Mở cửa 7h30 - 17h00 / T2 - CN xuyên trưa
Trĩ nội độ 3 là giai đoạn tiến triển nặng của bệnh trĩ nội, khi búi trĩ sa hẳn ra ngoài và khó tự co lại. Tình trạng này không chỉ gây đau rát, chảy máu và bất tiện trong sinh hoạt mà còn tiềm ẩn nguy cơ biến chứng nghiêm trọng, đòi hỏi chẩn đoán và điều trị y khoa kịp thời. Hãy cùng Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome tìm hiểu các thông tin quan trọng về bệnh lý này trong bài viết sau.
Trĩ nội độ 3 là gì? Điều trị ra sao?
Trĩ nội độ 3 là giai đoạn nặng của bệnh trĩ, khi búi trĩ sa ra ngoài và không tự co lại, chỉ có thể đẩy vào bằng tay. Tình trạng này gây đau, chảy máu, ngứa rát hậu môn và có nguy cơ biến chứng nếu không được điều trị kịp thời.
Trĩ nội ở mức độ này, các tĩnh mạch trĩ bị giãn mạnh, thành mạch yếu, dễ gây chảy máu và viêm loét, đặc biệt khi người bệnh bị táo bón thường xuyên. Bệnh có thể tiến triển thành trĩ nội độ 4 nếu không được điều trị đúng cách.
Sự hình thành trĩ nội độ 3 thường bắt nguồn từ việc các tĩnh mạch vùng trực tràng – hậu môn phải chịu áp lực cao kéo dài, khiến thành mạch giãn yếu và búi trĩ dần sa ra ngoài. Khi tình trạng này không được kiểm soát sớm, các yếu tố cơ học và thói quen sinh hoạt không lành mạnh sẽ thúc đẩy bệnh tiến triển nhanh hơn. Cụ thể, những nguyên nhân thường gặp gây trĩ nội độ 3 gồm:
Ở giai đoạn trĩ cấp độ 3, búi trĩ đã sa ra ngoài hậu môn mỗi khi đi đại tiện hoặc vận động mạnh, nhưng vẫn có thể dùng tay đẩy nhẹ để co lên. So với trĩ độ 2, khi búi trĩ còn có khả năng tự co, tình trạng này cho thấy thành tĩnh mạch đã giãn yếu hơn đáng kể.
Bên cạnh đó, người bệnh thường cảm thấy nặng tức vùng hậu môn, đặc biệt sau khi ngồi lâu hoặc rặn mạnh. Nếu không điều trị, búi trĩ có thể sa thường xuyên hơn và tiến triển lên trĩ độ 4 – giai đoạn không thể tự đẩy vào được.
Trĩ nội độ 3 tuy sa ra ngoài khi đại tiện nhưng vẫn có thể dùng tay đẩy vào
Người bị trĩ nội độ 3 thường có cảm giác vướng cộm và ẩm ướt quanh hậu môn do búi trĩ sa ra ngoài, cọ sát liên tục với quần áo hoặc da xung quanh. Hiện tượng này hiếm khi thấy ở trĩ độ 1 và 2, bởi khi đó búi trĩ vẫn nằm gọn trong ống hậu môn.
Ngoài ra, dịch tiết và mồ hôi tích tụ dễ gây viêm da, ngứa ngáy hoặc kích ứng tại chỗ. Vì vậy, người bệnh nên giữ vùng hậu môn sạch, khô và tránh ngồi lâu để giảm cảm giác khó chịu kéo dài.
Khác với giai đoạn sớm, trĩ nội độ 3 khiến người bệnh dễ bị đau rát hơn do búi trĩ sa ra ngoài lâu, bị ma sát và thiếu máu nuôi dưỡng. Khi niêm mạc trĩ bị viêm hoặc phù nề, cảm giác đau có thể tăng lên khi ngồi, đi lại hoặc sau khi đi cầu.
Mặt khác, nếu vùng niêm mạc này bị nhiễm khuẩn, người bệnh còn có thể cảm thấy nóng rát, sưng đỏ quanh hậu môn. Đây là thời điểm cần can thiệp y khoa sớm để tránh hình thành huyết khối hoặc hoại tử búi trĩ.
Chảy máu là dấu hiệu có thể gặp ở mọi mức độ trĩ, nhưng ở trĩ nội độ 3, lượng máu thường nhiều và xuất hiện rõ rệt hơn. Máu có thể dính trên giấy vệ sinh hoặc nhỏ giọt vào bồn cầu sau mỗi lần đi ngoài.
Sự gia tăng áp lực lên búi trĩ và tình trạng viêm khiến mao mạch vỡ dễ dàng, dẫn đến mất máu kéo dài, gây mệt mỏi, hoa mắt hoặc thiếu máu mạn. Vì vậy, nếu chảy máu kéo dài kèm đau, sưng hoặc búi trĩ không co lên được, người bệnh nên đến cơ sở y tế để được thăm khám kịp thời.
Minh họa hình ảnh trĩ nội độ 3
Có! Trĩ nội độ 3 có thể gây biến chứng nguy hiểm, đặc biệt khi không được điều trị kịp thời. Búi trĩ sa thường xuyên dễ dẫn đến viêm loét, phù nề hoặc sa nghẹt, gây đau rát dữ dội và chảy máu kéo dài.
Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến sinh hoạt, tâm lý và chất lượng sống mà còn có nguy cơ tiến triển lên trĩ độ 4 hoặc hoại tử búi trĩ, đòi hỏi can thiệp ngoại khoa để tránh biến chứng nghiêm trọng hơn.
Điều trị trĩ nội độ 3 cần được thực hiện theo hướng ưu tiên từng bước, nhằm bảo tồn tối đa cấu trúc và chức năng của trực tràng. Trước hết, người bệnh cần điều chỉnh lối sống, chế độ ăn uống và sinh hoạt để giảm áp lực lên tĩnh mạch hậu môn. Tiếp theo là điều trị nội khoa hỗ trợ, sau đó mới cân nhắc thủ thuật xâm lấn tối thiểu hoặc phẫu thuật nếu bệnh tiến triển nặng hoặc không đáp ứng với điều trị bảo tồn. Cụ thể như sau:
Điều trị nội khoa là biện pháp sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ để kiểm soát viêm, cải thiện tuần hoàn tĩnh mạch và làm giảm cảm giác đau rát, chảy máu. Các nhóm thuốc thường được chỉ định gồm:
Lưu ý:
Khi trĩ nội độ 3 không đáp ứng với điều trị nội khoa, bác sĩ có thể chỉ định các thủ thuật xâm lấn nhẹ nhằm làm co nhỏ búi trĩ mà không cần phẫu thuật. Ưu điểm của nhóm phương pháp này là ít đau, hồi phục nhanh và có thể thực hiện ngoại trú. Tuy nhiên, hiệu quả còn phụ thuộc vào kích thước búi trĩ và mức độ tổn thương niêm mạc. Một số thủ thuật phổ biến gồm:
Minh họa kỹ thuật thắt búi trĩ nội bằng vòng cao su
Với các trường hợp trĩ nội độ 3 có biến chứng hoặc thất bại sau điều trị bảo tồn, phẫu thuật là lựa chọn cần thiết để loại bỏ búi trĩ và phục hồi cấu trúc hậu môn. Ở giai đoạn này, bệnh đã tiến triển nặng, không thể tự khỏi; các biện pháp tại nhà hay thuốc bôi, thuốc uống chỉ giúp giảm đau tạm thời chứ không làm búi trĩ biến mất. Một số phương pháp phẫu thuật được áp dụng gồm:
Một trong những yếu tố quan trọng giúp cải thiện trĩ nội độ 3 là bổ sung đầy đủ chất xơ và nước. Chất xơ làm tăng khối lượng phân, giúp phân mềm hơn, giảm áp lực khi đi đại tiện – nguyên nhân trực tiếp gây giãn tĩnh mạch trĩ.
Tuy nhiên, chất xơ chỉ phát huy hiệu quả tối đa khi cơ thể được cung cấp đủ nước. Việc uống 1,5–2 lít nước mỗi ngày giúp phân thấm nước, dễ di chuyển qua ruột và hạn chế táo bón. Người bệnh nên ưu tiên các thực phẩm như rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt, khoai lang, chuối, lê và các loại đậu.
Thói quen đi cầu ảnh hưởng trực tiếp đến diễn tiến trĩ nội độ 3. Việc ngồi quá lâu, rặn mạnh hoặc nhịn đi cầu thường xuyên làm tăng áp lực trong ống hậu môn, khiến búi trĩ dễ sa ra ngoài. Vì vậy, người bệnh nên tạo thói quen đi cầu vào một khung giờ cố định mỗi ngày, tốt nhất là buổi sáng, khi nhu động ruột hoạt động mạnh. Bên cạnh đó, chỉ nên ngồi bồn cầu trong thời gian ngắn, tránh mang điện thoại hoặc đọc sách để không kéo dài thời gian rặn.
Tập luyện nhẹ nhàng giúp cải thiện lưu thông máu vùng chậu, giảm tình trạng ứ trệ tĩnh mạch – yếu tố làm nặng thêm trĩ nội độ 3. Các bài tập như yoga, đi bộ chậm, bơi lội hoặc đạp xe thư giãn giúp cơ thể dẻo dai, đồng thời tăng trương lực cơ sàn chậu và cơ bụng.
Tuy nhiên, người bệnh nên tránh các môn gây áp lực lớn lên vùng bụng – hậu môn như nâng tạ nặng hoặc chạy nước rút. Duy trì luyện tập đều đặn mỗi ngày 20–30 phút không chỉ giúp giảm triệu chứng mà còn hỗ trợ phòng ngừa tái phát hiệu quả.
Vận động thể chất định kỳ hỗ trợ làm giảm nguy cơ trĩ nội tiến triển nặng
Người mắc trĩ nội độ 3 cần được thăm khám sớm để xác định mức độ tổn thương và lựa chọn phương pháp điều trị tối ưu. Tại Trung tâm Nội soi và Phẫu thuật Nội soi Tiêu hóa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM, đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm áp dụng phác đồ đa mô thức, kết hợp điều trị nội khoa, can thiệp nội soi và chăm sóc dinh dưỡng, giúp kiểm soát triệu chứng hiệu quả và rút ngắn thời gian hồi phục.
Để đặt lịch thăm khám và điều trị tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, bạn vui lòng liên hệ 093 180 6858 – 028 7102 6789 (TP.HCM) hoặc 024 7106 6858 – 024 3872 3872 (Hà Nội).
Tóm lại, dù đã có nhiều phương pháp điều trị hiện đại, việc lựa chọn giải pháp phù hợp cho trĩ nội độ 3 cần dựa trên tình trạng thực tế của từng người bệnh. Nếu búi trĩ sa nhiều, đau rát kéo dài hoặc chảy máu thường xuyên, người bệnh nên sớm thăm khám tại cơ sở y tế chuyên khoa để được bác sĩ tư vấn hướng điều trị, lựa chọn thủ thuật hoặc phẫu thuật thích hợp, đảm bảo hiệu quả và an toàn lâu dài.
