu đường không?

Tiêu thụ sắn dây, dù ở dạng củ hay bột, đều có thể đem lại một số lợi ích cho người bệnh tiểu đường, bao gồm hỗ trợ kiểm soát đường huyết, giảm nguy cơ mắc các biến chứng tim mạch,… Cụ thể:

1. Hỗ trợ kiểm soát đường huyết

• Puerarin: Puerarin trong sắn dây đã được chứng minh là có khả năng hỗ trợ kiểm soát đường huyết bằng cách cải thiện các dấu hiệu rối loạn chuyển hóa glucose trong cơ thể. Việc hấp thụ đều đặn 750mg dưỡng chất này có thể phát huy tác động hỗ trợ kiểm soát đường huyết tốt như thuốc trị tiểu đường rosiglitazone (Avandia) trong việc làm giảm lượng đường trong máu ở bệnh nhân tiểu đường loại 2;
• Tinh bột kháng: Tinh bột kháng là một dạng tinh bột không thể tiêu hóa được, có tác dụng tương tự chất xơ. Nghiên cứu cho thấy, khi đi vào cơ thể, tinh bột kháng có khả năng hỗ trợ nâng cao hiệu suất tổng hợp insulin của tuyến tụy, từ đó làm giảm chỉ số đường huyết lúc đói ở người bệnh tiểu đường.

Bột sắn dây chứa nhiều dưỡng chất có lợi cho quá trình điều hòa đường huyết

2. Giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch

• Isoflavones: Sắn dây sở hữu hàm lượng cao các hợp chất thực vật nhóm isoflavones. Những hợp chất này có thuộc tính kháng viêm và chống oxy hóa mạnh mẽ, giúp làm dịu các tổn thương hệ tim mạch do biến chứng tiểu đường, từ đó giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh lý nguy hiểm như suy tim, nhồi máu cơ tim, đột quỵ.
• Chất xơ hoà tan: Bên cạnh tác dụng làm chậm quá trình chuyển hóa glucose, chất xơ hoà tan còn có khả năng hạn chế hàm lượng chất béo hấp thụ trong cơ thể, từ đó hỗ trợ kiểm soát chỉ số mỡ máu, hạn chế tình trạng chất béo tính tụ tại thành động mạch dẫn đến xơ vữa và các bệnh lý tim mạch nguy hiểm.

Như vậy, người tiểu đường có ăn được bột sắn dây không chỉ bởi hàm lượng dinh dưỡng dồi dào mà còn do những lợi ích trực tiếp mà thực phẩm này đem lại cho sức khỏe.

Tiểu đường có thể được ăn bao nhiêu bột sắn dây?

Trung bình 1 muỗng canh bột sắn dây (14.5g) có tải lượng đường bằng 8.7(nằm ở mức thấp). Trong khi đó, khuyến nghị an toàn về tải lượng đường (GL) trong khẩu phần ăn cho người bệnh tiểu đường là nằm dưới mức 20.

Như vậy, để việc tiêu thụ bột sắn dây không làm tăng cao đường huyết, người bệnh tiểu đường chỉ nên tiêu thụ khoảng 14.5 – 29g bột sắn dây (tương đương với 1 – 2 muỗng canh) mỗi lần. Nếu muốn tiêu thụ nhiều hơn, hàm lượng này cũng không nên vượt quá 33g / lần.

Lưu ý:

• Hàm lượng được tính toán kể trên chỉ nên được áp dụng cho trường hợp người bệnh tiêu thụ bột sắn dây như một nguồn carbohydrate duy nhất trong vòng 2 giờ gần nhất.
• Nếu ăn kèm bột sắn dây với các thực phẩm giàu carbohydrate khác (cơm, xôi, bún, miến, rau xanh, củ quả,…), bạn nên xem xét cắt giảm hàm lượng này.

Như vậy, mặc dù câu trả lời chung cho thắc mắc tiểu đường có ăn được bột sắn dây không? là được, người bệnh cũng chỉ nên tiêu thụ loại bột này một cách có chừng mực.

Bởi lẽ, trong hầu hết trường hợp, việc đưa ra quyết định tiểu đường có ăn được sắn dây không? không chỉ phụ thuộc vào chỉ số GI và GL của thực phẩm, mà còn phải căn cứ theo khối lượng tiêu thụ và đặc điểm thể trạng riêng biệt của từng người bệnh.

Gợi ý một số món ăn từ sắn dây cho người bị tiểu đường

Sau khi biết rõ tiểu đường có ăn được bột sắn dây không, bạn nên tìm hiểu công thức nấu các món ăn ngon từ loại nguyên liệu này để áp dụng vào thực đơn hàng ngày. Dưới đây là gợi ý cách làm một số món ăn từ bột / củ sắn dây tốt cho người bệnh tiểu đường:

1. Sữa gạo lứt, sắn dây

Nguyên liệu: 50g bột gạo lứt đỏ (đã rang), 50g bột sắn dây, 20g hạt lanh, 20g hạt sen lứt, 2g đường ăn kiếng, 500 ml nước lọc.

Cách làm:

• Bước 1: Sơ chế nguyên liệu:
  • Hạt sen bỏ tâm, ngâm trong nước khoảng 1 – 2 tiếng;
  • Hạt lanh rửa sạch, để ráo.
• Bước 2: Xay nhuyễn hạt sen, hạt lanh với nước lọc;
• Bước 3: Lọc bỏ phần bã hạt rồi cho phần sữa đã xay vào nồi đun dưới lửa nhỏ. Hòa tan bột gạo lứt đỏ và bột sắn dây với 10 ml nước lọc, đổ vào nồi khuấy đều rồi tắt bếp.

2. Nước cam bột sắn dây

Nguyên liệu: 200 ml nước cam, 10g bột sắn dây, 2g đường ăn kiêng, 10g hạt chia (đã ngâm nở), 1 nhánh lá bạc hà.

Cách làm:

• Bước 1: Cho nước cam vào một cái ly lớn. Thêm bột sắn dây và đường vào rồi khuấy đều cho đến khi tan hết;
• Bước 2: Cho hạt chia đã ngâm nở vào ly nước cam. Khuấy đều để hạt chia phân bố đều trong nước cam;
• Bước 3: Trang trí với lá bạc hà rồi thưởng thức.

Nước cam bột sắn dây là thức uống giải nhiệt được nhiều người ưa thích

3. Bánh sắn dây dưa hấu

Nguyên liệu: 200 ml nước ép dưa hấu, 25g bột sắn dây, 20g yến mạch cán dẹt.

Cách làm:

• Bước 1: Trộn nước ép dưa hấu cùng bột sắn dây. Khuấy đều cho đến khi bột sắn dây tan hoàn toàn;
• Bước 2: Đun sôi hỗn hợp nước ép dưa hấu và bột sắn dây trên lửa vừa. Khuấy đều liên tục cho đến khi hỗn hợp trở nên sệt lại;
• Bước 3: Đổ hỗn hợp vào khuôn, để nguội và sau đó bỏ vào tủ lạnh khoảng 2 – 3 giờ cho cứng lại;
• Bước 4: Trong lúc đó, xay nhuyễn yến mạch rồi rang cho thơm. Lấy bánh dưa hấu đã đông ra khỏi tủ lạnh, cắt thành các miếng nhỏ. Rắc bột yến mạch rang lên trên và thưởng thức.

4. Bột sắn dây hạt chia

Nguyên liệu: 10g bột sắn dây, 2g đường ăn kiêng, 250 ml nước, 10 ml nước lọc, 5g hạt chia.

Cách làm:

• Bước 1: Trộn bột sắn dây, đường với khoảng 10ml nước. Khuấy đều cho bột sắn dây tan ra và hơi sệt;
• Bước 2: Đun sôi phần nước còn lại. Khi nước đã sôi, đổ hỗn hợp bột sắn dây đã trộn vào, vừa đổ vừa khuấy đều để tránh bột sắn dây bị vón cục. Tiếp tục đun cho đến khi hỗn hợp sánh lại;
• Bước 3: Sau khi hỗn hợp đã sánh lại, thêm hạt chia và khuấy đều. Tắt bếp, để nguội rồi đổ ra cốc và thưởng thức.

Bột sắn dây hạt chia vừa dễ thực hiện, vừa tốt cho sức khỏe

5. Bánh chuối hấp bột sắn dây

Nguyên liệu: 5 trái chuối sứ, 70g bột sắn dây, 5g đường ăn kiêng, 20g bột báng, 250 ml nước lọc, 2 ml vani, 1g muối, 100 ml nước cốt dừa, 10g bột năng, 10g đậu phộng rang giã nhỏ, 5 ml dầu ô-liu.

Cách làm:

• Bước 1: Chuối bóc vỏ, cắt thành những khoanh tròn nhỏ, trộn với đường;
• Bước 2: Hòa tan bột sắn dây, muối, vani vào nước. Đổ chuối đã trộn với đường vào hỗn hợp bột. Trộn đều để chuối và hỗn hợp bột hòa quyện với nhau;
• Bước 3: Bôi một lớp dầu mỏng vào khuôn hấp. Đổ hỗn hợp chuối vào khuôn;
• Bước 4: Hấp cách thủy khoảng 25 – 30 phút cho bánh chín. Nên lau nắp nồi thường xuyên để hơi nước không rớt ngược xuống bánh;
• Bước 5: Trong lúc đó, cho bột báng vào nồi nấu chín với nước cốt dừa;
• Bước 6: Khi bánh chín, xếp bánh chuối ra đĩa, rưới nước cốt dừa và rắc đậu phộng lên trên rồi thưởng thức.

Những thực phẩm thay thế bột sắn dây cho người bệnh tiểu đường

Người bệnh tiểu đường ăn bột sắn dây được không có nghĩa rằng bạn có thể tiêu thụ thực phẩm này quá thường xuyên. Trong quá trình xây dựng chế độ ăn cá nhân, người bệnh nên linh hoạt sử dụng các thực phẩm khác nhau, thay thế cho bột sắn dây, như:

1. Bột yến mạch

Bột yến mạch sở hữu chỉ số GI và GL nằm ở mức thấp, vì vậy có ít có rủi ro khiến đường huyết tăng cao hoặc tăng đột ngột sau khi tiêu thụ.

Ngoài ra, beta-glucan – một loại chất xơ hòa tan trong bột yến mạch cũng được chứng minh là có khả năng hỗ trợ kiểm soát đường huyết, mỡ máu, giúp người bệnh ổn định sức khỏe và tránh các biến chứng nguy hiểm.

2. Bột đậu nành

Bột đậu nành giàu chất xơ và protein nhưng lại chứa ít calo và chất đường bột. Vì vậy, tiêu thụ thực phẩm này vừa ít có nguy cơ khiến đường huyết tăng cao, vừa đáp ứng đầy đủ nhu cầu dinh dưỡng mà không làm cân nặng tăng nhanh, giúp quá trình kiểm soát bệnh tiểu đường diễn ra thuận lợi.

3. Bột vỏ mã đề

Bột vỏ mã đề là một nguồn dồi dào chất xơ hoà tan (pectin), vừa có khả năng làm chậm quá trình hấp thụ đường, vừa giúp cải thiện độ nhạy insulin trong cơ thể.

Không những vậy, chất xơ hoà tan trong bột vỏ mã đề còn hỗ trợ làm giảm mức cholesterol xấu (cholesterol LDL) và cholesterol tổng thể trong máu, từ đó góp phần hạn chế nguy cơ khởi phát biến chứng rối loạn lipid máu và bệnh tim mạch.

Vỏ mã đề giàu chất xơ hòa tan, hỗ trợ kiểm soát đường huyết tối ưu

4. Bột củ sen

Ngoài việc sở hữu tải lượng đường thấp, bột củ sen còn chứa nhiều hợp chất chống oxy hóa thuộc nhóm polyphenols. Theo nghiên cứu, đây là nhóm dưỡng chất có khả năng ức chế hoạt động của các enzyme tạo mỡ, giúp cải thiện thành phần lipid máu và hỗ trợ dự phòng biến chứng tim mạch ở người bệnh tiểu đường.

5. Bột ca cao

Trung bình 1 muỗng canh (khoảng 5.4g) bột cacao chứa khoảng 2g chất xơ, đáp ứng khoảng 7% nhu cầu chất xơ hàng ngày ở người trưởng thành. Với hàm lượng chất xơ dồi dào, thực phẩm này có thể làm chậm quá trình hấp thụ carbohydrate, từ đó hỗ trợ người bệnh kiểm soát đường huyết.

Ngoài ra, bột ca cao cũng chứa nhiều chống oxy hóa như polyphenols, flavonoids,… Những chất này đều có tác dụng giảm viêm, chống oxy hóa và hỗ trợ dự phòng các biến chứng của bệnh tiểu đường (đục võng mạc, suy thận, tăng huyết áp, viêm loét chi dưới,…)

Trên đây là những thông tin hữu ích xoay quanh chủ đề tiểu đường có ăn được bột sắn dây không? Trên thực tế, việc đưa ra quyết định người tiểu đường có ăn được bột sắn dây không còn phụ thuộc vào tình trạng bệnh lý và nhu cầu dinh dưỡng của mỗi cá nhân. Vì thế, người bệnh rất cần tham khảo thêm ý kiến từ bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để có thể tiêu thụ bột sắn dây một cách an toàn.

Nếu bạn vẫn còn nhiều lo ngại xoay quanh chủ đề người tiểu đường có ăn được bột sắn dây không, hãy liên hệ ngay tới Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome qua số hotline 1900 633 599 để được tư vấn cụ thể hơn. Chúc bạn nhiều sức khỏe!