Bệnh xơ gan có ăn được thịt bò không? Chuyên gia trả lời

Bệnh xơ gan có ăn được thịt bò không? là một thắc mắc lớn khiến nhiều người bệnh phải đau đầu suy nghĩ mỗi khi muốn thưởng thức hương vị tuyệt vời của loại thịt này. Trong cuộc sống, thịt bò là một nguồn thực phẩm vừa phổ biến, vừa ngon miệng lại vừa bổ dưỡng. Tuy nhiên, khi biết mình mắc bệnh xơ gan, việc ăn thịt bò có được hay không còn tùy thuộc vào rất nhiều yếu tố. Ngay trong bài viết sau, Hệ thống Phòng khám Dinh dưỡng Nutrihome sẽ cùng bạn tìm ra câu trả lời cho câu hỏi này, cũng như đưa ra nhiều gợi ý về các loại thực phẩm thay thế thịt bò mà người bệnh xơ gan không nên bỏ lỡ.

Người bệnh xơ gan có ăn được thịt bò không?

Thành phần dinh dưỡng của thịt bò

Trước khi tìm hiểu bệnh xơ gan có ăn được thịt bò không?, bạn cần hiểu rõ về thành phần dinh dưỡng chứa trong loại thịt này. Cụ thể, thịt bò là nguồn cung cấp chất đạm (protein) dồi dào, giúp xây dựng và sửa chữa tất cả các mô trong cơ thể, bao gồm cả mô gan. Trung bình trong 100g thịt bò cung cấp cho cơ thể 250 calo năng lượng, 25.9g đạm cùng hơn 12 loại vitamin và 9 khoáng chất thiết yếu khác nhau.

Ngoài ra, thịt bò còn chứa một lượng đáng kể 15.4g chất béo, bao gồm cả chất béo bão hòa và chất béo không bão hòa đơn. Chi tiết hơn, thành phần dinh dưỡng trong thịt bò được trình bày rõ nét trong bảng sau:

 Lưu ý:

• Trong thịt bò không chứa chất xơ, chất đường bột và vitamin C: Do đó, để có được những dưỡng chất này, người bệnh xơ gan nên ăn nhiều rau củ quả, hoặc kết hợp ăn thịt bò cùng các loại rau củ quả để bù đắp sự thiếu hụt vi chất trong thịt bò và cân bằng vi chất trong cơ thể.
• Thành phần dinh dưỡng trong thịt bò không đồng nhất: Giá trị dinh dưỡng của thịt bò phụ thuộc vào vị trí phần thịt trên cơ thể bò, tỉ lệ mỡ, giống bò, điều kiện khí hậu và phương pháp chăn nuôi. Thông thường, những phần thịt như thăn, lõi vai, lườn, mông,… sẽ có chất lượng thịt cao với hàm lượng chất béo ít hơn so với những phần khác như cổ, bắp, xương hay ba chỉ.

Bảng xếp hạng giá trị dinh dưỡng trong thịt bò so với hàm lượng khuyến nghị hàng ngày

Thịt bò giàu dinh dưỡng là thế. Vậy, người bệnh xơ gan có ăn được thịt bò không?

Bệnh xơ gan ăn thịt bò được không?

Người bệnh xơ gan ĐƯỢC ĂN thịt bò. Theo nghiên cứu, tình trạng xơ gan rất dễ làm cơ thể bị thiếu hụt 7 vitamin và 2 khoáng chất quan trọng là vitamin B1, B2, B3, B9, A, D, E, magie và selen. Trong khi đó, những vi chất mà thịt bò cung cấp nhiều cho cơ thể lại là những dưỡng chất mà người bệnh xơ gan dễ thiếu hụt nhất.

Vì thế, thịt bò chắc chắn là loại thực phẩm không thể thiếu trong khẩu phần ăn của người bệnh xơ gan. Tuy nhiên, người bệnh xơ gan chỉ ĐƯỢC ĂN HẠN CHẾ thịt bò vì trong loại thịt này vẫn chứa một hàm lượng cao chất béo bão hòa, có thể thúc đẩy ung thư gan nếu tiêu thụ quá mức.

Bệnh xơ gan ăn thịt bò có thể gặp nguy hiểm gì?

Phần lớn tác hại của thịt bò đều do hàm lượng chất béo bão hòa chứa trong thịt gây nên. Theo đó, người bệnh xơ gan khi ăn quá nhiều thịt bò có thể gặp những nguy hiểm sau:

1. Nhiều chất béo bão hòa, tăng nguy cơ mắc ung thư gan

38% hàm lượng chất béo trong thịt bò chính là chất béo bão hòa. Tiêu thụ nhiều chất béo bão hòa được chứng minh là có liên quan đến sự hình hình thành khối u, khiến bệnh xơ gan nhanh chuyển tiến nặng thành ung thư gan nếu không được can thiệp kịp thời.

Bên cạnh đó, nhiều nghiên cứu còn cho thấy, tiêu thụ thịt đỏ còn làm tăng nguy cơ gây ung thư đại trực tràng, thúc đẩy tình trạng rối loạn chuyển hóa và gây ra biến chứng tiểu đường. Điều này khiến bệnh xơ gan ngày càng trở nên khó điều trị và phục hồi hơn.

2. Ăn nhiều thịt bò tăng nguy cơ mắc gan nhiễm mỡ và xơ gan

Nghiên cứu cho thấy, ở những bệnh nhân xơ gan do mắc bệnh gan nhiễm mỡ không liên quan đến rượu, việc tiêu thụ quá nhiều thịt đỏ trong 30 ngày hoàn toàn có thể đẩy nhanh tốc độ xơ hóa gan lên gấp 2 lần và khiến bệnh xơ gan ngày càng tiến triển nặng hơn. Trong khi đó, với bệnh nhân xơ gan do nhiễm virus, ăn quá nhiều thịt đỏ hoàn toàn có thể khiến người bệnh mắc thêm bệnh gan nhiễm mỡ, khiến tình trạng xơ gan ngày càng trở nên khó điều trị và tiến triển nặng hơn.

Chất béo bão hòa trong thịt bò (phần vân màu trắng) là tác nhân hàng đầu khiến tình trạng xơ gan diễn tiến nặng hơn

Người bị xơ gan ăn thịt bò sao cho đúng?

Thịt bò chứa nhiều chất béo bão hòa – một loại axit béo được chứng minh là có thể làm tăng nguy cơ ung thư gan khi tiêu thụ quá nhiều. Không những thế, việc bảo quản và chế biến thịt bò sai cách cũng có thể làm tăng nguy cơ ngộ độc thực phẩm hoặc sản sinh ra nhiều hợp chất gây hại cho sức khỏe. Do đó, người bệnh xơ gan khi ăn thịt bò cần chú ý:

• Ăn đủ lượng: Viện Nghiên cứu Ung thư Hoa kỳ khuyến cáo, người bệnh xơ gan không nên ăn quá 510g thịt bò / tuần và không quá 85g thịt bò / lần ăn để tránh làm tăng nguy cơ xơ gan tiến triển nhanh thành ung thư.
• Ăn với tần suất phù hợp: Để tuân thủ khuyến cáo của Viện Nghiên cứu Ung thư Hoa Kỳ, người bệnh xơ gan không nên ăn quá 170g thịt bò / ngày và không ăn quá 3 lần / tuần. Tốt nhất, bạn nên ăn thịt bò cách ngày như ăn vào 2-4-6 hoặc 3-5-7 để đảm bảo sự đa dạng trong khẩu phần ăn.
• Chế biến thịt đúng cách: Việc chế biến thịt bò ở nhiệt độ cao như nướng / chiên / xào có thể biến các hợp chất amin thơm dị vòng (HCAs) trong thịt thành các chuỗi hydrocacbon thơm đa vòng (PAHs), gây đột biến DNA và làm tăng nguy cơ ung thư gan.
• Ưu tiên lựa chọn thịt bò tươi: Khi mua thịt, hãy lưu ý mua thịt còn đỏ tươi vì chọn mặt hàng thịt đông lạnh để đảm bảo thịt còn giữ nguyên hương vị và vi chất dinh dưỡng.
• Ưu tiên chọn phần thịt ít mỡ: Thay vì ăn ba chỉ bò hay lõi sườn chứa nhiều mỡ, bạn hãy thử ăn thăn nội, thăn ngoại, lõi vai, thịt mông để tránh việc hấp thụ phải quá nhiều chất béo bão hòa.

Tóm lại, bệnh xơ gan có ăn được thịt bò không? Câu trả lời là được, miễn là bạn ăn chúng đúng cách, tức là chỉ ăn một lượng vừa phải, đồng thời chọn cách chế biến an toàn (chẳng hạn như hấp, luộc, hầm) để đảm bảo an toàn tối đa cho sức khỏe.

Bạn nên hầm bò thay vì nướng / chiên / rán để không làm sản sinh các hóa chất gây ung thư gan trong quá trình chế biến

Lợi ích từ thịt bò với người bệnh xơ gan khi ăn đúng cách

Khi được tiêu thụ đúng cách, thịt bò có thể đem đến cho người bệnh xơ gan những lợi ích sau:

• Hỗ trợ gan tự phục hồi: Vào cơ thể, chất đạm trong thịt bò sẽ được phân giải thành nhiều chuỗi axit amin, giúp sửa chữa mô, khắc phục những tổn thương gan,…hỗ trợ gan tái tạo tế bào mới.
• Tăng cường sức khỏe tổng thể : Người bệnh xơ gan rất dễ bị thiếu hụt 9 loại vi chất, bao gồm vitamin B1, B2, B3, B9, A, D, E, magie và selen. May mắn thay, thịt bò lại rất giàu 9 loại vi chất này. Từ đó, tiêu thụ thịt bò giúp cơ thể nhanh chóng bù đắp những dưỡng chất thiết yếu, hỗ trợ chức năng miễn dịch, sản xuất năng lượng, chống oxy hóa và tăng cường chức năng gan.
• Ngăn ngừa biến chứng: Là một nguồn thực phẩm giàu đạm và không chứa chất đường bột, ăn thịt bò giúp bạn no lâu và không bị tăng đường huyết sau khi ăn, từ đó hỗ trợ ngăn ngừa bệnh tiểu đường và gan nhiễm mỡ – nguyên nhân chính gây ra bệnh xơ gan.

Các món ngon với thịt bò an toàn cho người bị xơ gan

Các món ngon với thịt bò an toàn cho người bị xơ gan thường là những món mềm, dễ ăn, dễ tiêu hóa và chứa nhiều rau củ quả. Tuy nhiên, trong quá trình chế biến, bạn tuyệt đối không nên nêm quá nhiều muối, nước mắm hay đường vì những loại gia vị này sẽ làm tăng gánh nặng chuyển hóa lên gan. Tốt nhất, bạn hãy thực hành thói quen ăn càng nhạt càng tốt cùng với danh sách 5 món ăn bổ dưỡng mà Hệ thống Phòng khám Nutrihome gợi ý dưới đây:

1. Cháo đậu xanh thịt bò băm

Người bệnh xơ gan có ăn được thịt bò không khi tình trạng loét miệng diễn tiến quá nặng? Câu trả lời là có nếu người bệnh thử nấu món cháo đậu xanh bò băm.

Đây là một món ăn vừa dễ nhai, vừa cung cấp nhiều protein, hỗ trợ tái tạo tế bào gan hiệu quả. Trong khi đó, đậu xanh lại giàu chất xơ các chất chống oxy hóa, hỗ trợ ngăn ngừa tình trạng xơ gan tiến triển nặng hơn, đồng thời đem tới tác dụng thanh nhiệt, giải độc giúp tình trạng loét miệng ngày càng được cải thiện.

Cách nấu:

• Ngâm đậu xanh 2 giờ trong nước mát, sau đó rửa sạch;
• Sơ chế thịt bò, lượn bỏ phần mỡ và băm nhỏ;
• Đun nóng nước với gạo tẻ, nấu 20 phút cho đến khi cháo mềm thì cho thêm đậu xanh và thịt bò vào;
• Cuối cùng, trộn hành, tiêu, muối, đường vào cháo, nấu thêm 15 phút, sau đó tắt bếp, để nguội là đã có thể thưởng thức.

Cháo đậu xanh thịt bò băm cung cấp nhiều chất xơ và chất đạm tốt cho người bệnh xơ gan

2. Canh rau cải thịt bò

Trong khi thịt bò cung cấp nhiều vitamin nhóm B (B1, B2, B3, B9, B12,…) thì rau cải chứa nhiều vitamin và khoáng chất như vitamin C, K và canxi, giúp hỗ trợ hệ thống miễn dịch, chống viêm, ngăn chặn sự tiến triển của chứng xơ gan, đồng thời cung cấp chất xơ giúp hỗ trợ hệ tiêu hóa.

Cách nấu:

• Thịt bò chọn phần nạc rồi băm nhỏ, ướp với chút nước tương và đường trong 15 phút;
• Rau cải ngâm trong nước muối 10 phút, rửa sạch rồi cắt nhỏ thành từng đoạn 3 – 5 cm;
• Đun nước sôi, thêm rau cải vào, nấu 5 phút thì cho phần thịt bò vào và nấu thêm 10 phút với lửa vừa. Nêm nếm gia vị vừa ăn cùng muối, đường, tiêu và bày ra tô để sẵn sàng thưởng thức.

3. Súp thịt bò rau củ

Người bệnh xơ gan có ăn được thịt bò không khi hệ miễn dịch đang bị suy yếu? Câu trả lời là được nếu người bệnh nấu thịt bò chung với nước súp các loại rau củ khác.

Cụ thể, súp thịt bò rau củ là món ăn giàu dinh dưỡng, rất tốt cho người bệnh xơ gan. Nếu như thịt bò giàu vitamin nhóm B thì rau củ như cà rốt, khoai tây, cần tây lại giàu vitamin A, C, E, K,… giúp tăng cường hệ miễn dịch, hỗ trợ gan đủ sức chống chọi và hồi phục nhanh sau điều trị xơ gan.

Cách nấu:

• Hãy chọn thịt bò ít mỡ, cắt miếng nhỏ vừa ăn;
• Rửa sạch và sơ chế rau củ như cà rốt, cải thảo, khoai tây, cần tây rồi cắt miếng vừa ăn;
• Đun nước sôi, cho rau củ vào nồi luộc sơ trong 5 – 7 phút;
• Khi rau củ chín đều, tiếp tục cho thịt bò vào luộc trong 5 phút và liên tục vớt bọt;
• Nêm gia vị vừa ăn và đun sôi đến khi thịt bò, rau củ chín mềm thì tắt bếp;
• Trình bày ra tô, rắc thêm tiêu và ngò để món ăn tăng thêm phần hấp dẫn.

Súp bò rau củ giúp người bệnh xơ gan tăng cường hệ miễn dịch hiệu quả

4. Bắp cải cuộn thịt bò

Người bệnh xơ gan có ăn được thịt bò không khi cơ thể đang bị táo bón do dùng thuốc quá nhiều? Câu trả lời là được nếu bạn biết kết hợp nấu thịt bò cùng với bắp cải. Món bắp cải cuộn thịt bò là món ăn bổ dưỡng có thể đem lại lợi ích cho người bệnh viêm gan nhờ có hàm lượng chất đạm, chất xơ và vitamin C, E cao. Cụ thể:

• Chất xơ: Giúp ruột hạn chế hấp thụ chất béo, giảm tích tụ cholesterol gây viêm ở gan và khắc phục tình trạng táo bón.
• Vitamin C và E: Có tác dụng chống oxy hóa, hỗ trợ quá trình làm lành tổn thương và phục hồi chức năng gan.
• Chất đạm: Cung cấp protein chất lượng cao giúp tái tạo mô gan, tăng cường chức năng gan và làm giảm các triệu chứng viêm khi gan bị xơ hóa.

Cách nấu:

• Ưu tiên lựa thịt bò nạc, băm nhỏ thịt bò và ướp với gia vị như hành, tỏi, tiêu, đường và nước tương trong 15 phút;
• Trong lúc chờ thịt bò thấm gia vị, hãy rửa sạch bắp cải rồi lấy lá bắp cải đem luộc trong nước sôi cho đến khi vừa mềm thì vớt ra, để ráo nước;
• Trải lá bắp cải ra, lấy một lượng nhỏ thịt bò đã ướp đặt vào giữa lá bắp cải rồi cuộn lại. Sau khi cuộn, có thể dùng tăm hoặc lá hẹ buộc chặt để cố định cuộn bắp cải lại;
• Các cuộn bắp cải nhân thịt sau đó được đặt vào nồi, thêm nước hoặc nước dùng, tiếp tục đun chậm trên lửa nhỏ cho đến khi thịt chín kỹ thì nêm nếm gia vị rồi tắt bếp.

5. Bún gạo lứt sốt bò bằm

Bún gạo lứt sốt bò bằm tốt cho người bệnh viêm gan vì:

• Bún gạo lứt là nguồn cung cấp chất xơ và tinh bột phức hợp, giúp hỗ trợ hệ tiêu hóa, kiểm soát đường huyết mà ngăn ngừa biến chứng gan nhiễm mỡ;
• Thịt bò bằm cung cấp chất đạm và vitamin nhóm B dồi dào, giúp gan chuyển hóa năng lượng và tái tạo tế bào tốt hơn;
• Các gia vị như hành, tỏi có khả năng kháng khuẩn, giúp hỗ trợ hệ miễn dịch và kháng viêm tại gan.

Cách nấu:

• Ướp thịt bò bằm với các loại gia vị như hành, tỏi, tiêu, nước tương, sốt cà chua và đường;
• Trong khi đợi thịt ướp, luộc bún gạo lứt cho đến khi mềm, vớt ráo nước rồi trộn vào 2.5ml dầu ô-liu để bún không bị dính khi để nguội;
• Đun nóng chảo, thêm 5ml dầu ô-liu, sau đó cho thịt bò đã ướp vào xào cho đến khi thịt chín;
• Đặt bún gạo lứt đã luộc vào tô, đổ sốt thịt bò bằm lên trên và thưởng thức.

Bún gạo lứt bò băm là món ăn giúp người bệnh xơ gan kiểm soát đường huyết hiệu quả

Những loại đạm tốt cho bệnh xơ gan thay cho thịt bò

Những loại đạm tốt cho người bệnh xơ gan, có thể dùng thay cho thịt bò thường là những nguồn đạm ít chứa cholesterol, trong đó bao gồm: các loại đậu, cá, sữa và nạc gia cầm bỏ dạ. Cụ thể:

1. Đậu phụ

Trung bình 100g đậu nành cung cấp cho cơ thể từ 33 – 36g protein. Trong khi đó, 100g thịt bò chỉ cung cấp 26g protein. Như vậy, đậu nành giàu đạm hơn thịt bò từ 28 – 38%. Không những thế, trong đậu nành lại hoàn toàn không chứa chất béo bão hòa. Tất cả những ưu điểm trên đã khiến cho đậu phụ trở thành một nguồn đạm thay thế tốt cho thịt bò mà người bệnh xơ gan không nên bỏ lỡ.

2. Các loại đậu

Tương tự như đậu phụ, tất cả các loại đậu, nhìn chung, đều giàu protein cùng hàm lượng chất chống oxy hóa hơn thịt bò, trong khi hàm lượng chất béo bão hòa trong đậu rất ít hoặc gần như bằng không. Không những thế, đậu còn chứa ít calo, trung bình 100g đậu chỉ cung cấp từ 100 – 150 calo, thay vì 250 calo như 100g thịt bò. Điều này góp phần giảm tải áp lực tiêu hóa lên gan, trong khi vẫn cung cấp đầy đủ dưỡng chất thiết yếu cho cơ thể.

Dưới đây là bảng so sánh hàm lượng protein chi tiết trong 100g đậu khi được so sánh với 100g thịt bò của một số loại đậu tiêu biểu:

3. Cá béo

So với thịt bò, nạc các loại cá béo như cá hồi, cá saba, cá ngừ, cá thu, v.vv… thường dễ tiêu hóa hơn vì chúng gần như không chứa chất béo bão hòa. Thay vào đó, chất béo (mỡ) trong các loại cá béo là loại chất béo không bão hòa omega-3. Những loại axit béo này đã được nghiên cứu và chứng minh là có lợi cho sức khỏe của gan. Chúng giúp giảm viêm, ngăn chặn sự phát triển của mô sẹo trong gan và ngăn chặn sự tiến triển của bệnh gan mỡ – nguyên nhân hàng đầu khiến tình trạng xơ gan nhanh chuyển tiến nặng hơn.

Cá hồi là thực phẩm giàu omega-3 rất tốt cho người bệnh xơ gan

4. Sữa tách béo

Sữa tách béo là nguồn thực phẩm hoàn hảo dành cho người bệnh viêm gan bởi chúng cung cấp nhiều chất đạm cùng hơn 12 loại vitamin và 9 khoáng chất khác nhau mà không hề làm tăng gánh nặng chuyển hóa lên gan. Khác với thịt bò, sữa tách béo không hề chứa độc tố (kim loại nặng, chất béo bão hòa) và có thể được cơ thể hấp thụ hoàn toàn.

Trung bình 300ml sữa cung cấp cho cơ thể 102 calo cùng 10.2g protein. Tỷ lệ đạm / năng lượng này hoàn toàn tương đương với thịt bò. Do đó, thay vì băn khoăn quá nhiều về việc bệnh xơ gan có ăn được thịt bò không?, bạn hãy thử dùng sữa bò để thay thế.

5. Ức gà không da

Trên cùng một khối lượng, ức gà không da cung cấp cho cơ thể một hàm lượng đạm vượt trội hơn 20% so với thịt bò. Bên cạnh đó, thịt ức gà bỏ da thường chứa ít chất béo bão hòa và cholesterol hơn so với thịt bò. Điều này giúp giảm áp lực lên gan và hạ nguy cơ mắc các bệnh lý khác như tim mạch, tiểu đường, gan nhiễm mỡ ngay trong thời gian điều trị bệnh xơ gan.

Trên đây là những thông tin quan trọng về thành phần dinh dưỡng của thịt bò cùng danh sách các nguồn thực phẩm giàu đạm tương đương. Hy vọng thông qua bài viết, bạn đã tìm được lời giải đáp cho câu hỏi bệnh xơ gan có ăn được thịt bò không? cũng như biết được cách chọn mua, chế biến và tiêu thụ thịt bò sao cho an toàn và khoa học. Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào liên quan đến việc ăn thịt bò trong thời gian xơ gan, bạn hãy nhanh tay liên hệ đến Hệ thống Phòng khám Dinh dưỡng Nutrihome thông qua số hotline 1900 633 599 để được tư vấn kịp thời. Trân trọng kính chào!