Giãn ống dẫn sữa: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách khắc phục

12/09/2022
Tư vấn chuyên môn bài viết
Chức Vụ: Bác sĩ Trưởng Nutrihome Hoàng Văn Thụ
Hệ thống Phòng khám Dinh dưỡng Nutrihome

Nếu bạn được chẩn đoán mắc bệnh giãn ống dẫn sữa, đừng quá lo lắng! Bởi đây là bệnh không nguy hiểm, tuy nhiên nếu không biết cách chăm sóc đúng, bệnh có thể tiến triển nặng gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.

Cấu tạo trong của ngực gồm các ống dẫn sữa, các tuyến sản xuất sữa, bao quanh các tuyến này là những mô mỡ và mô xơ. Ở những phụ nữ sinh nhiều con và cho con bú mẹ nhiều, phụ nữ lớn tuổi (trên 40 tuổi)… ngực bị lão hóa dần sẽ xảy ra tình trạng các ống dẫn sữa bị giãn rộng đồng thời co ngắn lại. Một số trường hợp, các ống dẫn sữa bị giãn rộng và viêm, có thể chứa đầy dịch tiết đặc dính bên trong.

Giãn ống dẫn sữa là gì?

Giãn ống dẫn sữa (hay giãn tuyến sữa, giãn ống tuyến vú) khoa học gọi là Mammary duct ectasia, là bệnh lý liên quan tới tuyến sữa, do những thay đổi của vú và do tuổi tác nhất là những mẹ cho con bú nhiều lứa, nhiều năm. Giãn ống dẫn sữa là bệnh lành tính, không phải bệnh lý nguy hiểm gây ảnh hưởng trực tiếp tới tính mạng của người bệnh nhưng có thể khiến chất lượng cuộc sống của người bệnh suy giảm.

Một số nghiên cứu khoa học đã chỉ ra, bệnh không chỉ xuất hiện ở phụ nữ mà còn có thể gặp ở nam giới hút thuốc lá, tuy nhiên với số lượng người mắc khá hiếm.

Nguyên nhân bệnh giãn ống dẫn sữa

Đến nay, giới chuyên môn vẫn chưa xác định được chính xác nguyên nhân gây nên tình trạng giãn ống dẫn sữa là gì (1). Tuy nhiên, một số nguy cơ – yếu tố dưới đây được xác định có liên quan đến giãn tuyến sữa:

  • Tuổi tác khiến mô vú có sự thay đổi: Một người khi già đi, cấu tạo của mô vú bên trong sẽ có sự thay đổi từ dạng tuyến sang tích lũy mô mỡ. Mặc dù, đây là một sự thay đổi hoàn toàn tự nhiên và bình thường, nhưng trong quá trình thay đổi có thể gây viêm do tắc ống dẫn sữa và dẫn đến giãn ống dẫn sữa.

Nguyên nhân bệnh giãn ống dẫn sữa, tuổi tác

Tuổi tác là một trong những nguyên nhân được xác định gây bệnh giãn ống tuyến vú.

  • Do thay đổi hormone: Những chị em phụ nữ lớn tuổi, trong giai đoạn tiền mãn kinh nồng độ hormone trong cơ thể có sự thay đổi, điều này cũng làm tăng nguy cơ cao bị giãn ống tuyến sữa, ống dẫn sữa. Hoặc đôi khi tình trạng cơ thể thiếu hụt vi chất, cụ thể vitamin A cũng gây nên tình trạng này. (2)
  • Hút thuốc lá chủ động lẫn thụ động: Chất nicotin có trong thuốc lá cũng được xác định có thể có liên quan đến việc làm rộng, gây viêm và bị giãn ống tuyến sữa. Nhiều nghiên cứu cho thấy khả năng mắc bệnh giãn ống dẫn sữa ở người hút thuốc lá cao gấp 3 lần so với người không hút.
  • Tụt núm vú vào trong kéo dài: Tình trạng này có thể gây viêm, nhiễm trùng và tắc nghẽn ống dẫn sữa. Theo đó, khi thấy dấu hiệu này chị em không nên chủ quan nhé!

Dấu hiệu và triệu chứng của bệnh giãn ống dẫn sữa

Trong nhiều trường hợp người bệnh giãn ống dẫn sữa không có bất kỳ dấu hiệu nào, trong khi số khác có thể xuất hiện một số dấu hiệu hoặc triệu chứng dưới đây:

  • Một hoặc cả hai bên núm vú tiết dịch (có thể là dịch đặc, dịch lỏng như nước có màu trắng đục, hoặc màu xanh, thậm chí lẫn cả máu)
  • Núm vú bị tụt vào trong (có thể do ống dẫn sữa giãn và co ngắn lại)
  • Trong núm vú hoặc mô ngực sờ vào thấy khối u cứng (có thể do mô phía sau núm vú bị viêm, nhiễm trùng/ khuẩn và gây sẹo)
  • Núm vú hoặc các mô xung quanh vú bị sưng hoặc đau đỏ, tuy nhiên triệu chứng này khá ít gặp

Lưu ý, mặc dù các triệu chứng của bệnh giãn ống dẫn sữa có thể cải thiện, tự hết mà không cần điều trị. Trong một số trường hợp triệu chứng kéo dài gây khó chịu người bệnh có thể cần dùng thuốc kháng sinh để giảm đau hoặc phẫu thuật để can thiệp.

Dù vậy, khi phát hiện các bất thường ở các khu vực xung quanh vú hoặc núm vú chị em không nên chủ quan, nên đến các cơ sở y tế thăm khám, kiểm tra để loại trừ bệnh nguy hiểm tiềm ẩn như bệnh lý ung thư chẳng hạn.

Đối tượng và yếu tố nguy cơ bệnh giãn ống dẫn sữa

Giãn ống dẫn sữa là bệnh lý lành tính, tuy nhiên một số người rơi vào các trường hợp dưới đây có nguy cơ mắc bệnh cao hơn:

  • Chị em phụ nữ lớn tuổi khoảng 40 – 50 tuổi, tiền mãn kinh hoặc đã mãn kinh
  • Chị em phụ nữ sinh nhiều con, và đứa trẻ nào cũng được bú mẹ trong thời gian dài
  • Người hút thuốc lá chủ động hoặc thụ động
  • Cơ thể thiếu vi chất dinh dưỡng, đặc biệt vitamin A

Nếu rơi vào các trường hợp trên chị em không nên quá lo lắng, cần hiểu đó là những thay đổi bình thường của tuyến vú, dù vậy, cũng không nên chủ quan. Tốt nhất nên đi thăm khám, kiểm tra sức khỏe định kỳ để đảm bảo cơ thể luôn khỏe mạnh, hạn chế nguy cơ mắc phải các bệnh lý nguy hiểm tiềm ẩn ở vú.

Giãn tuyến sữa có nguy hiểm không?

Với thắc mắc giãn tuyến sữa có nguy hiểm không? Câu trả lời là KHÔNG, đồng thời nó cũng không làm gia tăng nguy cơ phát triển ung thư vú ở người bệnh trong tương lai, bởi đây là một sự thay đổi bình thường của tuyến vú. Do đó người được chẩn đoán mắc bệnh không nên quá lo lắng. (3)

Tuy nhiên, nếu cơ thể xuất hiện các triệu chứng nêu trên người bệnh cũng không nên chủ quan, cần đến bệnh viện, các cơ sở y tế thăm khám, kiểm tra để có kết quả chính xác cũng như loại trừ nguy cơ mắc các bệnh lý tiềm ẩn nguy hiểm ở vú như ung thư vú, chẳng hạn. Bởi một số bệnh lý tiềm ẩn ở vú cũng có các triệu chứng tương tự.

Giãn tuyến sữa có nguy hiểm không?

Nếu xuất hiện các triệu chứng đau, sưng ở ngực chị em nên đi khám bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán đúng bệnh và điều trị kịp thời.

Theo đó, hãy chú ý theo dõi sức khỏe cẩn thận nếu được chẩn đoán mắc bệnh giãn ống dẫn sữa nhưng sau đó các triệu chứng vẫn xuất hiện, hoặc vú có một số bất thường mới.

Giãn ống dẫn sữa: Khi nào cần gặp bác sĩ?

Như đã nêu trên, giãn ống dẫn sữa không phải là bệnh lý nguy hiểm tính mạng nhưng có thể gây ảnh hưởng xấu đến chất lượng cuộc sống.

Do đó, khi xuất hiện các triệu chứng như: sưng đau kéo dài, núm vú bị tụt vào trong trong một thời gian dài, màu núm vú thay đổi khác thường, xuất hiện khối u mới trong vú… người bệnh nên đến khám bác sĩ để chẩn đoán chính xác bệnh, có biện pháp can thiệp giảm sưng đau ở vú, cũng như tầm soát nguy cơ mắc bệnh ung thư.

Cần biết, mỗi người bệnh sẽ có những triệu chứng, dấu hiệu khác nhau. Có người sẽ chỉ có một hoặc hai dấu hiệu, nhưng cũng có người xuất hiện nhiều dấu hiệu, vậy nên, việc đi khám bác sĩ khi cơ thể xuất hiện bất cứ dấu hiệu nào ở vú càng sớm càng tốt.

Các biện pháp chẩn đoán bệnh giãn ống dẫn sữa

Để chẩn đoán bệnh giãn ống dẫn sữa, sau khi thăm hỏi, khám lâm sàng tùy tình trạng các bác sĩ chuyên khoa sẽ yêu cầu người bệnh thực hiện một hay nhiều xét nghiệm, siêu âm dưới đây để có kết luận chính xác nhất: (4)

  • Chụp nhũ ảnh (hay chụp X-quang tuyến vú): Chụp nhũ ảnh X-quang tuyến vú thường được chỉ định thực hiện để hỗ trợ bác sĩ chẩn đoán các bệnh lý tuyến vú ở chị em phụ nữ. Bởi nó cung cấp nhiều thông tin, giúp bác sĩ chẩn đoán chính xác tình trạng của vú. Phương pháp này dùng tia X (so với chụp X-quang thông thường, X-quang tuyến vú sẽ dùng chùm tia X có bước sóng dài và cường độ thấp) chiếu qua tuyến vú để ghi lại hình ảnh, những bất thường ở tuyến vú.
  • Siêu âm núm vú và quầng vú: Phương pháp siêu âm giúp bác sĩ đánh giá tình trạng của ống dẫn sữa từ đó xác định chính xác khu vực tổn thương, nếu có. Theo đó, bác sĩ sẽ dùng một đầu phát và thu sóng với dòng sóng âm cao để ghi lại hình ảnh.

chẩn đoán bệnh giãn ống dẫn sữa

Siêu âm núm vú và quầng vú thường được bác sĩ chỉ định để đánh giá tình trạng của ống dẫn sữa.

  • Chọc hút kim nhỏ (FNA) hoặc sinh thiết lõi: Áp dụng phương pháp này, bác sĩ sẽ dùng một kim nhỏ rỗng và ống xi – lanh để lấy mẫu mô vú, sau đó sẽ quan sát chúng dưới kính hiển vi.

Trường hợp núm vú có tiết dịch hoặc dịch có lẫn máu, bác sĩ sẽ chỉ định lấy dịch núm vú làm xét nghiệm nhằm xác định nguyên nhân dẫn tới chảy dịch từ núm vú.

Các biện pháp điều trị bệnh giãn ống dẫn sữa

Giãn ống dẫn sữa là bệnh lành tính, là một phần tất yếu của quy luật lão hóa ở con người, không gây nguy hiểm tính mạng, do đó, người bệnh không nhất thiết phải điều trị.

Tuy nhiên, trong trường hợp các triệu chứng của bệnh như sưng, đau khiến cơ thể khó chịu, ảnh hưởng tới công việc và sinh hoạt hàng ngày, chị em có thể áp dụng một số cách đơn giản sau để làm giảm triệu chứng cũng như hạn chế bệnh diễn tiến nặng:

  • Dùng gạc sạch nhúng nước ấm, vắt ráo nước và đắp lên khu vực ngực bị đau hoặc sưng để làm dịu triệu chứng.
  • Trường hợp núm vú bị rỉ mủ hoặc chảy dịch, có thể đặt miếng gạc sạch trong áo ngực để thấm dịch và hạn chế dịch thấm ra áo bên ngoài. Lưu ý, chị em nên chọn loại áo ngực mềm mại, chất lượng tốt để cảm thấy thoải mái, dễ chịu hơn.
  • Khi ngủ, nên tránh nằm nghiêng ở phía ngực bị sưng đau do giãn ống dẫn sữa để ngực đỡ sưng và làm dịu bớt cơn đau.

Trong trường hợp chị em đã áp dụng các cách trên nhưng các triệu chứng vẫn không cải thiện, kéo dài và có nguy cơ tiến triển nặng hơn, một số cách điều trị chứng giãn ống dẫn sữa dưới đây có thể được bác sĩ áp dụng:

  • Dùng kháng sinh điều trị: Tùy theo mức độ bệnh hay tình trạng nhiễm trùng do giãn ống dẫn sữa, việc sử dụng kháng sinh sẽ được bác sĩ chỉ định điều trị theo liều dùng từ 10 – 14 ngày. Khi sử dụng kháng sinh, chị em cần tuân theo hướng dẫn của bác sĩ, không nên tự ý tăng liều hoặc cắt giảm liều khi thấy các triệu chứng có dấu hiệu suy giảm.
  • Dùng thuốc giảm đau: Một số người có thể có cơn đau nhức khó chịu ở ngực, trong trường này bác sĩ sẽ chỉ định dùng paracetamol, acetaminophen hoặc ibuprofen – những loại thuốc giảm đau nhẹ để điều trị. Tương tự như uống kháng sinh, để các triệu chứng mau chóng dứt hẳn, người bệnh cũng nên tuân theo liều lượng sử dụng thuốc mà bác sĩ đã hướng dẫn.

điều trị bệnh giãn ống dẫn sữa, uống thuốc

Uống thuốc giảm đau để làm dịu bớt triệu chứng đau nhức khi bị giãn ống dẫn sữa.

Nếu sau thời gian dùng thuốc kháng sinh, thuốc giảm đau nhưng triệu chứng vẫn không thuyên giảm (núm vú vẫn tiếp tục chảy dịch và sưng đau), bác sĩ có thể cân nhắc phương án phẫu thuật để cắt bỏ ống dẫn sữa bị giãn, điều trị triệt để tình trạng. Tùy mức độ, có thể một hoặc nhiều ống dẫn sữa bị cắt hoặc tất cả các ống đều bị cắt.

Khi phẫu thuật giãn ống dẫn sữa, người bệnh sẽ được gây mê toàn thân. Vì đây là phẫu thuật đơn giản và không nguy hiểm (chỉ một vết rạch nhỏ ở gần quầng vú) nên người bệnh có thể về nhà trong ngày sau phẫu thuật, một số ít trường hợp có thể phải ở lại qua đêm.

Một số triệu chứng người bệnh có thể gặp sau phẫu thuật là ngực đau, có vết bầm tím, có vết sẹo nhỏ, núm vú kém nhạy cảm và thụt vào trong… Theo đó, để vết thương nhanh chóng hồi phục, người bệnh cần chăm sóc vết mổ cẩn thận và tuân thủ theo những dặn dò của bác sĩ.

Mặc dù phẫu thuật là phương pháp giải quyết triệt để bệnh giãn ống dẫn sữa, tuy nhiên nếu người bệnh chỉ cắt một phần ống dẫn sữa, bệnh có thể bị lại. Do đó, sau phẫu thuật cần theo dõi vùng ngực, nếu thấy đau hoặc bất kỳ dấu hiệu bất thường nào khác, cần đi tái khám lại để bác sĩ kiểm tra kỹ hơn.

Các biện pháp khắc phục giãn ống dẫn sữa tại nhà

Một số biện pháp đơn giản, dễ thực hiện tại nhà dưới đây có thể giúp chị em khắc phục tình trạng giãn ống dẫn sữa hiệu quả: (5)

  • Khi đầu vú và khu vực xung quanh có dấu hiệu sưng đau hãy áp dụng ngay biện pháp chườm nóng cho đến khi triệu chứng thuyên giảm.
  • Nếu đầu vú xuất hiện dịch tiết, có thể hút bớt, dùng băng dán hoặc miếng lót áo ngực để tránh thấm dịch ra áo. Chị em có thể mua miếng lót, băng dán… tại những cửa hàng bán đồ cho mẹ và bé hoặc các nhà thuốc, và nên chọn loại áo lót thoải mái, vừa vặn, có độ nâng đỡ tốt.
  • Khi ngủ nên nằm ở vị trí thoải mái nhất, tránh nằm nghiêng ở bên ngực bị tiết dịch nhằm ngăn sưng đau và chảy dịch nhiều.
  • Nếu có hút thuốc hoặc sống trong môi trường có nhiều khói thuốc lá, người bệnh nên ngưng hút thuốc hoặc tránh xa khu vực có khói thuốc là. Bởi khói thuốc có thể dẫn đến nhiễm trùng nhiều hơn, áp xe vú, nhiễm trùng tái phát… khiến việc điều trị kéo dài và khó khăn hơn.

khắc phục giãn ống dẫn sữa tại nhà

Không hút thuốc lá hoặc tránh xa các khu vực hút có khói thuốc lá để phòng tránh mắc bệnh giãn ống dẫn sữa.

  • Giữ gìn vệ sinh cơ thể sạch sẽ, nhất là khu vực bị tổn thương để giúp cơ thể cảm thấy thoải mái, dễ chịu nhất đồng thời vết thương nhanh lành.

Phòng ngừa bệnh giãn ống dẫn sữa

Tuy không nguy hiểm sức khỏe nhưng nếu giúp cơ thể hạn chế mắc giãn ống dẫn sữa hoặc cải thiện các triệu chứng nhanh chóng, chị em phụ nữ cần thực hiện lối sống lành mạnh, thói quen sinh hoạt tốt và khoa học. Đó là:

Nên đi khám sức khỏe định kỳ tại các cơ sở y khoa chuyên về khám, tầm soát các bệnh về vú. Nếu rơi vào các trường hợp có nguy cơ cao mắc bệnh giãn ống tuyến vú, chị em cần để ý các dấu hiệu của cơ thể và đi khám ngay khi cơ thể xuất hiện các triệu chứng bất thường.

Một chế độ ăn thiếu lành mạnh, đặc biệt thiếu vitamin A cũng góp phần dẫn đến nguy cơ mắc bệnh giãn tuyến sữa. Do đó, chị em nên tăng cường ăn các thực phẩm giàu loại vi chất này, bao gồm: khoai lang, cà rốt, ớt chuông, đậu đen, xoài, rau bina… Đồng thời nên tăng cường vận động thể dục thể thao để đảm bảo cơ thể luôn khỏe mạnh.

Cuối cùng, cần bỏ hút thuốc lá nếu bạn hút thuốc hoặc tránh xa môi trường có khói thuốc lá vừa để bảo vệ sức khỏe vừa để phòng tránh tối đa bệnh giãn ống dẫn sữa. Bởi đây được xác định là một trong những yếu tố nguy cơ gây bệnh.

1/5 - (1 bình chọn)
10:07 06/01/2023