Dịch vụ khám, tư vấn dinh dưỡng phòng và hỗ trợ điều trị rối loạn chuyển hóa lipid máu

ĐỐI TƯỢNG

Theo thống kê mới nhất của Viện Dinh dưỡng Việt Nam, có hơn 29% người Việt trưởng thành bị rối loạn chuyển hóa lipid máu. Trong đó, tỷ lệ này ở dân thành thị lên đến 44,3%.

Rối loạn chuyển hóa lipid máu còn được gọi là rối loạn lipid máu, máu nhiễm mỡ, mỡ máu cao. Đây là thuật ngữ chỉ tình trạng các chỉ số lipid máu cao hoặc thấp hơn ngưỡng an toàn (thường là cao hơn).

Các đối tượng dễ bị rối loạn chuyển hóa lipid máu gồm:

  • Người thường xuyên hút thuốc lá;
  • Người thừa cân – béo phì hoặc có lối sống ít vận động;
  • Người tiêu thụ nhiều thực phẩm giàu chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa;
  • Người tiêu thụ rượu bia quá mức;
  • Những người có bố hoặc mẹ, hoặc cả bố và mẹ bị rối loạn chuyển hóa lipid máu;
  • Người mắc một số bệnh như huyết áp cao, tiểu đường tuýp 2, suy giáp, bệnh thận mạn tính…

PGS.TS.BS Lê Bạch Mai, Nguyên Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia, Giám đốc Y khoa miền Bắc Hệ thống Phòng khám Dinh dưỡng Nutrihome cho biết, rối loạn chuyển hóa lipid máu là nguồn gốc của rất nhiều bệnh như đái tháo đường tuýp 2, tăng huyết áp, nhồi máu cơ tim, đột quỵ… Sự phát triển của kinh tế và lối sống thụ động, chế độ dinh dưỡng chưa hợp lí chính là nguyên nhân khiến ngày càng nhiều người bị mắc bệnh rối loạn chuyển hóa lipid máu. Trong đó, tỷ lệ người bệnh phần lớn nằm ở các đô thị lớn như thành phố Hồ Chí Minh, Hà Nội, Cần Thơ…

THÔNG TIN CHUNG

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) ước tính, rối loạn chuyển hóa lipid máu có liên quan đến 48% trường hợp tai biến mạch máu não, 56% ca thiếu máu cơ tim trên thế giới. Riêng tại Việt Nam, theo thống kê của Hội phòng chống tai biến mạch máu não Việt Nam, trung bình có 200.000 người Việt đột quỵ mỗi năm do rối loạn chuyển hóa lipid máu.

Rối loạn chuyển hóa lipid máu là gì?

Máu trong cơ thể chứa 3 loại lipid chính:

  • Lipoprotein tỷ trọng cao (HDL): Đây là loại cholesterol tốt vì giúp loại bỏ cholesterol dư thừa bảo vệ mạch máu, ngăn ngừa các biến chứng của tình trạng rối loạn mỡ máu.
  • Lipoprotein tỷ trọng thấp (LDL): là loại cholesterol xấu, khi dư thừa sẽ tích tụ và hình thành mảng xơ vữa động mạch dẫn đến hậu quả tăng huyết áp, thiếu máu; đặc biệt nặng hơn là nhồi máu cơ tim và đột quỵ.
  • Chất béo trung tính – triglyceride: có vai trò dự trữ năng lượng, tuy nhiên khi lượng triglyceride dư thừa cũng góp phần dẫn đến gia tăng tình trạng xơ vữa động mạch và các hậu quả của rối loạn mỡ máu như tăng huyết áp, nhồi máu cơ tim và đột quỵ.

Rối loạn chuyển hóa lipid máu là tình trạng mức LDL-C hoặc triglyceride của bạn quá cao, hay mức HDL-C quá thấp.

Có hai loại rối loạn chuyển hóa lipid máu: nguyên phát (do di truyền) và thứ phát (chủ yếu do lối sống không lành mạnh; chế độ dinh dưỡng không cân đối như ăn nhiều chất béo, chất bột đường; và ít hoạt động thể lực).

Triệu chứng rối loạn chuyển hóa lipid máu

Khi bị rối loạn lipid máu, bạn có thể gặp các triệu chứng sau:

  • Đau bụng: do ruột không có nguồn cung cấp máu phù hợp
  • Viêm tụy cấp: xảy ra khi bị tăng triglyceride máu
  • Khó thở hoặc trí nhớ giảm sút
  • Tim đập nhanh
  • Buồn nôn và nôn
  • Chóng mặt
  • Đau bắp chân khi di chuyển
  • Ngất xỉu.

Biến chứng của rối loạn chuyển hóa lipid máu

Rối loạn chuyển hóa lipid máu ở giai đoạn đầu thường không nguy hiểm. Song nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách, bệnh sẽ tiến triển và dẫn đến những biến chứng nguy hiểm như:

  • Các bệnh tim mạch: Nếu chỉ số HDL-C (cholesterol có lợi) thấp nhưng chỉ số LDL-C (cholesterol có hại) cao thì nguy cơ mắc các bệnh tim mạch từ rối loạn chuyển hóa lipid máu càng cao.
  • Tai biến mạch máu não: Biến chứng này thường xảy ra đối với những người bị rối loạn chuyển hóa lipid máu, mạch máu bị tắc và hẹp nhiều hơn. Nếu tình trạng này xảy ra ở não thì sẽ gây nên bệnh tai biến mạch máu não, dẫn đến tử vong đột ngột hoặc liệt nữa người.
  • Hoại tử ruột: xảy ra khi mạch máu tắc ở ruột. Trong trường hợp mạch máu tắc ở một số cơ quan khác sẽ gây ra các biến chứng như tiểu đường tuýp 2, bệnh sa sút trí tuệ, bệnh gan, viêm tụy…

Theo PGS.TS.BS Lê Bạch Mai, nguyên tắc dinh dưỡng chung đối với người bệnh rối loạn chuyển hóa lipid máu là giảm lượng chất béo, giảm lượng cholesterol trong khẩu phần ăn, tăng lượng đạm, hạn chế thức ăn chứa nhiều acid béo no, dùng dầu thực vật( trừ dầu dừa, dầu cọ)… nhằm duy trì chỉ số lipid máu ở mức ổn định, ngăn ngừa những biến chứng nguy hiểm cho người bệnh.

Tại Hệ thống Phòng khám Dinh dưỡng Nutrihome, quy trình khám, tư vấn và điều trị về dinh dưỡng được xây dựng khoa học từ việc thăm khám, xét nghiệm chẩn đoán, xây dựng khẩu phần đến lên thực đơn cá thể hóa và hướng dẫn lựa chọn thực phẩm, chế biến món ăn khoa học, đơn giản góp phần quan trọng trong việc hỗ trợ điều trị bệnh rối loạn chuyển hóa lipid máu.

thăm khám bệnh nhân rối loạn lipid máu

ĐỘI NGŨ CHUYÊN GIA