Mở cửa 7h30 - 17h00 / T2 - CN xuyên trưa
Hang vị dạ dày là một phần quan trọng trong hệ tiêu hóa. Việc nắm bắt được những thông tin cơ bản về hang vị dạ dày không chỉ giúp bạn có cái nhìn tổng quát về cách cơ thể xử lý thức ăn mà còn giúp phát hiện sớm các vấn đề liên quan đến sức khỏe dạ dày. Vậy, hang vị dạ dày là gì? Hang vị dạ dày nằm ở đâu? Cấu tạo hang vị dạ dày ra sao? Tất cả sẽ được Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome giải đáp ngay trong bài viết sau.
Hang vị dạ dày nằm ở đâu? Cấu tạo và chức năng ra sao?
Hang vị dạ dày (gastric antrum), hay còn gọi là hang môn vị, là phần cuối cùng của dạ dày, nối liền giữa thân vị (thân dạ dày) với ống môn vị – nơi thức ăn được chuẩn bị để chuyển sang tá tràng (phần đầu của ruột non).
Hang vị dạ dày không có kích thước cố định, vì kích thước của dạ dày nói chung có thể thay đổi tùy theo tình trạng co giãn và lượng thức ăn có trong dạ dày. Tuy nhiên, về mặt giải phẫu:
Minh họa hình ảnh hang vị dạ dày – đoạn màu vàng trên hình
Hang vị dạ dày nằm ở vùng đáy thấp nhất của dạ dày, giữa cửa ra của dạ dày (ống môn vị) với phần thân dạ dày (thân vị).
Hang vị cũng là nơi dễ bị tổn thương và viêm nhiễm, do đó các bệnh lý liên quan đến viêm và loét dạ dày cũng thường xuyên xảy ra ở khu vực này. Những bệnh lý này có thể gây ra triệu chứng như đau bụng, khó tiêu, buồn nôn và nếu không được điều trị kịp thời, có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng hơn.
Cấu tạo của hang vị dạ dày bao gồm 5 lớp, đó là:
Minh họa 5 lớp của hang vị dạ dày
Hang vị dạ dày đóng vai trò quan trọng trong quá trình tiêu hóa và điều tiết thức ăn từ dạ dày xuống tá tràng (phần đầu của ruột non). Dưới đây là những vai trò chính của hang vị dạ dày:
Hang vị giúp nhào trộn thức ăn đã được nghiền nát ở phần thân dạ dày (thân vị) với dịch vị. Quá trình này giúp tiếp tục phân hủy thức ăn thành những phần nhỏ hơn, tạo điều kiện thuận lợi cho sự tiêu hóa hóa học.
Theo nghiên cứu, dạ dày có xu hướng giữ thức ăn tại hang vị cho tới khi chúng được phân mảnh thành các hạt có đường kính nhỏ hơn 0.5 mm, và tốc độ phân mảnh thức ăn tại hang vị dạ dày được điều chỉnh chặt chẽ bởi các cơ chế thụ cảm hóa học trong ruột non.
Hang vị chứa các tuyến tiết ra axit dạ dày (HCl) và enzyme pepsin, giúp phân hủy protein trong thức ăn thành các peptide nhỏ hơn. Quá trình này là bước đầu tiên trong việc tiêu hóa protein, chuẩn bị cho sự hấp thụ trong ruột non.
Đối với carbohydrate và chất béo, hang vị không tiết ra bất kỳ chất nào nào để tiêu hóa carbohydrate và chất béo. Khi thức ăn đi qua hang vị dạ dày, quá trình tiêu hóa carbohydrate và chất béo gần như tạm ngừng do môi trường axit trong dạ dày không thuận lợi cho việc tiêu hóa chúng.
Hang vị kết thúc ở cổng môn vị, nơi có cơ vòng môn vị kiểm soát sự chuyển thức ăn từ dạ dày vào tá tràng. Vì thế, hang vị cũng giúp điều chỉnh lượng thức ăn được chuyển xuống tá tràng, đảm bảo rằng thức ăn đã được tiêu hóa đầy đủ trước khi tiếp tục quá trình tiêu hóa trong ruột non.
Hang vị có các tuyến tiết ra chất nhầy, tạo thành một lớp bảo vệ trên niêm mạc, giúp chống lại tác động ăn mòn của axit dạ dày và enzyme tiêu hóa. Điều này giúp ngăn ngừa viêm loét và tổn thương niêm mạc dạ dày.
Nhờ những vai trò quan trọng này, hang vị dạ dày đảm bảo quá trình tiêu hóa diễn ra hiệu quả và bảo vệ niêm mạc dạ dày khỏi bị tổn thương.
Viêm hang vị dạ dày là tình trạng viêm nhiễm, sưng đỏ, phù nề, có thể đi cùng các dấu hiệu xói mòn ở niêm mạc hang vị của dạ dày; tuy nhiên, chưa đủ để tạo thành vết loét. Bệnh thường gây ra bởi vi khuẩn Helicobacter pylori, tiền sử lạm dụng thuốc kháng viêm không steroids (NSAIDs) hoặc ăn uống không khoa học.
Viêm hang vị dạ dày thường gây đau bụng, khó tiêu và mệt mỏi
Loét hang vị dạ dày là tình trạng niêm mạc ở hang vị bị tổn thương đến mức làm gián đoạn tính liên tục, hình thành nên các vết loét hoặc hố trũng trên niêm mạc. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh có thể gây xuất huyết trong dạ dày, khiến người bệnh bị mất máu và đe dọa đến sức khỏe tổng thể.
Hẹp hang vị dạ dày, là tình trạng tắc nghẽn ở khu vực hang vị, ngăn cản thức ăn và dịch vị di chuyển từ dạ dày xuống tá tràng, thường do viêm loét kéo dài hoặc u bướu gây ra.
Hẹp hang vị có thể được điều trị bằng thuốc hoặc phẫu thuật tùy thuộc vào nguyên nhân. Trong nhiều trường hợp, phẫu thuật là cần thiết để giải quyết tình trạng này.
Ung thư hang vị dạ dày là sự phát triển mất kiểm soát của các tế bào trong hang vị, dẫn đến hình thành khối u. Nguyên nhân có thể liên quan đến nhiễm H. pylori, viêm loét kéo dài hoặc yếu tố di truyền.
Ung thư dạ dày là một trong những loại ung thư phổ biến, đặc biệt ở người lớn tuổi và những người có tiền sử viêm loét dạ dày mãn tính.
Tùy thuộc vào giai đoạn phát hiện, ung thư hang vị có thể được điều trị bằng phẫu thuật, hóa trị và xạ trị. Việc phát hiện sớm giúp tăng cơ hội điều trị thành công, nhưng tiên lượng thường phụ thuộc vào mức độ lan rộng của ung thư.
Bạn nên đi khám và kiểm tra hang vị dạ dày khi xuất hiện các dấu hiệu và triệu chứng sau đây:
Nếu gặp phải bất kỳ triệu chứng nào trong số này, bạn nên đến gặp bác sĩ để được kiểm tra và chẩn đoán kịp thời. Các triệu chứng này có thể là dấu hiệu của viêm, loét hoặc thậm chí ung thư hang vị dạ dày, và việc phát hiện sớm có thể giúp điều trị bệnh hiệu quả hơn.
Người bệnh nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa ngay khi nhận thấy cơ thể có dấu hiệu khó chịu ở vùng thượng vị
Để kiểm tra sức khỏe hang vị dạ dày, các bác sĩ thường chỉ định:
| Xét nghiệm | Mô tả | Ý nghĩa |
| Nội soi dạ dày | Sử dụng một ống mềm có gắn camera để quan sát trực tiếp niêm mạc dạ dày, bao gồm cả hang vị. Bác sĩ có thể phát hiện viêm, loét hoặc khối u và thực hiện sinh thiết nếu cần. | Đây là phương pháp chính xác nhất để chẩn đoán các vấn đề ở hang vị. |
| Tầm soát H. pylori | Có thể thực hiện thông qua xét nghiệm máu / phân / hơi thở hoặc xét nghiệm urease nhanh (CLO test) trên mẫu sinh thiết | Xác định sự hiện diện của H. pylori, một nguyên nhân phổ biến gây viêm loét hang vị. |
| X-quang dạ dày với barium | Bệnh nhân uống dung dịch barium, một chất cản quang, rồi chụp X-quang để quan sát hình ảnh của dạ dày. | Giúp phát hiện các bất thường như loét hoặc hẹp môn vị. |
| Chụp cắt lớp vi tính (CT scan) | Sử dụng tia X để tạo hình ảnh chi tiết của dạ dày và các cấu trúc xung quanh. | Phát hiện khối u hoặc các bất thường khác ở dạ dày, bao gồm hang vị. |
Để bảo vệ hang vị dạ dày và duy trì sức khỏe tiêu hóa tốt, bạn nên thực hiện các biện pháp sau:
Hạn chế tiêu thụ rượu bia, thuốc lá và tránh lạm dụng thuốc có thể giúp bảo vệ hang vị dạ dày
Giúp phát hiện và điều trị kịp thời các bệnh lý hang vị dạ dày, từ đó ngăn ngừa sự khởi phát của các biến chứng nghiêm trọng hơn.
Nếu đang gặp phải các triệu chứng khó chịu như đau thượng vị, buồn nôn, hoặc rối loạn tiêu hóa, bạn hãy đến ngay chuyên khoa Tiêu hóa – Gan – Mật – Tụy thuộc Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh để được các chuyên gia giàu kinh nghiệm thăm khám sức khỏe hang vị dạ dày.
Với dịch vụ chăm sóc y tế hàng đầu cùng hệ thống trang thiết bị nội soi hiện đại, chúng tôi tự tin mang đến cho bạn kết quả chẩn đoán chính xác, phác đồ điều trị khoa học cùng trải nghiệm thăm khám chuyên nghiệp.
Để đặt lịch kiểm tra hang vị dạ dày tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, bạn có thể gọi đến số hotline 093 180 6858 – 028 7102 6789 (TP.HCM) hay 024 7106 6858 – 024 3872 3872 (Hà Nội).
Tóm lại, hang vị dạ dày đóng vai trò quan trọng trong quá trình tiêu hóa, và bất kỳ vấn đề nào liên quan đến khu vực này đều có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng của toàn bộ hệ tiêu hóa.
Vì thế, việc nắm bắt các dấu hiệu bất thường ở hang vị dạ dày và tiến hành kiểm tra định kỳ là cách hiệu quả để phòng ngừa và điều trị sớm các bệnh lý tiềm ẩn. Hy vọng những thông tin trong bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hang vị dạ dày là gì, hang vị dạ dày nằm ở đâu, cấu tạo hang vị dạ dày ra sao để từ đó, có thể đưa ra những quyết định đúng đắn cho sức khỏe của mình.
