Tiểu đường ăn bánh mì được không? là câu hỏi được nhiều người bệnh quan tâm khi muốn thưởng thức hương vị thơm ngon của loại bánh này nhưng đang lo ngại chúng có thể làm tăng đường huyết, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe tổng thể. Vậy, người tiểu đường có ăn được bánh mì không? Hãy cùng Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome tìm kiếm lời giải đáp ngay trong bài viết sau.
Người bệnh tiểu đường ăn bánh mì được không? Đâu là lời khuyên từ các chuyên gia dinh dưỡng?
Chế độ ăn uống đóng một vai trò mang tính quyết định trong việc kiểm soát tiểu đường, bởi vì lựa chọn thực phẩm sai cách có thể trực tiếp làm tăng mức đường huyết (glucose) trong máu, thúc đẩy bệnh tiến triển nặng.
Bánh mì từ lâu đã trở thành một phần quốc hồn quốc túy không thể thiếu trong văn hóa ẩm thực Việt Nam, không những bởi hương vị thơm ngon, hấp dẫn mà còn nhờ vào khả năng biến hóa đa dạng, vừa có thể dùng làm món chính, vừa có thể được ăn kèm như một món phụ. Vậy, người bệnh tiểu đường có ăn bánh mì được không?
Trước khi tìm hiểu người bệnh tiểu đường ăn bánh mì được không, bạn cần biết rõ về chỉ số đường huyết (glycemic index – GI) và tải lượng đường huyết (glycemic load – GL) của bánh mì.
Cụ thể, bánh mì, tùy thuộc vào từng phân loại mà chỉ số đường huyết và tải lượng đường huyết có sự khác biệt đáng kể. Chi tiết như sau:
Phân loại bánh mì | Chỉ số đường huyết (GI) | Tải lượng đường huyết (GL) trên 100g thực phẩm |
Bánh mì truyền thống Việt Nam (Baguette ổ ngắn) |
70 | 36 |
Bánh mì sandwich trắng | 75 | 39.4 |
Bánh mì hoa cúc | 90 | 43.9 |
Bánh mì Baguette ổ dài | 95 | 46.5 |
Bánh mì ngũ cốc nguyên hạt | 65 | 31.2 |
Bánh mì lúa mạch đen | 65 | 31.2 |
Bánh mì nâu (làm từ bột mì nguyên hạt) | 65 | 26 |
Bánh mì kiều mạch đen | 50 | 22.9 |
Bánh mì yến mạch | 47 | 19.2 |
Trong đó:
Như vậy:
Hiểu rõ và chỉ số GI và GL là điều kiện cơ bản để người bệnh đánh giá được nguy cơ làm tăng đường huyết sau khi ăn bánh mì. Vậy, người tiểu đường có ăn được bánh mì không?
Hiểu rõ về tải lượng đường huyết (glycemic load) giúp bạn xác định được khối lượng khẩu phần ăn phù hợp
Người bệnh tiểu đường ĐƯỢC ĂN bánh mì, nhưng cần kiểm soát chặt chẽ hàm lượng tiêu thụ trong mỗi cữ ăn để đảm bảo không làm chỉ số đường huyết tăng nhanh và tăng cao.
Bởi lẽ, hầu hết các loại bánh mì hiện nay trên thị trường hiện nay đều sở hữu chỉ số GI và GL nằm ở mức từ trung bình đến cao, tiềm ẩn nguy cơ gây tăng đường huyết quá mức, khiến bệnh đái tháo đường tiến triển nặng và khởi phát nhiều biến chứng nguy hiểm.
Người bệnh tiểu đường KHÔNG NÊN ĂN NHIỀU bánh mì, đặc biệt là loại bánh mì trắng (làm từ bột mì hoặc bột gạo tinh chế) vì nguy cơ làm tăng đường huyết của loại thực phẩm này khá cao.
Mặc dù bánh mì có thể chứa chất xơ, dưỡng chất có lợi cho người bệnh tiểu đường, nhưng không phải tất cả các các loại bánh mì trên thị trường hiện này đều chứa nhiều chất xơ, mà chỉ có một nhóm nhỏ các loại bánh mì làm từ ngũ cốc nguyên hạt là chứa nhiều dưỡng chất này.
Do đó, thay vì tập trung ăn bánh mì, người bệnh có thể ưu tiên thay thế chúng bằng các thực phẩm có chỉ số GL thấp, hoặc tốt nhất là có cả chỉ số GI và GL thấp, chẳng hạn như ăn miến dong / bún sợi nưa / mì rau củ / khoai lang hoặc tất cả các loại rau củ khác.
Người bệnh tiểu đường vẫn có thể ăn được bánh mì ở một hàm lượng vừa phải. Hàm lượng tiêu thụ an toàn của mỗi loại bánh mì được tính toán và trình bày chi tiết trong bảng sau:
Loại bánh mì | Hàm lượng ăn bánh mì an toàn, giảm thiểu nguy cơ khiến đường huyết tăng cao |
Bánh mì truyền thống Việt Nam (Baguette ổ ngắn) |
Dưới 55g |
Bánh mì sandwich trắng | Dưới 50g |
Bánh mì hoa cúc | Dưới 45g |
Bánh mì Baguette ổ dài | Dưới 43g |
Bánh mì ngũ cốc nguyên hạt | Dưới 64g |
Bánh mì lúa mạch đen | Dưới 64g |
Bánh mì nâu (làm từ bột mì nguyên hạt) | Dưới 77g |
Bánh mì yến mạch | Dưới 104g |
Lưu ý:
Người bệnh tiểu đường nên thái lát bánh mì để đảm bảo tiêu thụ chúng ở một lượng vừa đủ (trong giới hạn an toàn)
Để lựa chọn bánh mì phù hợp cho người tiểu đường, bạn cần chú ý đến các tiêu chí sau:
Ưu tiên bánh mì làm từ bột ngũ cốc nguyên hạt như bột lúa mạch, yến mạch, lúa mì nguyên hạt. Loại bánh mì này có chỉ số GI ở mức trung bình thấp, giúp bạn quản lý đường huyết hiệu quả hơn so với việc tiêu thụ bánh mì trắng;
Mặt khác, bánh mì làm từ ngũ cốc nguyên hạt cũng chứa nhiều chất xơ. Chất xơ giúp làm giảm tốc độ hấp thụ đường, duy trì mức đường huyết ổn định.
Ưu tiên lựa chọn bánh mì không chứa chất chất bảo quản, đường tinh chế hoặc chất tạo màu. Bởi đây đều là những chất không cần thiết phải có trong bánh mì, có thể tiềm ẩn nguy cơ gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe;
Nhiều nhà sản xuất thường bổ sung thêm bột kem, sữa nguyên kem hoặc bột sữa vào thành phần để bánh mì dậy mùi hơn sau khi nướng. Điều này làm gia tăng lượng chất béo bão hòa – loại chất béo xấu có thể thúc đẩy nguy cơ tăng mỡ máu ở người bệnh tiểu đường;
Luôn đọc kỹ nhãn thành phần trước khi mua để tìm kiếm được đúng loại bánh mì làm từ bột ngũ cốc nguyên hạt, chứa nhiều chất xơ, không chứa đường và chất béo bão hòa.
Chọn bánh mì theo những tiêu chí trên giúp người mắc bệnh tiểu đường duy trì mức đường huyết ổn định, quản lý cân nặng hiệu quả và nâng cao sức khỏe tổng thể.
Người bệnh tiểu đường nên chọn các loại bánh mì làm từ ngũ cốc nguyên hạt (có màu xám, nâu, nâu hoặc nâu đen) thay vì bánh mì trắng
Người bệnh tiểu đường ăn bánh mì được không? Câu trả lời là ĐƯỢC. Dưới đây danh sách một số loại bánh mì cho người tiểu đường (ít có nguy cơ làm tăng đường huyết khi được tiêu thụ một cách cân đối). Cụ thể như sau:
Chỉ số đường huyết (GI): 65 (trung bình)
Tải lượng đường huyết (GL): 31.2 (cao) |
Bánh mì ngũ cốc nguyên hạt được làm từ hạt ngũ cốc chưa qua quá trình xử lý công nghiệp, nên chúng vẫn còn chứa nhiều chất xơ và tinh bột hấp thu chậm. Với chỉ số đường huyết chỉ ở mức trung bình, ăn loại bánh mì này giúp đường huyết không tăng vọt sau bữa ăn, hỗ trợ kiểm soát bệnh tiểu đường hiệu quả.
Ngoài ra, ngũ cốc nguyên hạt còn giàu vitamin và khoáng chất như vitamin A, B, E, magie, kali,… đến từ các nguyên liệu như hạt yến mạch, kiều mạch, quinoa, lúa mạch đen,… giúp tăng cường sức khỏe tổng thể.
Người bệnh tiểu đường có thể ăn khoảng 65g bánh mì ngũ cốc nguyên hạt mỗi ngày, vào bữa sáng hoặc các bữa phụ, hoặc khi bạn cảm thấy đói.
Bánh mì ngũ cốc nguyên hạt có thể được nhận biết bằng sự hiện diện của các hạt ngũ cốc trong kết cấu
Chỉ số đường huyết (GI): 47 (thấp)
Tải lượng đường huyết (GL): 19.2 (trung bình) |
Bánh mì yến mạch rất tốt cho người tiểu đường vì nó giàu chất xơ hòa tan beta-glucan, giúp làm chậm việc hấp thụ đường và ổn định đường huyết.
Mặt khác, tiêu thụ bánh mì yến mạch còn chứa nhiều omega-3 – loại axit béo có đặc tính kháng viêm, tốt cho tim mạch, góp phần làm giảm nguy cơ khởi phát các biến chứng tim mạch liên quan đến bệnh tiểu đường.
Người bệnh tiểu đường có thể ăn được 80 – 100g bánh mì yến mạch trong mỗi lần ăn, vào bữa sáng hoặc bữa phụ trong ngày.
Bánh mì yến mạch là thực phẩm thân thiện đối với người bệnh tiểu đường
Chỉ số đường huyết (GI): 36 (thấp)
Tải lượng đường huyết (GL): 10.8 (trung bình) |
Bánh mì nảy mầm được làm từ hạt ngũ cốc nguyên hạt đang nảy mầm thay vì dùng bột mì thông thường. Loại bánh mì này có vị ngọt tự nhiên mà không cần sử dụng đến đường để tạo ngọt, nên ít có nguy cơ làm tăng đường huyết.
Với chỉ số đường huyết ở mức thấp, tiêu thụ bánh mì lúa mạch nảy mầm được chứng minh có thể góp phần làm ổn định đường huyết, hạn chế tình trạng kháng insulin, rất tốt cho người bệnh tiểu đường.
Bên cạnh đó, bánh mì lúa mạch nảy mầm còn là nguồn giàu protein chất lượng cao, cung cấp cho cơ thể đủ cả 9 loại axit amin thiết yếu mà cơ thể không tự tổng hợp được.
Trong mỗi bữa ăn sáng hoặc bữa phụ, người bệnh tiểu đường có thể ăn được từ 100 – 150g bánh mì Ezekiel.
Bánh mì lúa mạch nảy mầm có tải lượng đường huyết thấp hơn đa số các loại bánh mì ngũ cốc nguyên hạt khác
Chỉ số đường huyết (GI): 65 (trung bình)
Tải lượng đường huyết (GL): 31.2 (cao) |
Bánh mì đen được làm từ bột lúa mạch nguyên cám nên giàu chất xơ và tinh bột hấp thụ chậm. Tiêu thụ loại bánh mì này giúp làm chậm quá trình tiêu hóa, giảm nguy cơ tăng đường huyết sau khi ăn.
Bên cạnh đó, lượng chất xơ cao còn giúp bạn duy trì cảm giác no lâu hơn, làm giảm cảm giác thèm ăn và hỗ trợ ngăn ngừa thừa cân, béo phì – hai yếu tố rủi ro quan trọng có thể khiến bệnh tiểu đường tiến triển nặng.
Đặc biệt, bánh mì đen không chứa gluten, rất phù hợp với những người tiểu đường mắc phải hội chứng không dung nạp gluten.
Trong mỗi cữ ăn sáng hoặc bữa phụ, người bệnh tiểu đường có thể ăn được 64g bánh mì đen, tương đương khoảng 3 – 4 lát.
Bánh mì lúa mạch đen sở hữu màu sắc nguyên bản đặc trưng của hạt lúa mạch đen
Chỉ số đường huyết (GI): 65 (trung bình)
Tải lượng đường huyết (GL): 17.5 (trung bình) |
Hạt lanh giàu chất xơ, giúp bạn cảm thấy no lâu, giảm giảm nguy cơ ăn uống mất kiểm soát gây tăng cân và kiểm soát được lượng đường trong máu.
Mặt khác, hạt lanh cũng giàu axit béo omega-3, có lợi cho việc tăng cường độ nhạy của insulin và hỗ trợ dự phòng biến chứng tim mạch.
Trong mỗi cữ ăn, người bệnh tiểu đường có thể ăn được 100 – 114g bánh mì hạt lạnh, tương đương khoảng 5 – 6 lát bánh mì.
Bánh mì hạt lanh vừa giúp bạn no lâu, vừa giúp kiểm soát tốt đường huyết
Người bệnh tiểu đường ăn bánh mì được không? Câu trả lời là ĐƯỢC. Song, người mắc bệnh tiểu đường cần chú ý chọn lọc loại bánh mì, hạn chế ăn một số loại bánh có nguy cơ cao làm tăng đường huyết, điển hình như:
Người bệnh tiểu đường ăn bánh mì được không? Câu trả lời là ĐƯỢC. Tuy nhiên, để ăn bánh mì một cách an toàn hơn, người bệnh tiểu đường cần lưu ý:
Điều này giúp bạn tránh mua phải bánh mì trắng giả dạng bánh mì nâu. Một số cơ sở sản xuất có thể sử dụng phẩm màu để hô biến bánh mì trắng trông giống như làm từ ngũ cốc nguyên hạt để có thể bán được bánh mì với giá cao hơn.
Khi ăn bánh mì, hãy thêm vào nhiều rau xanh, thịt nạc và chất béo tốt như dầu ô-liu hoặc bơ thực vật. Những thực phẩm này không chỉ giúp cung cấp dinh dưỡng cần thiết mà còn làm chậm quá trình tăng đường huyết sau khi ăn, hỗ trợ kiểm soát đường huyết hiệu quả.
Đồng thời, người bệnh cũng cần hạn chế ăn bánh mì với thịt jambon (thịt nguội), thịt xông khói, xúc xích, pate, ba chỉ heo luộc,… bởi những món ăn kèm này giàu chất béo bão hòa, có thể làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch cho người bệnh tiểu đường.
Chú ý đến chất lượng thực phẩm ăn kèm với bánh mì cũng là điều cần thiết để duy trì mức đường huyết trong ngưỡng an toàn
Dưới đây là công thức nấu một số món ngon từ bánh mì dành cho người bệnh tiểu đường, được nhiều chuyên gia tại Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome khuyến nghị:
Người bệnh tiểu đường ăn bánh mì được không? Câu trả lời là ĐƯỢC. Bạn có thể kết hợp bánh mì với trứng và rau ngải cứu để tạo nên một món ăn thơm ngon và bổ dưỡng.
Nghiên cứu cho thấy, các hợp chất chống oxy hóa đến từ lá ngải cứu có khả năng cải thiện tình trạng kháng insulin – nguyên nhân chính gây bệnh đái tháo đường tuýp 2. Do đó, ăn kèm bánh mì với ngải cứu có thể là lựa chọn tốt cho người mắc bệnh tiểu đường tuýp 2.
Món bánh mì đen bơ trứng này không chỉ bổ dưỡng mà còn thân thiện với người bệnh tiểu đường, giúp kiểm soát đường huyết và cung cấp đủ năng lượng cho ngày mới.
Bánh mì đen bơ trứng giàu protein và chất béo omega-9, tốt cho người bệnh tiểu đường
Bánh mì lúa mạch kẹp ức gà cung cấp cho người bệnh tiểu đường nhiều protein và tinh bột hấp thu chậm. Cả hai đều là những dưỡng chất có thể giúp người bệnh no lâu, hạn chế được việc ăn uống mất kiểm soát, hỗ trợ quá trình điều trị bệnh tiểu đường diễn ra thuận lợi.
Người bệnh tiểu đường ăn bánh mì được không? Câu trả lời là ĐƯỢC. Để tăng thêm giá trị dinh dưỡng cho bánh mì, người bệnh có thể kết hợp ăn bánh mì với cá ngừ và bơ thực vật.
Cá ngừ giàu và bơ đều giàu axit béo không bão hòa omega-3 và omega-9. Cả hai đều là những loại axit béo có đặc tính kháng viêm, hỗ trợ người bệnh giảm thiểu các triệu chứng viêm nhiễm, gây ra bởi mức đường huyết tăng cao.
Bánh mì sandwich cá ngừ vừa bổ dưỡng, vừa dễ thực hiện
Bánh mì sandwich cá hồi có cách chuẩn bị và cách làm tương tự như món bánh mì sandwich cá ngừ. Tuy nhiên, thay vì sử dụng cá ngừ đóng lon, bạn hãy thay thế bằng cá hồi tươi, được nấu chín bằng phương pháp áp chảo với dầu ô-liu.
Tương tự như cá ngừ, cá hồi cũng là một nguồn dồi dào omega-3. Nghiên cứu cho thấy, tiêu thụ omega-3, dù chỉ ở mức 0.4g / ngày, cũng có thể phát huy tác dụng có lợi, giúp hơn 95% người bệnh tiểu đường duy trì được mức đường huyết trong ngưỡng an toàn.
Trong khi đó, trung bình 100g cá hồi có thể chứa đến 2.26g omega-3. Do đó, bổ sung bánh mì sandwich cá hồi vào khẩu phần ăn hàng ngày của người bệnh tiểu đường là việc nên làm, giúp người bệnh quản lý đường huyết hiệu quả.
Trên đây là những thông tin quan trọng về mối liên hệ giữa việc tiêu thụ bánh mì đối với sức khỏe của người bệnh tiểu đường. Hy vọng thông qua bài viết, bạn đã hiểu rõ người bệnh tiểu đường ăn bánh mì được không, cũng như cách chọn và tiêu thụ bánh mì khoa học, hạn chế nguy cơ tăng đường huyết sau khi tiêu thụ.
Nếu có nhu cầu xây dựng thực đơn ăn uống tối ưu dành cho người bệnh tiểu đường nhưng chưa biết phải bắt đầu từ đâu, bạn có thể cân nhắc gọi đến số hotline 1900 633 599 để được các chuyên gia tại Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome tư vấn kịp thời.
Tại đây, các bác sĩ dinh dưỡng không chỉ giúp bạn giải đáp câu hỏi bệnh tiểu đường ăn bánh mì được không, mà còn giúp xây dựng được thực đơn ăn uống cá nhân hóa theo sở thích cá nhân. Điều này vừa giúp bạn có thể ăn được bánh mì, vừa giúp quản lý đường huyết hiệu quả và nâng cao sức khỏe tổng thể.