Dịch vụ khám và tư vấn dinh dưỡng cải thiện triệu chứng ốm nghén thai kỳ

Ốm nghén là tình trạng thường gặp ở phụ nữ mang thai 3 tháng đầu, bao gồm các triệu chứng như: buồn nôn, nôn, mất ngủ,… Thời điểm xảy ra triệu chứng buồn nôn và nôn ở các thai phụ là khác nhau. Tuy nhiên theo thống kê, khoảng 70% mẹ bầu có triệu chứng buồn nôn từ tuần thứ 4 cho đến tuần 16. Khoảng 10% trong số này vẫn còn xuất hiện triệu chứng sau tuần thứ 20, thậm chí là đến khi sinh nở. Ở những người có cơ địa nhạy cảm, hiện tượng nghén có thể xuất hiện từ sớm và mức độ nặng, khó kiểm soát.

Những biểu hiện thường gặp ở thai phụ bị nghén:

• Buồn nôn khi ngửi mùi thức ăn lạ
• Nôn ói liên tục, nhiều lần trong ngày, đặc biệt là sau khi ăn/uống
• Tiết nhiều nước bọt
• Có các triệu chứng giống như cúm, chẳng hạn như ớn lạnh, mệt mỏi, đau nhức toàn thân, choáng váng…
• Trường hợp nghén nặng, thai phụ có hiện tượng nôn mửa nhiều, sụt cân, tiểu ít, đau đầu, ngất xỉu, tăng nhịp tim, hạ huyết áp…

Nếu tình trạng nghén nặng và kéo dài, bạn cần đến gặp chuyên gia dinh dưỡng để được tư vấn chế độ ăn phù hợp, phòng ngừa tình trạng thiếu vi chất ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và bé. Những dấu hiệu bạn cần đến gặp bác sĩ ngay:

• Sụt cân từ 1kg trở lên
• Tiếp tục buồn nôn và nôn sau tuần thai thứ 20
• Nôn ra máu
• Thường xuyên chóng mặt
• Có dấu hiệu mất nước, biểu hiện bằng việc đi tiểu dưới 5 lần/ngày và nước tiểu sẫm màu
• Đau bụng, sốt, nhức đầu hoặc sưng ở phía trước cổ

Khi đó, mẹ bầu cần được bác sĩ theo dõi và can thiệp kịp thời nhằm phòng ngừa những rủi ro có thể xảy ra cho mẹ và thai nhi.

Ốm nghén thai kỳ có nguy hiểm không?

Trong trường hợp thai phụ nghén nhẹ có thể không ảnh hưởng đến thai nhi. Tuy nhiên, nếu mẹ nghén nặng dẫn đến ăn uống kém sẽ tác động không nhỏ đến sức khỏe của mẹ và sự phát triển của bé:

• Thai phụ ăn uống kém sẽ khiến cơ thể mất nước, thiếu dinh dưỡng. Đây là một trong những nguyên nhân khiến thai nhi chậm phát triển, tăng nguy cơ thiếu cân khi sinh cũng như suy dinh dưỡng trong những năm đầu đời. Nguy hiểm hơn, mẹ suy dinh dưỡng vì ốm nghén quá nặng có thể khiến thai chết lưu.
• Khi bị ốm nghén nặng, người mẹ sẽ bị sụt cân, hạ huyết áp và thay đổi quá trình trao đổi chất, dẫn tới những phát triển bất thường ở hệ thần kinh của em bé.
• Mẹ nôn ói suốt thời gian mang thai sẽ làm axit trong máu tăng cao, đồng thời gây nên tình trạng nhiễm kiềm dẫn đến rối loạn cân bằng axit trong dạ dày. Ngoài ra, nồng độ kali còn bị hạ thấp, gây hại cho cả mẹ lẫn bé.
• Một nghiên cứu ở Mỹ cho thấy, trong ba tháng đầu thai kỳ, những thai phụ mắc chứng hyperemesis gravidarum (HG) – một dạng ốm nghén nặng khi mang thai, sẽ làm tăng nguy cơ sinh con bị tự kỷ cao hơn đến 53%. Ngoài ra, khi mẹ ốm nghén nặng trong ba tháng giữa thai kỳ, con sinh ra có 36% nguy cơ bị tự kỷ.
• Biến chứng cấp tính nặng của hội chứng nhiễm độc thai nghén ba tháng cuối là dấu hiệu báo trước tiền sản giật, nhau bong non, gây nguy hiểm tới tính mạng cả mẹ và con.

Nguyên tắc dinh dưỡng đối với thai phụ ốm nghén

Dinh dưỡng của mẹ đóng vai trò quyết định đến sự phát triển thể chất và trí não của em bé từ lúc nằm trong bụng mẹ đến khi chào đời. Vậy nên, dù có bị chứng ốm nghén hành hạ hay không, mẹ bầu cũng nên đặt mối quan tâm về dinh dưỡng lên hàng đầu. Chỉ có như vậy, trẻ sinh ra mới đạt chuẩn chiều cao, cân nặng và phát triển trí não tối ưu.

Theo PGS.TS.BS Lê Bạch Mai, một số nguyên tắc dinh dưỡng mà phụ nữ mang thai bị ốm nghén cần tuân thủ là:

1. Không bao giờ để dạ dày trống rỗng

Bụng cồn cào là nguyên nhân gây ra các cơn buồn nôn. Do vậy, mẹ bầu cần chia nhỏ các bữa ăn trong ngày (3 bữa chính và 3-4 bữa bổ sung) để dạ dày luôn hoạt động, không có cảm giác “thiếu thốn” thức ăn.

2. Lựa chọn thực phẩm thông minh

Cần nói “không” với các thức ăn cay và nhiều dầu mỡ nếu bạn không muốn tình trạng nôn ói trở nên tồi tệ hơn. Thay vì vậy, bạn có thể nhâm nhi tách trà nóng, ăn bánh quy mặn, bánh mì nướng, trái cây ít đường, ngũ cốc khô… để làm dịu dạ dày.

Bên cạnh đó, nên tránh xa những loại thức ăn khiến bạn khó chịu khi ngửi mùi.

3. Bổ sung đầy đủ vi chất cho cơ thể, đặc biệt là sắt

Khi bạn nghén nặng kèm theo mệt mỏi, chóng mặt và thở dốc, đó là dấu hiệu cho thấy bạn thiếu sắt nghiêm trọng. Bạn cần kịp thời bổ sung vi chất này, bên cạnh các vi chất khác như kẽm, canxi, axit folic… vốn rất quan trọng cho mẹ và thai nhi.

4. Uống nhiều nước

Mất nước sẽ làm giảm độ pH trong máu, tăng axit gây tổn hại đến em bé. Vì vậy, bạn hãy cố gắng uống tối thiểu 2 lít nước/ngày. Nếu bạn nôn ói quá nhiều mà không uống được bất cứ chất lỏng nào trong vòng 2 giờ, cần đến gặp bác sĩ để được truyền nước ngay.

Cùng với chế độ dinh dưỡng khoa học, mẹ bầu cần lên kế hoạch vận động nhẹ nhàng để tăng sức đề kháng, giảm bớt các triệu chứng ốm nghén. Bạn nên đi bộ chậm, bơi lội, tập yoga… tối thiểu 30 phút mỗi ngày.

Thấu hiểu những lo lắng và trăn trở của các bà mẹ về một thai kỳ khỏe mạnh, Trung tâm dinh dưỡng NutriHome đã ra đời với mong muốn đáp ứng tốt nhất nhu cầu khám và tư vấn dinh dưỡng giúp hỗ trợ cải thiện dinh dưỡng cho các trường hợp ốm nghén trong thai kỳ.