Dịch vụ khám, tư vấn dinh dưỡng thiếu vitamin D cho trẻ

ĐỐI TƯỢNG

TS.BS Phạm Thị Thu Hương, Nguyên Trưởng khoa Dinh dưỡng lâm sàng và Tiết chế Viện Dinh dưỡng Quốc gia, Bác sĩ Trưởng Hệ thống Phòng khám Dinh dưỡng Nutrihome miền Bắc cho biết, vitamin D đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng cấu trúc xương thông qua cơ chế phân phối canxi và phospho. Vitamin D làm tăng hấp thu canxi và phospho qua đường tiêu hóa. Tại xương, vitamin D cùng hormone cận giáp kích thích chuyển hóa canxi và phospho, làm tăng quá trình lắng đọng canxi của xương. Lượng vitamin D đầy đủ là điều kiện thiết yếu để canxi và phospho được gắn trong mô xương. Vitamin D là một chất quan trọng giúp điều hòa cân bằng nội mô của canxi và phospho trong cơ thể.

Thiếu hụt vitamin D trầm trọng dẫn đến còi xương ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ do đặc trưng tổ chức hữu cơ ở xương không được kháng hóa. Tỷ lệ thiếu (được định nghĩa là 25(OH)D<50 nmol/L) và không đủ vitamin D (được định nghĩa là 25(OH)D<75 nmol/L) đã được báo cáo trong các nghiên cứu ở Việt Nam.

Theo TS.BS Phạm Thị Thu Hương, những trẻ có nguy cơ thiếu vitamin D gồm:

  • Trẻ sinh non
  • Trẻ có cân nặng sơ sinh thấp (dưới 2.500g)
  • Trẻ không được tiếp xúc đầy đủ với ánh nắng mặt trời
  • Trẻ không được bú mẹ, hoặc trẻ bú mẹ hoàn toàn nhưng nguồn vitamin D trong sữa mẹ thấp
  • Trẻ ăn sữa ngoài, ăn bột sớm, ăn bột nhiều (gây ức chế hấp thu canxi)
  • Trẻ có chế độ ăn thiếu canxi, phospho, vitamin và chất khoáng khác.
  • Trẻ mắc các bệnh nhiễm khuẩn như: hô hấp, sởi, rối loạn tiêu hóa kéo dài…

Kết quả điều tra vi chất ở 19 tỉnh thành của Việt Nam năm 2010 cho thấy, khẩu phần ăn hàng ngày của trẻ em từ 1-3 tuổi chỉ cung cấp 10.6% nhu cầu vitamin D theo khuyến nghị. Tỷ lệ thiếu vitamin D ở trẻ em thành thị là 62.1% và 53.7% ở trẻ em nông thôn.

THÔNG TIN CHUNG

Vitamin D giúp cơ thể hấp thu tốt canxi và phospho để hình thành và duy trì hệ xương, răng vững chắc. Thiếu vitamin D ở trẻ em có thể dẫn tới bệnh còi xương, khi lớn lên dễ gặp các chứng nhuyễn xương, loãng xương. Gần đây các nghiên cứu còn chỉ ra rằng thiếu vitamin D còn dẫn đến nguy cơ các bệnh ngoài hệ thống xương như ung thư, đái tháo đường,… Do đó, việc xác định nhu cầu vitamin D khuyến nghị cho trẻ rất quan trọng trong việc dự phòng các bệnh liên quan đến vi chất này.

Nhu cầu vitamin D ở trẻ em

Nhu cầu vitamin D chính là khẩu phần vitamin D có thể đảm bảo cho cơ thể trẻ không bị thiếu vitamin D, thông qua việc xét nghiệm hàm lượng 25(OH)D trong máu. Trước đây người ta cho rằng nhu cầu vitamin D ở cả trẻ em và người lớn chỉ cần 200-400 IU/ngày, với ước tính là vitamin D của cơ thể còn được tổng hợp từ da. Tuy nhiên, gần đây ngày càng có nhiều nghiên cứu cho thấy, nhu cầu 400 IU/ngày không đủ để đảm bảo hàm lượng 25(OH)D trong máu luôn được giữ ở mức bình thường.

Theo Nhu cầu Dinh dưỡng khuyến nghị cho người Việt Nam năm 2016 của Viện Dinh dưỡng, nhu cầu khuyến nghị về vitamin D (IU/ngày) cho trẻ em Việt Nam như sau:

NHU CẦU KHUYẾN NGHỊ VITAMIN D CHO TRẺ EM (IU/ngày)
Nhóm tuổi Nam Nữ
0-5 tháng 400 400
6-11 tháng 400 400
1-2 tuổi 600 600
3-7 tuổi 600 600
8-19 tuổi 600 600

Nguyên nhân gây thiếu vitamin D ở trẻ

Theo TS.BS Phạm Thị Thu Hương, một số nguyên nhân cơ bản dẫn đến việc thiếu vitamin D ở trẻ có thể kể đến như:

  • Trẻ không được tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời
  • Trẻ sinh non, cơ thể không được khỏe mạnh như trẻ sinh thường nên quá trình hấp thu các dưỡng chất kém.
  • Tác dụng của một số loại thuốc hỗ trợ điều trị gan, thận gây cản trở tác dụng hoặc quá trình hấp thụ của vitamin D.
  • Chế độ dinh dưỡng không cung cấp đủ nhu cầu vitamin D cho cơ thể.
  • Cơ thể kém hấp thu vitamin D do gặp các vấn đề về tiêu hóa và không hấp thụ được gluten có trong thực phẩm.
  • Do màu da: Những em bé có da sẫm màu, da đen thì khả năng tổng hợp vitamin D khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời sẽ giảm so với người có da sáng màu.
  • Trẻ em bị béo phì khiến lượng mỡ dư thừa trong cơ thể khá lớn, vì thế vitamin D sẽ bị tắc ở những mô mỡ này, gây ra hiện tượng thiếu vitamin D.

Nguyên nhân gây thiếu vitamin D ở trẻ

Trẻ thiếu vitamin D nguy hiểm như thế nào?

Việc thiếu hụt vitamin D khiến trẻ có nguy cơ phải đối mặt với nhiều bệnh lý nguy hiểm như:

Loãng xương: Canxi và vitamin D là các dưỡng chất cực kỳ quan trọng trong việc duy trì mật độ xương. Thiếu hụt vitamin D khiến cho lượng canxi cạn kiệt, làm suy yếu xương và tăng nguy cơ gãy xương.

Bệnh hen suyễn: Vitamin D giúp cải thiện bệnh hen suyễn bằng cách ngăn chặn các protein gây viêm trong phổi, cũng như gia tăng sản xuất một loại protein có tác dụng chống viêm. Thiếu vitamin D sẽ gây ảnh hưởng đến hoạt động của phổi khiến bệnh hen suyễn ở trẻ trầm trọng hơn.

Bệnh tim mạch: Khi cơ thể trẻ thiếu vitamin D sẽ làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch như cao huyết áp, đồng thời tăng nguy cơ tử vong do bệnh này.

Dị ứng: Trẻ không được cung cấp đầy đủ vitamin D có nhiều khả năng bị dị ứng thực phẩm.

Cúm: Một số nghiên cứu cho thấy mối liên hệ giữa thiếu vitamin D và bệnh nhiễm trùng đường hô hấp. Theo đó, những trẻ có nồng độ vitamin D trong máu thấp thường dễ bị mắc các bệnh như cảm lạnh và cúm hơn so với những trẻ khác.

Sức khỏe răng miệng: Vitamin D cần thiết để giúp cơ thể hấp thụ canxi và phospho – chất dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển của xương. Vitamin D kiểm soát lượng canxi trong máu, ruột và xương. Do đó, thiếu vitamin D có thể khiến men răng của trẻ yếu hơn. Các báo cáo gần đây cũng cho thấy mối liên hệ giữa sức khỏe răng miệng và vitamin D, những trẻ có nồng độ vitamin D thấp có tỷ lệ mất răng nhiều hơn những trẻ có nồng độ vitamin D cao.

>> Tìm hiểu thêm: Thực phẩm giàu vitamin D tự nhiên

Để chẩn đoán chính xác tình trạng thiếu vitamin D ở trẻ, cha mẹ cần đưa trẻ đến các cơ sở y tế hoặc các trung tâm dinh dưỡng uy tín để được chỉ định làm một số xét nghiệm cần thiết, từ đó bác sĩ có cơ sở xây dựng phác đồ bổ sung phù hợp.

Nutrihome là Hệ thống Phòng khám Dinh dưỡng đầu tiên tại Việt Nam được đầu tư hệ thống trang thiết bị hiện đại, đặc biệt là máy xét nghiệm nồng độ vitamin D ở mức thấp nhất (nanogram/ml) với độ chính xác cao, hỗ trợ chẩn đoán chính xác và điều trị hiệu quả. Bên cạnh đó, quá trình khám, tư vấn và điều trị dinh dưỡng được xây dựng khoa học từ việc thăm khám, xét nghiệm chẩn đoán, xây dựng khẩu phần đến lên thực đơn theo sở thích và thói quen ăn uống của trẻ, hướng dẫn chế biến món ăn khoa học, hỗ trợ điều trị hiệu quả tình trạng thiếu vitamin D ở trẻ.

 

Quy trình khám, tư vấn và điều trị về dinh dưỡng

ĐỘI NGŨ CHUYÊN GIA