Cân nặng của bà bầu theo từng tháng thay đổi như thế nào?

04/10/2024 Theo dỗi Nutrihome trên google news Tác giả: Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome
Tư vấn chuyên môn bài viết
Chức Vụ: Bác sĩ Dinh dưỡng
Khoa Dinh dưỡng Tiết chế, Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM

Cân nặng của bà bầu theo từng tháng là vấn đề được rất nhiều chị em quan tâm vì đây là một trong những yếu tố phản ánh trực tiếp sức khỏe của thai phụ và sự phát triển của thai nhi ở trong bụng mẹ. Vậy cân nặng bà bầu bao nhiêu là đạt chuẩn? Hãy cùng Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome tìm hiểu về cân nặng bà bầu theo từng tháng trong bài viết dưới đây.

cân nặng của bà bầu theo từng tháng

Cân nặng của bà bầu theo từng tháng phản ánh trực tiếp tình trạng sức khỏe của mẹ và bé

Kiểm soát cân nặng khi mang thai quan trọng như thế nào?

Việc kiểm soát cân nặng của bà bầu theo từng tháng là rất cần thiết vì nó liên quan đến sự phát triển của em bé, nhau thai, nước ối, tuyến vú, tử cung, thể tích máu, mỡ, mô và dịch cơ thể. Điều này phản ánh trực tiếp tình trạng sức khỏe của mẹ bầu và thai nhi. Việc tăng cân quá nhiều hoặc quá ít có thể gây ra những vấn đề sau:

1. Tác hại khi mẹ bầu tăng cân quá nhiều

  • Tác động đến mẹ bầu: Tăng cân quá nhiều có thể khiến mẹ bầu mắc phải nhiều vấn đề về sức khỏe như béo phì, tiểu đường thai kỳ, tăng huyết áp, phù nề, đau nhức xương khớp và một số biến chứng thai kỳ khác. Bên cạnh đó, thừa dinh dưỡng khiến thai nhi phát triển quá lớn, gây rủi ro trong quá trình sinh nở như khó sinh thường, biến chứng khi chuyển dạ, nhiễm khuẩn vết rạch mổ… Ngoài ra, thai nhi quá to có thể ảnh hưởng đến khả năng phục hồi sức khỏe và vóc dáng sau sinh của mẹ.
  • Tác động đến trẻ: Trẻ có nguy cơ mắc phải bệnh lý rối loạn chuyển hóa như tiểu đường, béo phì, tăng huyết áp,… nếu mẹ bầu tăng cân quá nhiều trong thai kỳ.
Kiểm soát cân nặng khi mang thai quan trọng như thế nào?

Tăng cân quá nhiều khiến mẹ bầu gặp phải các vấn đề về sức khỏe

2. Tác hại khi mẹ bầu tăng cân quá ít

  • Tác động đến mẹ bầu: Tăng cân quá ít so với tiêu chuẩn có thể khiến mẹ bầu thiếu hụt năng lượng cho các hoạt động thường ngày, dẫn đến tình trạng mệt mỏi, suy nhược, căng thẳng. Hơn nữa, cân nặng của bà bầu theo từng tháng không đạt chuẩn có thể ảnh hưởng đến quá trình tạo sữa và chất lượng sữa sau sinh.
  • Tác động đến trẻ: Mẹ bầu không đủ cân có thể gây tăng tỷ lệ suy dinh dưỡng bào thai, sinh non hoặc thậm chí là sảy thai. Ngoài ra, việc không nhận đủ dưỡng chất có thể khiến trẻ dễ gặp phải các vấn đề về sức khỏe như kém phát triển thể chất, đề kháng kém hoặc dị tật bẩm sinh.

Việc theo dõi và kiểm soát cân nặng bà bầu qua các tháng là rất quan trọng vì điều này có thể ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe của mẹ và khả năng phát triển, tăng trưởng của bé khi ở trong bụng mẹ và sau khi chào đời. Do đó, sản phụ cần chủ động kiểm soát cân nặng khi mang thai để bảo vệ sức khỏe cho cả mẹ và bé.

Công thức tính cân nặng lý tưởng của mẹ bầu

Mức tăng cân nặng của bà bầu theo từng tháng của mỗi người là khác nhau. Phần lớn sự tăng cân trong thai kỳ là do sự phát triển của thai nhi và cơ thể mẹ bầu cần tích trữ chất béo, sẵn sàng tạo sữa khi em bé chào đời.

Theo các chuyên gia, cân nặng lý tưởng của bà bầu phụ thuộc rất nhiều vào BMI (Body Mass Index) trước khi mang thai. BMI là chỉ số đo trọng lượng cơ thể, cho thấy bạn đang thiếu, đủ hay vượt mức cân nặng tiêu chuẩn. Chỉ số BMI được tính với công thức:

BMI = (cân nặng) / (chiều cao)2

Việc điều chỉnh cân nặng bà bầu dựa trên BMI trước khi mang thai sẽ đem lại kết quả tích cực hơn cho mẹ và bé. Mức tăng cân khuyến nghị dựa trên chỉ số khối cơ thể (BMI) trước khi mang thai:

  • BMI bình thường (18.5 – 24.9): Mẹ bầu nên tăng khoảng 10 – 12 kg trong suốt thai kỳ.
    • 3 tháng đầu: Tăng khoảng 1 kg.
    • 3 tháng giữa: Tăng khoảng 4 – 5 kg.
    • 3 tháng cuối: Tăng khoảng 5 – 6 kg.
  • BMI thấp (dưới 18.5): Mẹ bầu nên tăng thêm 25% so với cân nặng trước khi mang thai.
  • BMI cao (trên 25): Mẹ bầu nên tăng thêm 15% so với cân nặng trước khi mang thai.

Mẹ bầu cần lưu ý, công thức tăng cân tiêu chuẩn của bà bầu trên đây có thể không phù hợp với mọi đối tượng. Để đảm bảo mức cân nặng an toàn trong suốt thai kỳ, mẹ bầu nên tham vấn bác sĩ phụ sản hoặc chuyên gia dinh dưỡng để được hướng dẫn cụ thể.

Công thức tính cân nặng lý tưởng của mẹ bầu

Mẹ bầu nên đặt mục tiêu tăng cân dựa trên chỉ số BMI trước khi mang thai

Bảng tăng cân nặng của bà bầu theo từng tháng

Hiểu rõ cân nặng phù hợp trong từng giai đoạn mang thai giúp mẹ bầu kiểm soát tốt cân nặng, từ đó đảm bảo quá trình mang thai và sinh nở diễn ra an toàn, thuận lợi hơn. Vậy đâu là cân nặng chuẩn của bà bầu theo từng tháng?

Bảng tăng cân tiêu chuẩn của mẹ bầu qua từng giai đoạn theo khuyến nghị của Viện Dinh dưỡng Quốc gia

Giai đoạn mang thai Nhu cầu năng lượng so với trước khi mang thai Cân nặng dự kiến Mục tiêu tăng cân khoa học
3 tháng đầu Tăng 50 – 85 calo / ngày Tăng khoảng 200 – 330g / tháng. Tăng thêm 1 kg so với trước khi mang thai.
3 tháng giữa Tăng 250 – 450 calo / ngày Tăng thêm khoảng khoảng 1 – 1.7 kg / tháng – Tăng thêm 4 – 5 kg so với cuối tam cá nguyệt thứ nhất

hoặc

– Tăng thêm 5 – 6 kg so với trước khi mang thai.

3 tháng cuối Tăng 450 – 500 calo / ngày Tăng khoảng 1.75 – 2 kg / tháng – Tăng thêm 5 – 6 kg so với cuối tam cá nguyệt thứ hai

hoặc

– Tăng thêm 10 – 12kg so với trước khi mang thai.

1. Ba tháng đầu (Tam cá nguyệt thứ nhất)

Trong 3 tháng đầu của thai kỳ, mẹ bầu chỉ cần tăng khoảng 1 kg so với trước khi mang thai bởi vì lúc này, dù mẹ có tăng cân nhiều đến đâu, thì cân nặng của thai nhi cũng không vượt quá 15g.

Nói cách khác, nhu cầu về năng lượng của em bé trong 3 tháng đầu thai kỳ là chưa tăng nhiều. Hầu hết trọng lượng tăng thêm là do sự thay đổi cơ thể mẹ, bao gồm tăng lượng máu, dịch cơ thể và kích thước của tử cung. Do đó, mẹ bầu không cần phải “ép mình” tăng cân quá nhiều ở giai đoạn này.

Trong giai đoạn này, chế độ dinh dưỡng chủ yếu xoay quanh việc phòng ngừa biến chứng sản khoa ở mẹ (tiền sản giật, sinh non, sảy thai,…) và hỗ trợ thai nhi phát triển hệ thần kinh ở não bộ và tủy sống một cách tối ưu. Do đó, trong giai đoạn này, mẹ cần tập trung bổ sung nhiều dưỡng chất như axit folic, sắt, choline, DHA và vitamin D.

Bảng tăng cân nặng của bà bầu theo từng tháng, 3 tháng đầu

3 tháng đầu thai kỳ mẹ bầu cần ăn uống đa dạng và chỉ cần tăng 1kg so với trước khi mang thai

2. Ba tháng giữa (Tam cá nguyệt thứ hai)

Trong 3 tháng giữa của thai kỳ, mẹ bầu cần tăng khoảng 4 – 5 kg so với cuối tam cá nguyệt thứ nhất. Bởi lẽ, tam cá nguyệt thứ hai là giai đoạn trẻ phát triển vượt trội về kích thước, cần nhu cầu dinh dưỡng cao để có thể tăng thêm khoảng 1 – 2 cm chiều dài mỗi tuần.

Tính đến cuối tam cá nguyệt thứ hai, trẻ có thể đạt kích thước 30 cm về chiều dài, tức tăng gấp khoảng 5 – 6 lần kích thước so với cuối tam cá nguyệt thứ nhất.

Để hỗ trợ sự phát triển vượt trội về kích thước của bé thì trong giai đoạn này, ngoài sắt / choline / axit folic / DHA và vitamin D, mẹ cần tập trung bổ sung thêm canxi.

Bên cạnh nhu cầu dinh dưỡng, sở thích cá nhân là hai yếu tố cần được cân đối trong quá trình tăng cân nặng của bà bầu theo từng tháng. Thông thường, giai đoạn này mẹ bầu thường có xu hướng thèm ăn một vài món nhất định, điều này có thể dẫn đến tình trạng mất cân bằng vi chất.

Do đó, mẹ bầu cần kiểm soát tốt cơn thèm ăn, kết hợp hỏi ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng về xây dựng thực đơn ăn uống khoa học nhằm đảm bảo cân nặng của bà bầu theo từng tháng.

Ngoài chế độ dinh dưỡng, việc xây dựng thói quen tập thể dục cũng rất quan trọng. Thực hiện các bài tập nhẹ nhàng theo hướng dẫn của bác sĩ, đơn cử như đi bộ, tập hít thở… có thể hỗ trợ mẹ bầu nâng cao sức khỏe, duy trì thể lực ổn định, thúc đẩy cơ thể hấp thụ dưỡng chất và góp phần hỗ trợ duy trì cân nặng chuẩn của bà bầu theo từng tháng.

Vận động nhẹ nhàng giúp kiểm soát cân nặng bà bầu theo từng tháng

Vận động nhẹ nhàng giúp mẹ bầu kiểm soát cân nặng tốt hơn

3. Ba tháng cuối (Tam cá nguyệt thứ ba)

Ba tháng cuối thai kỳ là giai đoạn thai nhi phát triển vượt trội về cân nặng, có thể tăng thêm 60 – 240g / tuần. Vì thế, đây cũng là thời điểm mẹ bầu tăng cân mạnh mẽ nhất, với mục tiêu tăng khoảng 437g – 500g / tuần (1.75 – 2 kg / tháng).

Mức tăng cân này ngoài việc giúp trẻ nhận được đủ dưỡng chất để phát triển tối ưu, còn giúp mẹ bầu dự trữ đủ năng lượng để chuẩn bị cho quá trình sinh nở.

Ngoài việc kiểm soát cân nặng bà bầu qua các tháng, sản phụ cũng cần quan tâm đến sức khỏe tổng thể. Nếu gặp phải các triệu chứng như phù nề, đau nhức, mệt mỏi, khó chịu… hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ để được hướng dẫn xử lý nhanh chóng, hiệu quả.

Các yếu tố ảnh hưởng đến việc tăng cân khi mang thai

Cân nặng của bà bầu theo từng tháng là một yếu tố quan trọng và cần được theo dõi cẩn thận trong quá trình mang thai nhằm đảm bảo sức khỏe cho mẹ và bé. Dưới đây là một số yếu tố có thể tác động đến cân nặng của phụ nữ mang thai:

1. Cân nặng trước khi mang thai

Như đã đề cập, cân nặng trước khi mang thai có thể ảnh hưởng trực tiếp tới kế hoạch tăng cân trong suốt thai kỳ. Đối với mẹ bầu có chỉ số BMI bình thường trước khi mang thai, mức tăng cân phù hợp thường giao động trong khoảng 10 – 12 kg. Tuy nhiên, con số này có thể thay đổi nếu bạn thuộc nhóm thừa hoặc thiếu cân.

Ngoài ra, chỉ số BMI cũng phần nào thể hiện khả năng hấp thu dưỡng chất của cơ thể phụ nữ. Điều này cũng sẽ ảnh hưởng đến việc tăng cân trong mỗi giai đoạn mang thai.

Các yếu tố ảnh hưởng đến việc tăng cân khi mang thai, cân nặng trước khi mang thai

Cân nặng trước khi mang thai là một trong những yếu tố ảnh hưởng tới việc tăng cân của mẹ bầu

2. Đa thai

Phụ nữ mang thai đôi trở lên thường gặp tình trạng ốm nghén nặng, chán ăn hoặc thèm ăn quá mức, dẫn đến khó kiểm soát cân nặng. Do đó, đối tượng này cần được cá nhân hóa chế độ dinh dưỡng và thói quen sinh hoạt để đảm bảo yếu tố tăng cân nặng của bà bầu theo từng tháng một cách an toàn. (1)

3. Mức độ hoạt động của bà mẹ

Vận động nhẹ nhàng trong suốt thời gian mang thai không chỉ hỗ trợ bà bầu kiểm soát tốt cân nặng mà còn giúp cho quá trình sinh nở sau này thuận lợi hơn.

4. Di truyền và trao đổi chất

Yếu tố di truyền ảnh hưởng tới rất nhiều khía cạnh của con người, trong đó có cân nặng bà bầu. Rối loạn trao đổi chất, kém hấp thu, kháng insulin và các vấn đề về tiêu hóa khác là những yếu tố hàng đầu khiến phụ nữ mang thai chán ăn, ăn không ngon, khó tiêu, tiêu chảy và đầy bụng. Điều này có khả năng gây ảnh hưởng trực tiếp tới cân nặng của mẹ bầu. Do đó, nếu gặp trường hợp này, bạn cần can thiệp y tế để được hướng dẫn xử lý đúng cách.

5. Tình trạng bệnh lý của mẹ

Trường hợp mẹ bầu xuất hiện các bệnh lý trước hoặc trong thời gian mang thai như tiểu đường, bệnh tuyến giáp, phụ khoa… đều có thể tác động trực tiếp tới cân nặng. Do đó, sản phụ nên thăm khám và điều trị bệnh nền song song với chăm sóc sức khỏe thai kỳ để kiểm soát tốt cân nặng trong thời gian mang thai.

6. Chế độ dinh dưỡng trong thai kỳ

Dinh dưỡng là yếu tố tác động trực tiếp tới cân nặng của mẹ bầu. Để đảm bảo tăng cân an toàn, mẹ bầu nên tiêu thụ đủ 4 nhóm chất chính gồm: Protein (thịt, cá, trứng, đậu…), chất béo tốt (cá béo, dầu oliu, vừng, lạc…), chất đường bột (gạo lứt, lúa mạch, diêm mạch, ngô, khoai…) và chất xơ (rau, củ, quả…).

Ngoài ra, mẹ bầu cũng cần bổ sung thêm vitamin và khoáng chất thiết yếu thông qua đồ ăn hoặc thực phẩm chức năng theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng.

Có rất nhiều yếu tố quyết định việc tăng cân của mẹ bầu trong 3 giai đoạn mang thai. Việc theo dõi cân nặng, chế độ dinh dưỡng, thói quen sinh hoạt và thăm khám định kỳ là rất quan trọng để đảm bảo thai kỳ khỏe mạnh, an toàn.

Lời khuyên giúp bà bầu đạt cân nặng chuẩn trong thai kỳ

Để đạt được cân nặng của bà bầu theo từng tháng, chị em cần lưu ý những vấn đề dưới đây:

1. Xây dựng chế độ ăn khoa học

Mẹ bầu cần xây dựng chế độ ăn uống khoa học dựa trên mục tiêu cân bằng và đa dạng các nhóm chất. Chọn nguồn thực phẩm tươi sống, giàu dưỡng chất, được chế biến đơn giản như xào, luộc hoặc hấp. Không nên tiêu thụ thực phẩm chứa nhiều calo rỗng, đường và chất béo xấu như snack, thịt cá hộp, bánh kem, thịt nướng, gà rán…

Đảm bảo bổ sung đủ khoảng 2 – 3 lít nước mỗi ngày nhằm giúp cân bằng điện giải, giảm tình trạng ốm nghén, ngăn ngừa nhiễm trùng đường tiết niệu, thúc đẩy quá trình trao đổi chất… Tuy nhiên, chị em không nên bổ sung nước qua rượu, bia, đồ uống có cồn hay cafein vì nó có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của bé.

Ngoài ra, để giảm tải áp lực cho hệ tiêu hóa và hạn chế tình trạng đầy hơi, căng tức bụng, khó hấp thu… mẹ bầu nên chia nhỏ các bữa ăn trong ngày thay vì chỉ ăn 3 bữa chính. Điều này cũng góp phần hỗ trợ tăng cân nặng của bà bầu theo từng tháng đúng tiêu chuẩn.

Lời khuyên giúp bà bầu đạt cân nặng chuẩn trong thai kỳ, xây dựng chế độ ăn khoa học

Nước là yếu tố quan trọng trong chế độ ăn uống của mẹ bầu

2. Vận động nhẹ khi mang thai

Bên cạnh chế độ ăn uống, chị em cũng nên xây dựng thói quen vận động nhẹ để tăng cường sức khỏe, hỗ trợ hệ tiêu hóa, kiểm soát cân nặng, cải thiện tuần hoàn máu và giảm căng thẳng. Một số hoạt động tốt cho mẹ bầu đơn cử như tập yoga, đi bộ, bơi lội…

Cần lưu ý khởi động trước khi tập, mặc quần áo rộng rãi, tránh tư thế nằm ngửa, không vận động quá sức và uống đủ nước. Mẹ bầu cũng tham khảo ý kiến của bác sĩ về bài tập phù hợp, thời gian vận động hợp lý và các vấn đề liên quan để đảm bảo tăng cân nặng của bà bầu theo từng tháng an toàn, tránh ảnh hưởng tiêu cực đến mẹ và bé.

3. Có chế độ nghỉ ngơi hợp lý

Nghỉ ngơi đầy đủ là yếu tố quan trọng đối với sức khỏe thai phụ cũng như sự phát triển toàn diện của thai nhi. Nghỉ ngơi hợp lý giúp mẹ bầu có tâm trạng thoải mái, giảm căng thẳng, mệt mỏi, buồn bực… Vì vậy, mỗi ngày chị em nên ngủ khoảng 8 tiếng, nghỉ trưa ít nhất 30 phút và có những khoảng nghỉ trong suốt cả ngày để có thể duy trì năng lượng và tránh bị kiệt sức.

4. Khám thai định kỳ theo lịch

Khám thai định kỳ giúp bác xác định được các vấn đề liên quan, từ đó hướng dẫn chị em điều chỉnh chế độ ăn uống, vận động và nghỉ ngơi phù hợp với từng giai đoạn của thai kỳ. Điều này giúp bà bầu kiểm soát tốt sức khỏe và cân nặng, góp phần giúp quá trình mang thai và sinh nở diễn ra thuận lợi hơn.

Tóm lại, trong thời gian mang thai, mẹ bầu cần chú ý bổ sung dinh dưỡng đầy đủ, xây dựng thói quen sinh hoạt lành mạnh kết hợp với chăm sóc y tế đều đặn để có thể đạt được cân nặng bà bầu tiêu chuẩn, tối ưu sức khỏe và chuẩn bị tốt cho quá trình sinh nở.

Hiện nay, Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome đang cung cấp dịch vụ thăm khám và xây dựng thực đơn chi tiết nhằm hỗ trợ cải thiện cân nặng của bà bầu theo từng tháng. Nếu bạn đang gặp vấn đề liên quan đến cách tăng cân nặng bà bầu theo từng tháng, hãy liên hệ qua hotline 1900 633 599 để được tư vấn và giải đáp cụ thể.

5/5 - (1 bình chọn)
09:02 04/10/2024
Nguồn tham khảo
  1. Gain weight safely during your pregnancy. (2024, May 27). WebMD. https://www.webmd.com/baby/healthy-weight-gain