Mở cửa 7h30 - 17h00 / T2 - CN xuyên trưa
Để đưa ra lời giải đáp xác đáng cho câu hỏi mẹ bầu ăn gì để con thông minh?, vấn đề không chỉ nằm ở việc chọn lựa thực phẩm giàu dinh dưỡng, mà còn nằm ở cách chế biến và tiêu thụ thực phẩm khoa học. Vậy, bà bầu ăn gì để con thông minh? Thực phẩm nên được chế biến và tiêu thụ sao cho đúng? Tất cả sẽ được Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome giải đáp ngay trong bài viết sau.
Mẹ bầu ăn gì để con thông minh, sáng dạ?
Dinh dưỡng từ chế độ ăn của mẹ bầu đóng vai trò không thể thiếu đối với sự phát triển não bộ của thai nhi. Cụ thể, sự hiện diện của các dưỡng chất như axit folic, DHA, choline, sắt,… đến từ thực phẩm có thể tạo điều kiện thuận lợi để thai nhi hoàn thiện chức năng não bộ và tăng cường trí thông minh.
Tuy nhiên:
Vì vậy, dù quan tâm đến chủ đề mẹ bầu ăn gì để con thông minh? là việc làm đúng đắn, nhưng thai phụ cũng cần chú ý thêm nhiều khía cạnh khác để đảm bảo sự phát triển toàn diện cho con.
Trả lời câu hỏi mẹ bầu nên ăn gì để con thông minh?, các chuyên gia dinh dưỡng cho biết mẹ bầu nên tiêu thụ thực phẩm chứa nhiều folate (vitamin B9), choline (vitamin B4), vitamin B12, vitamin D, DHA, sắt, i-ốt, protein. Cụ thể như sau:
Folate, hay còn gọi là vitamin B9, là dưỡng chất không thể thiếu trong việc ngăn ngừa dị tật ống thần kinh của thai nhi, đặc biệt là dị tật thai vô sọ – tình trạng não bộ không hình thành đủ nhu mô não và vòm sọ ở nửa sau đầu. (1)
Folate cũng tham gia vào quá trình tổng hợp DNA và các tế bào máu, giúp tế bào não bộ phân chia hiệu quả và nhận đầy đủ lượng oxy cần thiết phát triển khỏe mạnh.
Mẹ bầu ăn gì để con thông minh? Câu trả lời chính là thực phẩm giàu choline. Bởi lẽ, choline tham gia vào quá trình tạo màng tế bào và truyền tín hiệu giữa các tế bào thần kinh, đóng vai trò thiết yếu trong sự phát triển của não bộ, giúp bé tăng cường trí nhớ và cải thiện năng lực học tập sau này. (2)
Vitamin B12 cần thiết cho quá trình hình thành myelin, một lớp đệm bảo vệ bao quanh các sợi dây thần kinh, giúp tăng cường tốc độ truyền tín hiệu trong não của thai nhi. (3)
Do đó, bổ sung đầy đủ vitamin B12 từ thực phẩm có thể giúp tối ưu hóa các chức năng não bộ, bao gồm khả năng lưu trữ ký ức và xử lý vấn đề, giúp trẻ thông minh hơn.
Thực phẩm giàu vitamin B12 là thành phần không thể thiếu trong chế độ ăn giúp con thông minh của mẹ bầu
Vitamin D cần thiết cho quá trình biệt hóa và tăng sinh tế bào thần kinh, đồng thời tham gia điều chỉnh tính dẻo của khớp thần kinh (synaptic plasticity). (4)
Tính dẻo của khớp thần kinh là khả năng phi thường của não trong việc thay đổi cấu trúc cũng như chức năng để thích ứng với nhiều hoạt động rèn luyện và yếu tố môi trường luôn thay đổi, từ đó giúp trẻ phát triển năng lực nhận thức, học tập và trí nhớ.
Vì thế, bổ sung thực phẩm giàu vitamin D cũng có thể là câu trả lời lý tưởng cho thắc mắc bà bầu ăn gì để con thông minh? mà nhiều sản phụ đang quan tâm.
DHA (axit docosahexaenoic) là một loại axit béo omega-3 giúp hình thành cấu trúc và chức năng của não, tăng cường sự truyền dẫn thần kinh và bảo vệ tế bào thần kinh ngay từ khi thụ thai.
Vì thế, bổ sung DHA cũng góp phần tạo điều kiện thuận lợi để trẻ hoàn thiện cấu trúc não bộ và trở nên thông minh hơn.
DHA chiếm khoảng 20% hàm lượng lipid (chất béo) trong não. Trong thai kỳ, DHA tích tụ trong các mô thần kinh với tốc độ nhanh nhất (50 – 60 mg / ngày) vào 3 tháng cuối, khi sự tăng trưởng và phát triển của não đạt đỉnh. (5)
Sắt cần thiết cho việc sản xuất hemoglobin (hồng cầu), giúp vận chuyển oxy đến các tế bào não, từ đó hỗ trợ sự phát triển của não bộ.
Bên cạnh đó, sắt cũng là chất nền quan trọng cho sự phát triển thần kinh của thai nhi. Thiếu sắt – dù chưa đến mức độ gây thiếu máu, vẫn có thể làm suy giảm nhận thức và ảnh hưởng đến trí thông minh của bé. (6)
Vì thế, nếu bạn vẫn còn phân vân chưa biết mẹ bầu ăn gì để con thông minh, hãy cân nhắc bổ sung thực phẩm giàu sắt vào chế độ ăn hàng ngày.
I-ốt là khoáng chất cần thiết để cơ thể tổng hợp hóc-môn tuyến giáp thyroxine (T4). Thiếu iốt có thể dẫn đến tình trạng hạ thyroxine máu (tức nồng độ T4 trong máu của mẹ thấp), gây tổn thương đến các tế bào não đang phát triển của thai nhi.
Nghiêm trọng hơn, tình trạng này có thể dẫn đến chứng đần độn, bệnh lý khiến trẻ chậm phát triển trí tuệ một cách sâu sắc và không thể phục hồi. (7) (8)
Do đó, trả lời câu hỏi mẹ bầu ăn gì để con thông minh?, các chuyên gia dinh dưỡng đều cho rằng mẹ bầu nên bổ sung thực phẩm giàu i-ốt.
Thực phẩm giàu i-ốt có lợi cho sự phát triển não bộ của thai nhi
Protein là thành phần xây dựng cơ bản của mọi tế bào. Chúng cung cấp axit amin cần thiết cho việc sản xuất chất dẫn truyền thần kinh và sự phát triển tế bào thần kinh, từ đó giúp trẻ hoàn thiện cấu trúc và chức năng não bộ.
Cá hồi, trứng, các loại hạt, rau xanh đậm lá, thịt nạc, và ngũ cốc nguyên hạt là những thực phẩm nên có trong chế độ ăn của bà bầu để bé thông minh. Cụ thể:
Trứng đứng đầu danh sách mẹ bầu ăn gì để con thông minh? bởi chúng được xem là siêu thực phẩm trong thế giới tự nhiên, chứa hầu hết dưỡng chất có lợi cho sự phát triển thần kinh của thai nhi, bao gồm folate, choline, vitamin B12, protein, sắt, i-ốt, DHA và vitamin D.
Tuy nhiên, để tránh nguy cơ ngộ độc thực phẩm, mẹ bầu tuyệt đối không nên ăn trứng sống hoặc trứng lòng đào, chỉ nên ăn trứng đã được nấu chín kỹ.
Tương tự như trứng, sữa cũng được xem là siêu thực phẩm có lợi cho não bộ bởi chúng chứa nhiều protein, choline, vitamin D, vitamin B12 và một lượng nhỏ DHA. Vì thế, nếu bạn vẫn còn phân vân chưa biết mẹ bầu ăn gì cho con thông minh, hãy cân nhắc bổ sung sữa vào chế độ ăn hàng ngày.
Cá hồi chứa nhiều DHA (0.33mg / 100g). Theo nghiên cứu, việc mẹ bổ sung đầy đủ DHA trong thai kỳ có mối liên hệ tích cực đến khả năng đọc hiểu từ vựng, điểm số IQ (đơn vị đo lường trí thông minh) và năng lực nhận thức cao hơn khi trẻ đạt 5 – 6 tuổi. Vì thế, cá hồi cũng được xem là câu trả lời xác đáng, giúp giải đáp thắc mắc mẹ bầu ăn gì để con thông minh? mà bạn đang tìm kiếm.
Các loại quả mọng như việt quất, dâu tây và mâm xôi chứa nhiều chất chống oxy hóa flavonoids. Các hợp chất này có khả năng làm giảm mức độ stress oxy hóa và viêm nhiễm, bảo vệ các tế bào thần kinh và cải thiện lưu thông máu đến não.
Nghiên cứu cho thấy, việc mẹ bầu tiêu thụ nhiều trái cây, bao gồm các loại quả mọng có liên quan tích cực đến sự phát triển nhận thức trong năm đầu đời của trẻ, đồng thời góp phần cải thiện chỉ số IQ (điểm đo lường mức độ thông minh) khi trẻ đạt 8 tuổi.
Mẹ bầu nên tiêu thụ nhiều loại quả mọng trong thai kỳ
Mẹ bầu ăn gì để con thông minh? Câu trả lời là quả bơ. Nguyên nhân là bởi vì phần thịt của quả bơ có chứa axit alpha-linolenic (ALA), một loại axit béo thuộc nhóm omega-3 có thể được gan chuyển hóa thành DHA sau khi tiêu hóa.
Ở não, DHA tham gia vào cấu trúc màng và chức năng dẫn truyền tín hiệu thần kinh. Vì thế, việc tiêu thụ bơ có thể gián tiếp làm gia tăng mật độ DHA ở não, có lợi cho sự phát triển trí thông minh của trẻ. (11)
Tương tự như quả bơ, các loại hạt (hạt điều, hạt óc chó, hạt phỉ, hạnh nhân, đậu phộng, mắc-ca) cũng chứa nhiều ALA, dưỡng chất giúp tăng cường nồng độ DHA trong não của thai nhi.
Theo nghiên cứu, trẻ sinh ra từ những bà mẹ tiêu thụ ít nhất 32g khẩu phần hạt / tuần trong tam cá nguyệt đầu tiên có thể đạt đạt điểm số cao hơn trong các bài kiểm tra trí thông minh vào năm 8 tuổi so với những trẻ sinh ra từ những bà mẹ không ăn các loại hạt. Trong khi đó, tiêu thụ hạt trong tam cá nguyệt thứ ba cho thấy mối liên hệ yếu hơn.
Vì thế, nếu vẫn còn phân vân chưa biết mẹ bầu ăn gì để con thông minh, thai phụ hãy cân nhắc bổ sung các loại hạt vào thực đơn ăn uống hàng ngày, đặc biệt là trong 3 tháng đầu thai kỳ.
Không giống với quả bơ và các loại hạt, rong biển là loại thực vật hiếm hoi có khả năng cung cấp DHA cho cơ thể một cách trực tiếp, mà không cần gan phải chuyển hóa ALA từ thực phẩm thành DHA.
Bên cạnh đó, rong biển còn chứa nhiều EPA – một loại axit béo thuộc nhóm omega-3 có khả năng hỗ trợ giảm viêm ở hệ thần kinh, trong khi DHA đóng vai trò chính trong sự phát triển màng tế bào não và khả năng dẫn truyền thần kinh. Cả hai dưỡng chất này đều tăng cường sự phát triển nhận thức và trí thông minh của thai nhi.
Tương tự như rong biển, hải sản (tôm, cua, mực, cá,…) cũng là nguồn dồi dào EPA và DHA, hai loại axit béo omega-3 cần thiết cho việc tối ưu hóa sự phát triển của hệ thần kinh.
Nghiên cứu cũng cho thấy, việc mẹ bầu tiêu thụ ít nhất 340g hải sản mỗi tuần có thể đem đến nhiều tác động có lợi cho sự phát triển não bộ của thai nhi, đồng thời ảnh hưởng đến kết quả phát triển trí thông minh (IQ), hành vi và nhận thức của trẻ trong suốt giai đoạn từ 6 tháng đến 8 tuổi.
Ngược lại, nghiên cứu cũng chỉ rõ, việc mẹ bầu tiêu thụ ít hơn 340g hải sản / tuần gần như không thể đem đến tác động có lợi đáng kể cho não của trẻ sau sinh, đặc biệt là trong các bài thử nghiệm đánh giá IQ.
Mẹ bầu nên tiêu thụ ít nhất 340g hải sản mỗi tuần để con thông minh, sáng dạ
Mẹ bầu ăn rau lá xanh như cải bó xôi, cải xoăn, bông cải xanh, bắp cải,… có thể giúp con sáng dạ bởi hầu hết các loại rau xanh đều chứa hàm lượng cao folate, vitamin C và K. Trong đó:
Nhờ những dưỡng chất này, rau lá xanh có thể giúp tăng cường năng lực nhận thức và cải thiện trí thông minh của thai nhi.
Ngũ cốc nguyên hạt có thể là câu trả lời lý tưởng cho thắc mắc mẹ bầu ăn gì để con thông minh?. Bởi lẽ, nhóm thực phẩm này chứa nhiều folate, sắt, choline và vitamin B12. Tất cả đều là những dưỡng chất có lợi cho sự hình thành và phát triển của não bộ như đã được phân tích bên trên.
Một số nguồn ngũ cốc nguyên hạt tốt cho mẹ bầu là gạo lứt, kiều mạch, hạt diêm mạch, yến mạch, lúa mạch và các chế phẩm từ chúng (bánh mì nguyên hạt, mì ngũ cốc,…).
Các loại đậu (đậu nành, đậu xanh, đậu Hà Lan, đậu đen,…) chứa nhiều folate, là dưỡng chất quan trọng đối với chức năng não bộ vì nó làm giảm nguy cơ dị tật ống thần kinh ở thai nhi.
Đậu cũng chứa nhiều sắt, khoáng chất được sử dụng để tạo ra nhiều tế bào hồng cầu, mang oxy đi khắp cơ thể nuôi dưỡng cả mẹ và bé.
Trong thời kỳ mang thai, mẹ bầu có thể cần lượng sắt gấp rưỡi thông thường. Do đó, việc bổ sung các loại đậu là điều cần thiết để đáp ứng nhu cầu sắt tăng cao trong thai kỳ, đồng thời hỗ trợ ngăn ngừa dị tật thần kinh ở trẻ.
Thịt gà (bỏ da) là nguồn cung cấp protein chất lượng cao, chứa đủ cả 9 loại axit amin thiết yếu mà cơ thể không thể tự tổng hợp nội sinh, giúp hình thành và phát triển các tế bào não của thai nhi.
Bên cạnh đó, thịt gà cũng chứa nhiều choline, dưỡng chất hỗ trợ sản xuất acetylcholine, một chất dẫn truyền thần kinh quan trọng cho việc duy trì trí nhớ và khả năng học tập của trẻ sau này.
Tương tự như thịt gà, thịt bò cũng là một nguồn dồi dào protein và choline, tốt cho sự phát triển não bộ của thai nhi. Không những thế, thịt bò còn chứa lượng lớn sắt, giúp ngăn ngừa bệnh thiếu máu ở mẹ và tình trạng chậm tăng trưởng trong tử cung của thai nhi.
Thịt bò giàu sắt, choline và protein, hỗ trợ trí não của thai nhi phát triển tối ưu
Nấm (nấm hương, nấm rơm, nấm đùi gà,…) cũng nằm trong danh sách mẹ bầu ăn gì để con thông minh? vì chúng chứa nhiều vitamin D và choline. Như đã phân tích, hai dưỡng chất này đều góp phần vào sự phát triển toàn diện của não bộ và tăng cường trí thông minh cho thai nhi.
Măng tây giàu folate, dưỡng chất không thể thiếu để ngăn ngừa dị tật thần kinh ở não bộ.
Không những thế, loại thực vật này còn chứa nhiều asparagine, một loại axit amin được não sử dụng để tổng hợp ra nhiều chất dẫn truyền thần kinh và chất điều biến thần kinh, giúp não phát triển tối ưu và cải thiện hiệu suất nhận thức ở trẻ. (15)
Sau khi đã biết rõ có bầu ăn gì con thông minh, mẹ cũng cần lưu ý thêm một số nguyên tắc dinh dưỡng sau để hỗ trợ thai nhi phát triển trí tuệ một cách tối ưu:
Theo nghiên cứu, sự phát triển của não thai nhi đặc biệt dễ bị tổn thương bởi chất lượng dinh dưỡng của mẹ, đặc biệt là tình trạng nhiễm trùng máu do hấp thụ phải vi khuẩn / ký sinh trùng từ thực phẩm.
Vì vậy, trên hành trình tìm kiếm lời giải đáp xác đáng cho thắc mắc mẹ bầu ăn gì để con thông minh, việc tuân thủ theo các nguyên tắc như chỉ ăn chín, uống sôi và tiêu thụ sản phẩm từ sữa tiệt trùng cũng có thể được xem là điều kiện cần để giúp trẻ phát triển trí não tối ưu.
Nghiên cứu cho thấy, tiêu thụ nhiều đường (trên 49.8g / ngày), đặc biệt là từ nước giải khát chứa đường trong thời kỳ mang thai có thể ảnh hưởng xấu đến năng lực nhận thức của trẻ sau sinh.
Vì vậy, bên cạnh việc quan tâm đến mẹ bầu ăn gì để con thông minh, thai phụ cũng cần lưu ý giới hạn lượng đường tiêu thụ mỗi ngày để hạn chế ảnh hưởng đến năng lực nhận thức của trẻ sau này.
Mẹ bầu không nên ăn thực phẩm chứa nhiều đường trong thai kỳ
Để đảm bảo an toàn cho trẻ, mẹ bầu chỉ nên ăn hải sản ít thủy ngân (thường là các loại hải sản có kích thước nhỏ), đồng thời tránh việc tiêu thụ hải sản có kích thước lớn, được đánh bắt xa bờ như như cá ngừ vây xanh, cá kiếm, cá mú, cá đuối,… bởi chúng thường chứa nhiều thủy ngân.
Theo nghiên cứu, việc mẹ bầu tiêu thụ hải sản giàu thủy ngân có liên quan đến việc trẻ đạt điểm kiểm tra nhận thức kém hơn vào năm lên 3. Vì thế, để con thông minh, sáng dạ, mẹ bầu cần hạn chế tiêu thụ các loại hải sản giàu thủy ngân như vừa được phân tích bên trên.
Để con thông minh, sáng dạ, ngoài việc quan tâm đến chủ đề bà bầu ăn gì để con thông minh, thai phụ cũng có thể cân nhắc thực hiện các hoạt động sau:
Trò chuyện và cho bé nghe nhạc là những phương pháp thai giáo hiệu quả. Theo Quỹ Nhi đồng Liên hiệp quốc (UNICEF), nghe nhạc giúp kích thích sự phát triển của não bộ và khả năng ngôn ngữ của thai nhi.
Trong khi đó, trò chuyện với bé cũng giúp xây dựng kết nối tình cảm giữa mẹ và con, đồng thời kích thích phát triển trí tuệ và cảm xúc.
Chon con nghe nhạc cũng là cách kích thích phát triển não bộ ở thai nhi
Giúp tăng cường lưu lượng máu đến em bé, đảm bảo cung cấp đủ oxy và dưỡng chất cần thiết cho sự phát triển của thai nhi.
Các bài tập nhẹ nhàng như đi bộ, yoga có thể giúp mẹ bầu duy trì sức khỏe tốt, cải thiện tâm trạng và giảm căng thẳng.
Nghỉ ngơi đầy đủ giúp cơ thể mẹ hồi phục và đảm bảo sự phát triển toàn diện của thai nhi. Thiếu ngủ có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần và thể chất của mẹ, dẫn đến các vấn đề về sức khỏe cho bé.
Duy trì môi trường yên tĩnh và giảm căng thẳng là điều cần thiết để thai nhi phát triển tốt bởi căng thẳng kéo dài có thể gây rối loạn nội tiết tố, ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển của não bộ và hệ thần kinh của thai nhi.
Các kỹ thuật như thiền, yoga, hít thở sâu và tham gia các hoạt động giải trí (xem phim, nghe nhạc,…) có thể giúp mẹ bầu duy trì trạng thái tâm lý ổn định và hỗ trợ thai nhi phát triển trí não tối ưu.
Tóm lại, để sinh con sáng dạ, việc tìm ra lời giải đáp cho thắc mắc có bầu ăn gì con thông minh? là chưa đủ, mà mỗi sản phụ còn cần phải biết chế biến và tiêu thụ thực phẩm đúng cách, đồng thời kết hợp duy trì lối sống khoa học như tập thể dục, ngủ đủ giấc và quản lý căng thẳng hiệu quả.
Hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về chủ đề mẹ bầu ăn gì để con thông minh?. Để nhận được lời khuyên chuyên sâu hơn, bạn có thể tham khảo thêm ý kiến của các chuyên gia tại Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome thông qua số hotline 1900 633 599. Chúc mẹ có một thai kỳ khỏe mạnh!
