Khi đối mặt với căn bệnh ung thư phổi, việc biết rõ ung thư phổi nên ăn gì là một phần quan trọng của quá trình phục hồi sau điều trị. Ngoài ra, xây dựng một chế độ dinh dưỡng khoa học cũng là điều thường bác sĩ khuyến nghị để tăng cường hiệu quả điều trị. Vậy, người bị bị ung thư phổi nên ăn uống gì tốt cho sức khỏe? Hãy cùng Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome tìm hiểu ngay trong bài viết sau.
Người bệnh ung thư phổi nên ăn gì tốt cho sức khỏe?
Việc xây dựng chế độ ăn uống hợp lý cho người ung thư phổi đóng vai trò quan trọng trong quá trình điều trị và phục hồi. Dưới đây là những lợi ích chính của việc có một chế độ ăn được thiết kế chuyên biệt cho người bệnh ung thư phổi:
Lưu ý:
Việc xây dựng chế độ ăn cho người ung thư phổi cần được thực hiện dưới sự hướng dẫn của chuyên gia dinh dưỡng hoặc bác sĩ để đảm bảo an toàn, phù hợp với tình trạng sức khỏe và nhu cầu cụ thể của từng cá nhân.
Ăn uống khoa học theo sự hướng dẫn của chuyên gia giúp cải thiện triệu chứng và thúc đẩy quá trình phục hồi
Người bệnh ung thư phổi nên ăn gì mềm; chứa nhiều nước; giàu protein, calo, vitamin, khoáng chất, chất xơ và các chất có đặc tính kháng viêm như omega-3 hoặc các chất chống oxy hóa. Cụ thể như sau:
Protein ít chất béo bão hòa, hay còn gọi là protein nạc, bao gồm thịt gia cầm bỏ da, các loại phi-lê cá và đậu… giúp cung cấp đầy đủ 9 loại axit amin thiết yếu, cần thiết cho việc duy trì và xây dựng khối lượng cơ bắp.
Khi điều trị ung thư, cơ thể thường bị suy nhược và mất khối lượng cơ bắp, dẫn đến sụt giảm tốc độ trao đổi chất và chức năng miễn dịch. Trong khi đó, bổ sung protein giúp sửa chữa các mô bị tổn thương và hỗ trợ hệ miễn dịch.
Vì vậy, người bị ung thư phổi nên ăn gì chứa nhiều protein nạc để cơ thể có đủ “nguyên liệu” phục hồi cơ bắp, hệ miễn dịch và duy trì sức khỏe tổng thể.
Theo nghiên cứu, đối với người bệnh ung thư, lượng khuyến nghị bổ sung protein hàng ngày nên nằm ở mức ít nhất 1g protein / kg thể trọng. Ví dụ, người bệnh ung thư nặng 50 kg nên bổ sung ít nhất 50g protein / ngày.
Người bệnh ung thư phổi nên ăn gì giàu calo bởi vì sau điều trị ung thư, đặc biệt là sau hóa trị, tác dụng phụ thường gặp chính là chán ăn và buồn nôn. Lúc này, cơ thể dễ có nguy cơ không hấp thụ đủ calo, dẫn đến suy nhược thể chất, mệt mỏi, thậm chí có thể dẫn đến suy dinh dưỡng.
Vì thế, tiêu thụ thực phẩm giàu calo như các loại hạt, bơ, dầu ô-liu và ngũ cốc nguyên hạt không chỉ cung cấp năng lượng cần thiết cho cơ thể hoạt động, mà còn giúp duy trì cân nặng, ngăn ngừa suy dinh dưỡng và hỗ trợ tối ưu quá trình hồi phục.
Ung thư phổi ăn gì tốt cho sức khỏe? Câu trả lời chính là thực phẩm giàu vitamin (như vitamin A, C, D, E), khoáng chất (selen, kẽm…) và các chất chống oxy hóa (như flavonoids, carotenoids, polyphenols…).
Những dưỡng chất này thường chứa nhiều trong rau xanh, củ và hoa quả tươi, giúp bảo vệ tế bào khỏi tổn thương do các gốc tự do, giảm viêm và hỗ trợ hệ miễn dịch, từ đó thúc đẩy quá trình phục hồi sau phẫu thuật / hóa trị / xạ trị, đồng thời hỗ trợ ngăn ngừa ung thư tái phát.
Rau củ quả chứa nhiều vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa
Viêm mãn tính có thể thúc đẩy sự phát triển của tế bào ung thư và làm giảm hiệu quả điều trị. Vì thế, người ung thư phổi nên ăn gì chứa nhiều omega-3 bởi đây là loại axit béo được chứng minh có đặc tính kháng viêm.
Người bệnh ung thư phổi bổ sung đầy đủ omega-3 có thể hỗ trợ tăng cường hệ miễn dịch, cải thiện mức độ đáp ứng với các liệu pháp điều trị ung thư và tăng cường sức khỏe tổng thể. Omega-3 thường xuất hiện nhiều trong các loại cá béo (như cá hồi, cá thu…) và hạt (hạt lanh, hạt chia, óc chó…).
Chất xơ từ ngũ cốc nguyên hạt, rau củ và trái cây giúp duy trì sức khỏe tiêu hóa và hỗ trợ hệ vi sinh vật đường ruột. Một hệ tiêu hóa khỏe mạnh cải thiện khả năng hấp thu dinh dưỡng và tăng cường hệ miễn dịch.
Mặt khác, cân bằng giữa chất xơ hòa tan và không hòa tan giúp điều chỉnh nhu động ruột, ngăn ngừa táo bón hoặc tiêu chảy – những tác dụng phụ thường gặp trong quá trình điều trị ung thư, đặc biệt là sau hóa trị và xạ trị.
Bổ sung thực phẩm giàu nước như dưa hấu, dưa leo, cam, cháo và các món canh / súp giúp duy trì cân bằng ẩm cho cơ thể, hỗ trợ chức năng thận, loại bỏ độc tố và giúp vận chuyển dưỡng chất đến tế bào.
Trong quá trình điều trị ung thư, người bệnh dễ nguy cơ mất nước do buồn nôn, nôn mửa hoặc tiêu chảy. Vì vậy, việc bổ sung nước từ thực phẩm là điều rất quan trọng.
Các món ăn mềm, dễ nuốt như súp, cháo, thịt băm, sinh tố và sữa chua giúp người bệnh dễ dàng tiêu thụ thức ăn, đặc biệt khi họ gặp khó khăn trong việc nhai hoặc nuốt do tác dụng phụ của điều trị như viêm niêm mạc miệng hoặc đau họng.
Việc ưu tiên các món ăn này đảm bảo bệnh nhân nhận đủ dinh dưỡng cần thiết, giảm căng thẳng khi ăn uống và cải thiện chất lượng cuộc sống trong quá trình điều trị.
Lựa chọn món ăn mềm như cháo, thịt băm giúp người bệnh dễ tiêu hóa
Dưới đây là danh sách các loại thực phẩm tốt cho người bệnh ung thư phổi mà bạn nên tham khảo:
Trái cây họ cam quýt như cam, chanh, bưởi… chứa nhiều vitamin C, một chất chống oxy hóa mạnh giúp tăng cường hệ miễn dịch và bảo vệ tế bào khỏi tổn thương do gốc tự do.
Vitamin C cũng hỗ trợ hấp thu sắt, giảm nguy cơ thiếu sắt – một vấn đề thường gặp ở bệnh nhân ung thư phổi đang hóa trị hoặc xạ trị.
Ngoài ra, các chất chống oxy hóa flavonoids trong cam, quýt, bưởi còn có đặc tính kháng viêm, giúp giảm viêm và sưng hạch bạch huyết khi ung thư di căn, đồng thời hỗ trợ ức chế sự tăng sinh quá mức của các tế bào, ngăn ngừa ung thư tái phát. (3, 4)
Quả mọng như dâu tây, việt quất, mâm xôi… giàu chất chống oxy hóa như anthocyanin và resveratrol. Những chất này giúp bảo vệ DNA khỏi tổn thương, giảm stress oxy hóa và viêm nhiễm trong cơ thể, từ đó hỗ trợ ngăn ngừa ung thư tái phát hoặc xâm lấn quá mức.
Quả mọng cũng cung cấp vitamin C và E, hỗ trợ tăng cường miễn dịch. Bên cạnh đó, với kết cấu mềm, các loại quả mọng cũng dễ ăn, phù hợp cho người bệnh bị loét miệng hoặc viêm hầu họng sau hóa trị, xạ trị.
Rau họ Cải như cải bó xôi, cải xoăn, bông cải xanh, bắp cải… chứa nhiều chất chống oxy hóa glucosinolate. Khi được chuyển hóa trong cơ thể, glucosinolate có thể tạo ra isothiocyanate, một chất có khả năng ức chế sự phát triển của tế bào ung thư. (5)
Bên cạnh đó, rau họ Cải cũng giàu vitamin A, C, K và khoáng chất như selen, giúp tăng cường hệ miễn dịch và cung cấp vi chất dinh dưỡng cần thiết.
Ngoài ra, chất xơ trong rau cải hỗ trợ tiêu hóa và duy trì sức khỏe đường ruột. Điều này rất quan trọng cho người bệnh đang điều trị ung thư phổi bởi họ vốn thường gặp tình trạng rối loạn tiêu hóa sau hóa trị, xạ trị.
Rau họ Cải chứa nhiều chất chống oxy hóa glucosinolate và vitamin A, C, K
Ngũ cốc nguyên hạt như yến mạch, lúa mạch, gạo lứt… chứa nhiều chất xơ hòa tan và không hòa tan, giúp tăng cường sức khỏe tiêu hóa và hỗ trợ kiểm soát đường huyết, từ đó duy trì nguồn năng lượng bền vững cho cơ thể hoạt động suốt ngày dài.
Ngũ cốc nguyên hạt cũng chứa nhiều vitamin nhóm B, đặc biệt là vitamin B12, cùng sắt và kẽm. Tất cả đều là các vi chất mà người bệnh dễ thiếu hụt do tác dụng phụ của quá trình điều trị ung thư. Nhờ đó, việc bổ sung ngũ cốc nguyên hạt có thể giúp phục hồi tế bào, tăng cường miễn dịch và sức khỏe tổng thể cho người bệnh.
Các loại đậu như đậu xanh, đậu đen, đậu lăng… là nguồn thực phẩm giàu protein, sắt, kẽm và chất xơ. Trong đó:
Khi được nấu chín mềm, đậu có thể dễ dàng được tiêu hóa. Điều này tốt cho người bệnh đang gặp khó khăn khi nhai nuốt.
Khoai lang giàu beta-carotene, tiền chất của vitamin A, có tác dụng chống oxy hóa và tăng cường miễn dịch. Vitamin A cần thiết cho việc duy trì sức khỏe niêm mạc ở đường hô hấp, cần thiết cho quá trình phục hồi sau điều trị ung thư phổi. (6)
Mặt khác, với kết cấu mềm, khoai lang dễ tiêu hóa, phù hợp cho người bệnh bị loét miệng hoặc viêm hầu họng do tác dụng phụ của hóa trị.
Cá béo như cá hồi, cá thu, cá mòi, cá trích, cá ngừ… chứa nhiều axit béo omega-3. Omega-3 không chỉ giúp kháng viêm mà còn hỗ trợ giúp giảm sưng ở hạch bạch huyết, cần thiết trong trường hợp ung thư phổi đã di căn sang hệ bạch huyết.
Ngoài ra, cá béo cũng cung cấp nhiều vitamin D và selen. Khi được kết hợp cùng với omega-3, ba dưỡng chất này có thể đem lại tác dụng hiệp đồng trong việc tăng cường hệ miễn dịch cho cơ thể.
Mặt khác, protein từ cá cũng hỗ trợ duy trì khối cơ bắp. Do đó, người bệnh ung thư phổi nên ăn gì chứa nhiều cá béo để tăng cường sức khỏe tổng thể và hỗ trợ quá trình hồi phục diễn ra thuận lợi.
Cá hồi giàu omega-3, tốt cho người bệnh ung thư phổi
Quả bơ chứa nhiều chất béo không bão hòa đơn (omega-9), có đặc tính kháng viêm tương tự như omega-3. Bên cạnh đó, bơ còn chứa nhiều vitamin E, chất chống oxy hóa quan trọng, giúp bảo vệ tế bào khỏi stress oxy hóa và hỗ trợ ngăn ngừa ung thư tái phát.
Không những thế, bơ còn có kết cấu mềm, dễ ăn, thích hợp cho người bệnh đang gặp khó khăn khi nhai nuốt. Tuy nhiên, nếu ung thư phổi đã di căn đến gan, bạn cần tham khảo thêm ý kiến bác sĩ về việc hạn chế tiêu thụ bơ do chúng chứa hàm lượng chất béo cao, dễ gây áp lực tiêu hóa lên gan.
Người bị ung thư phổi nên ăn gì chứa nhiều thịt nạc và trứng gia cầm bởi nhóm thực phẩm này chứa nhiều protein, cần thiết cho việc xây dựng và phục hồi mô cơ.
Ngoài ra, trong thịt và trứng cũng chứa nhiều vitamin B12, sắt và kẽm – các vi chất giúp sản xuất tế bào máu và tăng cường miễn dịch, hỗ trợ người bệnh phục hồi thể chất tốt hơn sau hóa trị, xạ trị và phẫu thuật.
Người bị ung thư phổi nên ăn gì chứa nhiều sữa chua bởi chúng chứa nhiều probiotic (men vi sinh). Probiotic là các vi khuẩn có lợi sống ở ruột, giúp cải thiện sức khỏe đường ruột bằng cách hỗ trợ tiêu hóa, tăng cường hấp thu dinh dưỡng và củng cố hàng rào ruột chống lại các tác nhân gây hại.
Bằng việc duy trì hệ vi sinh vật đường ruột khỏe mạnh, probiotic giúp điều hòa hệ thống miễn dịch, tăng khả năng chống lại nhiễm trùng, từ đó giúp cơ thể phục hồi tốt hơn sau điều trị ung thư.
Tuy nhiên, khi chọn sữa chua, bạn cần lưu ý chọn loại ít béo để dễ tiêu hóa và giảm tải áp lực cho gan, đặc biệt quan trọng nếu chức năng gan đã bị ảnh hưởng do sự di căn của ung thư phổi.
Người bị ung thư phổi không nên ăn uống gì chứa:
Người bệnh ung thư phổi nên kiêng gì chứa cồn như rượu và bia
Việc xây dựng chế độ ăn uống hợp lý cho người ung thư phổi đóng vai trò quan trọng trong quá trình điều trị và hồi phục. Dưới đây là những lưu ý quan trọng:
Người bệnh nên xây dựng chế độ ăn uống theo lời khuyên từ bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng
Để nhận được lời khuyên về việc xây dựng chế độ ăn kiêng dành riêng cho người bệnh ung thư phổi, bạn có thể liên hệ đến Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome thông qua số hotline 1900 633 599.
Tại đây, các chuyên gia không chỉ giúp bạn giải đáp ung thư phổi nên ăn gì tốt, mà còn hỗ trợ lên thực đơn chi tiết theo ngày / tuần / tháng, giúp bạn có được một kế hoạch ăn uống vừa đủ chất, vừa đảm bảo an toàn cho sức khỏe.
Xem thêm:
Bên cạnh việc quan tâm đến chủ đề ung thư phổi nên ăn gì hoặc nên kiêng gì, người bệnh cũng cần chú ý điều chỉnh thói quen sinh hoạt để hỗ trợ quá trình hồi phục, trong đó bao gồm việc:
Nếu cần tư vấn thêm về kế hoạch điều trị và chăm sóc bệnh ung thư phổi, bạn có thể tìm đến chuyên khoa Hô Hấp trực thuộc Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh
Tại đây, bệnh viện sở hữu các công nghệ tiên tiến như máy chụp cắt lớp vi tính (CT) liều thấp, giúp phát hiện những khối u nhỏ nhất mà các phương pháp khác có thể bỏ sót.
Nhìn chung, việc kiểm tra định kỳ tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh không chỉ giúp bạn bảo vệ sức khỏe của mình mà còn hỗ trợ ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm liên quan đến ung thư phổi.
Để đặt lịch theo dõi và điều trị ung thư phổi tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, bạn có thể gọi đến số hotline 093 180 6858 – 028 7102 6789 (TP.HCM) hay 024 7106 6858 – 024 3872 3872 (Hà Nội).
Trên đây là những thông tin quan trọng xoay quanh chủ đề xây dựng chế độ ăn uống khoa học cho người bệnh ung thư phổi. Bằng cách tìm hiểu ung thư phổi nên ăn gì và nên kiêng gì, người bệnh còn có thể đưa ra lựa chọn dinh dưỡng an toàn, giúp giảm thiểu các triệu chứng khó chịu và thúc đẩy quá trình phục hồi sau khi điều trị.