Tiểu đường ăn chuối được không, có tốt không và lưu ý khi ăn

Tiểu đường ăn chuối được không là câu hỏi chung của nhiều người bệnh đái tháo đường, bởi họ thường quan ngại rằng vị ngọt của loại quả này có thể làm đường huyết tăng cao. Tuy nhiên, để quyết định người tiểu đường có được ăn chuối không, bạn không nên chỉ dựa vào hương vị của thực phẩm mà còn phải xem xét đến giá trị dinh dưỡng và hàm lượng tiêu thụ. Vậy, người bệnh tiểu đường ăn chuối được không? Hãy cùng Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome tìm hiểu ngay trong bài viết sau.

Người bệnh tiểu đường ăn chuối được không?

Đối với người tiểu đường, chế độ ăn uống đóng vai trò vô cùng quan trọng. Bởi lẽ, một chế độ ăn uống cân đối, khoa học có thể giúp kiểm soát hiệu quả đường huyết, duy trì trạng thái tích cực và giảm rủi ro mắc các biến chứng nguy hiểm.

Vì vậy, hơn ai hết, người bệnh tiểu đường rất cần sự cân nhắc và tính toán kỹ lưỡng trong việc xây dựng thực đơn ăn uống hàng ngày, và việc tìm kiếm lời giải đáp xác đáng cho câu hỏi bệnh tiểu đường ăn chuối được không cũng là một phần trong quá trình đó.

Giá trị dinh dưỡng và chỉ số đường huyết của chuối

Trước khi tìm hiểu người bệnh tiểu đường có ăn được chuối không, bạn cần nắm rõ về giá trị dinh dưỡng cũng như các chỉ số đường huyết có trong loại quả này.

Sở dĩ, chuối chín có vị ngọt tự nhiên là do chúng sở hữu hàm lượng đường tương đối cao (12g đường / 100g chuối). Tuy nhiên, loại quả này cũng rất giàu chất xơ và tinh bột kháng.

Do đó, dù có nhiều đường, các chỉ số GI và GL trong chuối vẫn ở mức thấp tới trung bình, lần lượt bằng 48 (GI thấp) và 10.1 (GL trung bình).

Cụ thể về hai chỉ số này, GI và GL được coi là thang đo đánh giá ảnh hưởng của một loại thực phẩm tới đường huyết. Trong đó:

• GI: Viết tắt của Glycemic Index, tức chỉ số đường huyết. GI cho biết tốc độ làm tăng đường huyết của thực phẩm. Các mức độ của GI bao gồm: thấp (GL ≤ 55), trung bình (từ 56 đến 69), cao (GL ≥ 70);
• GL: Viết tắt của Glycemic Load, tức tải lượng đường huyết. GL thể hiện mức độ làm tăng đường huyết của thực phẩm, bao gồm các khoảng: thấp (GL ≤ 10), trung bình (từ 11 đến 19), cao (GL ≥ 20).

Như vậy, với mức GI bằng 46 và GL bằng 10.1, chuối có thể được đánh giá là có ít khả năng làm đường huyết tăng nhanh và tăng cao. Đây sẽ là thông tin quan trọng, giúp bạn trả lời câu hỏi bệnh tiểu đường có ăn chuối được không.

Ngoài ra, chi tiết các thành phần dinh dưỡng có trong chuối cũng được liệt kê bên dưới, cung cấp cái nhìn tổng quan về loại quả này:

Bị tiểu đường ăn chuối được không?

Người bị tiểu đường CÓ THỂ ăn được chuối, bởi như đã đề cập, loại quả này ít có khả năng khiến đường huyết tăng vọt, tương đối an toàn cho sức khỏe và tình trạng bệnh. Tuy nhiên, bạn cũng cần chú ý chỉ nên tiêu thụ vừa đủ với nhu cầu cơ thể, không nên ăn quá nhiều.

Ngoài ra, chuối càng chín, hàm lượng đường và chỉ số đường huyết càng cao, GI có thể lên tới 85 đối với những trái chuối chín nẫu (chín già). Do đó, bạn nên ưu tiên lựa chọn chuối chín vừa cho thực đơn hàng ngày.

Tóm lại, trả lời câu hỏi bệnh tiểu đường ăn chuối được không, câu trả lời là ĐƯỢC, nhưng nên biết cách giới hạn khẩu phần ăn cũng như chọn chuối có độ chín phù hợp.

Người bệnh tiểu đường được ăn chuối nhưng không nên tiêu thụ quá mức

Tiểu đường có thể được ăn bao nhiêu chuối?

Người bệnh tiểu đường có thể ăn không quá 150 – 198g chuối chín trong mỗi cữ ăn. Điều này giúp đảm bảo tải lượng đường huyết (GL) nhận được từ khẩu phần chuối không vượt quá giá trị 20 – giới hạn an toàn dành cho người bệnh tiểu đường.

Chuối có tốt cho người tiểu đường không?

Nhìn chung, ăn chuối TỐT cho người bệnh tiểu đường. Bởi lẽ, loại quả này sở hữu hàm lượng cao chất xơ, tinh bột kháng, vitamin B6, vitamin C và chất chống oxy hóa. Dưới đây là một số lợi ích mà chuối có thể đem lại cho người tiểu đường:

1. Hỗ trợ làm chậm quá trình tăng đường huyết

Chất xơ và tinh bột kháng, khi đi vào cơ thể, có tác dụng làm chậm quá trình hấp thụ đường và carbohydrate trong chuối, từ đó hạn chế tình trạng làm đường huyết trong máu tăng vọt, gây nguy hiểm cho người bệnh. Lưu ý, chuối càng xanh, càng chứa nhiều chất xơ và tinh bột kháng;

2. Góp phần cải thiện tình trạng kháng insulin

Theo nghiên cứu, vitamin B6 có thể hỗ trợ cải thiện tình trạng tế bào kháng insulin – nguyên nhân chính gây bệnh tiểu đường tuýp 2, từ đó góp phần làm chậm quá trình tiến triển của bệnh, ngăn bệnh trở nặng;

3. Dự phòng biến chứng do tiểu đường

Trung bình 100g chuối chín có thể cung cấp 8.7 mg vitamin C, tương đương 5% nhu cầu hàng ngày. Ngoài ra, thực phẩm này còn chứa nhiều chất chống oxy hóa như catechin, epicatechin, carotenoids,…

Những dưỡng chất này đều có tác dụng giúp làm dịu tình trạng viêm nhiễm trong cơ thể, giảm rủi ro mắc các biến chứng liên quan đến tiểu đường như tim mạch, thận, thần kinh,…

Như vậy, người bệnh tiểu đường ăn chuối được không chỉ vì loại quả này ít có khả năng khiến đường huyết tăng cao, mà còn nhờ hàm lượng dồi dào các dưỡng chất có lợi mà chuối đem lại cho cơ thể.

Chuối giàu vitamin B6, vitamin C và các chất chống oxy hóa tốt cho sức khỏe của người bệnh tiểu đường

Tiểu đường ăn nhiều chuối có an toàn không?

Tiêu thụ quá nhiều chuối có thể KHÔNG AN TOÀN đối với người bệnh tiểu đường. Bởi dù sở hữu chỉ số GI và GL tương đối thấp, chuối vẫn có khả năng khiến đường huyết tăng cao khi tiêu thụ vượt mức cho phép hoặc khi người bệnh tiêu thụ các món ăn từ chuối đã được bổ sung thêm đường như bánh kẹo, sinh tố, mứt nhiều đường,…

Lúc này, không chỉ đường huyết tăng cao mà người bệnh còn phải đối mặt với những rủi ro khác như biến chứng tim mạch, suy thận, sụt giảm thị lực, bệnh thần kinh ngoại biên,… Vì vậy, trong bất kỳ trường hợp nào, việc tuân thủ nghiêm ngặt hàm lượng tiêu thụ cũng nên được duy trì.

Cách ăn chuối tốt hơn cho người bệnh tiểu đường

Bên cạnh câu hỏi bệnh tiểu đường ăn chuối được không, bạn nên tìm hiểu thêm về cách lựa chọn và chế biến thực phẩm sao cho khoa học và lành mạnh. Dưới đây là những lưu ý bạn cần nắm rõ trước khi bổ sung chuối vào thực đơn hàng ngày:

• Chọn chuối đúng cách: Để không gây ảnh hưởng tới đường huyết, người bệnh nên ăn chuối chín vừa. Những trái chuối như vậy thường có vỏ màu vàng tươi, căng mịn, cuống vẫn còn màu xanh nhẹ. Nếu chưa ăn ngay, bạn nên mua những nải chuối xanh, bảo quản ở nhiệt độ phòng khoảng 2 đến 3 ngày để chuối chín là vừa;
• Chế biến lành mạnh, đơn giản: Chuối chín nên ăn trực tiếp, bởi đây là cách nhanh và tối ưu nhất để người bệnh hấp thụ tất cả dưỡng chất trong loại quả này. Ngoài ra, bạn có thể kết hợp chuối với các thực phẩm giàu chất xơ như yến mạch, lúa mạch, salad,…; đồng thời tránh các món ăn nhiều nhiều dầu mỡ như bánh chuối chiên,…;
• Lưu ý khi dùng gia vị: Bên cạnh tiêu thụ trực tiếp, chuối chín thường được dùng làm bánh, sinh tố,… để đa dạng thực đơn. Lưu ý quan trọng khi chế biến các món ăn kể trên là hạn chế sử dụng gia vị, đặc biệt là đường. Vì chuối chín đã có vị ngọt tự nhiên, việc thêm đường hay các chất tạo ngọt khác (sữa đặc, mật ong, mật mía,…) có thể làm tăng hàm lượng đường trong máu;
• Theo dõi lượng đường trong máu trước và sau khi ăn chuối: Đo đường huyết trước và sau khi ăn chuối giúp bạn biết lượng chuối và loại chuối đang ăn có làm tăng đường huyết hay không, từ đó có giải pháp cắt giảm khẩu phần ăn phù hợp, đảm bảo chỉ số glucose máu vẫn ở mức an toàn.

Người bệnh tiểu đường nên chọn chuối chín vừa, lớp vỏ có màu vàng tươi nhưng cuống vẫn còn giữ được màu xanh

Gợi ý một số món ăn từ chuối ngon và tốt cho người bị tiểu đường

Người bệnh tiểu đường có ăn chuối được không? Nên sử dụng và chế biến chuối như thế nào cho phù hợp với đối tượng này? Dưới đây là gợi ý một số món ăn từ chuối ngon và lành mạnh mà bạn có thể tham khảo:

1. Cà ri tôm chuối sáp

Nguyên liệu: 300g tôm sú, 1 nải chuối sáp, 5g bột cà ri, 200ml nước dừa, 1 củ hành tây, 5 nhánh sả, 3 quả ớt, 4 tép tỏi, 2 củ hành tím, 10 – 15 ml dầu ô-liu, 3g muối, 2g hạt nêm, 2g đường ăn kiêng, 1 bó ngò gai.

Cách làm:

• Bước 1: Sơ chế nguyên liệu:
  • Chuối cắt ra từng trái, rửa sạch rồi luộc chín;
  • Tôm bỏ đầu, đuôi, râu, lột vỏ và tháo chỉ đen rồi rửa sạch với nước muối loãng, để ráo và dùng giấy ăn thấm khô;
  • Hành tím, tỏi, sả, ớt cắt nhỏ;
  • Hành tây lột vỏ, bổ múi cau;
  • Ngò gai rửa sạch, cắt nhỏ.
• Bước 2: Làm nóng dầu rồi cho hành tây, sả, hành tím, tỏi, ớt vào phi thơm. Sau đó, lần lượt thêm nước dừa và bột cà ri vào khuấy đều. Khi nước dừa sôi thì cho tôm và chuối sáp vào đảo nhẹ tay;
• Bước 3: Sau khi đun khoảng 10 phút, nêm nếm muối, đường, hạt nêm rồi tắt bếp. Múc ra bát, thêm ngò gai và thưởng thức.

2. Canh chuối xanh nấu tôm thịt

Nguyên liệu: 3 trái chuối xanh, 100g tôm, 200g thịt nạc xay, 700 ml nước lọc. 1 củ hành tím, 2g hạt nêm, 2ml nước mắm, 1g mắm ruốc, 2g đường ăn kiêng, 5 – 10ml dầu ô-liu, 2 nhánh hành lá, hạt tiêu.

Cách làm:

• Bước 1: Sơ chế nguyên liệu:
  • Chuối xanh lột vỏ, ngâm nước muối rồi thái lát mỏng;
  • Tôm bóc vỏ, bỏ chỉ và rửa sạch;
  • Hành tím bóc vỏ, băm nhỏ;
  • Hành lá rửa sạch, cắt nhỏ
• Bước 2: Ướp thịt và tôm với hạt nêm, nước mắm, đường, hạt tiêu trong 15 – 30 phút;
• Bước 3: Làm nóng dầu, phi thơm hành tím. Sau đó, cho tôm, thịt vào xào săn rồi đổ 700 ml nước vào nồi. Khi nước sôi, cho chuối vào nấu chín;
• Bước 4: Sau đó, thêm mắm ruốc và nêm nếm lại gia vị cho vừa ăn. Tắt bếp, múc ra bát, thêm hành lá và thưởng thức.

Canh chuối xanh tôm thịt giàu tinh bột kháng và protein, hỗ trợ hạn chế hấp thụ carbohydrate quá mức và điều hòa đường huyết

3. Bánh chuối yến mạch

Nguyên liệu: 4 quả chuối chín vừa, 2 quả trứng gà, 20g yến mạch cán dẹt, 1 hộp sữa chua không đường, 2g baking soda, 2g baking powder, các loại hạt tùy thích (hạt điều, hạnh nhân,…).

Cách làm:

• Bước 1: Dầm chuối và trứng gà cho nhuyễn rồi trộn đều với sữa chua. Sau đó cho yến mạch và các loại hạt vào trộn đều;
• Bước 3: Làm nóng lò trước ở nhiệt độ 200 độ C trong 10 phút. Khi lò còn 5 phút, thêm baking powder, baking soda vào hỗn hợp trứng bột ở bên ngoài, trộn đều rồi đổ vào khuôn;
• Bước 4: Nướng bánh dưới 160 độ C trong 20 – 25 phút. Sau đó, chỉnh lên 180 độ C và nướng thêm 5 phút nữa. Khi bánh chín vàng đều, lấy ra và thưởng thức.

4. Kem chuối dâu tây

Nguyên liệu: 2 quả chuối, 150g dâu tây, 50ml nước cốt dừa.

Cách làm:

• Bước 1: Sơ chế nguyên liệu:
  • Chuối bóc vỏ, cắt thành từng miếng tròn khoảng 6mm;
  • Dâu dâu rửa sạch, bỏ cuống, cắt đôi.
• Bước 2: Cho chuối và dâu vào ngăn mát tủ đá. Sau khoảng 2 giờ, cho chuối và dâu vào máy xay cùng nước cốt dừa, xay nhuyễn. Khi hỗn hợp đã nhuyễn, đổ ra ly rồi thưởng thức.

5. Bánh mì chuối

Nguyên liệu: 4 quả chuối chín, 30 ml dầu ô-liu, 220g bơ tách béo, 2 lòng trắng trứng, 2 – 3 giọt vani, 5g đường ăn kiêng, 240g bột mì đa dụng, 20g hạt lanh.

Cách làm:

• Bước 1: Làm nóng lò ở nhiệt độ 180 độ C trong 15 phút. Trong lúc đó, nghiền nhuyễn chuối rồi cho dầu ô-liu, bơ, lòng trắng trứng, vani và đường ăn kiêng vào trộn đều;
• Bước 2: Thêm bột làm bánh, hạt lanh vào tô, tiếp tục trộn cho đến khi hỗn hợp hòa quyện. Sau đó, đổ hỗn hợp vào khuôn bánh mì;
• Bước 3: Nướng bánh dưới 200 độ C trong vào 20 phút. Sau đó, lấy bánh ra, để nguội và thưởng thức.

Lưu ý: Trung bình mỗi lát bánh mì chuối có thể cung cấp đến 25g chất đường bột và 140 calo. Do đó, người bệnh tiểu đường không nên ăn quá 2 – 3 lát bánh mì chuối trong mỗi khẩu phần ăn.

Bánh mì chuối giàu năng lượng, thích hợp dùng làm bữa sáng

Những loại hoa quả thay thế chuối cho người bệnh tiểu đường

Người bệnh tiểu đường ăn chuối được không có nghĩa rằng bạn được phép tiêu thụ loại quả này hàng ngày. Bởi lẽ, thực đơn phải đa dạng thì mới có thể cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho cơ thể. Dưới đây là gợi ý một số loại hoa quả phù hợp thay thế cho chuối, giúp chế độ ăn thêm phong phú:

1. Quả bơ

Trung bình 100g bơ chứa có thể cung cấp khoảng 0.7g đường (ít hơn chuối 17 lần) và 6.7g chất xơ (nhiều hơn chuối 2.5 lần). Do đó, chỉ số GI và GL của bơ thấp hơn chuối đáng kể. Nói cách khác, so với chuối chín, tỉ lệ làm tăng đường huyết sau khi bơ là gần như không đáng kể.

Ngoài ra, bơ còn là một nguồn dồi dào omega-3 – một loại axit béo tốt rất có lợi cho tim mạch. Vì vậy, thay thế chuối bằng bơ có thể là một lựa chọn hợp lý cho người bệnh tiểu đường.

2. Dâu tây

Bên cạnh chỉ số GI và GL ở mức thấp, dâu tây còn sở hữu hàm lượng cao các chất chống oxy hóa, đặc biệt là các flavonoids. Nhóm dưỡng chất này đã được chứng minh là có tác dụng hỗ trợ điều hoà đường huyết bằng cách làm chậm quá trình tổng hợp glucose ở gan và tăng cường chuyển hóa glucose ở tế bào cơ xương. Do đó, dây tây cũng có thể là một gợi ý đáng cân nhắc, thay thế cho chuối trong chế độ ăn cho người tiểu đường.

3. Táo

Táo rất giàu pectin – một loại chất xơ hòa tan, có tác dụng làm chậm quá trình tiêu hóa và chuyển hóa carbohydrate, từ đó ngăn chặn tình trạng tăng đường huyết đột ngột.

Ngoài ra, quercetin trong táo được biết đến với thuộc tính chống oxy hóa mạnh mẽ, có khả năng giúp làm chậm các dấu hiệu tổn thương ở cấp độ tế bào, góp phần cải thiện độ nhạy insulin, từ đó tạo điều kiện cho quá trình cải thiện đường huyết.

Táo giàu chất chống oxy hóa, chủ yếu tập trung nhiều ở phần vỏ táo

4. Lê

Tương tự táo, lê cũng sở hữu hàm lượng cao pectin, giúp người bệnh kiểm soát đường huyết sau ăn hiệu quả. Ngoài ra, loại quả này còn rất giàu các chất chống oxy hóa như vitamin C, flavonoids,… có tác dụng làm dịu tình trạng tổn thương và viêm nhiễm do tiểu đường, từ đó giảm thiểu rủi ro mắc các biến chứng nguy hiểm như bệnh tim mạch, bệnh thận, bệnh xương khớp,…

5. Ổi

Trung bình 100g ổi có thể chứa lượng chất xơ gấp đôi chuối. Không những vậy, hàm lượng vitamin C, E, folate trong ổi cũng nhiều hơn đáng kể so với chuối.

Vì vậy, thay thế chuối bằng ổi trong chế độ ăn cho người bệnh tiểu đường có thể đem lại cho đối tượng này nhiều lợi ích rõ rệt hơn như điều hoà đường huyết, cải thiện hệ tiêu hóa và góp phần hạn chế các biến chứng nguy hiểm.

Trên đây là lời giải đáp chi tiết cho câu hỏi bệnh tiểu đường có ăn được chuối không từ Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome. Hy vọng sau khi đọc bài viết này, bạn đã có đầy đủ kiến thức cơ bản và tự tin đưa ra lựa chọn phù hợp cho câu hỏi tiểu đường có được ăn chuối không.

Vậy, người bệnh tiểu đường ăn chuối được không? Câu trả lời là ĐƯỢC, nhưng cần tiêu thụ vừa phải và lựa chọn chuối cho phù hợp. Thực tế, không chỉ riêng chuối, tất cả thực phẩm trong thực đơn cho đối tượng nêu trên đều cần được cân nhắc kỹ lưỡng trước khi tiêu thụ. Việc này có thể tổn khá đối nhiều thời gian nghiên cứu và tính toán.

Vì vậy, nếu bạn vẫn nhiều thắc mắc liên quan câu hỏi tiểu đường ăn chuối được không hay bất cứ thực phẩm nào khác, hãy liên hệ ngay tới Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome qua hotline 1900 633 599 để được tư vấn chi tiết. Chúc bạn thật nhiều sức khỏe!