Mở cửa 7h30 - 17h00 / T2 - CN xuyên trưa
Trĩ hỗn hợp là dạng nặng của bệnh trĩ, xảy ra khi người bệnh đồng thời mắc cả trĩ nội và trĩ ngoại, gây đau rát, sa búi trĩ và chảy máu khi đại tiện. Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng sinh hoạt mà còn tiềm ẩn nhiều biến chứng, đòi hỏi được phát hiện và điều trị sớm để tránh tiến triển nặng. Hãy cùng Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome tìm hiểu ngay trong bài viết sau.
Bệnh trĩ hỗn hợp là gì? Nguyên nhân và dấu hiệu bệnh trĩ hỗn hợp ra sao?
Trĩ hỗn hợp là tình trạng người bệnh đồng thời mắc cả trĩ nội và trĩ ngoại, gây sưng đau, chảy máu, sa búi trĩ và khó chịu vùng hậu môn. Bệnh thường tiến triển nặng nếu không được điều trị sớm, dễ dẫn đến viêm loét hoặc nghẹt búi trĩ.
So với các dạng trĩ đơn thuần, trĩ hỗn hợp thường tiến triển nhanh và dễ tái phát, đặc biệt khi người bệnh vẫn duy trì những thói quen hoặc yếu tố gây áp lực lên vùng hậu môn.
Sự hình thành trĩ hỗn hợp thường xuất phát từ nhiều yếu tố kết hợp, trong đó phần lớn liên quan đến tăng áp lực ổ bụng kéo dài và thói quen sinh hoạt thiếu khoa học. Khi các tĩnh mạch vùng hậu môn – trực tràng phải chịu sức ép lâu ngày, thành mạch yếu dần và phình giãn, dẫn đến cả trĩ nội lẫn trĩ ngoại cùng phát triển. Một số nguyên nhân phổ biến có thể kể đến gồm:
Dấu hiệu của bệnh trĩ hỗn hợp thường phức tạp hơn so với trĩ nội hoặc trĩ ngoại đơn thuần, do cùng lúc xuất hiện tổn thương ở cả trong và ngoài ống hậu môn. Người bệnh có thể cảm nhận các triệu chứng khó chịu kéo dài, ảnh hưởng đến sinh hoạt và tâm lý. Những biểu hiện phổ biến cần lưu ý gồm:
Minh họa hình ảnh trĩ hỗn hợp
Trĩ hỗn hợp có thể gây nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời, bởi tổn thương xảy ra đồng thời ở cả trong và ngoài hậu môn thường tiến triển nhanh và dễ biến chứng. Các biến chứng đáng lưu ý gồm:
Để xác định chính xác tình trạng trĩ hỗn hợp, bác sĩ cần thực hiện thăm khám toàn diện nhằm đánh giá vị trí, mức độ tổn thương và loại trừ các bệnh lý khác vùng hậu môn – trực tràng. Hai phương pháp thường được áp dụng gồm:
Đây là bước đầu tiên giúp phát hiện sớm các dấu hiệu đặc trưng của trĩ hỗn hợp. Bác sĩ sẽ quan sát vùng hậu môn, đánh giá tình trạng sưng, viêm, sa búi trĩ, đồng thời thăm khám bằng tay (đeo găng tay vô khuẩn) để xác định kích thước và vị trí búi trĩ. Nhiều người thường ngại ngùng khi kiểm tra, tuy nhiên việc này hoàn toàn cần thiết và được thực hiện trong điều kiện đảm bảo vô khuẩn, riêng tư và an toàn tuyệt đối.
Khi nghi ngờ trĩ hỗn hợp, nội soi là phương pháp quan trọng giúp quan sát trực tiếp niêm mạc ống hậu môn – trực tràng, từ đó xác định rõ mức độ sa của búi trĩ nội, trĩ ngoại trong trĩ hỗn hợp, hoặc dùng để tầm soát và loại trừ các bệnh lý như polyp hay khối u. Kỹ thuật này có độ chính xác cao, an toàn và nên được thực hiện tại các cơ sở chuyên khoa có trang thiết bị hiện đại.
Điều trị trĩ hỗn hợp cần cá thể hóa theo mức độ bệnh, vị trí búi trĩ và triệu chứng đi kèm. Ở giai đoạn nhẹ, người bệnh thường đáp ứng tốt với thuốc và thay đổi lối sống; trong khi trĩ nặng hoặc có biến chứng sẽ cần can thiệp thủ thuật hoặc phẫu thuật. Các hướng điều trị phổ biến gồm:
Phù hợp với người bị trĩ hỗn hợp nhẹ, chưa có sa búi trĩ lớn. Bác sĩ thường kê thuốc đặt hoặc thuốc bôi có tác dụng co mạch, giảm viêm, giảm đau, kết hợp thuốc uống chứa flavonoid giúp tăng độ bền thành mạch. Bên cạnh đó, người bệnh cần ăn nhiều chất xơ, uống đủ nước và vận động nhẹ nhàng để cải thiện tuần hoàn vùng chậu, hỗ trợ hiệu quả điều trị.
Áp dụng khi trĩ hỗn hợp tiến triển nặng, kích thước to hoặc không đáp ứng với thuốc. Các thủ thuật như thắt búi trĩ bằng vòng cao su, chích xơ hoặc đốt laser giúp làm teo búi trĩ, hạn chế chảy máu mà ít gây đau, hồi phục nhanh và chi phí hợp lý. Tuy nhiên, cần được thực hiện bởi bác sĩ chuyên khoa để tránh biến chứng nhiễm trùng hoặc tổn thương mô lân cận.
Minh họa phương pháp chích xơ búi trĩ
Khi búi trĩ hỗn hợp sa nhiều hoặc tắc mạch, phẫu thuật Milligan–Morgan (cắt trĩ truyền thống), Longo (cắt trĩ bằng máy khâu tự động) hoặc HCPT (quang đông máu bằng sóng cao tần) là lựa chọn cần thiết. Mỗi phương pháp có ưu nhược điểm riêng: Longo ít đau hơn, HCPT giúp cầm máu tốt hơn, trong khi Milligan–Morgan phù hợp với trĩ phức tạp. Để biết chính xác hướng điều trị phù hợp, cần chủ động tư vấn với bác sĩ.
Điều trị trĩ hỗn hợp cần được tiến hành đúng thời điểm và theo chỉ định chuyên khoa, bởi bệnh thường tiến triển phức tạp, liên quan cả trĩ nội lẫn trĩ ngoại. Dưới đây là những vấn đề thường gặp mà người bệnh cần hiểu rõ trước khi điều trị:
Trĩ hỗn hợp không thể tự khỏi hoàn toàn nếu không có biện pháp can thiệp y khoa. Nguyên nhân là do tình trạng giãn tĩnh mạch hậu môn – trực tràng mang tính mạn tính, khó hồi phục tự nhiên. Việc chậm điều trị có thể khiến búi trĩ ngày càng sa nhiều, gây đau rát, chảy máu và dễ nhiễm trùng.
Ngay khi phát hiện bệnh, người dân cần đi khám bác sĩ chuyên khoa Tiêu hóa hoặc Hậu môn – Trực tràng ngay khi có dấu hiệu như chảy máu khi đại tiện, sưng đau kéo dài hay cảm giác cộm vướng ở hậu môn.
Bệnh có thể được điều trị khỏi hoàn toàn nếu được phát hiện sớm và áp dụng phương pháp phù hợp. Tuy nhiên, nếu sau điều trị người bệnh vẫn duy trì thói quen xấu như ngồi lâu, ít vận động hoặc ăn uống thiếu chất xơ thì nguy cơ tái phát trĩ hỗn hợp là khá cao. Sau phẫu thuật, cần kiêng cữ hợp lý, tránh rặn mạnh, uống đủ nước và tái khám định kỳ để theo dõi hồi phục. Đặc biệt, không nên tự ý dùng thuốc nam hoặc mẹo dân gian không rõ nguồn gốc, vì có thể gây bỏng rát, nhiễm trùng hoặc làm nặng thêm tình trạng viêm búi trĩ.
Một chế độ ăn giàu chất xơ giúp làm mềm phân, giảm táo bón – yếu tố chính gây trĩ hỗn hợp. Để bổ sung chất xơ, người bệnh trĩ nên tăng cường rau xanh, trái cây tươi, ngũ cốc nguyên hạt. Bên cạnh đó, cần uống đủ 1,5 – 2,5 lít nước mỗi ngày để phân không quá khô; đồng thời hạn chế rượu bia, đồ cay nóng, thực phẩm chiên rán hoặc nhiều muối, vì chúng có thể làm giãn mạch và tăng nguy cơ viêm búi trĩ.
Chế độ ăn uống giàu chất xơ giúp hạn chế táo bón
Ngồi lâu hoặc rặn mạnh khi đại tiện đều khiến áp lực vùng chậu tăng cao, gây sa búi trĩ. Vì vậy, nên tập thói quen đi vệ sinh đúng giờ, không ngồi quá lâu (trên 5 phút) trong nhà vệ sinh, và duy trì vận động thể lực vừa sức một cách thường xuyên như đi bộ, yoga hoặc bơi lội để cải thiện tuần hoàn máu vùng hậu môn.
Các yếu tố như táo bón mạn tính, béo phì, mang thai và tuổi tác cao có thể làm trầm trọng thêm tình trạng trĩ hỗn hợp. Do đó, người bệnh cần sớm cải thiện tình trạng táo bón, đồng thời duy trì cân nặng hợp lý và khám thai định kỳ để phát hiện sớm bất thường. Việc theo dõi sức khỏe tiêu hóa định kỳ cũng giúp bác sĩ kịp thời đưa ra biện pháp can thiệp trước khi bệnh trở nặng.
Người mắc bệnh trĩ cần được thăm khám sớm để chẩn đoán chính xác và điều trị phù hợp. Tại Trung tâm Nội soi và Phẫu thuật Nội soi Tiêu hóa thuộc Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM, người bệnh được khám toàn diện bởi đội ngũ chuyên khoa dày kinh nghiệm, ứng dụng hệ thống nội soi Olympus EVIS X1 tích hợp AI Endo BRAIN – EYE, giúp phát hiện sớm các búi trĩ nhỏ và tổn thương khó nhận biết.
Để đặt lịch thăm khám và điều trị tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, bạn vui lòng liên hệ 093 180 6858 – 028 7102 6789 (TP.HCM) hoặc 024 7106 6858 – 024 3872 3872 (Hà Nội).
Trĩ hỗn hợp là dạng phức tạp nhất của bệnh trĩ, dễ gây viêm loét, nghẹt hoặc hoại tử búi trĩ nếu không điều trị đúng cách. Việc chẩn đoán và xử lý cần được thực hiện bởi bác sĩ chuyên khoa, tránh tự ý dùng thuốc hay áp dụng mẹo dân gian vì có thể khiến tổn thương nặng hơn và tăng nguy cơ biến chứng hậu môn – trực tràng.
