Hiểu rõ viêm xung huyết hang vị dạ dày kiêng ăn gì để tránh làm tổn thương niêm mạc là điều quan trọng trong quá trình điều trị bệnh. Bởi lẽ, trong cơ thể người, dạ dày được xem là cơ đầu tiên, chịu trách nhiệm chính trong việc tiêu hóa thực phẩm. Vậy, viêm xung huyết hang vị dạ dày ăn kiêng gì, nên ăn gì tốt cho sức khỏe? Hãy cùng Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome tìm hiểu ngay trong bài viết sau.
Người bệnh viêm xung huyết hang vị dạ dày kiêng ăn gì, nên ăn gì tốt cho sức khỏe?
Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý và điều trị người bị viêm xung huyết hang vị dạ dày. Bởi lẽ, xung huyết dạ dày là tình trạng các mạch máu trong niêm mạc bị sưng tấy, tuy không gây chảy máu nhưng có thể gây ra viêm nhiễm, kích ứng và đau âm ỉ kéo dài ở vùng thượng vị.
Lúc này, tiêu thụ một chế độ ăn phù hợp có thể giúp giảm áp lực lên dạ dày, bảo vệ niêm mạc và hỗ trợ ngăn chặn tình trạng viêm tiến triển nặng hơn. Ngược lại, ăn uống thiếu kiểm soát có thể kích ứng niêm mạc và làm trầm trọng hơn tình trạng viêm cũng như các triệu chứng khác của bệnh (buồn nôn, nôn mửa, khó tiêu, ợ chua,…).
Bị viêm xung huyết hang vị dạ dày kiêng ăn gì cay nóng; chứa nhiều axit, chất béo, caffeine, cồn hoặc khí ga là điều quan trọng để hỗ trợ quá trình hồi phục. Nguyên nhân là bởi:
Đồ ăn cay thường có thành phần là ớt hoặc các chế phẩm từ chúng (tương ớt, sa tế, dầu ớt,…). Sở dĩ ớt (và các chế phẩm từ chúng) có vị cay là vì chứa hợp chất capsaicin.
Theo nghiên cứu, hấp thụ capsaicin từ các thực phẩm cay có thể gây ra cảm giác đau và nóng rát ở trên toàn bộ đường tiêu hóa, bao gồm cả dạ dày và ruột. Trong khi đó, bị xung huyết dạ dày đã khiến niêm mạc dễ bị đau rát và trở nên nhạy cảm hơn bình thường.
Vì thế, bị viêm xung huyết hang vị dạ dày kiêng ăn gì cay nóng chính là lời khuyên cần thiết để tránh làm cho các triệu chứng đau bụng và khó chịu ở vùng bụng trở nên trầm trọng hơn.
Thực phẩm chua chứa nhiều axit như chanh, cam, quýt, cà chua và giấm có thể làm tăng nồng độ axit trong dạ dày, kích thích niêm mạc và làm trầm trọng thêm các triệu chứng sẵn có của bệnh xung huyết hang vị, đặc biệt là cảm giác đau rát,
Để giảm kích ứng, người bệnh cần tránh các loại trái cây chua và thực phẩm có chứa giấm, đồng thời tập trung vào thực phẩm trung tính hoặc kiềm tính (như rau lá xanh, củ quả,…) để bảo vệ niêm mạc.
Người bệnh viêm xung huyết hang vị dạ dày nên kiêng ăn thực phẩm chua, giàu axit như cam, chanh, quýt,…
Chất béo chứa trong một số thực phẩm như thịt bò / heo / cừu / dê, bơ, phô mai, thức ăn công nghiệp và đồ ăn nhanh có thể gây khó tiêu và tăng áp lực lên dạ dày. Nói cách khác, việc tiêu thụ nhiều chất béo làm chậm quá trình tiêu hóa, dẫn đến ứ đọng thức ăn và tăng tiết axit dạ dày, từ đó làm viêm nặng hơn.
Mặt khác, nhiều nghiên cứu cũng cho thấy, hấp thụ nhiều chất béo bão hòa có thể gián tiếp kích thích tình trạng viêm lâu dài trong cơ thể bằng cách tăng biểu hiện của các gen tiền viêm, từ đó khiến tình trạng xung huyết dạ dày chậm phục hồi.
Vì thế, người bệnh viêm xung huyết hang vị dạ dày kiêng ăn gì chứa nhiều chất béo, đặc biệt là chất béo bão hòa sẽ giúp giảm áp lực lên niêm mạc dạ dày và hỗ trợ quá trình hồi phục.
Caffeine là hợp chất chứa nhiều trong cà phê, ca cao, trà xanh và nước tăng lực, được chứng minh có thể kích thích dạ dày sản xuất axit nhiều hơn, từ đó làm tổn thương và kích thích niêm mạc, gây viêm và đau.
Ngược lại, viêm xung huyết hang vị dạ dày kiêng ăn gì, uống gì chứa caffeine có thể giúp dạ dày hạn chế tiết axit quá mức, từ đó tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình phục hồi.
Đồ uống có ga như soda và nước ngọt có thể gây đầy hơi, tăng áp lực lên dạ dày và làm chậm quá trình tiêu hóa. Khí ga (nén sẵn trong đồ uống) có thể được phóng thích trong dạ dày, làm căng phồng niêm mạc và kích thích vùng viêm. Vì vậy, để giảm triệu chứng và áp lực không cần thiết lên dạ dày, người bị xung huyết dạ dày nên kiêng đồ uống có ga để niêm mạc dạ dày dễ hồi phục.
Hấp thụ lượng lớn cồn từ rượu bia và nước trái cây lên men có thể kích thích tăng sản xuất axit dạ dày, gây tổn thương trực tiếp đến niêm mạc ở hang vị.
Trong ngắn hạn, uống rượu còn có thể làm tăng nồng độ hormone renin trong máu, khiến các mạch máu co lại, gây tăng huyết áp tạm thời. Điều này có thể khiến tình trạng ứ đọng máu ở hang vị tiến triển nặng, từ đó làm tăng nguy cơ gây xuất huyết tiêu hóa.
Về dài hạn, rượu gián tiếp gây viêm bằng cách phá vỡ sự cân bằng tinh tế của chức năng hệ thống miễn dịch, dẫn đến tăng sản xuất cytokine gây viêm và kích hoạt các tế bào miễn dịch. Phản ứng viêm này có thể biểu hiện theo nhiều cách khác nhau, bao gồm sưng, đỏ và đau.
Người có bệnh về dạ dày cần hạn chế tiêu thụ rượu bia
Chi tiết hơn, dưới đây là một số cơ chế gây viêm của rượu trong cơ thể:
Tóm lại, bị viêm xung huyết hang vị dạ dày kiêng ăn gì, uống gì chứa cồn là điều cần thiết để bảo vệ sức khỏe tổng thể, hỗ trợ quá trình hồi phục.
Người bệnh viêm xung huyết niêm mạc hang vị nên ăn gì chứa:
Thực phẩm giàu protein (đạm) giúp cung cấp các axit amin cần thiết để tái tạo và sửa chữa mô dạ dày bị tổn thương. Bằng cách lựa chọn nguồn đạm ít chất béo, điều này có thể giúp người bệnh tiêu hóa dễ dàng hơn, hỗ trợ ngăn ngừa tình trạng viêm trở nên nghiêm trọng.
Do đó, người bị viêm xung huyết hang vị nên ăn gì chứa nhiều protein, nhưng lại chứa ít chất béo, điển hình như các loại đậu (đậu nành, đậu lăng,…), thịt gà bỏ da, nạc cá, thủy hải sản, trứng và sữa.
Ngũ cốc nguyên hạt như yến mạch, gạo lứt và lúa mì nguyên cám là nguồn giàu chất xơ hòa tan. Chất xơ hòa tan giúp bảo vệ niêm mạc dạ dày khi bị xung huyết bằng cách tạo thành một lớp gel bảo vệ trên niêm mạc, làm giảm kích ứng từ axit dạ dày.
Chất xơ cũng giúp hạn chế hấp thụ đường và kiểm soát đường huyết – yếu tố quan trọng để kiểm soát viêm. Bởi vì, tiêu thụ nhiều đường có thể kích thích sản xuất các axit béo tự do trong gan.
Khi cơ thể tiêu hóa các axit béo tự do, chúng tạo ra các hợp chất như diacylglycerol (DAG) và ceramide. Những hợp chất này có thể kích hoạt các đường dẫn tín hiệu gây viêm, chẳng hạn như protein kinase C (PKC), làm tăng viêm trong cơ thể, bao gồm cả tình trạng viêm ở hang vị dạ dày.
Cháo yến mạch là thực phẩm dễ tiêu hóa, tốt cho dạ dày
Người viêm hang vị xung huyết nên ăn gì ít chua, điển hình như các loại hoa quả ít chua, nhiều nước như lê, táo, dưa hấu, đu đủ,… Bởi lẽ, tiêu thụ chúng giúp trung hòa axit dạ dày, hạn chế kích ứng niêm mạc.
Mặt khác, những loại trái cây này cũng giàu chất chống oxy hóa (carotenoids, flavonoids, polyphenols,…), hỗ trợ giảm viêm và tăng cường quá trình lành niêm mạc bị xung huyết.
Rau củ như khoai tây, cà rốt, bí ngô, củ cải,… là những nguồn dinh dưỡng giàu chất xơ và vitamin A, C, E, giúp tăng cường hệ miễn dịch và bảo vệ niêm mạc dạ dày. Đặc biệt, khi được nấu chín, các loại rau này đều có kết cấu mềm, dễ tiêu hóa và không gây kích ứng, giúp dạ dày phục hồi tốt hơn.
Sữa hạt như sữa hạnh nhân, sữa hạt điều hoặc sữa yến mạch là những lựa chọn tốt cho người bị viêm xung huyết hang vị. Chúng cung cấp nhiều dưỡng chất (canxi, kẽm, vitamin D,…) mà không chứa nhiều chất béo bão hòa, giúp dạ dày tiêu hóa dễ dàng hơn.
Các loại sữa này cũng ít gây kích ứng so với sữa bò nguyên kem bởi chúng không chứa đường lactose, thành phần có thể gây khó tiêu, tiêu chảy ở một số người, nhờ đó hỗ trợ quá trình tiêu hóa, phục hồi niêm mạc và tăng cường sức khỏe tổng thể.
Probiotics (men vi sinh) chứa trong sữa chua, kefir (sữa uống lên men) và miso (tương đậu lên men) giúp cung cấp vi khuẩn có lợi cho đường ruột, từ đó giúp tăng cường miễn dịch và hỗ trợ giảm viêm ở niêm mạc dạ dày.
Trong khi đó prebiotics (tiền lợi khuẩn) chứa trong tỏi, hành và chuối giúp nuôi dưỡng vi khuẩn có lợi và tăng cường sức khỏe đường ruột. Sự kết hợp giữa probiotics và prebiotics giúp tăng cường miễn dịch, hỗ trợ kháng viêm, giảm triệu chứng xung huyết và cải thiện chức năng tiêu hóa tổng thể.
Nghệ, mật ong và gừng có khả năng kháng viêm, tốt cho quá trình phục hồi niêm mạc dạ dày
Người bệnh viêm xung huyết hang vị dạ dày nên ăn gì có đặc tính kháng viêm, điển hình như:
Thực phẩm | Chất kháng viêm | Cơ chế kháng viêm |
Các loại cá béo (cá hồi, cá ngừ, cá trích, cá thu,…), các loại hạt (óc chó, điều, hạnh nhân,…) và dầu thực vật (dầu hạt lanh, dầu ô-liu,…). | Axit béo omega-3 | – Ức chế sản xuất các cytokine gây viêm, như interleukin-1 (IL-1) và TNF-α.
– Chúng cũng chuyển hóa thành các phân tử chống viêm như resolvins và protectins, giúp giảm viêm và hỗ trợ quá trình lành vết thương. (4) |
Nghệ | Curcumin | Ức chế các enzyme và cytokine gây viêm như COX-2 và TNF-α, giúp giảm viêm và ngăn chặn tổn thương tế bào.
Nó cũng có tính chống oxy hóa, giúp bảo vệ tế bào khỏi tổn thương do gốc tự do gây ra. (5) |
Cam thảo | Glycyrrhizin | Ức chế TNF, MMP, PGE2. Trong đó TNF và PGE2 là các phân tử tham gia kích thích phản ứng viêm, gây sưng và đau, còn MMP phá vỡ mô liên kết, góp phần làm tổn thương tế bào. (6) |
Mật ong | Polyphenols và flavonoids | Bẳng cách chống oxy hóa, giúp giảm sưng viêm. Đồng thời, mật ong còn có khả năng kháng khuẩn, ngăn ngừa nhiễm trùng và thúc đẩy quá trình lành vết thương. |
Gừng | Gingerol | Ức chế PEG2 (Prostaglandin E2) – thành phần tham gia kích thích các phản ứng viêm. (7) |
Sau khi đã biết rõ viêm xung huyết hang vị dạ dày kiêng ăn gì và nên ăn gì tốt cho sức khỏe, người bệnh cũng cần chú ý đến việc:
Lời khuyên cho người bị viêm hang vị xung huyết để sống khỏe bao gồm:
Người bệnh cần tuân thủ chặt chẽ chỉ định từ bác sĩ đề tối ưu hiệu quả điều trị
Trên đây là những lưu ý quan trọng trong việc thiết lập chế độ ăn uống và xây dựng lối sống khoa học cho người bệnh xung huyết dạ dày. Hy vọng thông qua bài viết, bạn đã hiểu rõ viêm xung huyết hang vị dạ dày kiêng ăn gì, nên ăn gì tốt cho sức khỏe, hỗ trợ tốt quá trình hồi phục.
Nếu vẫn còn phân vân, chưa biết viêm xung huyết hang vị dạ dày kiêng ăn gì, nên ăn gì, cũng như cách tích hợp các nhóm thực phẩm này vào chế độ ăn sao cho đúng, bạn có thể liên hệ đến Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome thông qua số hotline 1900 633 599 để được hỗ trợ chi tiết. Chúc bạn nhiều sức khỏe!