Mở cửa 7h30 - 17h00 / T2 - CN xuyên trưa
Khi xuất hiện các dấu hiệu bệnh trĩ nhẹ, nhiều người thường ngại thăm khám vì nghĩ bệnh sẽ tự khỏi. Thực tế, đây là giai đoạn “vàng” để phát hiện và can thiệp sớm, giúp ngăn ngừa sa búi trĩ hay chảy máu hậu môn kéo dài. Vậy, bị trĩ nhẹ có triệu chứng ra sao? Hãy cùng Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome tìm hiểu ngay trong bài viết sau.
Dấu hiệu bệnh trĩ nhẹ bao gồm những gì?
Bệnh trĩ nhẹ là giai đoạn sớm của bệnh trĩ, thường gọi là trĩ độ 1 hoặc 2, xảy ra khi các tĩnh mạch vùng hậu môn – trực tràng mới bắt đầu giãn nhẹ, chưa gây đau nhiều hay sa búi trĩ ra ngoài. Ở giai đoạn này, người bệnh có thể không thấy triệu chứng, hoặc chỉ thấy vài dấu hiệu bất thường thoáng qua, dễ bị nhầm lẫn với các bệnh lý khác ở đường tiêu hóa.
Trong giai đoạn sớm, các dấu hiệu trĩ nhẹ thường khá mờ nhạt, dễ bị nhầm lẫn với rối loạn tiêu hóa hoặc các bệnh lý hậu môn khác. Tuy nhiên, việc nhận biết sớm những biểu hiện này giúp can thiệp kịp thời, tránh tiến triển nặng hơn và hạn chế nguy cơ biến chứng. Dưới đây là 5 dấu hiệu thường gặp mà người bệnh cần lưu ý:
Cảm giác ngứa hoặc rát nhẹ quanh hậu môn là dấu hiệu bệnh trĩ nhẹ khá phổ biến, thường xuất hiện ngay sau khi đi đại tiện hoặc khi ngồi lâu. Nguyên nhân chủ yếu là do phân cọ xát trực tiếp vào niêm mạc búi trĩ đang sung huyết, khiến vùng này bị tổn thương vi thể và gây cảm giác rát, xót nhẹ.
So với giai đoạn nặng, cảm giác đau rát ở trĩ nhẹ thường thoáng qua, không kéo dài và chưa ảnh hưởng nhiều đến sinh hoạt. Tuy nhiên, nếu tình trạng táo bón kéo dài hoặc người bệnh rặn mạnh khi đi tiêu, niêm mạc hậu môn sẽ viêm nặng hơn, cảm giác đau rát tăng rõ và dễ kèm ngứa, ẩm ướt do tiết dịch sau đó.
Trĩ có thể gây ngứa và đau rát nhẹ
Một trong những dấu hiệu bệnh trĩ nhẹ dễ nhận biết là cảm giác cộm hoặc vướng ở vùng hậu môn khi ngồi hoặc đi đại tiện. Với trĩ nội nhẹ, búi trĩ có thể sa ra ngoài khi rặn nhưng sẽ tự co lên sau đó. Còn ở trĩ ngoại, người bệnh có thể sờ thấy một khối nhỏ mềm quanh rìa hậu môn.
Ở giai đoạn sớm, các búi trĩ này chưa gây đau hay sưng to, nhưng nếu không được điều chỉnh thói quen ăn uống và sinh hoạt, chúng sẽ to dần, sa hẳn ra ngoài, khó hoặc không thể dùng tay đẩy vào và gây đau rát dữ dội hơn.
Cảm giác đi cầu xong vẫn còn nặng bụng hoặc muốn rặn thêm có thể là dấu hiệu bệnh trĩ nhẹ liên quan đến sự hình thành búi trĩ bên trong ống hậu môn. Khi búi trĩ bắt đầu phồng lên, nó cản trở dòng phân đi qua và tạo áp lực lên trực tràng, khiến người bệnh có cảm giác đại tiện không trọn vẹn.
Ở giai đoạn nhẹ, tình trạng này chỉ xuất hiện thỉnh thoảng. Tuy nhiên, khi búi trĩ lớn dần, cảm giác cản trở tăng lên, đôi khi kèm đau tức và phải rặn mạnh hơn, làm trầm trọng thêm tổn thương niêm mạc. Vì vậy, việc phát hiện sớm và điều trị đúng cách rất quan trọng để tránh tiến triển nặng.
Ở giai đoạn đầu, dấu hiệu bệnh trĩ nhẹ có thể bắt đầu bằng việc chảy máu hậu môn khi đi đại tiện. Máu có màu đỏ tươi, lượng ít, chỉ dính trên giấy vệ sinh hoặc lẫn trong phân. Nguyên nhân là do phân cọ xát vào thành mạch trĩ đang sung huyết khiến các mao mạch nhỏ vỡ ra.
Khác với trĩ nặng, máu ở giai đoạn trĩ nhẹ không chảy thành tia hay nhỏ giọt, đồng thời cũng không khiến phân có màu đen hoặc đỏ sẫm (do máu khô đông đặc). Thay vào đó, ở trĩ nhẹ, máu chảy ra là máu tươi, màu đỏ sáng, và phân vẫn có màu bình thường, không sẫm hay đen. Tuy nhiên, người bệnh cũng cần lưu ý rằng:
Vì vậy, người bệnh nên đi khám sớm với bác sĩ để được xác định bệnh lý chính xác thay vì tự chẩn đoán tại nhà.
Bệnh trĩ giai đoạn đầu có thể gây chảy máu đỏ tươi
Khi búi trĩ hình thành, van hậu môn có xu hướng đóng không kín, khiến dịch nhầy từ trực tràng dễ rỉ ra ngoài. Đây là dấu hiệu bệnh trĩ nhẹ thường bị bỏ qua, vì nhiều người chỉ thấy hơi ẩm ướt vùng hậu môn mà không để ý. Tuy nhiên, dịch nhầy kéo dài có thể làm da quanh hậu môn bị viêm, ngứa và dễ nhiễm khuẩn.
Lưu ý:
Bệnh trĩ nhẹ không thể tự khỏi, bởi khi các tĩnh mạch vùng hậu môn – trực tràng đã giãn, thành mạch mất độ đàn hồi thì không thể co hồi lại như ban đầu. Việc các triệu chứng thuyên giảm chỉ mang tính tạm thời khi người bệnh thay đổi lối sống, chứ không đồng nghĩa với việc mạch trĩ đã hồi phục.
Vì vậy, điều quan trọng là phải can thiệp bằng cách điều chỉnh chế độ ăn, thói quen đại tiện và tăng vận động để làm chậm quá trình tiến triển của búi trĩ, đồng thời kiểm soát triệu chứng hiệu quả. Ngược lại, nếu trĩ nhẹ không được kiểm soát tốt, búi trĩ có thể ngày càng phình to và gây ra nhiều biến chứng như:
Việc phát hiện sớm và điều chỉnh kịp thời giúp người bệnh tránh được biến chứng và duy trì chất lượng sống ổn định hơn.
Ở giai đoạn xuất hiện dấu hiệu bệnh trĩ nhẹ, việc điều chỉnh lối sống là nền tảng quan trọng giúp giảm áp lực lên tĩnh mạch hậu môn – trực tràng, hạn chế tái phát. Các nguyên tắc cơ bản gồm:
Người bệnh trĩ nên bổ sung thực phẩm giàu chất xơ
Một số lựa chọn phổ biến gồm:
Lưu ý, người bệnh không nên tự ý mua và sử dụng thuốc mà chưa có chỉ định từ bác sĩ, đặc biệt với thuốc bôi chứa corticoid vì dễ gây mỏng niêm mạc và viêm kích ứng.
Bên cạnh điều trị y khoa, người có dấu hiệu bệnh trĩ nhẹ có thể áp dụng thêm các biện pháp hỗ trợ để giảm sưng đau, ngứa và phòng viêm nhiễm. Những cách này an toàn, dễ thực hiện và có thể mang lại hiệu quả giảm đau rõ rệt nếu duy trì đều đặn:
Lưu ý, các biện pháp chăm sóc tại nhà chỉ có vai trò hỗ trợ kiểm soát triệu chứng và ngăn ngừa tiến triển nặng, chứ không thể thay thế cho phác đồ điều trị y tế chuyên nghiệp do bác sĩ chỉ định. Để kiểm soát tốt các dấu hiệu bệnh trĩ nhẹ, người bệnh cần tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ, đồng thời kết hợp xây dựng lối sống khoa học để giảm áp lực lên tĩnh mạch hậu môn – trực tràng, giúp quá trình hồi phục diễn ra thuận lợi hơn.
Người có dấu hiệu bệnh trĩ nhẹ nên chủ động đến Trung tâm Nội soi và Phẫu thuật Nội soi Tiêu hóa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM để được thăm khám và điều trị sớm. Việc can thiệp đúng thời điểm giúp kiểm soát bệnh hiệu quả, ngăn tiến triển sang giai đoạn nặng và giảm nguy cơ biến chứng.
Tại đây, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh ứng dụng hệ thống nội soi không đau tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI), hỗ trợ phát hiện cả búi trĩ đang hoặc mới hình thành. Nhờ đó, người bệnh được chẩn đoán sớm và điều trị chính xác. Để đặt lịch thăm khám và điều trị tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, bạn vui lòng liên hệ 093 180 6858 – 028 7102 6789 (TP.HCM) hoặc 024 7106 6858 – 024 3872 3872 (Hà Nội).
Tóm lại, các dấu hiệu bệnh trĩ nhẹ thường bị bỏ qua do triệu chứng không đặc hiệu, dễ nhầm lẫn với rối loạn tiêu hóa thông thường. Tuy nhiên, việc trì hoãn thăm khám có thể khiến búi trĩ tiến triển nhanh, gây viêm nhiễm và đau đớn kéo dài. Do đó, chủ động đi khám sức khỏe khi có dấu hiệu bất thường là điều cần thiết để phòng ngừa và điều trị bệnh trĩ một cách tối ưu.
