Viêm hang vị dạ dày: Triệu chứng, nguyên nhân và phòng ngừa

Viêm hang vị dạ dày ngày càng phổ biến, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng tiêu hóa và chất lượng sống của người bệnh. Vậy, dấu hiệu viêm hang vị dạ dày là gì? Chẩn đoán và điều trị bệnh bằng cách nào? Tất cả sẽ được Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome giải đáp thông qua bài viết sau đây.

Viêm hang vị dạ dày là bệnh gì? Bệnh có chữa khỏi được không?

Viêm hang vị dạ dày là gì?

Viêm hang vị dạ dày là tình trạng tổn thương, viêm nhiễm hàng rào bảo vệ niêm mạc dạ dày vùng hang vị. Niêm mạc dạ dày vốn là lớp màng mỏng giúp bảo vệ dạ dày khỏi ảnh hưởng xấu từ các tác nhân gây hại, đặc biệt là axit dạ dày.

Niêm mạc dạ dày có thể bị kích thích dẫn đến khởi phát tình trạng viêm nhiễm do nhiều nguyên nhân. Bệnh viêm hang vị dạ dày cần được chẩn đoán kịp thời và điều trị đúng cách để có thể bảo vệ sức khỏe hệ tiêu hóa, tránh làm khởi phát các biến chứng nguy hiểm.

Triệu chứng viêm hang vị dạ dày

Tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh và thể trạng của từng cá nhân, dấu hiệu viêm hang vị dạ dày ở mỗi người bệnh có thể khác nhau. Ngoài ra, viêm hang vị dạ dày có thể diễn biến âm thầm mà không gây ra bất kỳ triệu chứng nào cho đến khi bệnh tiến triển nghiêm trọng. Kịp thời chẩn đoán viêm hang vị dạ dày ở giai đoạn sớm là điều kiện tiên quyết tối ưu hiệu quả điều trị bệnh. Người bệnh có thể sớm nhận biết bệnh viêm hang vị thông qua một số triệu chứng phổ biến bao gồm:

• Khởi phát các cơn đau bụng vùng thượng vị;
• Đầy hơi, chướng bụng, nóng râm ran vùng thượng vị;
• Ợ chua, ợ nóng;
• Buồn nôn, nôn ói (thậm chí nôn ra máu);
• Chán ăn;
• Đại tiện ra phân có màu đen.

Đối tượng dễ mắc bệnh viêm hang vị dạ dày

Viêm hang vị dạ dày có thể xảy ra ở mọi đối tượng; tuy vậy, nguy cơ mắc bệnh có thể gia tăng ở một số đối tượng cụ thể như sau:

• Người ở độ tuổi trung niên, cao tuổi;
• Người lạm dụng chất kích thích, bia, rượu;
• Người có sức đề kháng suy yếu do vừa trải qua đại phẫu điều trị bệnh;
• Người có quá trình sử dụng thuốc chống viêm không Steroid (NSAID), thuốc hỗ trợ giảm cholesterol, thuốc điều trị bệnh ung thư… trong thời gian dài;
• Người có lối sống và chế độ dinh dưỡng kém khoa học.

Lạm dụng rượu, bia có thể gây tăng nguy cơ mắc bệnh viêm hang vị dạ dày

Nguyên nhân viêm hang vị dạ dày

Bệnh viêm hang vị dạ dày có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm:

1. Hang vị dạ dày bị viêm do vi khuẩn HP

Vi khuẩn HP hay Helicobacter Pylori là loại vi khuẩn gram âm có hình dạng xoắn ốc thích nghi và phát triển tốt trong môi trường axit. Vi khuẩn HP dễ xâm nhập vào cơ thể người thông qua đường tiêu hóa, sau đó tồn tại ở lớp nhầy của niêm mạc dạ dày. Ở niêm mạc hang vị dạ dày, loại vi khuẩn này có thể tồn tại âm thầm, tiềm ẩn nguy cơ làm tăng nồng độ axit gây ra tình trạng viêm nhiễm.

2. Lạm dụng thuốc chống viêm NSAIDs

Các loại thuốc chống viêm nhóm NSAIDs hay thuốc chống viêm không steroid có tính axit yếu nên có thể dễ dàng thẩm thấu qua lớp niêm mạc hang vị dạ dày để tấn công đến biểu mô và gây ra tình trạng viêm nhiễm. Do đó, việc lạm dụng các loại thuốc này có thể tiềm ẩn nguy cơ khởi bệnh các bệnh lý dạ dày, đặc biệt là viêm hang vị dạ dày. Để hạn chế nguy cơ này, người bệnh cần tuân thủ nghiêm ngặt chỉ định về liều lượng, tần suất sử dụng thuốc chống viêm nhóm NSAIDs từ bác sĩ.

3. Căng thẳng, trầm cảm

Về cơ bản, hệ thống thần kinh ruột thường giao tiếp với hệ thần kinh trung ương thông qua hệ thần kinh giao cảm và hệ thần kinh phó giao cảm. Do đó, khi hệ thần kinh trung ương bị ảnh hưởng bởi tình trạng căng thẳng, trầm cảm có thể khiến cho dạ dày tăng cường tiết axit và co thắt mạnh mẽ hơn, tiềm ẩn nguy cơ khởi phát viêm hang vị.

4. Chế độ ăn uống, sinh hoạt thiếu khoa học

Duy trì lối sống và chế độ ăn uống kém khoa học có thể làm khởi phát các bệnh lý ở hệ tiêu hóa, trong đó có viêm hang vị dạ dày. Bởi lẽ, chế độ dinh dưỡng không điều độ, dung nạp nhiều thực phẩm gây hại cho hệ tiêu hóa như món ăn cay nóng, nhiều dầu mỡ, thức uống chứa cồn, nước ngọt có ga… có thể làm thay đổi môi trường bên trong dạ dày, làm tăng nồng độ axit dạ dày và khiến hoạt động co bóp của cơ quan này diễn ra mạnh mẽ hơn.

Mặt khác, chế độ sinh hoạt thiếu khoa học chẳng hạn như ngủ không đủ giấc, lười vận động, lao động cường độ cao nhưng không được nghỉ ngơi phù hợp… có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe tổng thể, làm chậm quá trình trao đổi chất. Khi đó, hệ thần kinh trung ương và hệ tiêu hóa có thể bị kích thích, tiềm ẩn nguy cơ gây bệnh viêm hang vị dạ dày do căng thẳng quá mức.

Chế độ ăn uống kém khoa học có thể gây viêm hang vị

Bệnh viêm hang vị dạ dày có lây không?

Về bản chất, bệnh viêm hang vị dạ dày không lây nhiễm; tuy nhiên, vi khuẩn Helicobacter Pylori gây bệnh viêm hang vị dạ dày có thể lây truyền từ người này sang người khác. Cụ thể, vi khuẩn HP có thể lây lan qua đường miệng-miệng hoặc phân-miệng, đặc biệt là khi sử dụng chung dụng cụ ăn uống mà không được vệ sinh kỹ càng.

Viêm hang vị có nguy hiểm không?

Bệnh viêm hang vị nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời có thể tiềm ẩn nhiều rủi ro nguy hiểm về sức khỏe như:

• Viêm loét hang vị dạ dày: Chậm trễ trong việc chữa trị tình trạng viêm hang vị dạ dày có thể dẫn đến hình thành ổ loét. Loét hang vị dạ dày là bệnh lý nguy hiểm, tiềm ẩn nguy cơ gây xuất huyết dạ dày đe dọa tính mạng của người bệnh;
• Xung huyết hang vị dạ dày: Khi niêm mạc hang vị dạ dày bị viêm, mạch máu ở khu vực này sẽ bị giãn nở, sưng tấy dẫn đến xung huyết. Xung huyết hang vị sẽ khiến cho thành mạch máu dần mỏng đi, tiềm ẩn nguy cơ xuất huyết dạ dày nghiêm trọng;
• Ung thư dạ dày: Trong trường hợp nguyên nhân gây viêm hang vị là do vi khuẩn Helicobacter Pylori, chúng có thể tiềm ẩn nguy có gây ung thư dạ dày và đe dọa tính mạng của người bệnh. Theo nghiên cứu, kéo dài tình trạng viêm dạ dày do vi khuẩn HP có thể dẫn đến ung thư biểu mô tuyến dạ dày và u lympho liên quan đến niêm mạc dạ dày.

Chẩn đoán bệnh viêm hang vị dạ dày

Để chẩn đoán chính xác bệnh viêm hang vị, người bệnh cần được thăm khám lâm sàng và thực hiện một số kỹ thuật xét nghiệm theo chỉ định của bác sĩ.

Thông qua quá trình thăm khám lâm sàng, bác sĩ sẽ kiểm tra triệu chứng của bệnh, ghi nhận thói quen sinh hoạt, chế độ ăn uống, quá trình sử dụng thuốc gần đây và tiền sử mắc bệnh của người bệnh.

Sau đó, để có đủ cơ sở đưa ra chẩn đoán bệnh viêm hang vị dạ dày, bác sĩ có thể chỉ định người bệnh thực hiện một số xét nghiệm, bao gồm:

• Nội soi dạ dày: Nội soi dạ dày là kỹ thuật giúp bác sĩ xác định được chính xác mức độ tổn thương và vị trí viêm trong hang vị. Ngoài ra, thông qua quá trình nội soi, bác sĩ có thể thực hiện đồng thời kỹ thuật CLO test giúp kiểm tra tình trạng nhiễm vi khuẩn HP trong dạ dày;
• Xét nghiệm máu: Xét nghiệm máu sẽ giúp bác sĩ tìm kiếm và đánh giá được lượng kháng thể chống vi khuẩn HP có trong máu của người bệnh. Tuy nhiên, kết quả xét nghiệm máu này có thể bị ảnh hưởng nếu người bệnh đã từng điều trị vi khuẩn HP trong thời gian gần đây;
• Test HP qua hơi thở:
  • Đây là xét nghiệm không xâm lấn, an toàn và có tính chính xác cao, bằng cách đo lường nồng độ CO2 gia tăng trong hơi thở sau khi người bệnh uống một dung dịch có chứa urea.
  • Kỹ thuật xét nghiệm này có thời gian thực hiện nhanh chóng, phù hợp với nhiều đối tượng. Khi người bệnh test HP qua hơi thở cho kết quả dương tính, bác sĩ sẽ đánh giá và đưa ra phác đồ điều trị vi khuẩn HP phù hợp.

Viêm hang vị dạ dày có chữa khỏi được không?

Viêm hang vị có thể được chữa khỏi nếu người bệnh kịp thời áp dụng phác đồ điều trị phù hợp kết hợp với chế độ dinh dưỡng và lối sống khoa học. Tuy nhiên, sau khi được chữa trị, tình trạng viêm hang vị dạ dày vẫn có thể tái phát. Do đó, người bệnh viêm hang vị cần tuân thủ nghiêm ngặt phác đồ điều trị cũng như kết hợp xây dựng lối sống khoa học để tối ưu hiệu quả điều trị và tránh nguy cơ tái phát bệnh.

Bệnh viêm hang vị dạ dày có thể được chữa khỏi nếu được điều trị đúng cách, kịp thời

Điều trị viêm hang vị dạ dày

Để tối ưu hiệu quả điều trị viêm hang vị dạ dày, người bệnh cần kết hợp phác đồ điều trị bằng thuốc và điều chỉnh chế độ dinh dưỡng, thói quen sinh hoạt hàng ngày.

1. Điều trị viêm hang vị bằng thuốc

Thông thường, bác sĩ sẽ kê đơn một số loại thuốc giúp bảo vệ lớp niêm mạc dạ dày thông qua cơ chế làm giảm tác động của axit lên thành hang vị như thuốc gây ức chế thụ thể Histamin H2, thuốc trung hòa axit dịch vị, thuốc ức chế bơm proton…;

Đối với người bệnh viêm hang vị do nhiễm vi khuẩn HP, bác sĩ sẽ chỉ định người bệnh sử dụng một số loại thuốc kháng sinh có tác động “tiêu diệt” loại vi khuẩn này. Phác đồ điều trị vi khuẩn HP bằng thuốc thường phối hợp thuốc kháng sinh với thuốc giúp ức chế axit dạ dày, kéo dài trong khoảng 14 ngày, đó có thể là các loại thuốc như Tetracycline, Metronidazole, Amoxicillin, Tinidazole, Bismuth, Fluoroquinolone…

2. Điều chỉnh chế độ dinh dưỡng và thói quen sinh hoạt

Theo khuyến nghị, việc duy trì chế độ dinh dưỡng và lối sống khoa học sẽ góp phần rút ngắn thời gian chữa trị, nâng cao sức khỏe hệ tiêu hóa lâu dài và hạn chế tối đa nguy cơ tái phát bệnh trong tương lai;

Người bệnh viêm hang vị dạ dày cần tuân thủ nghiêm ngặt những yêu cầu về dinh dưỡng và thói quen sinh hoạt của bác sĩ, bao gồm các vấn đề như: hạn chế dung nạp thực phẩm gây hại (bia, rượu, đồ cay nóng…), ưu tiên ăn thực phẩm có lợi (rau xanh, trái cây tươi, ngũ cốc nguyên hạt…), ngủ đủ giấc, không bỏ bữa, rèn luyện thể chất….

Cách phòng ngừa và chăm sóc người bệnh viêm hang vị tại nhà

Duy trì chế độ dinh dưỡng và lối sống khoa học, cân đối sẽ góp phần nâng cao sức khỏe tổng thể, cải thiện hoạt động của hệ thần kinh và hệ tiêu hóa; nhờ vậy, làm giảm nguy cơ khởi phát các bệnh lý tiềm ẩn, trong đó có bệnh viêm hang vị. Để phòng tránh nguy cơ khởi phát và tối ưu hiệu quả chữa trị viêm hang vị dạ dày, mỗi người cần:

1. Xây dựng chế độ ăn uống khoa học

• Cung cấp đa dạng các nhóm chất dinh dưỡng bao gồm chất xơ, chất đường bột, chất đạm, chất béo tốt, vitamin, khoáng chất;
• Ưu tiên thực phẩm có lợi sức khỏe (rau củ quả tươi, các loại hạt, ngũ cốc nguyên hạt, thịt nạc gia súc / gia cầm, cá, trứng…);
• Hạn chế thực phẩm gây hại (thức ăn nhanh, thịt hộp, bánh ngọt, nước ngọt có ga, bia, rượu…);
• Không bỏ bữa, chia nhỏ bữa ăn (từ 3 – 5 bữa / ngày);
• Uống đủ từ 1.5 – 2 lít nước / ngày.

2. Xây dựng chế độ sinh hoạt khoa học

• Nâng cao chất lượng giấc ngủ bằng cách ngủ đủ giấc, tránh thức khuya, không sử dụng chất kích thích gây mất ngủ…;
• Thiết lập thời gian nghỉ ngơi hợp lý để tránh căng thẳng;
• Rèn luyện thể chất (ít nhất 30 phút / ngày, từ 3 lần mỗi tuần)…;
• Thăm khám sức khỏe định kỳ: Định kỳ thăm khám sức khỏe tổng quát là cách giúp sớm phát hiện các yếu tố gây bệnh viêm hang vị tiềm ẩn; từ đó, có biện pháp xử trí phù hợp, kịp thời;
• Không tự ý thuốc giảm đau, thuốc chống viêm nhóm NSAIDs khi chưa tham khảo ý kiến bác sĩ.

Rèn luyện thể chất có thể giúp giảm nguy cơ viêm hang vị bằng cách tăng cường hệ miễn dịch

3. Phòng tránh nguy cơ lây nhiễm HP

Ngoài ra, để hạn chế nguy cơ khởi phát viêm hang vị và các bệnh lý khác ở hệ tiêu hóa, mỗi người cần có biện pháp phòng tránh nguy cơ lây nhiễm vi khuẩn HP bằng cách:

• Đảm bảo vệ sinh cá nhân và môi trường sống luôn sạch sẽ;
• Duy trì thói quen rửa tay bằng xà phòng hoặc dung dịch diệt khuẩn, đặc biệt là sau khi đi vệ sinh, trước bữa ăn;
• Hạn chế sử dụng chung dụng cụ ăn uống với người khác.

Nghi bị viêm hang vị dạ dày: Khi nào đi khám bác sĩ?

Ngay khi xấu hiện các dấu hiệu nghi ngờ bệnh viêm hang vị dạ dày, người bệnh cần sớm đến bệnh viện để được điều trị kịp thời. Người bệnh nên ưu tiên chọn cơ sở y tế uy tín cung cấp dịch vụ khám chữa bệnh chuyên sâu, công nghệ cao, quy tụ đội ngũ y bác sĩ giàu kinh nghiệm để hạn chế nguy cơ chẩn đoán sai hoặc chữa trị chưa đúng phương pháp.

Trung tâm Nội soi và Phẫu thuật nội soi tiêu hóa, Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh là cơ sở y tế uy tín với quy trình thăm khám chuyên nghiệp, dịch vụ khám chữa bệnh công nghệ cao đạt tiêu chuẩn quốc tế.

Nhờ vào sự hỗ trợ đắc lực của hệ thống thiết bị y khoa công nghệ cao như Hệ thống phẫu thuật nội soi 3D/4K ICG Rubina Karl Storz, Hệ thống nội soi Fuji 7000… đội ngũ y bác sĩ giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực Nội khoa – Ngoại khoa – Nội soi tiêu hóa tại đây đã khám chữa trị hiệu quả nhiều bệnh lý về tiêu hóa như viêm loét dạ dày – tá tràng, trào ngược dạ dày, xuất huyết tiêu hóa, viêm hang vị dạ dày, ung thư dạ dày…

Để đặt lịch kiểm tra sức khỏe hang vị dạ dày tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, bạn có thể gọi đến số hotline 093 180 6858 – 028 7102 6789 (TP.HCM) hay 024 7106 6858 – 024 3872 3872 (Hà Nội).

Như vậy, bài viết trên đây đã cung cấp những thông tin tổng quan về bệnh viêm hang vị dạ dày. Người bị viêm hang vị dạ dày cần được chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời, đúng cách để có thể rút ngắn thời gian điều trị bệnh, cải thiện chức năng tiêu hóa tối ưu. Nếu như cần được tư vấn về bệnh viêm hang vị cũng như cách xây dựng chế độ dinh dưỡng giúp cải thiện tình trạng bệnh, bạn hãy liên hệ ngay tới Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome qua hotline 1900 633 599 để được bác sĩ tư vấn chi tiết.