Hiểu rõ tiểu đường có ăn được bánh gạo không là điều cần thiết đối với người bệnh đái tháo đường. Bởi lẽ, chọn lựa thực phẩm không đúng cách có thể làm tăng đường huyết và ảnh hưởng xấu đến sức khỏe tổng thể. Vậy, người bệnh tiểu đường có ăn bánh gạo được không? Hãy cùng Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome tìm kiếm lời giải đáp ngay trong bài viết sau.
Người bệnh tiểu đường có ăn được bánh gạo không?
Bánh gạo là loại bánh được làm chủ yếu từ gạo, thường dùng làm món ăn nhẹ hoặc bổ sung trong các bữa ăn. Có hai loại phổ biến hiện nay là bánh gạo sấy khô (kiểu truyền thống) và bánh gạo Hàn Quốc. Trong đó:
Minh họa bánh gạo Hàn Quốc, hay còn gọi là bánh Tteok
Lưu ý:
Khái niệm “bánh gạo” trong bài viết này chủ yếu đề cập đến loại bánh được làm từ bột gạo trắng thông thường, không kể đến bánh gạo lứt, bánh gạo có phối trộn với các loại hạt hoặc bánh gạo đã được tẩm ướp / nêm nếm với sốt và gia vị.
Trước khi tìm hiểu người bệnh tiểu đường có ăn được bánh gạo không, bạn cần biết rõ về chỉ số đường huyết (GI) và tải lượng đường huyết (GL) của loại thực phẩm này.
Cụ thể, bánh gạo (loại sấy khô) có chỉ số GI bằng 85 và GL bằng 69.7. Trong khi đó, bánh gạo Hàn Quốc sở hữu chỉ số GI bằng 50 và GL bằng 30.8.
Chỉ số đường huyết (GI) và tải lượng đường huyết (GL) là hai chỉ số được sử dụng để đánh giá tốc độ và mức độ ảnh hưởng của thực phẩm lên mức đường huyết sau 2 giờ tiêu thụ. Cả hai chỉ số này đều rất quan trọng trong việc quản lý chế độ ăn uống của người bị bệnh tiểu đường. Cụ thể như sau:
Loại chỉ số | Định nghĩa | Phân loại |
Chỉ số đường huyết (Glycemic Index – GI) | Đo lường tốc độ mà carbohydrate trong một thực phẩm được chuyển hóa thành glucose trong máu. (1) | – Thấp: GI dưới 55;
– Trung bình: GI từ 56 đến 69; – Cao: GI từ 70 trở lên. |
Tải lượng đường huyết (Glycemic Load – GL) |
Đo lường mức độ làm tăng đường huyết sau khi tiêu thụ một khối lượng thực phẩm nhất định (thường được tính trên 100 gam) (2) | – Thấp: GL dưới 10;
– Trung bình: GL từ 10 đến 19; – Cao: GL từ 20 trở lên. |
Như vậy, cả hai loại bánh gạo đều có chỉ số GI nằm ở mức cao và GL cũng nằm ở mức cao. Vậy, người bệnh tiểu đường có ăn được bánh gạo không?
Người bệnh tiểu đường ĂN ĐƯỢC bánh gạo nhưng cần giới hạn khẩu phần ăn trong ngưỡng giới hạn an toàn. Bởi lẽ, trong bánh gạo vẫn chứa một lượng lớn carbohydrate (chất đường bột), có thể được chuyển hóa thành glucose và làm tăng đường huyết khi tiêu thụ quá mức. Cụ thể, trong mỗi 100g:
Đối với người bệnh tiểu đường, đường huyết tăng cao liên tục có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như tổn thương mắt, thận, dây thần kinh, cũng như tăng nguy cơ đau tim và đột quỵ.
Vì vậy, kiểm soát chặt chẽ lượng đường trong máu sau bữa ăn là điều kiện quan trọng để người bệnh ngăn ngừa biến chứng và duy trì chất lượng cuộc sống ổn định.
Người bệnh tiểu đường không nên ăn quá 28.7g bánh gạo sấy khô hoặc 65g bánh gạo Hàn Quốc trong mỗi cữ ăn. Điều này giúp đảm bảo tải lượng đường huyết trong mỗi khẩu phần bánh gạo không vượt quá 20 – mức giới hạn an toàn cho người bệnh tiểu đường.
Người bệnh tiểu đường không nên ăn quá 28.7g bánh gạo sấy khô (2 – 4 khoanh bánh) trong mỗi cữ ăn
Người bệnh tiểu đường được ăn bánh gạo nhưng KHÔNG NÊN ĂN NHIỀU. Bởi vì ngoài việc sở hữu tải lượng đường huyết cao, tiềm ẩn nguy cơ gây tăng glucose máu, bánh gạo cũng chứa ít dưỡng chất tốt cho sức khỏe tổng thể, trong đó phải kể đến hàm lượng thấp chất xơ, tinh bột kháng, vitamin và các chất chống oxy hóa có lợi cho sức khỏe của người tiểu đường.
Do đó, thay vì ăn bánh gạo nhưng chỉ ăn được ít hơn 28.7 – 65g mỗi lần, người bệnh nên cân nhắc tiêu thụ những thực phẩm có chỉ số GI và GL thấp hơn để có thể ăn được nhiều hơn mà vẫn đảm bảo an toàn cho sức khỏe.
Để việc ăn bánh gạo trở nên “thân thiện” hơn với kế hoạch kiểm soát đường huyết và hỗ trợ tăng cường sức khỏe tổng thể, người bệnh tiểu đường cần lưu ý về những điểm sau:
Lựa chọn bánh gạo làm từ gạo lứt hoặc pha trộn với các loại hạt như hạt bí, hạnh nhân, mè đen, hạt mắc-ca,… Những loại hạt này không chỉ làm giảm chỉ số đường huyết của bánh gạo mà còn cung cấp các dưỡng chất tốt cho sức khỏe, không thể tìm thấy ở bánh gạo, điển hình như chất xơ, chất béo tốt (omega-3, 6, 9) và các chất chống oxy hóa polyphenols có lợi cho sức khỏe tim mạch.
Sử dụng gạo / bột gạo nguyên cám như gạo lứt nâu, gạo lứt đen, gạo mầm, gạo basmati,… để tự làm bánh. Các loại gạo này có chỉ số đường huyết thấp hơn so với gạo trắng thông thường, giúp kiểm soát tốt hơn lượng đường huyết sau khi ăn.
Ưu tiên ăn bánh gạo với các loại thực phẩm giàu đạm, chất béo tốt và chất xơ như rau lá xanh, hành tây, hành boa rô, thịt nạc, thủy hải sản (cá hồi, cá ngừ, tôm, mực,…), quả bơ chín,… Những thực phẩm này không chỉ giúp làm chậm quá trình tăng đường huyết mà còn giúp bổ sung dưỡng chất cho bữa ăn.
Để quản lý tốt bệnh tiểu đường, điều quan trọng là người bệnh cần theo dõi mức đường huyết trước và sau khi ăn để đánh giá tác động của thực phẩm đối với sức khỏe sau khi ăn. Điều này giúp bạn hiểu rõ cơ thể phản ứng với bánh gạo như thế nào và có biện pháp điều chỉnh khẩu phần ăn phù hợp.
Người bệnh tiểu đường nên ưu tiên ăn bánh gạo với các thực phẩm giàu protein, chất béo lành mạnh và chất xơ
Tiểu đường có ăn được bánh gạo không? Câu trả lời là “ĐƯỢC”. Dưới đây là công thức nấu các món bánh gạo lành mạnh (ít sử dụng đường tinh chế), phù hợp cho chế độ ăn của người bệnh tiểu đường:
Bánh gạo lứt sấy chà bông không chỉ là món ăn nhẹ ngon miệng mà còn rất phù hợp với người bệnh tiểu đường nhờ vào chỉ số đường huyết thấp của gạo lứt. Bên cạnh đó, nguồn protein dồi dào từ chà bông cũng giúp người bệnh no lâu mà không cần phải tiêu thụ carbohydrate quá mức.
Bạn có thể “biến tấu” món bánh gạo lứt sấy chà bông bằng cách trộn thêm các loại hạt
Bánh gạo cay Hàn Quốc là món ăn được rất nhiều người yêu thích. Tuy nhiên, để thích hợp với người bệnh tiểu đường, công thức này đã được điều chỉnh để giảm lượng đường và carbohydrate, đồng thời tăng cường thêm chất xơ và protein.
Bánh gạo cay Hàn Quốc tuy ngon nhưng người bệnh tiểu đường không nên ăn quá 65g / cữ
Người bệnh tiểu đường có ăn được bánh gạo không? Câu trả lời là “ĐƯỢC”. Tuy nhiên, vì bánh gạo vốn chứa ít dinh dưỡng, nên thay vì ăn bánh gạo, người bệnh tiểu đường có thể cân nhắc thay thế chúng bằng các loại thực phẩm sau để cung cấp đầy đủ dưỡng chất cho cơ thể:
Khoai lang có chỉ số đường huyết (GL) bằng 11.9, tức thấp hơn 2.6 lần so với bánh gạo Hàn Quốc và 5.8 lần so với bánh gạo sấy khô. Như vậy, so với việc ăn bánh gạo, tiêu thụ khoai lang có thể giúp người bệnh tiểu đường ổn định đường huyết tốt hơn.
Mặt khác, khoai lang còn chứa nhiều tinh bột phức hợp (complex carbohydrate). Đây là loại tinh bột cần nhiều thời gian để tiêu hóa, giúp người bệnh no lâu và hạn chế ăn uống mất kiểm soát gây thừa cân, béo phì – một yếu tố rủi ro có thể khiến bệnh đái tháo đường tiến triển nặng.
Bên cạnh việc sở hữu tải lượng đường huyết thấp hơn bánh gạo, các loại đậu còn chứa nhiều tinh bột phức hợp, chất xơ hòa tan và protein. Đây là ba dưỡng chất có lợi cho việc kiểm soát đường huyết, vốn không thể được tìm thấy ở bánh gạo. Trong đó:
Các loại đậu giàu chất xơ hòa tan, tinh bột phức hợp và protein
Thay thế bánh gạo bằng ngũ cốc nguyên hạt là lựa chọn tốt cho người tiểu đường vì ngũ cốc nguyên hạt giàu chất xơ và khoáng chất. Trong đó:
Ngoài ra, ngũ cốc nguyên hạt cũng cung cấp năng lượng bền vững hơn so với các loại thực phẩm tinh chế, giúp duy trì mức năng lượng ổn định và kiểm soát đường huyết hiệu quả.
Trên đây là những thông tin quan trọng xoay quanh chủ đề bánh gạo và tác động làm thay đổi đường huyết của loại thực phẩm này. Tóm lại, trả lời cho câu hỏi tiểu đường có ăn được bánh gạo không, các chuyên gia cho biết mặc dù người bệnh tiểu đường có thể được ăn loại bánh này, nhưng cần thận trọng về chỉ số đường huyết và tải lượng đường huyết cao của chúng.
Nếu bạn vẫn còn nhiều hoài nghi, chưa biết bị tiểu đường có ăn được bánh gạo không và cần đặt lịch tư vấn trực tiếp với chuyên gia, hãy liên hệ ngay đến Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome thông qua số hotline 1900 633 599 để được giải đáp chi tiết. Chúc bạn thật nhiều sức khỏe!