Trong hành trình xây dựng một chế độ ăn uống cân bằng để kiểm soát đường huyết, việc lựa chọn đúng loại nước ép cho người tiểu đường là điều hết sức quan trọng. Bởi lẽ, uống nhầm loại nước ép hoặc tiêu thụ chúng sai cách hoàn toàn có thể khiến đường huyết tăng cao, làm bệnh tiến triển nặng. Vậy, đâu là danh sách các loại nước ép tốt cho người bệnh tiểu đường được nhiều chuyên gia khuyến nghị? Hãy cùng Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome khám phá ngay trong bài viết sau.
Đâu là danh sách các loại nước ép cho người tiểu đường được chuyên gia dinh dưỡng khuyến nghị?
Có! Người bệnh tiểu đường nên uống nước ép rau củ quả vì đây là một nguồn dồi dào vitamin, khoáng chất và các chất chống oxy hóa thực vật tốt cho sức khỏe .
Tuy nhiên, khi tiêu thụ nước uống từ rau củ quả, người bệnh cần lưu ý không nên uống quá nhiều nước ép cùng một lúc, uống sát giờ ăn hoặc tiêu thụ chúng như một món ăn chính trong chế độ dinh dưỡng.
Nguyên nhân là vì quá trình ép có thể làm mất đi phần lớn hàm lượng chất xơ tự nhiên chứa trong rau củ quả, khiến cơ thể dễ dàng hấp thụ đường glucose và carbohydrate; từ đó, gây tăng đường huyết nhanh hơn so với việc ăn thô.
Nước ép trái cây, mặc dù có chứa đường, nhưng khi được tiêu thụ một cách khoa học, có thể mang lại một số lợi ích cho người bệnh tiểu đường, chẳng hạn như:
Ở người bệnh tiểu đường tuýp 2, kháng insulin là nguyên nhân chính khiến nồng độ đường huyết tăng cao.
Trong khi đó, magiê và crôm là hai khoáng chất quan trọng được chứng minh có thể góp phần cải thiện độ nhạy của tế bào với insulin, hỗ trợ điều hòa đường huyết.
Magiê thường chứa nhiều trong chuối, dâu tây và các loại quả mọng. Trong khi đó, crôm thường xuất hiện trong táo, chuối, cam, ngô, nho,…
Ở người bệnh tiểu đường tuýp 1, tình trạng tế bào tuyến tụy liên tục bị tổn thương là nguyên nhân chính khiến nồng độ đường huyết tăng cao.
Trong khi đó, vitamin E và C có trong các loại trái cây như cam, dâu, ổi và kiwi là những chất chống oxy hóa mạnh, giúp bảo vệ tế bào beta tuyến tụy khỏi tổn thương, qua đó hỗ trợ làm chậm sự tiến triển của bệnh.
Kali, khoáng chất được tìm thấy nhiều trong chuối, táo, cần tây và dưa hấu, có thể hỗ trợ thận tăng cường lọc và đào thải lượng glucose dư thừa ra khỏi máu một cách hiệu quả;
Các chất chống oxy hóa thuộc nhóm flavonoids như quercetin và anthocyanin chứa nhiều trong rau củ quả có đặc tính kháng viêm, bảo vệ tế bào khỏi tình trạng viêm quá mức do căng thẳng oxy hóa hoặc nhiễm trùng.
Chất xơ, vitamin C và các chất chống oxy hóa trong rau củ quả còn giúp giảm cholesterol, huyết áp và nguy cơ mắc bệnh tim. Điều này đặc biệt quan trọng khi nguy cơ đau tim / đột quỵ ở những người mắc bệnh tiểu đường có thể cao gấp 4 lần so với người bình thường.
Tiêu thụ nước ép rau củ quả có thể hỗ trợ cải thiện tình trạng kháng insulin
Khi người bệnh tiểu đường tiêu thụ nước ép trái cây quá mức, họ có thể đối mặt với một số rủi ro như:
Nước ép tốt cho người tiểu đường là những thức uống đáp ứng các tiêu chí sau:
Nước ép cho người tiểu đường cần chứa ít đường để tránh làm gia tăng nồng độ glucose trong máu đột ngột sau khi tiêu thụ; từ đó, hỗ trợ ngăn ngừa sự khởi phát của các biến chứng liên quan đến bệnh tiểu đường.
Nước ép giàu chất xơ tốt cho người bệnh tiểu đường vì chất xơ giúp làm chậm quá trình hấp thụ đường, từ đó kiểm soát lượng đường huyết tốt hơn. Chất xơ cũng hỗ trợ tiêu hóa và duy trì cảm giác no lâu, góp phần làm giảm nguy cơ ăn uống “vô tội vạ” và tăng cân mất kiểm soát, yếu tố quan trọng trong quá trình quản lý bệnh tiểu đường.
Ngoài việc sở hữu hàm lượng chất xơ cao, nước ép cho người tiểu đường cũng cần chứa nhiều vitamin (A, C, E, K,…), khoáng chất (kẽm, crom, kali,…) và các chất chống oxy hóa có lợi cho cơ thể để tăng cường sức khỏe tổng thể và hỗ trợ phòng ngừa biến chứng.
Vì nước ép rau củ quả có chứa một hàm lượng đường tự nhiên nên người bệnh tiểu đường không nên tiêu thụ quá 30 – 40g đường cho mỗi cốc nước ép. Giới hạn này tương đương với khẩu phần nước ép không nên vượt quá 250 – 320ml / lần tiêu thụ.
Cần tây chứa nhiều apigenin, một hợp chất được chứng minh là có tác dụng chống tiểu đường bằng cách ngăn chặn hoạt động của α-glucosidase, một enzyme giúp ruột thủy phân và hấp thụ carbohydrate; đồng thời, kích thích cơ thể tiết insulin để điều hòa lượng đường trong máu.
Nước ép cần tây giàu apigenin, tốt cho người bệnh tiểu đường
Cà rốt là loại nước ép cho người tiểu đường được nhiều chuyên gia khuyến nghị bởi chúng chứa chứa nhiều beta-carotene, một loại chất chống oxy hóa thuộc nhóm vitamin A.
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, beta-carotene giúp giảm stress oxy hóa, cải thiện tình trạng kháng insulin ở tế bào và có hiệu quả trong việc ngăn chặn tiểu đường tuýp 2.
Vậy nên, nếu bạn đang tìm kiếm loại nước ép cho người bệnh tiểu đường thì nước cà rốt ép có thể là một lựa chọn đáng cân nhắc.
Nếu bạn đang tìm kiếm một loại nước ép cho người tiểu đường, nước ép ổi là một lựa chọn đáng cân nhắc. Nguyên nhân là vì trong ổi có chứa lượng vitamin C cao, thậm chí là cao gấp 3 – 5 lần hàm lượng vitamin C chứa trong quả cam.
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, bổ sung vitamin C giúp giảm hạ thấp chỉ số đường huyết lúc đói, cũng như lượng triglycerides và cholesterol trong cơ thể. Nhờ đó, bổ sung nước ép ổi có thể hỗ trợ kiểm soát đường huyết và ngăn ngừa sớm các biến chứng tim mạch có thể xảy ra cho người bệnh tiểu đường.
Tiêu thụ nước ép bưởi có thể giúp người bệnh đái tháo đường ngăn ngừa sớm các biến chứng tim mạch bằng cách giảm tỷ lệ cholesterol toàn phần, chất béo trung tính (triglycerides) và cholesterol tỷ trọng thấp (LDL) trong máu.
Cụ thể, nghiên cứu cho thấy, việc bổ sung chiết xuất bưởi cô đặc trong 21 ngày đã làm giảm mức chất béo trung tính lên tới 21.44%, cholesterol toàn phần tới 5.78% và cholesterol LDL tới 40.74% ở những con chuột mắc bệnh tiểu đường.
Ngoài ra, bưởi còn có thể hỗ trợ làm giảm lipid máu bằng cách ngăn chặn sự hấp thụ hoàn toàn cholesterol từ thực phẩm vào trong cơ thể. Do đó, bưởi có thể được xem là một loại trái cây đứng đầu trong danh sách nước ép cho người tiểu đường được nhiều chuyên gia khuyến nghị.
Cam là nước ép cho người tiểu đường có chỉ số đường huyết thấp (GI=43). Điều này có nghĩa là uống nước cam sẽ ít làm tăng lượng đường trong máu của bạn hơn so với các loại trái cây có GI cao, chẳng hạn như dưa hấu (GI=72).
Nghiên cứu cho thấy, thường xuyên tiêu thụ trái cây có chỉ số GI thấp có thể giúp những người mắc bệnh tiểu đường giảm nồng độ Hemoglobin A1c (HbA1c), huyết áp và nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
Mặt khác, cam cũng chứa nhiều hợp chất chống oxy hóa naringenin, một loại polyphenols có thể hỗ trợ điều hòa đường huyết bằng cách làm giảm quá trình sản xuất glucose ở gan, gia tăng độ nhạy insulin của tế bào và thúc đẩy quá trình sản sinh insulin ở tuyến tụy.
Tiêu thụ nước ép cam có thể hỗ trợ ngăn ngừa sớm các biến chứng tim mạch
Nước ép cà chua giàu lycopene, một hợp chất chống oxy hóa thuộc nhóm carotenoids. Nghiên cứu cho thấy, ở mô hình chuột mắc bệnh tiểu đường tuýp 2, uống lycopene làm giảm đáng kể mức đường huyết và gia tăng nồng độ insulin.
Bên cạnh tác dụng hạ đường huyết và tăng insulin, lycopene còn giúp ngăn ngừa tổn thương oxy hóa, hỗ trợ người bệnh phòng ngừa biến chứng thận, tim mạch,… liên quan đến bệnh đái tháo đường.
Do đó, nước ép cà chua cũng là một loại thức uống giải khát nằm trong danh sách nước ép cho người tiểu đường được nhiều chuyên gia khuyến nghị.
Táo nằm trong danh sách nước ép dành cho người tiểu đường bởi chúng chứa nhiều quercetin. Quercetin trong táo được chứng minh có thể hỗ trợ bảo vệ thận và làm chậm các tổn thương thận thường gặp ở người tiểu đường.
Điều này rất quan trọng vì những người đồng mắc cả tiểu đường tuýp 2 và bệnh thận có nguy cơ tử vong do bệnh tim hoặc đột quỵ cao hơn nhiều lần so với người chỉ mắc tiểu đường hoặc người không mắc bệnh này.
Quả lê giàu chất chống oxy hóa anthocyanin, được nghiên cứu chỉ ra rằng có thể giúp cải thiện độ nhạy cảm với insulin và tăng cường khả năng hấp thụ glucose ở các mô cơ và mỡ.
Điều này có thể hữu ích trong việc cải thiện tình trạng kháng insulin ở người mắc bệnh tiểu đường tuýp 2. Vì thế, nước ép lê cũng nằm trong danh sách các loại nước ép cho người tiểu đường được nhiều chuyên gia dinh dưỡng khuyên dùng.
Nghiên cứu cho thấy, các hợp chất được biết đến trong lựu, chẳng hạn như punicalagin, tannin, anthocyanin, axit ellagic, gallic, oleanolic, ursolic và uallic, đã được xác định là có tác dụng chống lại bệnh tiểu đường.
Một cơ chế quan trọng mà các thành phần của quả lựu có thể giúp cải thiện tình trạng bệnh tiểu đường loại 2 là nhờ vào đặc tính giảm căng thẳng oxy hóa và quá trình oxy hóa của chất béo (lipid peroxidation).
Thức uống từ quả mọng (dâu tây, việt quất, phúc bồn tử,…) cũng nằm trong danh sách nước ép cho người tiểu đường vì chúng chứa chỉ số đường huyết thấp (GI<40) và tải lượng đường huyết thấp (GL<5).
Mặt khác, phenolic acids và flavonoids – hai nhóm hợp chất chống oxy hóa chứa nhiều trong quả mọng, cũng được chứng minh là có tác dụng chống lại bệnh tiểu đường thông qua 4 cơ chế khác nhau, trong đó bao gồm:
Nước ép từ các loại quả mọng hỗ trợ cơ thể chống lại bệnh tiểu đường theo 4 cơ chế khác nhau
Mướp đắng chứa 3 hoạt chất hỗ trợ chống lại bệnh tiểu đường, đó là charanti, vicine và polypeptide-p, một hợp chất có khả năng hoạt động tương tự như insulin. Hấp thụ các chất này giúp giảm lượng đường trong máu và hỗ trợ kiểm soát bệnh hiệu quả.
Theo một nghiên cứu lâm sàng kéo dài 4 tuần, việc tiêu thụ ít nhất 2 gram khổ qua mỗi ngày có thể giảm đáng kể nồng độ glucose trong máu ở người mắc bệnh tiểu đường loại 2.
Người bị đái tháo đường nên tránh các loại nước ép sau:
Người mắc bệnh đái tháo đường nên tránh nước ép không nguyên chất vì chúng thường có thêm đường, mật ong, chất tạo ngọt nhân tạo, bột béo,… có thể làm tăng lượng đường trong máu tăng đột biến, gây khó khăn trong việc kiểm soát lượng đường huyết và chỉ số cân nặng.
Ngoài việc chứa hàm lượng đường hóa học cao, một số loại nước ép đóng chai còn chứa nhiều phụ gia (hương liệu nhân tạo, phẩm màu, chất điều vị, chất bảo quản, chất điều chỉnh độ axit,….) có nguồn gốc từ muối natri, tiềm ẩn nguy cơ gây tăng huyết áp và thúc đẩy các biến chứng tim mạch khởi phát.
Người bệnh tiểu đường cần tránh tiêu thụ các loại nước ép từ xoài, dứa, đào, dưa hấu, dưa lưới, vải, nhãn,… Bởi lẽ, đây đều là nhóm trái cây có hàm lượng đường cao (>15g đường / 100g hoa quả), tiềm ẩn nguy cơ cao khiến đường huyết tăng đột biến dù chỉ tiêu thụ một cốc nhỏ (150ml).
Khi pha chế nước ép cho người tiểu đường tại nhà, bạn cần tuân thủ theo những nguyên tắc dinh dưỡng sau:
Người bệnh đái tháo đường nên tiêu thụ nước ép từ rau củ quả ít đường (có chỉ số đường huyết thấp hơn 70 và tải lượng đường huyết thấp hơn 20) vì chúng chứa ít carbohydrate, giúp người bệnh kiểm soát mức đường huyết hiệu quả hơn.
Ví dụ về các loại rau củ quả ít đường, phù hợp để làm nước ép cho người bệnh đái tháo đường bao gồm: các loại quả mọng (dâu tây, việt quất, phúc bồn tử,….), trái cây có múi (cam, bưởi, quýt,…), cà chua, cần tây, dưa chuột, cải xoăn, cải bó xôi,….
Nước ép cam, chanh, quýt, bưởi,… chứa ít đường, tốt cho người bệnh đái tháo đường
Khi làm nước ép cho người mắc bệnh tiểu đường, bạn nên áp dụng tỷ lệ 80% là rau và 20% là trái cây. Cách này giúp tăng cường chất xơ hòa tan trong nước ép, đồng thời hạn chế được lượng đường tự nhiên đến từ hoa quả.
Khi làm nước ép cho người mắc bệnh tiểu đường, bạn cần nắm rõ về chỉ số đường huyết (GI) của từng loại nguyên liệu và tổng hàm lượng carbohydrate chứa trong các loại nguyên liệu đã dùng để tính toán được tải lượng đường huyết (GL) sắp tiêu thụ.
Theo khuyến nghị, tải lượng đường huyết cho mỗi khẩu phần nước ép cho người tiểu đường không nên vượt quá 20 và được tính theo công thức sau:
Tải lượng đường huyết = (Chỉ số đường huyết của thực phẩm x Tổng số gam carbohydrate trong khẩu phần) / 100
Ví dụ:
Bạn dự định thực hiện một ly nước ép cà chua với nguyên liệu bao gồm 150g cà chua. Trong khi đó, cà chua có chỉ số đường huyết (GI) là 15 và trung bình 150g cà chua có 5.8g carbohydrate. Như vậy, tổng tải lượng đường huyết (GL) của khẩu phần nước ép từ 150g cà chua bằng:
(15 * 5.8) / 100 = 0.87
Với tải lượng đường huyết (GL) bằng 0.87, chỉ số này thấp hơn 20, và vì vậy, đây là một nước ép tốt cho người bệnh tiểu đường.
Người bệnh đái tháo đường nên thêm nước hoặc đá khi xay nước ép để làm giảm nồng độ đường trong mỗi khẩu phần. Điều này giúp giảm tổng lượng đường tiêu thụ, từ đó hỗ trợ kiểm soát mức đường huyết tốt hơn.
Người bệnh đái tháo đường có thể thêm một số loại thảo mộc như lá bạc hà, lá mùi tây, bột quế vào nước ép để cải thiện hương vị mà không làm gia tăng lượng đường trong khẩu phần ăn. Nhiều loại thảo mộc còn cung cấp chất chống oxy hóa có lợi cho cơ thể, hỗ trợ người bệnh quản lý đường huyết hiệu quả.
Dưới đây là 5 mẫu công thức nước ép rau củ quả cho người tiểu đường được các chuyên gia tại Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome khuyến nghị:
Nguyên liệu:
Cách làm:
Nước ép táo cà rốt giàu chất chống oxy hóa polyphenols và carotenoids
Nguyên liệu:
Cách làm:
Mẹo vặt chế biến:
Nguyên liệu:
Cách làm:
Mẹo chế biến:
Nước ép cải xoăn cần tây giàu chất xơ, hỗ trợ người bệnh kiểm soát đường huyết hiệu quả
Nguyên liệu:
Cách làm:
Ngoài việc ưu tiên tiêu thụ hoa quả ít đường và tăng cường rau xanh trong khẩu phần nước ép, người bệnh cần lưu ý về:
Thường xuyên kiểm tra đường huyết sau khi tiêu thụ một món nước ép mới giúp bạn đánh giá được tác động của thực phẩm lên cơ thể
Trên đây là những thông tin quan trọng xoay quanh chủ đề nước ép tốt cho người bệnh tiểu đường. Hy vọng thông qua bài viết, bạn đã tìm được loại nước ép vừa bổ dưỡng, vừa phù hợp với sở thích ăn uống cá nhân.
Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào liên quan đến chủ đề nước ép cho người tiểu đường, bạn hãy nhanh chóng liên hệ đến Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome thông qua số hotline 1900 633 599 để được tư vấn kịp thời. Chúc bạn thật nhiều sức khỏe!