Hiểu rõ người bị ung thư phổi nên kiêng ăn gì đóng vai trò vô cùng quan trọng trong quá trình phục hồi sau điều trị. Theo các chuyên gia, bên cạnh việc bổ sung dinh dưỡng cần thiết, người bệnh cũng cần chú ý kiêng kỵ một số loại thực phẩm nhất định. Vậy người bị ung thư phổi kiêng ăn gì để mau hồi phục hoặc ít nhất là có thể làm chậm sự tiến triển của bệnh? Hãy cùng Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome tìm hiểu ngay trong bài viết sau.
Người bệnh ung thư phổi kiêng ăn gì, nên ăn gì tốt cho sức khỏe?
Trong quá trình điều trị ung thư phổi, việc kiêng cữ một số thực phẩm nhất định là điều cần thiết để tránh làm nặng thêm triệu chứng và giảm tác dụng phụ, đồng thời hỗ trợ duy trì sức khỏe tổng thể. Ví dụ:
Nhìn chung, việc hạn chế tiêu thụ các loại thực phẩm không phù hợp có thể giúp giảm gánh nặng cho cơ thể, hỗ trợ cải thiện hiệu quả điều trị và tăng cường chất lượng cuộc sống cho người bệnh.
Tuy nhiên, mỗi người cần nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để được tư vấn kiêng ăn gì, nên ăn gì là tốt cho sức khỏe và phù hợp với tình trạng bệnh lý cá nhân.
Người bị ung thư phổi nên kiêng thực phẩm chứa cồn, khí nén (ga), caffeine; chứa nhiều đường, dầu mỡ; đồ chế biến sẵn hoặc chưa được nấu chín kỹ. Cụ thể như sau:
Đồ uống chứa cồn có thể gây hại cho người bị ung thư phổi qua nhiều cơ chế:
Vì vậy, người bị ung thư phổi nên kiêng ăn gì, uống gì chứa cồn. Một số đồ uống chứa cồn cần hạn chế / tránh tiêu thụ bao gồm bia, rượu vang, rượu mạnh (whisky, vodka, rum), cocktail chứa cồn, cider (rượu táo)…
Người bệnh ung thư phổi nên hạn chế tiêu thụ thức uống chứa cồn
Thực phẩm chế biến sẵn thường chứa nhiều nitrit và nitrat. Trong môi trường pH có tính axit như trong miệng hoặc dạ dày, chúng có thể chuyển hóa thành nitrosamine – hợp chất gây ung thư mạnh (3). Vì vậy, tiêu thụ nhiều các thực phẩm này có thể thúc đẩy sự phát triển và tái phát của tế bào ung thư.
Ngoài ra, thực phẩm biến sẵn thường chứa nhiều chất bảo quản, phụ gia hóa học và hàm lượng muối cao, có thể kích thích các phản ứng viêm nhiễm và làm suy yếu hệ miễn dịch. Điều này đặc biệt có hại bởi hệ miễn dịch ở người bệnh ung thư vốn đã bị suy yếu sau phẫu thuật hoặc hóa trị.
Bên cạnh đó, thịt chế biến sẵn cũng thường chứa hàm lượng cao chất béo bão hòa, loại chất béo có thể làm tăng cholesterol LDL (cholesterol xấu) trong máu, từ đó làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch và làm suy giảm sức khỏe tổng thể.
Do đó, người bị ung thư phổi nên kiêng ăn gì được chế biến sẵn như đồ ăn đóng hộp, giò chả, xúc xích, lạp xưởng, thịt xông khói (thịt nguội)… để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.
Thực phẩm chiên xào thường chứa nhiều chất béo chuyển hóa (trans fat) và chất béo bão hòa, có thể gây loạn khuẩn đường ruột, làm suy yếu hệ miễn dịch.
Ngoài ra, quá trình chiên rán ở nhiệt độ cao có thể sinh ra acrylamide, một chất có khả năng gây ung thư, từ đó làm tăng nguy cơ tái phát ung thư phổi.
Bên cạnh đó, tiêu thụ nhiều món chiên xào cũng gây khó tiêu, tạo thêm gánh nặng tiêu hóa cho gan, đặc biệt nguy hiểm nếu ung thư đã di căn đến gan; đồng thời làm tăng cholesterol máu, ảnh hưởng đến chức năng tim mạch.
Do đó, người bị ung thư phổi nên kiêng ăn gì nhiều dầu mỡ hoặc được chiên rán ở nhiệt độ cao, chẳng hạn như: gà rán, khoai tây chiên, mì xào nhiều dầu, chả giò chiên, thịt ba chỉ chiên…
Caffeine có thể gây mất nước và kích thích hệ thần kinh, dẫn đến mất ngủ, lo âu và mệt mỏi, ảnh hưởng đến quá trình hồi phục. Đối với người bị ung thư phổi, mất nước có thể làm đặc đờm, gây khó khăn trong việc hô hấp, dẫn tới các cơn ho thường xuyên.
Mặt khác, caffeine cũng có thể tương tác với thuốc điều trị, làm giảm hiệu quả hoặc tăng tác dụng phụ. Vì vậy, người bị ung thư phổi nên kiêng ăn gì, uống gì có chứa caffeine, chẳng hạn như trà xanh, nước tăng lực, cà phê, cacao, sô-cô-la…
Caffeine có thể gây mất ngủ, mất nước và ảnh hưởng xấu đến quá trình phục hồi
Tiêu thụ quá nhiều đường bổ sung có thể tăng đường huyết, tạo môi trường thuận lợi cho tế bào ung thư phát triển. Đường cũng góp phần gây viêm nhiễm và suy giảm hệ miễn dịch, làm nặng thêm các triệu chứng và tác dụng phụ của điều trị.
Ngoài ra, đường góp phần tăng cân không mong muốn, ảnh hưởng đến sức khỏe tim mạch và chức năng gan. Điều này đặc biệt nguy hiểm đối với người bệnh có các dấu hiệu suy giảm chức năng gan do ung thư di căn từ phổi.
Vì vậy, người bị ung thư phổi nên kiêng ăn gì, uống gì chứa nhiều đường, chẳng hạn như nước ngọt, bánh kẹo ngọt, mứt, nước trái cây đóng hộp có đường, mật ong…
Đồ uống có ga chứa nhiều khí nén carbon dioxide, có thể gây đầy hơi, chướng bụng và có thể làm nặng thêm các vấn đề tiêu hóa thường gặp ở bệnh nhân ung thư phổi sau hóa trị.
Mặt khác, nhiều loại đồ uống có ga cũng chứa hàm lượng cao đường hoặc chất tạo ngọt nhân tạo, có thể gây hại cho sức khỏe như đã nêu ở trên. Vì vậy, ung thư phổi kiêng gì có ga là điều cần thiết, trong đó bao gồm nước ngọt, soda, nước tăng lực, nước trái cây có ga, đồ uống lên men có ga…
Thực phẩm tái, sống có nguy cơ cao nhiễm vi khuẩn, virus hoặc ký sinh trùng, gây nhiễm trùng nghiêm trọng khi hệ miễn dịch của người bệnh vốn đã suy yếu sau điều trị. Nhiễm trùng có thể làm nặng thêm tình trạng bệnh, kéo dài thời gian hồi phục và thậm chí đe dọa tính mạng.
Ngoài ra, một số thực phẩm tươi sống còn có thể chứa chất gây ung thư (asen, chì, thủy ngân, thuốc tăng trọng, hóa chất bảo vệ thực vật…) nếu không được xử lý đúng cách.
Vì vậy, người bị ung thư phổi nên kiêng ăn gì còn tái, sống, chưa được nấu chín kỹ, chẳng hạn như sashimi, sushi cá sống, rau sống, hàu sống, trứng lòng đào, bò tái…
Người bị ung thư phổi nên kiêng đồ tái, sống như sashimi các loại cá
Sau khi đã biết rõ ung thư phổi không nên ăn gì, việc tìm hiểu chế độ dinh dưỡng cho người ung thư phổi cần chứa thực phẩm nào cũng là điều quan trọng. Theo các chuyên gia dinh dưỡng, người bị ung thư phổi cần ưu tiên tiêu thụ các nhóm thực phẩm sau:
Nhóm thực phẩm | Lợi ích |
Protein nạc (protein ít chất béo) | Cung cấp protein giúp duy trì khối cơ, phục hồi mô và hỗ trợ duy trì sức khỏe miễn dịch. |
Thực phẩm giàu calo | Cung cấp năng lượng, duy trì cân nặng và sức khỏe tổng thể, đặc biệt quan trọng khi cơ thể mệt mỏi do điều trị. |
Thực phẩm giàu vitamin và chất chống oxy hóa | Tăng cường miễn dịch, bảo vệ tế bào khỏi tổn thương, giảm viêm nhiễm và hỗ trợ quá trình hồi phục. |
Axit béo omega-3 | Giảm viêm, hỗ trợ hệ miễn dịch, cải thiện sức khỏe tim mạch và có thể giúp tăng hiệu quả điều trị. |
Thực phẩm giàu chất xơ | Duy trì sức khỏe tiêu hóa, hỗ trợ vi khuẩn có lợi trong đường ruột, ngăn ngừa táo bón hoặc tiêu chảy – tác dụng phụ thường gặp sau hóa trị. |
Thực phẩm chứa nhiều nước | Giữ cơ thể đủ nước, hỗ trợ chức năng thận, tiêu hóa và giúp loại bỏ độc tố, đặc biệt quan trọng khi bị mất nước do tác dụng phụ của điều trị. |
Thức ăn mềm, dễ nuốt | Dễ ăn khi gặp khó khăn trong việc nhai hoặc nuốt do tác dụng phụ của hóa trị, xạ trị như loét miệng, viêm hầu họng. |
Xem thêm:
Sau khi hiểu rõ bệnh ung thư phổi kiêng ăn những gì, người bệnh cũng cần lưu ý hạn chế việc:
Trên thực tế, tùy vào tình trạng sức khỏe, người bệnh có thể cần kiêng thêm một số thực phẩm khác. Lúc này, bạn hãy liên hệ bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để được tư vấn chi tiết. Việc tham khảo ý kiến chuyên gia giúp xây dựng chế độ ăn uống và sinh hoạt phù hợp, hỗ trợ quá trình điều trị hiệu quả.
Người bệnh nên ăn uống theo sự hướng dẫn của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng
Nếu có nhu cầu xây dựng chế độ ăn kiêng chuyên biệt cho người bệnh ung thư phổi, bạn có thể liên hệ đến Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome thông qua số hotline 1900 633 599 để được hỗ trợ kịp thời.
Tuy nhiên, nếu có nhu cầu tầm soát hoặc điều trị bệnh ung thư phổi, bạn có thể cân nhắc đến chuyên khoa Hô Hấp tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh.
Nơi đây chuyên cung cấp các dịch vụ tầm soát và thăm khám ung thư phổi với trang thiết bị hiện đại, giúp phát hiện sớm bệnh lý từ giai đoạn đầu. Với đội ngũ bác sĩ chuyên môn cao và hệ thống máy móc như máy nội soi phế quản ống mềm Olympus EVIS X1 CV-1500, người bệnh sẽ được chẩn đoán nhanh chóng và chính xác, tăng cơ hội điều trị hiệu quả và giảm thiểu biến chứng.
Ngoài ra, trung tâm còn sở hữu dàn máy chụp CT liều thấp, giúp phát hiện các khối u nhỏ ở phổi mà các phương pháp thông thường có thể bỏ qua. Việc thăm khám và tầm soát định kỳ tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh giúp người bệnh ung thư phổi có cơ hội điều trị sớm, cải thiện chất lượng cuộc sống và kéo dài thời gian sống.
Để đặt lịch thăm khám và điều trị ung thư phổi tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, bạn có thể gọi đến số hotline 093 180 6858 – 028 7102 6789 (TP.HCM) hay 024 7106 6858 – 024 3872 3872 (Hà Nội).
Trên đây là những lưu ý quan trọng khi xây dựng chế độ ăn uống cho người bệnh ung thư phổi. Nhìn chung, việc hiểu rõ người bị ung thư phổi nên kiêng ăn gì là một phần quan trọng trong quá trình điều trị và phục hồi sức khỏe. Bởi lẽ, chăm sóc dinh dưỡng đúng cách không chỉ giúp cơ thể người bệnh tăng cường khả năng chống chọi với bệnh tật, mà còn góp phần làm giảm triệu chứng và ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm.