Trĩ nội độ 4 là gì? Giai đoạn nặng nhất của bệnh trĩ nội

Trĩ nội độ 4 là giai đoạn nghiêm trọng nhất khi búi trĩ sa hoàn toàn ra ngoài, không thể tự co lại, gây đau, chảy máu và viêm loét nặng. Người bệnh cần được chẩn đoán và điều trị kịp thời để tránh biến chứng. Hãy cùng Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome tìm hiểu chi tiết trong bài viết sau.

Trĩ độ 4 là gì? Điều trị ra sao?

Trĩ nội độ 4 là gì?

Trĩ nội độ 4 là giai đoạn nặng nhất của bệnh trĩ, khi búi trĩ sa hẳn ra ngoài và không thể tự co vào, gây đau rát, chảy máu, viêm loét hoặc hoại tử, bắt buộc phải phẫu thuật để điều trị triệt để.

Ở mức độ này, các tĩnh mạch trĩ bị giãn quá mức, thành mạch yếu, dễ viêm loét và chảy máu kéo dài. Người bệnh thường đau rát dữ dội, khó ngồi hoặc đi lại, kèm nguy cơ cao bị sa nghẹt, hoại tử hoặc nhiễm trùng búi trĩ, cần được can thiệp y khoa sớm để tránh biến chứng.

Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ dẫn đến trĩ độ 4

Trĩ độ 4 thường không xuất hiện đột ngột mà là kết quả của quá trình bệnh tiến triển lâu dài, khi thành tĩnh mạch hậu môn đã suy yếu nghiêm trọng. Nhiều yếu tố trong sinh hoạt, dinh dưỡng và đặc biệt là việc điều trị không triệt để ở các giai đoạn trước góp phần khiến búi trĩ phì đại, sa nghẹt và viêm loét nặng hơn. Cụ thể, những nguyên nhân và yếu tố nguy cơ góp phần dẫn đến trĩ độ 4 gồm:

• Diễn tiến từ trĩ độ 1–3 không điều trị triệt để: Khiến búi trĩ ngày càng to, sa thường xuyên và mất khả năng tự co lên.
• Táo bón mạn tính: Ăn ít chất xơ khiến phân khô cứng, làm tăng áp lực khi rặn, khiến tĩnh mạch trĩ giãn quá mức.
• Rặn nhiều khi đi cầu: Gây ứ máu vùng trực tràng – hậu môn, khiến búi trĩ sưng to và dễ viêm loét.
• Mang thai, sinh nở, béo phì, ít vận động: Làm tăng áp lực ổ bụng, cản trở lưu thông máu vùng chậu, thúc đẩy bệnh tiến triển nặng hơn.

Dấu hiệu nhận biết trĩ độ 4

Khi bị trĩ độ 4, các triệu chứng ngày càng trở nên rõ rệt và kéo dài, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt hằng ngày. Người bệnh có thể nhận biết trĩ độ 4 qua các dấu hiệu sau:

• Sa búi trĩ hoàn toàn, không thể đẩy vào: Khác với trĩ độ 3 – khi búi trĩ có thể dùng tay đẩy lên, ở độ 4 búi trĩ sa hẳn ra ngoài và thường xuyên sưng viêm.
• Khó đi vệ sinh, cảm giác vướng cộm: Người bệnh luôn thấy nặng tức vùng hậu môn.
• Đau rát, ngứa và sưng nề hậu môn liên tục: Do búi trĩ ma sát với phân khi đại tiện hoặc trang phục, gây phù nề và viêm loét kéo dài.
• Đại tiện ra máu đỏ tươi: Máu có thể nhỏ giọt hoặc bắn thành tia khi niêm mạc trĩ bị tổn thương.
• Búi trĩ sưng to, tím tái, đau nhức nhiều: Là dấu hiệu cảnh báo biến chứng như tắc mạch hoặc hoại tử, cần đi khám ngay.

Trĩ độ 4 gây đau rát và không thể dùng tay đẩy vào

Biến chứng của trĩ độ 4 nếu không điều trị

Nếu không được điều trị đúng cách, trĩ độ 4 có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và chất lượng sống của người bệnh. Một số biến chứng nguy hiểm thường gặp gồm:

• Tắc nghẽn búi trĩ, hoại tử: Do ứ máu kéo dài khiến búi trĩ sưng to, tím tái và thiếu máu nuôi dưỡng.
• Áp-xe hoặc rò hậu môn: Khi ổ viêm lan sâu vào mô mềm quanh hậu môn, tạo ổ mủ hoặc đường rò phức tạp.
• Tăng nguy cơ viêm nhiễm tầng sinh môn: Vi khuẩn từ vùng bị trĩ lan sang cơ quan sinh dục, thường gặp ở phụ nữ.
• Thiếu máu, suy nhược cơ thể: Mất máu mạn tính qua mỗi lần đi đại tiện khiến cơ thể mệt mỏi, xanh xao, giảm sức đề kháng.

Các phương pháp điều trị trĩ độ 4 hiện nay

1. Điều trị nội khoa hỗ trợ

Ở giai đoạn bệnh trĩ nội độ 4, thuốc chỉ đóng vai trò hỗ trợ, giúp kiểm soát viêm, giảm sưng đau và hạn chế nhiễm trùng trước khi tiến hành phẫu thuật. Việc sử dụng thuốc đúng cách giúp người bệnh giảm khó chịu, cải thiện tuần hoàn vùng hậu môn và giảm nguy cơ chảy máu cấp. Các nhóm thuốc thường được sử dụng gồm:

• Thuốc bôi và đặt hậu môn: Giúp giảm đau rát, chống viêm và ngứa quanh hậu môn, thường chứa hydrocortison hoặc lidocain.
• Thuốc uống: Gồm nhóm flavonoid hoặc diosmin – hesperidin, giúp tăng trương lực tĩnh mạch và cải thiện lưu thông máu.
• Thuốc giảm đau, kháng viêm: Dùng ngắn hạn khi có sưng nề hoặc viêm loét, giúp người bệnh dễ chịu hơn khi đi đại tiện.

Lưu ý, ở giai đoạn trĩ nội độ 4, điều trị nội khoa không thể làm co nhỏ hay loại bỏ búi trĩ, do đó cần được kết hợp với các biện pháp can thiệp khác.

2. Phẫu thuật cắt trĩ

Phẫu thuật là phương pháp điều trị chủ lực cho bệnh trĩ nội độ 4, giúp loại bỏ búi trĩ đã phì đại, sa nghẹt và không thể tự co lên. Các phương pháp phẫu thuật phổ biến gồm:

• Phẫu thuật truyền thống (Milligan–Morgan): Giúp loại bỏ hoàn toàn búi trĩ lớn, phù hợp với trường hợp viêm loét hoặc sa nghẹt nặng.
• Phẫu thuật treo triệt mạch Longo (PPH): Cắt khoanh niêm mạc trực tràng, kéo búi trĩ lên vị trí ban đầu, ít đau và hồi phục nhanh hơn so với phẫu thuật truyền thống.
• Khâu triệt mạch trĩ dưới hướng dẫn siêu âm Doppler (THD):
  • Là phương pháp sử dụng đầu dò Doppler để xác định chính xác vị trí các nhánh động mạch trĩ rồi khâu thắt, cắt nguồn máu nuôi búi trĩ.
  • Kỹ thuật này giúp giảm đau rõ rệt, ít chảy máu, không làm tổn thương niêm mạc hậu môn và người bệnh có thể hồi phục nhanh.

Minh họa phẫu thuật trĩ theo phương pháp Longo

Lưu ý, việc lựa chọn phương pháp phẫu thuật tùy thuộc vào vị trí, kích thước búi trĩ và thể trạng người bệnh. Mục tiêu là cắt bỏ triệt để mô trĩ nhưng vẫn bảo tồn cấu trúc hậu môn, giảm đau sau mổ và rút ngắn thời gian hồi phục.

Sau phẫu thuật, người bệnh cần giữ vệ sinh hậu môn sạch sẽ, ăn nhiều chất xơ và tái khám định kỳ để đảm bảo vết mổ hồi phục tốt và ngăn nguy cơ tái phát.

Cách chăm sóc sau điều trị bệnh trĩ cấp độ 4

1. Dùng thuốc đúng theo chỉ định

Sau khi điều trị bệnh trĩ nội độ 4, việc tuân thủ phác đồ dùng thuốc của bác sĩ giúp giảm đau, ngừa viêm và tránh táo bón – yếu tố dễ làm tổn thương lại vùng hậu môn. Người bệnh tuyệt đối không tự ý thay đổi liều hoặc ngưng thuốc sớm vì có thể gây chảy máu hoặc nhiễm trùng vết mổ.

2. Chế độ ăn uống và sinh hoạt

Dinh dưỡng và lối sống khoa học là nền tảng quan trọng giúp phục hồi tối ưu sau điều trị bệnh trĩ nội độ 4, đồng thời cũng hỗ trợ ngăn ngừa rủi ro tái phát. Theo đó, người bệnh nên:

• Ăn nhiều rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt để phòng táo bón.
• Tránh rặn mạnh khi đi cầu nhằm giảm áp lực lên vùng hậu môn – trực tràng.
• Tập thói quen đại tiện đúng giờ, không ngồi lâu hơn 4-5 phút trên bồn cầu để giảm áp lực tại vùng búi trĩ..

3. Theo dõi và tái khám

Sau phẫu thuật bệnh trĩ nội độ 4, việc theo dõi sát sao tình trạng vết mổ giúp phát hiện sớm biến chứng và xử trí kịp thời. Người bệnh cần quan sát kỹ các dấu hiệu bất thường như đau không thuyên giảm, chảy máu, sưng đỏ hoặc mưng mủ quanh hậu môn. Đồng thời, tái khám đúng hẹn giúp bác sĩ đánh giá quá trình lành thương và điều chỉnh phác đồ nếu cần.

Người bệnh trĩ độ 4 cần được thăm khám ngay với bác sĩ chuyên khoa

Người mắc trĩ nội độ 4 cần thăm khám sớm để được đánh giá chính xác và chọn phương pháp điều trị thích hợp. Trung tâm Nội soi và Phẫu thuật Nội soi Tiêu hóa – Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM là địa chỉ uy tín với kỹ thuật mổ Longo, Milligan–Morgan hiện đại, kết hợp tư vấn dinh dưỡng giúp phục hồi nhanh, cải thiện tiêu hóa và hạn chế tái phát.

Trĩ nội độ 4 là giai đoạn bệnh đã tiến triển nặng, tiềm ẩn nhiều biến chứng như sa nghẹt, viêm loét hay hoại tử búi trĩ. Đây là thời điểm người bệnh cần được bác sĩ chuyên khoa thăm khám ngay để đánh giá mức độ tổn thương, đồng thời tư vấn giải pháp điều trị kịp thời, ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng có thể xảy ra.