Mở cửa 7h30 - 17h00 / T2 - CN xuyên trưa
Tiểu đường ăn cháo được không? là câu hỏi được nhiều người bệnh quan tâm. Bởi lẽ, cháo từ lâu đã là món ăn dễ tiêu hóa, dễ chế biến, xứng đáng trở thành lựa chọn dinh dưỡng hàng đầu để chăm sóc người bệnh. Tuy nhiên, có ý kiến cho rằng ăn cháo có thể làm tăng đường huyết. Vậy, người bị tiểu đường có nên ăn cháo không? Hãy cùng Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome tìm kiếm câu trả lời trong bài viết dưới đây.
Người bệnh tiểu đường ăn cháo được không?
Trước khi trả lời câu hỏi tiểu đường có ăn cháo được không?, bạn cần nắm rõ các thông tin về chỉ số đường huyết của món ăn này.
Cụ thể, chỉ số đường huyết của cháo (GI) thường dao động trong khoảng từ 78– 99.3 ( thuộc nhóm cao), trong khi tải lượng đường huyết (GL) của món ăn này thường biến thiên trong khoảng từ 10.3 – 18.3 (thuộc nhóm cao), tùy thuộc vào giống gạo và tỷ lệ giữa gạo với nước dùng cho việc nấu cháo.
Trong đó, GI và GL là hai đại lượng quan trọng, lần lượt phản ánh tốc độ và mức độ làm tăng đường huyết sau 2 giờ ăn cháo.
Với các chỉ số nêu trên, cháo (nấu từ gạo trắng) có thể làm tăng nhanh đường huyết, song mức tăng thường ở mức trung bình thấp (không cao) nếu được tiêu thụ ở lượng vừa phải.
Sở dĩ chỉ số đường huyết của cháo ở mức cao là vì món ăn này được làm từ gạo trắng – một thực phẩm vốn rất giàu chất đường bột (carbohydrate) nhưng lại chứa ít chất xơ.
Ngoài ra, xét về giá trị dinh dưỡng, hàm lượng protein, chất béo, vitamin và khoáng chất trong cháo cũng không nhiều. Đây sẽ là những thông tin quan trọng giúp bạn trả lời cho câu hỏi bệnh tiểu đường ăn cháo được không?.
Người tiểu đường CÓ THỂ ăn cháo nhưng cần chú ý đến loại gạo, hàm lượng tiêu thụ và phương pháp chế biến. Bởi lẽ, như đã đề cập, cháo có tác động làm đường huyết tăng nhanh sau khi tiêu thụ (do GI ở mức cao), song mức độ gia tăng đường huyết thường không cao (do GL ở mức trung bình thấp). Vì thế, tiêu thụ cháo nhìn chung vẫn an toàn cho người bệnh khi được ăn ở lượng vừa phải.
Lưu ý:
Trên thực tế, việc đưa ra lời giải đáp cho câu hỏi người bị tiểu đường có thể ăn bao nhiêu cháo? còn tùy thuộc vào đặc điểm giống gạo và tỷ lệ giữa gạo với nước được áp dụng trong khi nấu cháo.
Tuy nhiên, một nguyên tắc chung được áp dụng trong việc giới hạn lượng cháo trong mỗi cữ ăn của người bệnh tiểu đường là dựa trên mức tải lượng đường (GL) của khẩu phần ăn.
Theo đó, để việc tiêu thụ cháo không làm tăng cao đường huyết thì GL của khẩu phần cháo không được vượt quá mức 20.
Áp dụng nguyên tắc này, các chuyên gia tại Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome đã tính toán được hàm lượng khuyến nghị tiêu thụ cháo dành cho người bệnh tiểu đường như sau:
| Tỷ lệ gạo : nước | Tải lượng đường (GL) trên 100g cháo | Hàm lượng khuyến nghị trong mỗi cữ ăn |
| 1:4 | 12.48 – 15.88 | 125 – 160g (1 bát nhỏ) |
| 1:5 | 10.3 – 13.2 | 150 – 194g (1 bát rưỡi) |
Như vậy, có thể thấy, nấu cháo với càng nhiều nước (càng loãng) thì tải lượng đường của khẩu phần ăn càng thấp, và do đó, người bệnh có thể được phép ăn nhiều cháo hơn so với việc nấu cháo đậm đặc.
Tuy nhiên, người bệnh cần lưu ý:
Người bệnh tiểu đường chỉ nên ăn khoảng 1 bát cháo nhỏ mỗi lần
Mặc dù câu trả lời cho thắc mắc tiểu đường ăn cháo được không? là được, người bệnh vẫn cần chú ý tới cách chế biến và ăn cháo sao cho khoa học, ít gây ảnh hưởng tới sức khỏe. Dưới đây là một số lưu ý khoa học khi ăn cháo mà người bệnh cần ghi nhớ:
Gạo trắng thường có chỉ số đường huyết cao, vì vậy cần được cân nhắc kỹ trước khi sử dụng. Thay vào đó, bạn có thể lựa chọn gạo lứt bởi chúng chứa nhiều chất xơ và sở hữu chỉ số đường huyết thấp hơn gạo trắng, hỗ trợ quá trình kiểm soát đường huyết diễn ra thuận lợi.
Người bệnh tiểu đường khi ăn cháo nên hạn chế sử dụng muối, đường, bột nêm, bột ngọt,… bởi chúng có thể gây ảnh hưởng đến đường huyết, huyết áp và thúc đẩy các biến chứng tim mạch khởi phát.
Thay vào đó, bạn nên ưu tiên các loại gia vị tự nhiên như hành, tỏi, gừng,… để tăng hương vị và ít gây ảnh hưởng tiêu cực tới sức khỏe.
Cháo trắng thiếu chất xơ và protein. Vì vậy, để đáp ứng đầy đủ nhu cầu dinh dưỡng của cơ thể, người bệnh nên kết hợp ăn cháo cùng các thực phẩm giàu chất xơ (đậu, ngũ cốc, rau xanh) và protein, đặc biệt là protein nạc (thịt gà bỏ da, cá béo và các loại thủy hải sản khác).
Cháo nên được ăn cùng với thực phẩm giàu chất xơ và protein để làm chậm quá trình gia tăng đường huyết sau bữa ăn
Như đã đề cập, cháo có nguy cơ khiến đường huyết tăng cao hay thấp sau bữa ăn là phụ thuộc nhiều vào lượng tiêu thụ.
Vì vậy, đo đường huyết thường xuyên, đặc biệt là trước và sau khi ăn cháo, sẽ giúp bạn theo dõi sát sao phản ứng của cơ thể với món ăn này, từ đó có biện pháp điều chỉnh kịp thời khi phát hiện thấy dấu hiệu đường huyết bất thường.
Người bệnh tiểu đường ăn cháo được không có nghĩa rằng tất cả các loại cháo đều an toàn cho đối tượng này.
Để đảm bảo sức khỏe, bạn nên hạn chế ăn cháo lòng và các loại cháo ăn liền vì chúng thường chứa nhiều chất béo bão hòa, cholesterol, muối natri, chất bảo quản,… không tốt cho hệ tim mạch cũng khư sức khỏe tổng thể.
Như vậy, tiểu đường ăn cháo được không? Câu trả lời là được. Tuy nhiên, bằng cách áp dụng những lưu ý trên đây, người bệnh có thể an tâm ăn cháo một cách an toàn hơn, hỗ trợ quá trình kiểm soát bệnh diễn ra thuận lợi.
Bên cạnh việc quan tâm đến chủ đề tiểu đường ăn cháo trắng được không?, bạn cũng cần tìm hiểu thêm về những công thức nấu các món cháo tốt cho sức khỏe để đa dạng hóa thực đơn ăn uống hàng ngày. Dưới đây là gợi ý một số món ăn với cháo phù hợp cho người tiểu đường mà bạn có thể tham khảo:
Bước 1: Chuẩn bị nguyên liệu
Bước 2: Xào cá hồi
Bước 3: Nấu cháo
Bước 1: Chuẩn bị nguyên liệu
Bước 2: Xào nấm và hạt sen
Bước 3: Nấu cháo
Gạo lứt giàu chất xơ còn nấm mối giàu protein, hỗ trợ điều hòa đường huyết hiệu quả
Bước 1: Chuẩn bị thịt cua và mướp
Bước 1: Nấu cháo
Bước 1: Sơ chế và xử lý cá hồi:
Bước 2: Nấu cháo:
Cháo đậu xanh cá hồi giàu omega-3, hỗ trợ dự phòng biến chứng tim mạch do tiểu đường
Bước 1: Xào thịt ếch, nấm và lá lốt
Bước 2: Nấu cháo
Tuy lời giải đáp cho thắc mắc tiểu đường ăn cháo được không? là được, đây vẫn không phải là sự lựa chọn dinh dưỡng tối ưu cho kế hoạch kiểm soát đường huyết của người bệnh tiểu đường. Do đó, thay vì ăn cháo, người bệnh nên tiêu thụ đa dạng các loại ngũ cốc khác nhau, chẳng hạn như:
| Chỉ số đường huyết (GI) | Tải lượng đường huyết (GL) |
| 60 | 9 |
Yến mạch sở hữu tải lượng đường huyết nằm ở mức thấp. Điều đó có nghĩa là trên cùng khối lượng tiêu thụ, việc thay thế cháo bằng yến mạch có thể giúp đường huyết tăng ít hơn, tốt cho người bệnh tiểu đường.
Mặt khác, yến mạch còn sở hữu hàm lượng chất xơ dồi dào. Vào hệ tiêu hóa, chất xơ có khả năng hỗ trợ làm chậm quá trình hấp thụ đường ở ruột, đồng thời tạo cảm giác no lâu, hỗ trợ kiểm soát cân nặng hiệu quả.
| Chỉ số đường huyết (GI) | Tải lượng đường huyết (GL) |
| 35 | 7.3 |
Diêm mạch sở hữu các chỉ số đường huyết đều nằm ở mức thấp, tức ít có rủi ro khiến đường huyết tăng cao hoặc tăng nhanh sau khi tiêu thụ.
Ngoài ra, đây cũng là một nguồn dồi dào chất xơ hòa tan và magie. Cả hai dưỡng chất này đều có tác dụng hỗ trợ cải thiện tình trạng kháng insulin (nguyên nhân trực tiếp gây ra bệnh tiểu đường tuýp 2), từ đó góp phần làm chậm tiến triển của bệnh. (3, 4)
| Chỉ số đường huyết (GI) | Tải lượng đường huyết (GL) |
| 70 | 51.1 |
Chỉ số và tải lượng đường huyết của hạt kê đều ở mức cao. Tuy vậy, so với gạo trắng, thực phẩm này này chứa hàm lượng chất xơ, protein, các vitamin và khoáng chất nhiều hơn đáng kể.
Nói cách khác, trên cùng một khối lượng tiêu thụ, hạt kê có thể đáp ứng được đa dạng nhu cầu dinh dưỡng, giúp người bệnh tiểu đường no lâu và duy trì thể trạng khỏe mạnh. Vì vậy, đây vẫn là một lựa chọn đáng cân nhắc để thay thế cho cháo trong thực đơn hàng ngày.
Cháo hạt kê chứa hàm lượng dưỡng chất cao hơn cháo trắng truyền thống
| Chỉ số đường huyết (GI) | Tải lượng đường huyết (GL) |
| 54.69 | 40 |
Bên cạnh việc chứa nhiều chất xơ, hạt bo bo cũng rất giàu các chất chống oxy hóa như phenolic acids, flavonoids và lignans.
Những chất này đều có khả năng giúp giảm viêm, bảo vệ tế bào khỏi tổn thương do gốc tự do, từ đó góp phần dự phòng biến chứng liên quan đến bệnh tiểu đường.
Đặc biệt, hợp chất lignans trong hạt bo bo còn được chứng minh là có tác dụng dự phòng các biến chứng tim mạch bằng cách kiểm soát nồng độ cholesterol trong cơ thể. Vì vậy, để thay thế gạo trắng, bo bo sẽ là một sự lựa chọn đáng cân nhắc, tốt cho người bệnh tiểu đường.
| Chỉ số đường huyết (GI) | Tải lượng đường huyết (GL) |
| 50 | 22 |
Tương tự diêm mạch, hạt kiều mạch sở hữu hàm lượng cao chất xơ và magie, có khả năng cải thiện độ nhạy insulin, hỗ trợ kiểm soát đường huyết tối ưu.
Ngoài ra, rutin trong kiều mạch đã được chứng mình là có tác dụng hỗ trợ giảm căng thẳng oxy hóa, làm dịu tổn thương ở cơ tim do tiểu đường, từ đó giúp dự phòng sớm biến chứng bệnh tim mạch vành ở người bệnh tiểu đường.
Trên đây là lời giải đáp chi tiết cho câu hỏi tiểu đường có ăn được cháo không? từ Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome. Hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn đầy đủ thông tin cần thiết trong việc đưa ra quyết định tiểu đường có ăn cháo được không?.
Trên thực tế, việc người bệnh tiểu đường ăn cháo được không có nghĩa là đối tượng này nên tiêu thụ cháo hàng ngày. Bởi lẽ, việc tìm ra lời giải đáp tối ưu cho thắc mắc bị tiểu đường có nên ăn cháo không? còn phụ thuộc nhiều vào kế hoạch và khối lượng tiêu thụ.
Do đó, nếu bạn vẫn còn phân vân chưa biết tiểu đường ăn cháo được không, hoặc nên ăn bao nhiêu là đủ, hãy chủ động liên hệ tới Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome qua hotline 1900 633 599 được được tư vấn sớm. Chúc bạn nhiều sức khỏe!
