Người bệnh viêm loét dạ dày tá tràng rất cần chú ý đến chế độ dinh dưỡng. Bởi lẽ, lựa chọn thực phẩm sai cách có thể khiến bệnh tiến triển nặng hoặc tái phát nhiều lần. Vậy, người bị viêm loét dạ dày tá tràng nên ăn gì, kiêng gì để tăng cường hiệu quả điều trị và ngăn ngừa bệnh tái phát? Hãy cùng Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome tìm hiểu ngay trong bài viết sau.
Người bệnh viêm loét dạ dày tá tràng nên ăn gì để nhanh phục hồi?
Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ điều trị và phòng ngừa viêm loét dạ dày tá tràng. Trên thực tế, thực phẩm mà bạn tiêu thụ có thể ảnh hưởng trực tiếp đến niêm mạc dạ dày và tá tràng theo các cách sau:
Tóm lại, xây dựng một chế độ ăn uống hợp lý cho người bị viêm loét dạ dày tá tràng có thể giúp giảm kích thích và tổn thương niêm mạc, hỗ trợ quá trình lành vết loét, tăng cường hệ miễn dịch và ngăn ngừa tái phát.
Vì vậy, việc lựa chọn thực phẩm phù hợp và thói quen ăn uống lành mạnh là yếu tố quan trọng trong việc quản lý và điều trị căn bệnh này.
Người bệnh viêm loét dạ dày tá tràng nên ăn gì mềm, dễ tiêu; có tính kháng viêm, làm dịu; chứa nhiều chất xơ, probiotic, vitamin và chất chống oxy hóa. Cụ thể như sau:
Món ăn mềm và dễ tiêu hóa là lựa chọn hàng đầu cho người bị viêm loét dạ dày tá tràng, giúp trả lời câu hỏi viêm loét dạ dày tá tràng nên ăn gì tốt cho sức khỏe. Những thực phẩm này giúp giảm áp lực lên niêm mạc dạ dày và tá tràng, hạn chế kích thích và tổn thương thêm cho vùng viêm loét.
Mặt khác, khi dạ dày không phải làm việc quá mức để nghiền nát thức ăn, lượng axit tiết ra cũng giảm, từ đó làm dịu cảm giác đau rát và khó chịu, đồng thời giảm nguy cơ đầy hơi, khó tiêu và buồn nôn. Điều này rất quan trọng trong việc hỗ trợ quá trình lành vết loét và cải thiện chất lượng cuộc sống hàng ngày của người bệnh.
Một số đại diện cho nhóm thức ăn mềm, tốt cho dạ dày tá tràng có thể bao gồm:
Cháo hoặc cơm nấu nhão là các món ăn mềm, dễ tiêu hóa
Viêm loét dạ dày tá tràng nên ăn gì tốt cho sức khỏe? Câu trả lời có thể bao gồm chất xơ hòa tan. Bởi lẽ, vào trong hệ tiêu hóa, loại chất xơ này có thể kết hợp với nước để tạo thành một lớp gel nhầy bám lên thành dạ dày tá tràng, ngăn không cho niêm mạc tiếp xúc với axit dạ dày và enzym tiêu hóa, từ đó giảm kích ứng, hỗ trợ mau lành vết loét.
Ngoài ra, chất xơ hòa tan còn giúp điều hòa nhu động ruột, ngăn ngừa táo bón và hỗ trợ hệ vi sinh đường ruột, góp phần cải thiện sức khỏe tiêu hóa và miễn dịch đường ruột tổng thể.
Bên cạnh đó, việc tiêu thụ thực phẩm giàu chất xơ hòa tan với các nguồn carbohydrate khác cũng giúp ổn định đường huyết, tạo điều kiện để duy trì nguồn cung cấp năng lượng đều đặn cho cơ thể.
Điều này quan trọng vì người bị viêm loét dạ dày tá tràng thường gặp phải tình trạng mệt mỏi do hấp thu dinh dưỡng kém. Một số thực phẩm chứa chất xơ tốt cho người bị loét dạ dày tá tràng có thể bao gồm:
Protein nạc (ít chất béo) là nguồn dinh dưỡng quan trọng, giúp cơ thể phục hồi và tái tạo mô bị tổn thương Chúng cung cấp các axit amin cần thiết cho quá trình tái tạo mô mới, chữa lành vết loét, đồng thời giúp tăng cường hệ miễn dịch.
Mặt khác, protein nạc cũng dễ tiêu hóa hơn so với thực phẩm giàu chất béo, giúp giảm gánh nặng cho dạ dày và tá tràng. Việc hạn chế chất béo trong chế độ ăn giúp giảm tiết axit dạ dày và giảm nguy cơ trào ngược axit mật từ tá tràng lên dạ dày, một trong những yếu tố làm trầm trọng thêm viêm loét.
Bằng cách chọn các nguồn protein nạc, người bệnh có thể nhận đủ dinh dưỡng mà không gây kích thích thêm cho niêm mạc dạ dày. Vì thế, bổ sung protein nạc có thể là câu trả lời lý tưởng cho thắc mắc viêm loét dạ dày tá tràng nên ăn gì tốt cho sức khỏe.
Một số nguồn protein nạc tốt cho dạ dày tá tràng có thể bao gồm:
Các loại đậu là nguồn đạm dễ tiêu hóa, tốt cho người bệnh viêm loét dạ dày tá tràng
Một số thực phẩm có đặc tính kháng viêm và làm dịu niêm mạc dạ dày, giúp giảm các triệu chứng đau và hỗ trợ quá trình lành vết loét. Trong một số trường hợp, các hợp chất kháng viêm trong thực phẩm cũng có thể ức chế hoạt động của vi khuẩn gây viêm loét, chẳng hạn như:
Người bị viêm loét dạ dày tá tràng nên ăn gì chứa nhiều vitamin và chất chống oxy hóa bởi các dưỡng chất này có khả năng trung hòa gốc tự do gây căng thẳng oxy hóa, từ đó phát huy đặc tính giảm viêm và kích thích tái tạo tế bào.
Ngoài ra, việc bổ sung đủ vitamin và khoáng chất cũng tăng cường hệ miễn dịch, giúp cơ thể chống lại vi khuẩn gây viêm loét dạ dày tá tràng.
Rau xanh lá đậm và quả mọng là những nguồn dồi dào các chất chống oxy hóa như flavonoids, carotenoids, polyphenols và vitamin như C, E, K. Những chất này không chỉ bảo vệ niêm mạc dạ dày mà còn hỗ trợ sức khỏe tổng thể.
Tuy nhiên, đối với người bị viêm loét dạ dày tá tràng, cần lưu ý chế biến các loại rau quả này một cách phù hợp, như nấu chín hoặc xay nhuyễn để dễ tiêu hóa hơn.
Một số thực phẩm giàu vitamin và chất chống oxy hóa điển hình bao gồm:
Rau củ quả là nhóm thực phẩm giàu vitamin và chất chống oxy hóa
Probiotic là vi khuẩn có lợi cho đường ruột, giúp cân bằng hệ vi sinh vật và cải thiện chức năng tiêu hóa. Nghiên cứu cho thấy, lợi khuẩn probiotics không chỉ ức chế sự phát triển của tình trạng viêm gây tổn thương niêm mạc tiêu hóa, mà còn đẩy nhanh quá trình chữa lành vết loét ở dạ dày tá tràng.
Thực phẩm giàu probiotic thường là các sản phẩm lên men tự nhiên. Tuy nhiên, người bị viêm loét dạ dày tá tràng nên ăn gì lên men ở mức độ vừa phải (ít chua), đồng thời chứa ít muối để tránh kích thích niêm mạc.
Một số thực phẩm giàu probiotics, tốt cho người bị loét dạ dày tá tràng có thể bao gồm:
Người bệnh viêm loét dạ dày tá tràng nên kiêng ăn gì cay nóng, có tính axit; chứa nhiều khí ga, caffeine, đường, cồn, gia vị và chất bảo quản. Cụ thể như sau:
Người bệnh viêm loét dạ dày tá tràng kiêng ăn gì cay nóng. Bởi lẽ, món cay nóng có thể gây kích thích mạnh lên niêm mạc dạ dày và tá tràng, dẫn đến tăng tiết axit dạ dày, khiến vết loét lâu lành.
Mặt khác, hợp chất capsaicin trong ớt và các gia vị cay khác kích hoạt các thụ thể đau trong niêm mạc, làm trầm trọng thêm các triệu chứng hiện có như đau rát và khó chịu. Một số thực phẩm cay nóng có thể liệt kê như:
Thực phẩm có tính axit cao làm tăng độ axit trong dạ dày, gây kích ứng và ăn mòn lớp chất nhầy bảo vệ niêm mạc, khiến niêm mạc dễ bị tổn thương bởi enzym tiêu hóa và axit dạ dày. Điều này có thể làm trầm trọng thêm vết loét hiện có và gây ra các triệu chứng như ợ chua, ợ nóng và đau dạ dày.
Vì thế, người bị viêm loét dạ dày tá tràng nên ăn gì ít chua. Một số thực phẩm chua mà người bệnh cần hạn chế tiêu thụ có thể bao gồm:
Người bệnh viêm loét dạ dày tá tràng nên hạn chế tiêu thụ trái cây chua như cam, chanh, quýt, bưởi,…
Thực phẩm chiên xào chứa nhiều chất béo bão hòa và dầu mỡ khó tiêu hóa, làm chậm quá trình tiêu hóa và tăng thời gian thức ăn lưu lại trong dạ dày. Điều này kích thích dạ dày tiết nhiều axit hơn để tiêu hóa thức ăn, gây tăng áp lực lên niêm mạc dạ dày và tá tràng. Người bị viêm loét dạ dày tá tràng nên kiêng ăn:
Người bệnh viêm loét dạ dày tá tràng nên ăn gì, uống gì chứa ít caffeine. Bởi lẽ, hợp chất này có thể kích thích hệ thần kinh trung ương và tăng tiết axit dạ dày, gây kích ứng niêm mạc và làm trầm trọng viêm loét.
Ngoài ra, caffeine cũng có thể làm giãn cơ thắt thực quản dưới, dẫn đến trào ngược axit và các triệu chứng như ợ nóng, ợ chua. Một số thực phẩm chứa nhiều caffeine, không tốt cho người bệnh viêm loét dạ dày tá tràng có thể bao gồm:
Đồ uống có ga chứa khí carbon dioxide, gây đầy hơi, chướng bụng và tạo áp lực lên dạ dày. Điều này có thể dẫn đến trào ngược axit và kích thích niêm mạc dạ dày.
Mặt khác, đường tinh luyện trong các loại đồ uống này cũng có thể làm tăng đường huyết, kích hoạt các phản viêm nhiễm trên phạm vi toàn thân, từ đó khiến vết loét ở dạ dày tá tràng chậm phục hồi.
Vì vậy, người bệnh viêm loét dạ dày tá tràng nên hạn chế tiêu thụ:
Đồ uống có cồn như rượu, bia có thể kích thích tiết axit dạ dày và làm suy yếu lớp chất nhầy bảo vệ niêm mạc. Không những thế, cồn có thể gây viêm sâu trong mạch máu ở niêm mạc dạ dày, làm chậm quá trình lành vết loét và tăng nguy cơ chảy máu tiêu hóa.
Vì vậy, người bệnh viêm loét dạ dày tá tràng nên ăn gì, uống gì không chứa cồn, đồng thời nâng cao cảnh giác với các đồ uống chứa nhiều cồn như:
Hạn chế tiêu thụ rượu bia giúp giảm kích ứng niêm mạc dạ dày và tá tràng
Thực phẩm chế biến sẵn thường chứa nhiều chất bảo quản, phụ gia, muối và chất béo không lành mạnh. Những thành phần này có thể kích ứng niêm mạc dạ dày, tăng tiết axit và gây viêm.
Bên cạnh đó, chất bảo quản và phụ gia thực phẩm cũng có thể gây phản ứng dị ứng hoặc không dung nạp, làm trầm trọng triệu chứng viêm loét. Ngoài ra, tiêu thụ nhiều thực phẩm chế biến sẵn có thể dẫn đến thiếu hụt dinh dưỡng, ảnh hưởng đến quá trình phục hồi.
Vì vậy, người bệnh viêm loét dạ dày nên kiêng ăn gì được chế biến sẵn, tẩm ướp nhiều gia vị và chất bảo quản, chẳng hạn như:
Sau khi đã hiểu rõ viêm loét dạ dày tá tràng nên ăn gì, kiêng gì tốt cho sức khỏe, người bệnh cũng cần lưu ý đến các nguyên tắc dinh dưỡng khác như:
Lưu ý:
Người bệnh cần hỏi ý kiến chuyên gia để được tư vấn xây dựng chế độ ăn uống khoa học
Nếu cần lời khuyên về việc xây dựng chế độ ăn uống cho người bệnh viêm loét dạ dày tá tràng, bạn có thể liên hệ đến Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome thông qua số hotline 1900 633 599.
Tại đây, các chuyên gia không chỉ giúp bạn hiểu rõ viêm loét dạ dày tá tràng nên ăn gì tốt cho sức khỏe, mà còn hướng dẫn bạn xây dựng thực đơn chi tiết theo ngày / tuần / tháng, phù hợp với đặc điểm bệnh lý và sở thích ăn uống cá nhân.
Tuy nhiên, nếu có nhu cầu được thăm khám và điều trị bệnh viêm loét dạ dày tá tràng, bạn có thể cân nhắc đến Trung tâm Nội soi & Phẫu thuật Nội soi Tiêu hóa, trực thuộc Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh.
Tại đây, trung tâm được trang bị hệ thống nội soi tiên tiến Fuji 7000, với công nghệ phóng đại hình ảnh đến 140 lần, giúp phát hiện cả những tổn thương nhỏ trên niêm mạc tiêu hóa; nhờ đó, đảm bảo kết quả chẩn đoán chính xác và mang đến sự yên tâm cho người bệnh.
Không chỉ sở hữu công nghệ tiên tiến, Trung tâm còn có đội ngũ bác sĩ giỏi, giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực tiêu hóa, đảm bảo quy trình nội soi diễn ra an toàn và không đau. Tất cả đều hướng tới mục tiêu chăm sóc sức khỏe toàn diện và mang lại kết quả tối ưu cho người bệnh.
Để đặt lịch tầm soát ung thư đại tràng tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, bạn có thể gọi đến số hotline 093 180 6858 – 028 7102 6789 (TP.HCM) hay 024 7106 6858 – 024 3872 3872 (Hà Nội).
Ngoài việc điều chỉnh chế độ ăn uống, thay đổi lối sống và thói quen sinh hoạt cũng là việc làm cần thiết để hỗ trợ tăng cường hiệu quả điều trị bệnh. Cụ thể, người bệnh cần:
Vận động thể lực giúp cải thiện tuần hoàn máu và tăng cường miễn dịch
Tóm lại, việc duy trì lối sống lành mạnh và thói quen sinh hoạt tốt giúp kiểm soát và cải thiện tình trạng viêm loét dạ dày tá tràng. Kết hợp với tuân thủ theo phác đồ điều trị từ bác sĩ, những thay đổi tích cực này sẽ giúp bạn cải thiện chất lượng cuộc sống và giảm nguy cơ tái phát.
Trên đây là những thông tin quan trọng xoay quanh chủ đề xây dựng chế độ ăn uống khoa học cho người bệnh viêm loét dạ dày tá tràng. Hy vọng thông qua bài viết, bạn đã hiểu rõ viêm loét dạ dày tá tràng nên ăn gì và kiêng gì tốt cho sức khỏe, hỗ trợ quá trình phục hồi và ngăn ngừa bệnh tái phát.