Vắt sữa mẹ là một trong những cách giúp mẹ có thêm thời gian nghỉ ngơi, ăn uống hoặc khi mẹ không ở gần nhưng vẫn muốn bé được cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng quý giá từ sữa mẹ. Vắt sữa mẹ cũng có thể đảm bảo cho sự tiết sữa mẹ một cách đều đặn. Vậy cách vắt sữa bằng tay thế nào để nhanh và hiệu quả nhất, hãy cùng Nutrihome tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
Vắt sữa mẹ được xem là cách làm tốt nhất khi mẹ không thể cho bé bú trực tiếp. Vắt sữa thường được thực hiện khi người mẹ không thể tiếp xúc với trẻ thường xuyên do trẻ bị ốm, trẻ bị sinh non cần chăm sóc đặc biệt hoặc người mẹ quá bận bịu với công việc đột xuất nào đó… song vẫn muốn cho bé được ăn sữa mẹ thay vì các sản phẩm sữa khác.
Vắt sữa bằng tay là một trong những kĩ thuật đơn giản, dễ học
Vắt sữa mẹ thường được thực hiện bằng tay hoặc bằng máy vắt sữa. Mẹ có thể lựa chọn giữa việc tự vắt sữa bằng tay hoặc sử dụng các loại máy hút sữa. Hiện nay trên thị trường có nhiều loại máy vắt sữa với kích cỡ và kiểu dáng khác nhau, thích hợp với mọi kiểu dáng ngực của nhiều phụ nữ. Tuy nhiên, trước khi dùng đến máy vắt sữa, bạn nên tham khảo ý kiến tư vấn của các chuyên gia. Trong khi sử dụng, bạn cần đảm bảo bình chứa và máy hút luôn được vệ sinh sạch sẽ và tiệt trùng trước khi sử dụng để tránh các vi khuẩn gây ại cho sức khỏe của trẻ.
Thông thường, rất nhiều bà mẹ có xu hướng lựa chọn vắt sữa mẹ bằng tay do phương pháp này dễ dàng và thoải mái hơn so với việc dùng máy hút. Tuy nhiên, việc sử dụng phương pháp nào là tùy thuộc vào thói quen và tình trạng của của mỗi người mẹ.
Vắt sữa bằng tay, hay còn được gọi là hút sữa bằng tay. Đây là một kỹ thuật mà người mẹ dùng tay thay vì máy hút sữa để lấy sữa mẹ ra khỏi bầu ngực. Kỹ năng này tương đối dễ học và là một kỹ thuật tốt cần biết và thực hành khi bắt đầu cho con bú để bạn luôn sẵn sàng nếu và khi cần.
Vắt sữa bằng tay có nhiều lợi ích và hạn chế:
Có rất nhiều lý do để các bà mẹ chọn hút sữa bằng tay khi thấy nó hữu ích.
Một số bà mẹ không thích cảm giác cũng như âm thanh của máy hút sữa. Ngoài ra, phương pháp vắt sữa bằng tay luôn sẵn sàng mọi lúc mọi nơi cho mẹ và bé do không bị hạn chế về khâu chuẩn bị và dụng cụ. Nó không tốn chi phí và không cần thiết bị nào khác ngoài bình đựng sữa. Bên cạnh đó, đôi khi hút sữa mẹ bằng tay kết hợp với máy hút sữa có thể nhận được nhiều sữa mẹ hơn so với việc chỉ sử dụng máy.
Học cách vắt sữa bằng tay sẽ giúp mẹ cảm thấy thoải mái hơn với bộ ngực của mình và nhận thức rõ hơn với bất kỳ thay đổi nào ở ngực mà mẹ có thể cần chú ý.
Mặc dù vắt sữa bằng tay là một kỹ năng và phương pháp hữu ích, nhưng nó cũng có một số nhược điểm nhất định. Để đạt được hiệu quả, mẹ cần phải luyện tập để có thể nắm rõ kỹ thuật kích sữa bằng tay thành thạo, do vậy, người mẹ cần phải đầu tư thời gian để học cách sử dụng kỹ thuật này và cảm thấy thật sự thoải mái với nó. Sử dụng máy hút sữa có thể tiết kiệm thời gian và mang lại hiệu quả hơn cho mẹ, nhất là sau khi sinh, mẹ thường cảm thấy thiếu thời gian. Ngoài ra, một số phụ nữ sau sinh gặp khó khăn với việc vắt sữa mẹ bằng tay, không thể vắt được nhiều hoặc không có sữa cho bé bú.
Việc vắt sữa bằng tay đúng cách trước khi bé bú sẽ giúp cho đường tia sữa được thông tắc, sữa nhanh chảy thành tia, từ đó giúp bé có thể bú mẹ thoải mái và dễ dàng hơn. Ngoài ra, trước khi cho con bú, bầu vú của người mẹ thường căng và cứng. Việc vắt một ít sữa mẹ ra trước sẽ giúp làm mềm vú và giúp bé dễ ngậm vú hơn.
Vắt sữa bằng tay sẽ giảm thiểu tối đa chi phí so với việc sử dụng máy hút sữa. Tuy rằng mẹ có thể chọn mua hoặc thuê máy vắt sữa một cách dễ dàng song không thể phủ nhận với hút sữa bằng tay, mẹ chỉ cần duy nhất một chiếc cốc sạch.
Nếu mẹ vắt sữa bằng tay hoàn toàn có lúc sẽ gây mỏi tay bởi mỗi cữ vắt sẽ kéo dài khoảng 20 phút liên tục. Hơn nữa, mẹ cũng cần phải luyện tập nhiều để có thể tiến hành kích sữa bằng tay thành thạo và hiệu quả.
Vắt sữa bằng tay hay sử dụng máy sẽ tốt hơn? Mỗi phương pháp trên đều có những lợi ích riêng biệt. Vắt sữa mẹ bằng tay hoàn toàn sẽ khiến mẹ tốn khá nhiều thời gian trong ngày. Trong khi nếu sử dụng máy hút sữa bằng điện, mẹ chỉ cần lắp vào và để máy tự chạy. Trong khi đó, mẹ vẫn có thể rảnh tay làm việc nhà và xử lý các công việc liên quan. Tuy nhiên, nếu vắt sữa bằng máy sẽ có khá nhiều đồ đạc cần phải vệ sinh, cọ rửa thì hút sữa mẹ bằng tay chỉ phải rửa một số dụng cụ đơn giản, thậm chí nhiều lúc chỉ có duy nhất một chiếc cốc.
Việc vắt sữa mẹ bằng tay còn giúp mẹ kịp thời phát hiện những dấu hiệu bất thường ở bầu ngực như căng cơ ngực, áp xe, có khối u lạ bên trong vú… Từ đó, mẹ sẽ sớm có biện pháp xử lý kịp thời trước khi mọi chuyện trở nên quá muộn.
Việc vắt sữa bằng tay có làm mất sữa không là vấn đề mà rất nhiều bà mẹ quan tâm. Câu trả lời là KHÔNG.
Khi tần suất sữa được vắt ra thường xuyên hơn, bầu ngực của mẹ sẽ trở nên mềm mại, thoải mái và kích thích tiết sữa nhanh hơn. Khi sữa không được vắt thường xuyên, vú của mẹ sẽ cảm thấy đầy nhưng lại sản xuất sữa chậm hơn. Vắt sữa thường xuyên là chìa khóa để duy trì quá trình sản xuất sữa cho dù mẹ đang cho con bú trực tiếp hay vắt sữa. Việc vắt sữa sẽ kích thích bầu vú của người mẹ để tạo và tiết sữa.
Vắt sữa bằng tay hoàn toàn không làm mất sữa
Trong khi nhiều bà mẹ lựa chọn cho con bú bằng cách sử dụng máy hút sữa, đặc biệt là phải hút rất thường xuyên. Song vắt sữa bằng tay vẫn có ích khi: (1, 2)
Trước khi vắt sữa bằng tay, bạn cần thực hiện một vài bước nhỏ để kích sữa, từ đó giúp vắt được lượng sữa tối đa mà không tốn nhiều thời gian và công sức.
Thông thường, sữa được giải phóng từ các tế bào phế nang ở vú. Khi các phế nang này được kích thích, chúng sẽ thực hiện co bóp và đẩy sữa vào ống dẫn. Quá trình này ở người mẹ được gọi là phản xạ xuống sữa. Để quá trình này diễn ra hiệu quả, mẹ cần: (3)
Vuốt cả hai bên bầu ngực từ thành ngực xuống núm vú theo một đường thẳng chỉ tương đương đầu ngón tay của bạn. Điều này sẽ giúp mẹ cảm thấy thư giãn và kích thích phản xạ xuống sữa của cơ thể.
Lắc ngực một cách nhẹ nhàng trước khi vắt sữa để trọng lực hỗ trợ việc tống sữa ra ngoài.
Vắt sữa bằng tay là một kỹ năng mà không phải người mẹ nào cũng nắm được. Cũng giống như những kỹ năng khác, mẹ sẽ mất thời gian để học cách thực hiện sao cho đúng. Người mẹ có thể làm theo các bước sau đây để vắt sữa mẹ bằng tay hiệu quả. Hãy nhớ, mẹ chuẩn bị sẵn chai, cốc, hoặc túi bảo quản. (4, 5)
Mẹ có thể dùng một chiếc khăn ấm để đặt lên bầu ngực hoặc nhẹ nhàng xoa bóp, massage bầu ngực trong vài phút trước khi bắt đầu để kích thích sữa mẹ chảy ra.
Theo các chuyên gia, sự tiết sữa cũng bị tác động bởi cảm xúc của người mẹ đối với bé. Mẹ hãy sử dụng một bức ảnh của bé hoặc ngắm nhìn bé gần đó, hay cũng có thể nghe âm thanh của bé, ngửi mùi hương của bé hoặc nghe nhạc thư giãn để giúp kích thích phản xạ tiết sữa của cơ thể. (6)
Đặt ngón tay cái lên trên bầu ngực và các ngón tay bên dưới bầu ngực sao cho bàn tay của bạn có hình chữ C. Ngón cái và các ngón tay phải nên cách núm vú từ 2 đến 5cm. (7)
Vắt sữa bằng tay đúng cách cũng đem lại nhiều lợi ích cho mẹ
Dùng tay còn lại cầm cốc lấy sữa sạch hoặc bình trữ sữa sao cho núm vú nằm ngay trên miệng bình hoặc cốc.
Sử dụng chuyển động lăn khi bạn đưa tay về vị trí ban đầu. Chuyển động lăn nhẹ nhàng này sẽ giúp di chuyển sữa mẹ ra khỏi ống dẫn sữa. Dùng một lực nhỏ ấn nhẹ nhàng vì mô vú khá nhạy cảm, có thể bị bầm tím hoặc tổn thương nếu lực tác động quá lớn.
Rướn người về phía trước để thu sữa mẹ đang nhỏ giọt hoặc phun ra từ núm vú. Mẹ nên nhớ cần cẩn thận thu sữa mẹ vào cốc mà không để sữa chạm vào tay của mẹ trước.
Lặp lại các bước 6, 7, 8 với tốc độ đều đặn, nhịp nhàng cho đến khi bầu ngực không còn sữa mẹ tiết ra hoặc khi mẹ đã giảm bớt tình trạng căng sữa. Trong trường hợp mẹ có ý định hút sữa hoàn toàn, hãy xoay tay sang vị trí khác xung quanh bầu ngực để vắt từ tất cả các vùng khác của vú và bắt đầu lại quy trình.
Để việc vắt sữa bằng tay đạt được hiệu quả và mang lại sự thoải mái cho người mẹ, bạn nên lưu ý một số điểm sau:
Trên đây là hướng dẫn cách vắt sữa bằng tay nhanh và hiệu quả nhất mà các chuyên gia tại Nutrihome muốn giới thiệu đến các bà mẹ đang hoặc chuẩn bị trong thời kỳ nuôi con bằng sữa mẹ. Thông qua bài viết trên, Nutrihome hy vọng các bà mẹ sẽ có những kiến thức bổ ích để việc vắt sữa mẹ bằng tay đạt được hiệu quả cao nhất.