Mở cửa 7h30 - 17h00 / T2 - CN xuyên trưa
Suốt hơn 9 tháng mang thai, bạn đã tuân thủ đúng chế độ dinh dưỡng mà các chuyên gia thiết kế riêng cho bà bầu. Giờ đây, khi bé yêu đã chào đời khỏe mạnh, bạn càng phải coi trọng thực đơn ăn uống hơn. Lúc này, những chất dinh dưỡng được cung cấp qua bữa ăn hàng ngày sẽ giúp cơ thể bạn nhanh chóng hồi phục và đặc biệt là bổ sung đầy đủ dưỡng chất cần thiết cho sự phát triển thể chất lẫn trí tuệ của trẻ.
Sau khi sinh con, mẹ trải qua hai giai đoạn quan trọng: cho con bú mẹ hoàn toàn và lấy lại vóc dáng sau sinh. Vì thế, chế độ dinh dưỡng của mẹ cũng không giống nhau ở mỗi giai đoạn.
“Những gì bạn ăn để nuôi sống bản thân chính là những thứ bạn đang dùng để nuôi thiên thần nhỏ của mình”, PGS.TS.BS Lê Bạch Mai, Nguyên Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia, Giám đốc Y khoa miền Bắc, Hệ thống Phòng khám Dinh dưỡng Nutrihome đúc kết. Trong vòng 6 tháng đầu sau sinh, các bà mẹ cần đặt mục tiêu nuôi con bằng sữa mẹ lên hàng đầu. Bởi lẽ, sữa mẹ giàu dinh dưỡng, chứa các chất sinh năng lượng, vitamin và khoáng chất cần thiết cho sự tăng trưởng của trẻ trong 6 tháng đầu đời như chất đạm, chất béo, canxi, sắt, kẽm, vitamin A, vitamin C, vitamin nhóm B… Nếu khẩu phần ăn của mẹ không đầy đủ cả lượng và chất, sẽ dẫn đến những hệ quả như:
Phải mất 9 tháng để bạn đạt được cân nặng đủ chuẩn trong thai kỳ. Vì vậy, bạn cũng cần khoảng thời gian tương đương hoặc dài hơn để đưa số cân trở về mức trước khi mang thai. Đa số phụ nữ giảm khoảng 5,5 – 6kg khi sinh con (bao gồm cân nặng của em bé, nhau thai và nước ối). Trong tuần đầu tiên sau khi sinh, bạn sẽ giảm cân tự nhiên (do mất lượng chất lỏng sót lại chứ không phải giảm mỡ). Các tuần tiếp theo, nếu cho bé bú hoàn toàn cộng với chế độ ăn uống và tập luyện hợp lý, bạn có thể giảm tới 0,5kg mỗi tuần. Khoảng 9 – 12 tháng sau sinh là thời điểm lý tưởng để bạn trở lại vóc dáng trước đây.
PGS.TS.BS Lê Bạch Mai lưu ý, việc giảm cân sau sinh phải dựa trên lợi ích của trẻ và sức khỏe của mẹ. Vì thế, mẹ cần có chế độ dinh dưỡng khoa học kết hợp vận động hợp lý và thực hiện theo lộ trình chứ không thể nóng vội để vừa đảm bảo nguồn sữa chất lượng cho con, vừa có đủ sức khỏe chăm con, vừa lấy lại vóc dáng gọn gàng như mong muốn.
Trong những tháng đầu sau khi sinh, nhu cầu năng lượng của mẹ tăng lên khoảng 4-5% để đảm bảo cung cấp nguồn sữa chất lượng cho con bú. Đây là thời điểm bạn nên gặp chuyên gia dinh dưỡng để xây dựng cho mình thực đơn phù hợp kết hợp với chế độ nghỉ ngơi đầy đủ, vận động hợp lý để tinh thần thoải mái, chăm con nhàn tênh.
PGS.TS.BS Lê Bạch Mai cho biết, nhu cầu năng lượng của mẹ trong thời kỳ cho con bú còn phụ thuộc vào tình trạng hoạt động thể lực và mức tăng cân trong thời kỳ mang thai. Vì thế, các chuyên gia dinh dưỡng sẽ tính toán khẩu phần và xây dựng thực đơn phù hợp với nhu cầu năng lượng, thói quen và sở thích ăn uống của từng người. Tuy nhiên, chế độ dinh dưỡng của phụ nữ cho con bú cần đảm bảo:
Nhu cầu chất bột đường (glucid): Glucid là nguồn cung cấp năng lượng chính cho cơ thể, đặc biệt là hoạt động của cơ và não bộ. Người mẹ cho con bú cần 300 – 350g glucid/ngày.
Nhu cầu về chất đạm (Protein): Lượng chất đạm cần được cung cấp đầy đủ trong quá trình cho con bú theo khuyến cáo cho người Việt Nam:
Nhu cầu chất béo (Lipid): Lượng chất béo chiếm 20-30% năng lượng khẩu phần. Lượng chất béo này rất quan trọng cho sự phát triển tối ưu trí não và thị lực của bé.
Nhu cầu vitamin và khoáng chất: Bổ sung vitamin và khoáng chất bằng thực phẩm tự nhiên trong bữa ăn hàng ngày cần đủ rau xanh (≥400g trái cây, rau củ/ngày) và đủ chất xơ để tránh táo bón.
Nhu cầu về nước: Để đảm bảo đủ sữa, mẹ cần uống đủ nước, trung bình khoảng 2 – 2,5 lít nước/ngày.
Theo PGS.TS.BS Lê Bạch Mai, chế độ dinh dưỡng trong ngày của phụ nữ cho con bú trước mắt cần đảm bảo đủ nhu cầu năng lượng, tăng bữa ăn, ăn đa dạng thực phẩm. Trong trường hợp cần thiết, mẹ có thể tham khảo ý kiến của chuyên gia dinh dưỡng để bổ sung thêm các vitamin và khoáng chất, đặc biệt là sắt, kẽm, vitamin D và canxi.
Xem thêm: Dịch vụ khám và tư vấn dinh dưỡng Tăng cường sữa mẹ
Để phục hồi sức khỏe và đảm bảo ổn định nguồn sữa cho bé bú, mẹ chỉ nên lên kế hoạch giảm cân sau khi sinh từ 6-8 tuần. Nguyên tắc khi thiết lập chế độ ăn uống cho mẹ cần giảm cân là lượng calo nạp vào thấp hơn so với calo tiêu thụ. Muốn vậy, mẹ cần lưu ý những điều sau:
Chia nhỏ bữa ăn: Thay vì chỉ ăn 3 bữa chính, mẹ hãy chia nhỏ thành 5-6 bữa, mỗi bữa chỉ ăn với lượng vừa đủ.
Xác định tổng lượng calo cần cung cấp: khoảng 1.500 – 1.800 kcal/ngày.
Cân đối nhóm chất cơ bản trong mỗi bữa ăn: cần cung cấp đủ 60-70g protein, 50g glucid, 10g lipid mỗi ngày.
Ăn nhiều rau xanh và trái cây (300-400g rau/ngày và trái cây ít ngọt khoảng 200-300g/ngày).
Tại Hệ thống Phòng khám Dinh dưỡng Nutrihome, quy trình khám, tư vấn và điều trị về dinh dưỡng được xây dựng khoa học từ việc thăm khám, xét nghiệm chẩn đoán, xây dựng khẩu phần đến lên thực đơn cá thể hóa, hướng dẫn chế biến món ăn khoa học, góp phần chăm sóc sức khỏe dinh dưỡng toàn diện cho phụ nữ sau sinh.
