Viêm dạ dày kiêng ăn gì, uống gì để mau chóng hồi phục?

Viêm dạ dày kiêng ăn gì, uống gì để mau chóng hồi phục là câu hỏi chung của nhiều người bệnh. Bởi lẽ, chức năng tiêu hóa có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng khi dạ dày bị tổn thương, đòi hỏi sự cẩn trọng khi lựa chọn thực phẩm. Để trả lời câu hỏi viêm dạ dày cần kiêng gì, Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome sẽ cung cấp đến bạn danh sách những thực phẩm không tốt cho dạ dày, từ đó giúp bạn xây dựng chế độ ăn uống phù hợp.

Người bệnh viêm dạ dày kiêng ăn gì, uống gì để mau hồi phục?

Vai trò của chế độ ăn kiêng cho người bệnh viêm dạ dày

Chế độ ăn kiêng cho người viêm dạ dày có thể giúp làm dịu các triệu chứng cấp tính và giảm nguy cơ bệnh trở nặng. Cụ thể, viêm dạ dày là tình trạng niêm mạc dạ dày bị tổn thương, có thể trở nên sưng đỏ, phù nề, xói mòn,… do tình trạng viêm nhiễm quá mức.

Trong khi đó, dạ dày lại là cơ quan tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm. Vì vậy, việc hạn chế thực phẩm và đồ uống có khả năng gây kích ứng niêm mạc dạ dày sẽ góp phần làm giảm độ nghiêm trọng của các triệu chứng, đồng thời hỗ trợ dự phòng các biến chứng nguy hiểm như:

• Loét dạ dày tá tràng;
• Trào ngược dạ dày thực quản (đặc biệt đối với phụ nữ mang thai);
• Chảy máu đường tiêu hóa;
• Viêm phúc mạc;
• Ung thư dạ dày.

Viêm dạ dày kiêng ăn gì?

Người bị viêm dạ dày không nên ăn gì có khả năng gây kích ứng như đồ ăn cay nóng, đồ uống có cồn, thực phẩm giàu axit,… Cụ thể như sau:

1. Món ăn cay nóng

Bị viêm dạ dày kiêng ăn gì cay nóng là lời khuyên đầu tiên mà người bệnh cần nắm rõ. Bởi lẽ, hợp chất capsaicin trong ớt và các thực phẩm cay nóng có khả năng kích thích các thụ thể đau trong đường tiêu hóa, gây ra cảm giác nóng rát và khó chịu.

Ngoài ra, khi tiếp xúc với niêm mạc dạ dày, hợp chất này cũng góp phần làm tăng tiết axit dạ dày, khiến tình trạng viêm loét trở nên nghiêm trọng.

Với tất cả những lý do trên, người bị viêm dạ dày không nên ăn gì chứa quá nhiều ớt hoặc các nguyên liệu cay nóng, như tiêu đen, bột tỏi, mù tạt, bột hành tây, bột cà ri,…

2. Rượu bia

Viêm dạ dày kiêng ăn gì chứa cồn như rượu, bia là điều cần thiết bởi vì hàm lượng lớn cồn trong các loại rượu bia có khả năng làm tăng tiết axit dạ dày.

Một khi nồng độ axit tăng cao, lớp niêm mạc bảo vệ dạ dày có thể bị xói mòn, làm tăng nguy cơ xuất hiện các vết loét mới, có thể dẫn đến xuất huyết tiêu hóa. Vì vậy, đặc biệt với người bệnh viêm dạ dày, rượu bia và thức uống có cồn nên được loại bỏ hoàn toàn ra khỏi chế độ ăn uống.

Từ bỏ rượu bia là điều kiện quan trọng để hỗ trợ niêm mạc phục hồi

3. Thực phẩm chứa nhiều chất béo xấu

Chất béo xấu bao gồm chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa, thường được tìm thấy trong thịt đỏ, các món ăn chiên xào và thức ăn nhanh. Những chất béo này có thể làm tăng nguy cơ thừa cân, béo phì – một trong những yếu tố thúc đẩy bệnh viêm dạ dày xói mòn tiến triển, có thể dẫn đến loét và chảy máu dạ dày. (1)

Ngoài ra, việc tăng nồng độ chất béo xấu trong cơ thể còn góp phần dẫn đến nhiều bệnh lý nguy hiểm khác như tiểu đường tuýp 2, ung thư gan, ung thư vú, ung thư dạ dày,…

Do đó, đối với câu hỏi người bị viêm dạ dày kiêng ăn gì để hạn chế những chuyển biến xấu, lời khuyên từ chuyên gia chính là loại bỏ các thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hoà và chất béo chuyển hóa.

4. Các thực phẩm gây viêm

Một số thực phẩm có thể kích thích hệ miễn dịch, gây ra phản ứng viêm trong cơ thể, từ đó làm gia tăng các triệu chứng loét dạ dày và dẫn đến tình trạng tổn thương ở các cơ quan khác. Những loại thực phẩm gây viêm phổ biến bao gồm:

• Thực phẩm giàu chất béo xấu: Thịt đỏ (thịt bò, lợn, cừu), đồ ăn chế biến sẵn (xúc xích, lạp xưởng,…), đồ ăn nhanh (khoai tây chiên, hamburger,…);
• Đồ ngọt: Bánh ngọt, kẹo, mứt, nước ngọt,…;
• Thực phẩm chứa carbohydrates tinh chế: Bánh mì trắng, bún trắng, cơm trắng, nui, phở, bún,…;
• Thực phẩm chứa nhiều muối: Dưa muối, khô bò, khô lợn, khô mực,…

Tóm lại, người bệnh viêm dạ dày kiêng ăn gì chứa thành phần gây viêm là điều cần thiết để hỗ trợ quá trình phục hồi của niêm mạc.

5. Thực phẩm chứa nhiều axit

Thực phẩm chứa nhiều axit bao gồm cam, quýt, bưởi, dứa, dưa muối chua, giấm, cà phê,… Khi đi qua dạ dày, axit trong các loại thực phẩm này có thể gây kích ứng niêm mạc dạ dày và khiến tình trạng viêm chuyển biến nặng. Vì vậy, người viêm dạ dày kiêng ăn gì chứa nhiều axit là lời khuyên phổ biến thường được bác sĩ chỉ định.

6. Đồ uống có ga

Theo nguyên cứu, tiêu thụ quá 300 ml nước ngọt có ga có thể dẫn đến các triệu chứng đau dạ dày. Điều này được cho là bắt nguồn từ carbon dioxide (loại khí nén trong đồ uống có ga) có thể làm tăng áp lực lên dạ dày, gây đầy hơi, chướng bụng.

Đối với người bệnh viêm dạ dày, việc phải đối mặt với tình trạng nêu trên có thể gây tổn thương thêm cho niêm mạc và cản trở quá trình điều trị. Vì vậy, trả lời cho câu hỏi người bị viêm dạ dày kiêng ăn gì, đồ uống có ga sẽ là một trong số đó.

Đồ uống có ga gây đầy bụng và kích ứng niêm mạc dạ dày

7. Thức uống chứa nhiều caffeine

Caffeine có thể làm tăng tiết axit dạ dày, dẫn đến nguy cơ kích ứng và tổn thương niêm mạc, với các triệu chứng như đau dạ dày, ợ nóng và buồn nôn.

Hợp chất này cũng làm giãn cơ vòng thực quản dưới, khiến axit từ dạ dày dễ trào ngược lên thực quản, gây cảm giác nóng rát và làm nặng thêm tình trạng viêm loét. Vì vậy, người bị viêm dạ dày nên kiêng gì chứa nhiều caffeine để bảo vệ niêm mạc dạ dày và hỗ trợ quá trình hồi phục.

8. Thịt, cá, trứng, hải sản sống tái không tốt cho người bị viêm dạ dày

Thịt, cá, trứng, hải sản sống / tái thường có nguy cơ cao chứa các loại vi khuẩn, ký sinh trùng nguy hiểm như Salmonella, E.coli, Listeria,…

Tiêu thụ những thực phẩm này có thể gây ngộ độc thực phẩm, nhiễm trùng tiêu hóa, dẫn đến tình trạng viêm nhiễm, đau bụng, buồn nôn và thậm chí là xuất huyết dạ dày. Vì vậy, để bảo vệ sức khỏe, người bị viêm loét dạ dày nên tránh tiêu thụ các loại thực phẩm sống hoặc tái chín.

10 thực phẩm người bị viêm dạ dày không nên ăn

Dưới đây là danh sách 10 thực phẩm cụ thể mà người bệnh viêm dạ dày nên hạn chế tiêu thụ:

1. Bánh kẹo, snack

Bánh kẹo và các loại snack thường chứa lượng đường, chất béo bão hòa và chất bảo quản cao. Đường trong các sản phẩm này có thể làm tăng tiết axit dạ dày, gây kích ứng niêm mạc dạ dày và làm trầm trọng thêm các triệu chứng viêm.

Trong khi đó, chất béo chuyển hóa và các chất bảo quản cũng có thể gây đầy bụng, khó tiêu và kích thích các phản ứng viêm trong lòng mạch máu, khiến tình trạng viêm dạ dày chậm phục hồi.

2. Thịt ba chỉ

Thịt ba chỉ là loại thực phẩm giàu chất béo, đặc biệt là chất béo bão hòa, làm tăng gánh nặng cho dạ dày trong quá trình tiêu hóa. Đối với người bị viêm dạ dày, tiêu thụ thực phẩm khó tiêu như thịt ba chỉ có thể gây ra tình trạng chướng bụng, đầy hơi và khiến niêm mạc dạ dày bị kích thích, cản trở quá trình hồi phục.

3. Thịt chế biến sẵn

Các loại thịt chế biến sẵn như thịt xông khói, xúc xích, chả và lạp xưởng thường chứa nhiều muối, chất bảo quản và chất béo chuyển hóa.

Những thành phần này không chỉ làm tăng nguy cơ gây viêm mà còn gây khó tiêu, đầy bụng, khiến niêm mạc chậm lành. Ngoài ra, muối và các chất bảo quản có thể gây mất cân bằng điện giải, ảnh hưởng xấu đến tuần hoàn máu, huyết áp và quá trình hồi phục của niêm mạc.

4. Trái cây họ Cam quýt

Trái cây họ Cam quýt như cam, chanh, bưởi, quất (tắc),… chứa nhiều axit citric, có thể làm tăng nồng độ axit trong dạ dày, gây kích ứng niêm mạc và làm trầm trọng thêm tình trạng viêm. Việc tiêu thụ quá loại trái cây như vậy có thể dẫn đến cảm giác nóng rát, ợ chua và đau dạ dày.

5. Cà phê và trà đặc

Caffeine trong cà phê và trà đặc có thể kích thích dạ dày tiết nhiều axit hơn, gây ra cảm giác nóng rát và buồn nôn. Ngoài ra, caffeine còn làm giãn cơ vòng thực quản dưới, tăng nguy cơ trào ngược axit từ dạ dày lên thực quản, gây ra cảm giác khó chịu cho người bệnh.

6. Nước tăng lực

Nước tăng lực thường chứa nhiều caffeine và đường. Nếu đường có thể làm gia tăng số lượng các phản ứng viêm trong lòng mạch thì caffeine lại kích thích tăng tiết axit dạ dày, khiến niêm mạc chậm phục hồi.

Vì thế, việc tiêu thụ nước tăng lực thường xuyên có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng viêm dạ dày và gây ra cảm giác khó chịu, buồn nôn.

7. Socola

Như đã phân tích, người bị viêm dạ dày kiêng ăn gì chứa caffeine là lời khuyên tốt để bảo vệ sức khỏe niêm mạc. Trong khi đó, socola không chỉ chứa caffeine mà còn chứa theobromine, cả hai đều là những chất có thể kích thích dạ dày tiết axit, khiến tình trạng viêm chậm phục hồi.

Ngoài ra, socola còn chứa chất béo và đường, có thể gây khó tiêu và làm tăng nguy cơ kích ứng dạ dày. Đối với người bị viêm dạ dày, tiêu thụ socola có thể dẫn đến cảm giác đầy bụng, đau dạ dày và khó tiêu.

8. Phô mai

Phô mai là thực phẩm giàu chất béo và protein, khó tiêu hóa đối với người bị viêm dạ dày. Việc tiêu thụ phô mai có thể gây cảm giác đầy bụng, khó chịu và tăng nguy cơ kích ứng niêm mạc dạ dày, đặc biệt khi phô mai được kết hợp với các loại thực phẩm giàu chất béo khác như thịt ba chỉ, xúc xích, pizza,…

9. Heavy cream, whipping cream

Heavy cream và whipping cream chứa lượng chất béo bão hòa cao, có thể làm chậm quá trình tiêu hóa và gây cảm giác nặng bụng, đầy hơi. Những thực phẩm này không chỉ làm tăng nguy cơ kích ứng dạ dày mà còn có thể gây ra các vấn đề về tiêu hóa khác, khiến tình trạng viêm dạ dày trở nên nghiêm trọng hơn. Do đó, người bệnh viêm dạ dày nên kiêng gì chứa hai loại kem này trong bảng thành phần.

Whipping cream có thể gây nặng bụng, khó tiêu vì chứa nhiều chất béo

10. Bơ sữa và bơ thực vật

Bơ sữa và bơ thực vật chứa nhiều chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa, có thể tạo áp lực lên dạ dày trong quá trình tiêu hóa, dẫn đến đầy hơi, khó tiêu và khiến niêm mạc dễ bị kích ứng.

Ngoài ra, các loại chất béo xấu nêu trên còn có khả năng làm tăng cholesterol xấu (LDL) và giảm cholesterol tốt (HDL) trong thành phần máu, từ đó kích thích viêm trong thành mạch máu. Vì vậy, người bị viêm dạ dày cần kiêng gì được nấu từ bơ sữa hoặc bơ thực vật.

Người bị viêm dạ dày nên ăn uống gì?

Những món ăn có lợi cho người bệnh cần dễ tiêu hóa; chứa ít chất béo, axit và chất kích thích. Cụ thể như sau:

• Thực phẩm dễ tiêu hóa: Thực phẩm dễ tiêu hóa thường sở hữu kết cấu mềm, được chế biến lành mạnh (hấp, luộc, nấu,…), không sử dụng hoặc sử dụng ít dầu mỡ. Một số món ăn như vậy bao gồm cháo, cơm mềm, súp, nước luộc rau củ,…;
• Rau củ quả ít axit: Cà rốt, bí đỏ, khoai lang, chuối chín, táo, dưa hấu, dưa gang, bông cải xanh, đu đủ,…;
• Thực phẩm giàu protein và chất béo tốt: Thịt gà (bỏ da), cá, các loại đậu (đậu nành, đậu lăng, đậu đen, đậu đỏ), các loại hạt (hạnh nhân, hạt điều, óc chó), sữa ít vào và các sản phẩm liên quan;
• Thực phẩm giàu chất chống viêm và chống oxy hóa: Cá biển giàu omega-3 (cá hồi, cá thu, cá ngừ, cá trích, cá mòi), dầu thực vật (dầu ô-liu, dầu hạt cải), rau lá xanh đậm (cải bó xôi, bông cải xanh, cải xoăn), quả mọng (dâu tây, việt quất, anh đào, nhỏ đỏ, nho đen).

Chế độ ăn uống cho người bị viêm dạ dày cần lưu ý những gì?

Một số lưu ý cơ bản trong chế độ ăn cho người bị viêm dạ dày bao gồm không ăn quá nhanh, quá nhiều và hạn chế ăn ngoài. Dưới đây là cụ thể những điều mà người bệnh cần ghi nhớ khi ăn uống để cải thiện tốc độ hồi phục:

• Tránh ăn quá nhanh: Ăn nhanh, nhai không kỹ có thể tạo áp lực lên dạ dày, khiến cơ quan này phải làm việc quá sức để tiêu hóa thức ăn. Vì vậy, bạn nên chú ý ăn chậm rãi và nhai kỹ trong mỗi bữa ăn để giảm tải áp lực tiêu hóa cho dạ dày.
• Duy trì giờ ăn và lượng ăn đều đặn: Ăn cùng một thời điểm và cùng một lượng thực phẩm mỗi bữa sẽ giúp dạ dày hoạt động ổn định và tiêu hóa hiệu quả hơn.
• Chia khẩu phần ăn thành nhiều bữa nhỏ: Thay vì ăn 3 bữa lớn, bạn hãy thử chia thành 4 – 5 bữa nhỏ trong ngày để giảm tải cho hệ tiêu hoá.
• Hạn chế ăn ngoài: Ăn ngoài quá thường xuyên sẽ khiến bạn khó kiểm soát hàm lượng và chất lượng thực phẩm. Vì vậy, hãy ưu tiên nấu nướng và ăn uống tại nhà.
• Tránh ăn thức ăn thừa: Thức ăn thừa để lâu ngày có thể biến chất hoặc chứa các vi khuẩn gây bệnh. Để đảm bảo an toàn cho dạ dày, hãy đảm bảo nấu lượng vừa đủ khi ăn và không để lại thức ăn thừa.
• Chú ý đến tình trạng y tế kèm theo: Nếu bạn có các bệnh lý khác như loét dạ dày, tiểu đường hoặc bất dung nạp thực phẩm, hãy cân nhắc kiêng thêm một số món ăn theo chỉ định của bác sĩ.

Người bệnh viêm dạ dày nên chia khẩu phần ăn trong ngày thành nhiều bữa nhỏ

>>> Xem thêm: Viêm dạ dày nên ăn gì?

Người bị viêm dạ dày kiêng gì trong cuộc sống?

Bên cạnh việc giải đáp câu hỏi viêm dạ dày kiêng ăn gì cũng như xây dựng một chế độ ăn uống lành mạnh, người bệnh cũng cần duy trì các thói quen sinh hoạt có lợi như bỏ hút thuốc, tập thể dục thường xuyên, quản lý căng thẳng,… Cụ thể như sau:

• Bỏ hút thuốc lá: Người hút thuốc có xu hướng bị ợ nóng và viêm loét dạ dày nhiều hơn bình thường. Vì vậy, từ bỏ thói quen hút thuốc sẽ là giải pháp hàng đầu để bảo vệ sức khỏe và phục hồi nhanh chóng;
• Tập thể dục thường xuyên: Thực hiện đều đặn các bài tập nhẹ và vừa có thể làm tăng nhu động ruột, giúp cải thiện quá trình tiêu hóa, đồng thời duy trì tâm lý tích cực, sảng khoái;
• Ngủ đủ giấc: Người bệnh viêm dạ dày nên ngủ đủ từ 7 – 8 tiếng một ngày, tránh để tình trạng thiếu ngủ cản trở hoạt động của hệ tiêu hóa; (5)
• Tránh nằm ngay sau khi ăn: Sau bữa ăn, người bệnh nên ngồi thẳng hoặc đi bộ nhẹ nhàng để giúp tiêu hóa tốt hơn.
• Thăm khám định kỳ: Người bệnh nên thăm khám định kỳ 2 lần / năm để nắm bắt kịp thời tình trạng sức khỏe và bệnh lý, từ đó điều chỉnh chế độ ăn uống cho phù hợp.

Trên đây là lời giải đáp cho câu hỏi người bệnh viêm dạ dày kiêng ăn gì để mau chóng phục hồi từ Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome. Hy vọng, bài viết đã cung cấp đầy đủ kiến thức và gợi ý, góp phần giúp bạn trả lời tường tận câu hỏi viêm dạ dày kiêng gì.

Nếu bạn vẫn còn nhiều khúc mắc xung quanh vấn đề bệnh viêm dạ dày kiêng ăn gì và mong muốn tìm ra câu trả lời phù hợp nhất với bản thân, hãy liên hệ ngay tới Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome thông qua hotline 1900 633 599 để được thăm khám và tư vấn chi tiết.