Mở cửa 7h30 - 17h00 / T2 - CN xuyên trưa
Hiểu rõ tràn dịch khớp kiêng ăn gì, nên ăn gì là một phần quan trọng trong quá trình điều trị bệnh, bởi vì chất lượng dinh dưỡng có thể ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe khớp. Vậy, người bị tràn dịch khớp kiêng ăn gì, nên ăn gì tốt cho sức khỏe? Hãy cùng Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome tìm hiểu ngay trong bài viết sau.
Tràn dịch khớp kiêng ăn gì, nên ăn gì tốt cho sức khỏe?
Chế độ dinh dưỡng đóng vai trò hỗ trợ quan trọng trong quá trình điều trị tràn dịch khớp, giúp kiểm soát viêm, phục hồi tổn thương mô và cải thiện chức năng vận động. Khi ăn uống đúng cách, cơ thể được cung cấp đủ dưỡng chất cần thiết để tái tạo sụn, làm lành tổn thương ở màng hoạt dịch, đồng thời tăng cường sức đề kháng, giảm viêm, từ đó rút ngắn thời gian hồi phục.
Ngược lại, ăn uống sai cách có thể khiến phản ứng viêm diễn tiến kéo dài, làm tăng tích tụ dịch khớp và cản trở hiệu quả điều trị. Một số thực phẩm còn có thể thúc đẩy quá trình thoái hóa khớp hoặc gây giữ nước, khiến tình trạng phù nề, sưng đau nặng hơn. Do đó, bên cạnh phác đồ điều trị nội khoa hoặc ngoại khoa, người bệnh thường được bác sĩ tư vấn thêm về tràn dịch khớp kiêng ăn gì, nên ăn gì để hỗ trợ quá trình hồi phục một cách toàn diện và lâu dài.
Dưới đây là những nhóm thực phẩm người bệnh cần hạn chế khi tìm hiểu tràn dịch khớp kiêng ăn gì:
Các món chiên rán chứa nhiều chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa (trans fat) – hai loại chất béo được chứng minh là có nguy cơ kích hoạt phản ứng viêm toàn thân, làm gia tăng sản xuất cytokine gây viêm ở màng hoạt dịch, khiến bệnh tiến triển nặng. Ngoài ra, dầu chiên đi chiên lại nhiều lần còn tạo ra hợp chất oxy hóa có thể gây tổn thương mô sụn. Vì thế, nếu đang băn khoăn tràn dịch khớp nên kiêng ăn gì, đồ chiên rán là nhóm nên hạn chế đầu tiên.
Một số loại hải sản như cá mòi, cá ngừ, các trích… chứa hàm lượng purin cao, khi chuyển hóa sẽ tạo ra axit uric – yếu tố thúc đẩy phản ứng viêm ở người có cơ địa nhạy cảm hoặc có tiền sử mắc bệnh gout. Dư thừa axit uric có thể dẫn đến lắng đọng tinh thể urat trong khớp, gây sưng đau và tăng nguy cơ tràn dịch. Do đó, người bệnh nên cân nhắc kỹ hải sản nhiều purin khi tìm hiểu tràn dịch khớp kiêng ăn gì, đặc biệt nếu có dấu hiệu rối loạn chuyển hóa purin.
Thịt đỏ và nội tạng như gan, tim, thận không chỉ chứa nhiều purin mà còn giàu chất béo bão hòa, làm tăng sản xuất prostaglandin – một loại chất trung gian gây viêm. Việc tiêu thụ thường xuyên có thể khiến tình trạng tràn dịch kéo dài hơn, kèm theo nguy cơ đau khớp và thoái hóa nhanh hơn. Do đó, trả lời câu hỏi tràn dịch khớp kiêng ăn gì để hạn chế viêm? Hạn chế thịt đỏ (heo, bò, cừu, dê…) và nội tạng là điều cần ưu tiên.
Thịt đỏ chứa nhiều chất béo bão hòa, góp phần gây viêm
Đường tinh luyện và tinh bột tinh chế (như bánh mì trắng, bánh ngọt, nước ngọt) có thể làm tăng mức đường huyết, từ đó kích thích sản sinh cytokine – tiền chất gây viêm trong cơ thể. Ngoài ra, đường còn thúc đẩy tích trữ mỡ nội tạng, gây thừa cân, béo phì và làm tăng áp lực lên khớp gối khi tiêu thụ quá mức. Vì vậy, người bệnh cần hạn chế thực phẩm nhiều đường và tinh bột tinh chế khi tìm hiểu tràn dịch khớp kiêng ăn gì.
Một số người có thể mẫn cảm với casein (protein trong sữa) hoặc không dung nạp lactose – một loại đường trong sữa, dẫn đến rối loạn tiêu hóa, kích thích hệ miễn dịch tạo ra các phản ứng viêm nhẹ nhưng kéo dài. Điều này ảnh hưởng đến quá trình phục hồi mô khớp, đặc biệt khi đang có tràn dịch.
Ngoài ra, sữa và chế phẩm từ sữa nguyên kem còn chứa nhiều chất béo bão hòa, có thể góp phần gây viêm và kéo dài thời gian điều trị nếu tiêu thụ quá mức. Vì vậy, với câu hỏi tràn dịch khớp kiêng ăn gì, sữa và sản phẩm từ sữa cần được cân nhắc kỹ lưỡng.
Cồn trong rượu bia làm giảm khả năng thải trừ axit uric qua thận, dẫn đến tăng tích lũy urat trong khớp – yếu tố gây viêm và góp phần gây tràn dịch ở người có tiền sử bệnh gout. Còn tiêu thụ quá mức caffeine trong cà phê, trà đặc có thể gây mất nước, làm giảm tính lưu động của tuần hoàn máu, cản trở quá trình phục hồi. Vì thế, hạn chế đồ uống chứa cồn và caffeine là điều quan trọng khi tìm hiểu tràn dịch khớp kiêng ăn gì để phòng ngừa biến chứng, tránh làm khớp bị tổn thương nặng hơn.
Nhìn chung, người bệnh tràn dịch khớp nên ăn gì chứa nhiều chất chống oxy hóa, kháng viêm… chẳng hạn như:
Các loại rau như cải bó xôi, cải xoăn, bông cải xanh… chứa nhiều vitamin A, C, K cùng các chất chống oxy hóa như glucosinolates, flavonoids và anthocyanin. Những hợp chất này có khả năng làm giảm sản xuất cytokine tiền viêm, hỗ trợ ổn định màng hoạt dịch và thúc đẩy tái tạo tế bào mô mềm.
Ngoài ra, rau xanh còn giàu magie và kẽm, giúp tăng cường miễn dịch tại khớp, đặc biệt hữu ích khi tình trạng tràn dịch có liên quan đến yếu tố nhiễm trùng. Do đó, bên cạnh việc quan tâm tràn dịch khớp kiêng ăn gì, bổ sung rau xanh vào chế độ ăn hàng ngày cũng là điều nên thực hiện.
Các loại rau lá xanh giàu vitamin và chất chống oxy hóa
Cá béo như cá hồi, cá thu, cá mòi, cá ngừ…. chứa nhiều omega-3, cụ thể là EPA và DHA – hai axit béo được chứng minh có khả năng ức chế quá trình tổng hợp prostaglandin – chất gây viêm mạnh trong khớp; từ đó hỗ trợ giảm sưng, đau và duy trì chất lượng dịch trong khớp.
Ngoài ra, cá béo còn chứa nhiều protein, cung cấp đầy đủ 9 loại axit amin thiết yếu mà cơ thể không tự tổng hợp, hỗ trợ quá trình tái tạo xương và sụn sau tổn thương khớp đạt hiệu quả tối ưu. Vậy, người bệnh tràn dịch khớp kiêng ăn gì, nên ăn gì tốt cho sức khỏe? Câu trả lời không thể bỏ qua cá béo.
Hạt óc chó, hạnh nhân, hạt lanh… là nguồn giàu omega-3 thực vật (ALA), vitamin E và polyphenol – những chất có tác dụng chống viêm, trung hòa gốc tự do và hỗ trợ bảo vệ tế bào sụn khớp khỏi tổn thương. Ngoài ra, chất xơ trong hạt còn hỗ trợ kiểm soát cân nặng, giảm áp lực lên khớp gối – vị trí dễ bị tràn dịch nhất trên cơ thể. Vì thế, khi lựa chọn thực phẩm, đừng chỉ nghĩ đến tràn dịch khớp kiêng ăn gì, mà cần kết hợp bổ sung thêm thực phẩm có lợi, điển hình như các loại hạt vào bữa phụ để hỗ trợ hồi phục tốt hơn.
Cam, ổi, dâu tây, kiwi… là những loại quả giàu vitamin C – dưỡng chất thiết yếu cho quá trình tổng hợp collagen, thành phần quan trọng cấu tạo nên sụn và màng hoạt dịch khớp. Vitamin C còn có đặc tính chống oxy hóa, giúp làm lành mô tổn thương nhanh hơn, đồng thời tăng cường miễn dịch, hỗ trợ giảm viêm hiệu quả. Do đó, bên cạnh việc hiểu rõ tràn dịch khớp kiêng ăn gì, bổ sung thực phẩm giàu vitamin C cũng có thể được xem là biện pháp hỗ trợ điều trị hiệu quả.
Trà xanh chứa epigallocatechin gallate (EGCG) – một loại catechin có tác dụng chống viêm mạnh, giúp ức chế hoạt động của các enzyme gây thoái hóa sụn và xương như MMPs (matrix metalloproteinases). Ngoài ra, trà xanh còn hỗ trợ chống oxy hóa, bảo vệ tế bào mô mềm quanh khớp và làm chậm quá trình tổn thương sau tràn dịch. Vì thế, trong khi tìm hiểu tràn dịch khớp kiêng ăn gì hoặc nên ăn gì, người bệnh có thể cân nhắc uống 1–2 tách trà xanh mỗi ngày để hỗ trợ kháng viêm tự nhiên.
Cả ba loại củ này đều có đặc tính kháng viêm và chống oxy hóa mạnh nhờ các hoạt chất như curcumin (trong nghệ), gingerol (trong gừng) và allicin (trong tỏi). Trong đó, curcumin giúp ức chế NF-kB – yếu tố kích hoạt viêm, trong khi gingerol và allicin hỗ trợ giảm sưng, cải thiện lưu thông máu và bảo vệ khớp khỏi tổn thương mạn tính. Nếu đã tìm hiểu kỹ tràn dịch khớp kiêng ăn gì và nên ăn gì, bạn cũng nên chủ động thêm các gia vị tự nhiên này vào bữa ăn để hỗ trợ điều trị bệnh từ bên trong.
Nghệ giàu chất chống oxy hóa curcumin
Khi bị tràn dịch khớp, người bệnh không chỉ cần điều trị y tế mà còn nên điều chỉnh lối sống để hỗ trợ quá trình hồi phục. Dưới đây là một số khuyến nghị nên thực hiện:
Nếu bạn đang gặp các dấu hiệu nghi ngờ tràn dịch khớp như khớp sưng đau, căng tức, khó vận động hoặc lạo xạo khi cử động, đừng nên chủ quan hay tự điều trị tại nhà. Việc chẩn đoán sớm và chính xác sẽ giúp xử lý triệt để nguyên nhân gây tràn dịch, giảm đau nhanh chóng và ngăn ngừa biến chứng như viêm mạn tính hay thoái hóa khớp.
Hiện nay, Trung tâm Chấn thương Chỉnh hình – Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh là một trong những địa chỉ chuyên sâu về chẩn đoán và điều trị các bệnh lý khớp. Với đội ngũ bác sĩ đầu ngành, giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực cơ xương khớp và chấn thương chỉnh hình, người bệnh sẽ được thăm khám kỹ lưỡng và tư vấn lộ trình điều trị phù hợp với từng nguyên nhân cụ thể.
Đặc biệt, Trung tâm được trang bị nhiều thiết bị hiện đại như máy chụp cộng hưởng từ MRI 1.5-3 Tesla, hệ thống chụp X-quang treo trần và máy chụp cắt lớp CT-scan lên đến 100.000 lát cắt. Những công nghệ này cho phép phát hiện tổn thương dù rất nhỏ tại màng hoạt dịch, sụn khớp, dây chằng hoặc phần mềm quanh khớp, giúp đưa ra phác đồ điều trị toàn diện.
Không chỉ dừng lại ở việc nâng cao công nghệ chẩn đoán, Trung tâm còn phối hợp chặt chẽ với các chuyên gia tại khoa Dinh dưỡng-Tiết chế nhằm xây dựng thực đơn cá nhân hóa cho từng người bệnh. Chế độ ăn được điều chỉnh phù hợp với thể trạng, vừa giúp giảm viêm, vừa đảm bảo phù hợp với khẩu vị, thói quen ăn uống của từng người.
Để đặt lịch thăm khám và điều trị tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, bạn vui lòng liên hệ 093 180 6858 – 028 7102 6789 (TP.HCM) hoặc 024 7106 6858 – 024 3872 3872 (Hà Nội).
Tóm lại, hiểu rõ tràn dịch khớp kiêng ăn gì, nên ăn gì là một phần quan trọng trong quá trình điều trị. Tuy nhiên, mỗi người có mức độ viêm và nguyên nhân gây bệnh khác nhau, vì vậy nên thăm khám chuyên khoa để được tư vấn chế độ ăn uống và kế hoạch điều trị phù hợp, tránh biến chứng lâu dài.
