Mở cửa 7h30 - 17h00 / T2 - CN xuyên trưa
Khi dạ dày bị viêm, cơ thể trở nên nhạy cảm hơn với các kích thích từ thực phẩm. Vì thế, hiểu rõ viêm dạ dày nên ăn gì cũng là một phần quan trọng trong kế hoạch điều trị bệnh. Vậy, người bị viêm dạ dày ăn gì tốt cho sức khỏe? Ngay trong bài viết sau, Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome sẽ cung cấp cho bạn danh sách một số thực phẩm nên ăn khi bị viêm dạ dày, giúp bạn duy trì một chế độ ăn uống khoa học, hỗ trợ điều trị bệnh hiệu quả.
Người bị viêm dạ dày nên ăn gì tốt cho sức khỏe?
Theo nghiên cứu, chất lượng của chế độ dinh dưỡng có thể tác động đến triệu chứng của hơn 58% người bệnh viêm dạ dày mãn tính. Bởi lẽ, khi bị dạ dày bị viêm, lớp niêm mạc trở nên dễ bị tổn thương và nhạy cảm hơn với các tác nhân kích thích từ thực phẩm.
Nói cách khác, tiêu thụ thực phẩm thiếu chọn lọc có thể nhanh chóng khiến bệnh tiến triển xấu. Ngược lại, lựa chọn thực phẩm đúng cách có thể hỗ trợ ức chế quá trình viêm nhiễm, giúp giảm nhẹ triệu chứng, thúc đẩy quá trình phục hồi và góp phần ngăn ngừa bệnh tái phát.
Tóm lại, xây dựng một chế độ ăn uống khoa học không chỉ đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ điều trị bệnh viêm dạ dày, mà còn góp phần lớn vào kế hoạch nâng cao sức khỏe tổng thể để ngăn ngừa bệnh tái phát.
Những thực phẩm nên ăn khi bị viêm dạ dày là những thực phẩm có đặc tính:
Người bệnh viêm bao tử nên ăn gì mềm, dễ tiêu vì chúng giúp hạn chế các kích thích quá mức từ thực phẩm lên vùng niêm mạc bị tổn thương, đồng thời hỗ trợ làm giảm “gánh nặng” tiêu hóa lên dạ dày. Điều này giúp giảm triệu chứng đau bụng, buồn nôn và khó tiêu, đồng thời thúc đẩy quá trình lành bệnh và ngăn ngừa tình trạng viêm tái phát.
Chất xơ là những chất không thể được tiêu hóa một cách hoàn toàn ở cả dạ dày và ruột. Vào cơ thể, phần chất xơ không được tiêu hóa có thể tạo ra axit béo chuỗi ngắn butyrate, giúp cải thiện hệ lợi khuẩn đường ruột.
Mặc dù quá trình tiêu hóa chủ yếu diễn ra theo chiều từ dạ dày đến ruột, nhưng hệ vi sinh vật đường ruột có thể tác động ngược lại lên dạ dày thông qua hệ thần kinh ruột (enteric nervous system – ENS) và hệ miễn dịch, từ đó đem đến tác động kháng viêm và hỗ trợ điều trị bệnh viêm dạ dày.
Thực phẩm giàu chất xơ là thành phần không thể thiếu trong chế độ ăn của người viêm dạ dày
Tương tự như chất xơ, thực phẩm giàu probiotic giúp tăng cường số lượng lợi khuẩn trong đường ruột, từ đó đem đến tác động kháng viêm ở dạ dày thông qua hệ thần kinh ruột và hệ miễn dịch, hỗ trợ điều trị bệnh tối ưu.
Chế độ ăn nhiều chất béo, đặc biệt là chất béo bão hòa, có thể làm suy yếu đường tiêu hóa bằng cách kích thích gan tăng cường sản xuất axit mật.
Điều này góp phần làm gia tăng sự hiện diện của các enzyme và cytokine gây viêm, khiến bệnh viêm dạ dày dễ tiến triển xấu, đồng thời làm thúc đẩy quá trình chết tế bào (apoptosis), nếu kéo dài có thể dẫn đến loét dạ dày. (2)
Vì vậy, người bệnh viêm dạ dày nên ăn gì chứa ít chất béo để hỗ trợ giảm viêm, giúp quá trình phục hồi diễn ra thuận lợi.
Người bệnh viêm dạ dày nên ăn gì chứa ít axit vì những thực phẩm có hàm lượng axit cao có thể kích thích niêm mạc dạ dày tăng tiết axit, từ đó làm trầm trọng hơn các triệu chứng sẵn có như đau rát, buồn nôn và khó tiêu.
Đồ uống có ga chứa nhiều bong bóng khí CO2, có thể làm tăng áp lực trong dạ dày, gây ra triệu chứng đầy hơi, chướng bụng và khó tiêu.
Mặt khác, hầu hết đồ uống có ga đều có tính axit nhẹ (pH<7), có thể kích thích niêm mạc dạ dày, làm tăng tiết axit dạ dày, từ đó gây đau và khó chịu.
Trong khi đó, đồ uống không có gas nhẹ nhàng hơn cho hệ tiêu hóa, giúp giảm triệu chứng viêm dạ dày và tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình phục hồi niêm mạc dạ dày.
Caffeine có thể làm tăng độ axit của dạ dày bằng cách kích thích niêm mạc dạ dày sản xuất nhiều axit hơn, khiến tình trạng viêm nhanh chóng chuyển biến xấu.
Caffeine cũng là nguyên nhân trực tiếp gây ợ chua và trào ngược thực quản, nhóm bệnh lý có thể đồng thời khởi phát với bệnh viêm dạ dày. Vì thế, người bị viêm dạ dày nên ăn gì chứa ít caffeine để niêm mạc nhanh phục hồi. (3)
Caffeine có thể làm tăng tiết axit dạ dày
Người bệnh viêm dạ dày nên ăn thực phẩm chứa nhiều vitamin và chất chống oxy hóa vì chúng giúp bảo vệ và tăng tốc độ phục hồi niêm mạc dạ dày.
Ví dụ, vitamin A, C, E và các chất chống oxy hóa carotenoids, flavonoids, polyphenols có thể giúp giảm viêm bằng cách chống lại quá trình gây căng thẳng oxy hóa của các gốc tự do, từ đó ngăn ngừa tổn thương tế bào.
Trong khi đó, các vitamin nhóm B (B6, B9, B12) có thể hỗ trợ ngăn ngừa triệu chứng trào ngược dạ dày – thực quản, tình trạng thường gặp ở người bệnh viêm dạ dày. (4)
Không những thế, tiêu thụ thực phẩm chứa nhiều vitamin và chất chống oxy hóa còn giúp tăng cường miễn dịch, giúp cơ thể có đủ sức đề kháng để chống lại các yếu tố gây viêm dạ dày, từ đó hỗ trợ tối ưu hóa hiệu quả điều trị bệnh.
Người bệnh viêm dạ dày nên uống đủ nước vì nước giúp duy trì độ ẩm cần thiết để phục hồi niêm mạc dạ dày.
Ngoài ra, nước cũng hỗ trợ làm loãng axit dạ dày, giúp giảm triệu chứng khó tiêu, ợ nóng, từ đó làm giảm các kích thích không cần thiết lên niêm mạc.
Bên cạnh đó, uống đủ nước còn giúp loại bỏ các độc tố và chất cặn bã khỏi cơ thể, giảm nguy cơ nhiễm trùng và viêm nhiễm, tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình phục hồi niêm mạc diễn ra thuận lợi.
Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ điều trị và giảm các triệu chứng của bệnh viêm dạ dày. Dưới đây là một số thực phẩm bạn nên bổ sung vào thực đơn hàng ngày:
Các loại hạt, đặc biệt là hạt óc chó, giàu chất chống oxy hóa polyphenols và axit béo omega-3. Cả hai dưỡng chất này đều được chứng minh là có tác dụng ức chế các cytokine gây viêm trong tế bào dạ dày, từ đó hỗ trợ quá trình điều trị bệnh viêm dạ dày diễn ra thuận lợi.
Người bệnh viêm dạ dày nên ăn gì có thành phần đến từ ngũ cốc nguyên hạt bởi vì nhóm thực phẩm này chứa nhiều chất xơ, giúp cải thiện hệ lợi khuẩn đường ruột và gián tiếp mang tới tác động kháng viêm ở dạ dày.
Ngoài ra, ngũ cốc nguyên hạt (gạo lứt, hạt kê, yến mạch, kiều mạch,…) cũng chứa nhiều vitamin nhóm B, vitamin C và các hợp chất chống oxy hóa như axit phenolic, flavonoid, stilbenes, coumarin và tannin.
Những dưỡng chất này có thể bảo vệ tế bào dạ dày khỏi tổn thương từ gốc tự do, thúc đẩy quá trình phục hồi niêm mạc dạ dày đạt hiệu quả tối ưu.
Ngũ cốc nguyên hạt giàu chất xơ và chất chống oxy hóa
Tương tự như ngũ cốc nguyên hạt, các loại đậu (đậu nành, đậu Hà Lan, đậu trắng,…) cũng giàu chất xơ, hỗ trợ kiểm soát tình trạng viêm ở dạ dày thông qua tác động lên hệ thần kinh ruột và hệ miễn dịch.
Bên cạnh đó, các loại đậu cũng giàu protein, giúp cung cấp các axit amin cần thiết cho quá trình sửa chữa, tái tạo và phục hồi niêm mạc dạ dày.
Ngoài chứa nhiều vitamin A, C, E, các loại rau cũng chứa nhiều chất chống oxy hóa flavonoids và glucosinolates. Tất cả đều là những dưỡng chất có đặc tính kháng viêm, ngăn ngừa tổn thương ở dạ dày một cách quá mức.
Không những thế, nghiên cứu còn cho thấy, một chế độ ăn nhiều chất xơ còn có thể góp phần làm giảm nguy cơ bị viêm loét tá tràng – bệnh lý có liên quan mật thiết đến tình trạng viêm dạ dày bởi đây là cơ quan nằm gần với dạ dày, đồng thời là nơi đầu tiên tiếp nhận thực phẩm từ dạ dày một cách trực tiếp.
Nhờ chứa nhiều chất chống oxy hóa polyphenols, tiêu thụ trà xanh được chứng minh có thể góp phần làm giảm đến 51% nguy cơ bệnh viêm dạ dày tiến triển sang giai đoạn mãn tính.
Không những thế, một số nghiên cứu còn cho thấy, việc tiêu thụ trà xanh kết hợp cùng với mật ong ít nhất 1 lần / tuần có thể làm giảm đáng kể sự xuất hiện của vi khuẩn Helicobacter pylori – nguyên nhân hàng đầu gây viêm dạ dày, hỗ trợ kiểm soát bệnh một cách hiệu quả.
Chuối giàu chất xơ hòa tan pectin. Vào hệ tiêu hóa, pectin có thể kết hợp với nước để tạo thành một lớp gel nhớt bám lên thành dạ dày, có tác dụng dưỡng ẩm, bảo vệ và cách ly các tế bào bị viêm nhiễm, từ đó giúp niêm mạc nhanh chóng phục hồi.
Tương tự như chuối, táo cũng chứa một lượng nhỏ pectin, hỗ trợ quá trình phục hồi niêm mạc dạ dày diễn ra thuận lợi.
Bên cạnh đó, táo còn chứa nhiều quercetin, một chất chống oxy hóa có khả năng kháng viêm và cân bằng giữa quá trình tạo mới với quá trình chết (apoptosis) của tế bào dạ dày, qua đó hỗ trợ bảo toàn tính nguyên vẹn của niêm mạc dạ dày trước tình trạng viêm nhiễm quá mức. (9)
Táo giàu chất xơ hòa tan pectin và chất chống oxy hóa quercetin
Đu đủ chứa nhiều enzyme papain. Một số quan sát lâm sàng trên những bệnh nhân mắc bệnh đường tiêu hóa cho thấy, enzyme papain trong đu đủ có thể ức chế các tác nhân gây căng thẳng oxy hóa và làm giảm tiết axit dạ dày, tạo điều kiện thuận lợi để vùng viêm nhiễm mau lành.
Trong một nghiên cứu được tiến hành trên chuột, chiết xuất dâu tây đã cho thấy khả năng ngăn ngừa tổn thương do rượu gây ra trên niêm mạc dạ dày.
Tác dụng này được cho là đến từ hoạt động kháng viêm của anthocyanin, một chất chất chống oxy hóa thuộc nhóm polyphenols có trong dâu tây.
Vì thế, người bệnh viêm dạ dày nên ăn gì chứa nhiều dâu tây, đặc biệt là khi nguyên nhân gây ra bệnh có liên quan đến việc tiêu thụ rượu quá mức.
Cà rốt giàu beta-carotene, một chất chống oxy hóa có tác dụng kháng viêm, giúp phục hồi cân bằng oxy hóa khử trong niêm mạc dạ dày, từ đó bảo vệ chống lại tình trạng loét dạ dày gây ra do các phản ứng viêm nhiễm quá mức. (12) (13)
Bí đỏ sau khi nấu chín có kết cấu mềm mịn tự nhiên. Vì thế, tiêu thụ bí đỏ có thể giúp hạn chế các kích thích quá mức lên niêm mạc dạ dày, tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình phục hồi.
Mặt khác, tương tự như cà rốt, bí đỏ cũng chứa nhiều beta-carotene, giúp kháng viêm, hỗ trợ làm chậm sự tiến triển của bệnh và cải thiện triệu chứng.
Khoai tây có tính kiềm tự nhiên giống như rau xanh, giúp trung hòa axit dư thừa ở dạ dày, làm dịu đường tiêu hóa và tạo điều kiện thuận lợi để vùng viêm nhiễm mau lành.
Mặt khác, tinh bột phức hợp trong khoai tây còn chứa nhiều chất xơ, giúp tạo ra một “lớp đệm” bảo vệ bám trên thành dạ dày, hỗ trợ bảo vệ vùng bị tổn thương khỏi các yếu tố kích thích gây viêm, giúp người bệnh cải thiện các triệu chứng khó chịu trong khi điều trị bệnh viêm dạ dày như khó tiêu, đau rát,…
Sữa chua giàu probiotic, hay còn gọi là men vi sinh. Một số chủng probiotic phổ biến nhất trong sữa chua là vi khuẩn Lactobacillus, Streptococcus, Lactococcus, Bifidobacterium và Leuconostoc.
Nghiên cứu cho thấy, tiêu thụ sữa chua giàu probiotic không những giúp giảm viêm ở niêm mạc dạ dày bằng cách thay đổi hệ vi sinh đường ruột, mà còn giúp giảm nhẹ triệu chứng đau rát thường gặp ở người hay mắc các bệnh liên quan tới dạ dày.
Sữa chua hỗ trợ giảm viêm dạ dày bằng cách điều chỉnh hệ vi sinh vật ruột
Lòng trắng trứng cung cấp cho cơ thể 9 loại axit amin thiết yếu, không thể thiếu cho quá trình tổng hợp DNA và sửa chữa tế bào niêm mạc bị tổn thương.
Trong khi đó, lòng đỏ trứng lại chứa nhiều kháng thể miễn dịch immunoglobulin Y (còn được gọi tắt là IgY).
Nghiên cứu cho thấy, IgY từ lòng đỏ trứng có thể ức chế Helicobacter pylori – loại vi khuẩn phổ biến gây bệnh viêm dạ dày, từ đó hỗ trợ người bệnh làm chậm quá trình tiến triển của bệnh.
Nhờ chứa nhiều chất chống oxy hóa saponins, tiêu thụ măng tây được chứng minh có tác dụng hỗ trợ ngăn ngừa tình trạng viêm nhiễm quá mức gây loét dạ dày, giúp bảo toàn tính toàn vẹn cho niêm mạc dạ dày.
Không những thế, tiêu thụ măng tây còn có khả năng làm tăng đáng kể lượng chất nhầy mà niêm mạc dạ dày tiết ra, tạo điều kiện thuận lợi để những vùng bị viêm nhiễm mau lành.
Người bệnh viêm bao tử cần hạn chế các loại thực phẩm và đồ uống sau:
Ngược lại, hạn chế tiêu thụ các thực phẩm trên giúp giảm kích thích lên niêm mạc dạ dày, cải thiện triệu chứng viêm và hỗ trợ quá trình phục hồi.
Người bệnh viêm dạ dày không nên tiêu thụ rượu bia
Sau khi đã biết rõ viêm dạ dày nên ăn gì, người bệnh cũng cần tiêu thụ thực phẩm đúng cách để giảm nhẹ triệu chứng và tối ưu hóa các lợi ích sức khỏe nhận được từ thực phẩm. Dưới đây là một số lưu ý quan trọng dành cho chế độ ăn của người bệnh viêm dạ dày:
Trong quá trình điều trị viêm dạ dày, người bệnh nên:
Người bệnh viêm dạ dày cần luôn tham khảo ý kiến từ bác sĩ để lên kế hoạch điều trị khoa học
>>> Xem thêm: Viêm dạ dày kiêng ăn gì?
Đối mặt với tình trạng viêm dạ dày, việc lựa chọn thực phẩm đúng cách là yếu tố then chốt giúp giảm triệu chứng và cải thiện sức khỏe. Hy vọng thông qua bài viết, bạn đã hiểu rõ viêm dạ dày nên ăn những gì thì tốt cho sức khỏe.
Trong mọi tình huống, người mắc bệnh này cần luôn tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để có kế hoạch ăn uống khoa học. Bởi lẽ, ngoài việc hiểu rõ viêm dạ dày ăn gì tốt, biết cách xây dựng thực đơn ăn uống đa dạng, cân bằng cũng là điều quan trọng để nâng cao sức khỏe tổng thể, ngăn ngừa bệnh tái phát.
Nếu có nhu cầu được tư vấn chuyên sâu hơn về chủ đề viêm dạ dày nên ăn gì phù hợp, bạn có thể liên hệ đến số hotline 1900 633 599 để được các bác sĩ tại Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome hỗ trợ kịp thời. Chúc bạn sớm phục hồi và nhanh chóng lấy lại cân bằng trong cuộc sống!
