Cân nặng là một trong những chỉ số quan trọng đánh giá sự phát triển toàn diện của trẻ 1 tuổi nói riêng và trẻ nhỏ nói chung. Vậy cân nặng của trẻ không tăng phải làm sao? Gợi ý 11 cách tăng cân cho bé 1 tuổi dưới đây sẽ giúp bố mẹ giải tỏa lo lắng về cân nặng của con!
Để giúp bố mẹ có thể theo dõi được sự phát triển của con từ đó có những điều chỉnh/ can thiệp kịp thời (khi nhận thấy trẻ có những bất thường nhằm đảm bảo sự phát triển toàn diện) Tổ chức Y tế Thế giới WHO đã đưa ra 2 chỉ số quan trọng, đó là chiều cao và cân nặng.
Theo đó, nếu chỉ số cân nặng và chiều cao của trẻ nhỏ nói chung liên tiếp “đứng yên” trong vòng 3 tháng, bố mẹ không nên chủ quan, cần tìm ra nguyên nhân và xử trí tình trạng này càng sớm càng tốt giúp trẻ phát triển bình thường như trẻ cùng trang lứa. Vậy bé 1 tuổi nặng bao nhiêu kg?
Cần lưu ý, phụ thuộc vào thời điểm bố mẹ cân bé (vào buổi sáng, trưa, chiều, tối) mà cân nặng có thể chênh lệch một chút. Thêm vào đó, mỗi đứa trẻ là một cá thể riêng biệt với những mốc phát triển khác nhau, do đó, bố mẹ không nên quá lo lắng nếu cân nặng của con bị “lệch” một chút so với chuẩn của WHO.
Cùng với chiều cao, cân nặng là một trong những chỉ số quan trọng đánh giá sự phát triển toàn diện của trẻ 1 tuổi.
Dấu hiệu chậm tăng cân được xem là đặc trưng ở trẻ 1 tuổi nói riêng và trẻ nhỏ nói chung đó là số cân của trẻ không tăng trong vòng 3 tháng liên tục. Ngoài ra, để biết trẻ có bị chậm/ hoặc không tăng cân hay không từ đó có cách tăng cân cho bé 1 tuổi hiệu quả, bố mẹ có thể dựa thêm vào các dấu hiệu dưới đây:
Chậm tăng cân ở trẻ nếu không có biện pháp can thiệp kịp thời mà xảy ra thường xuyên và kéo dài sẽ gây ra nhiều hệ lụy sức khỏe như: trẻ bị thiếu hụt dinh dưỡng dẫn đến suy dinh dưỡng, thấp còi, chậm lớn; trẻ dễ mắc bệnh do hệ miễn dịch suy yếu; ảnh hưởng tới sự phát triển trí não, trẻ hay lờ đờ, chậm chạp, giảm khả năng tiếp thu và học hỏi…
Để giải quyết triệt để bài toán cân nặng của trẻ bố mẹ cần biết nguyên nhân khiến trẻ chậm tăng cân. ThS.BS Trần Thị Hồng Loan cho biết, có rất nhiều nguyên nhân khiến trẻ 1 tuổi chậm tăng cân, trong đó có những nguyên nhân chủ yếu dưới đây:
Mọc răng hay mắc các vấn đề ở răng miệng là một trong những nguyên nhân khiến trẻ 1 tuổi không tăng cân.
Ngoài các nguyên nhân trên, tình trạng bé 1 tuổi không tăng cân còn được xác định trong thời gian mang thai mẹ bầu có chế độ dinh dưỡng không phù hợp hoặc sử dụng các chất kích thích (hút thuốc lá, uống rượu bia), tiếp xúc với hóa chất độc hại… gây ảnh hưởng đến sự phát triển của con (trong đó có cân nặng), trẻ sinh non, sinh nhẹ cân…
Làm thế nào để giúp trẻ 1 tuổi tăng cân nhanh chóng, an toàn và hiệu quả luôn là mối quan tâm của các bố mẹ. Hy vọng với 11 gợi ý cách tăng cân cho bé 1 tuổi từ chuyên gia dưới đây bố mẹ có thể giúp con yêu thay đổi cân nặng ngoạn mục:
Thực hiện chế độ dinh dưỡng khoa học, đúng cách là một trong những cách tăng cân cho bé 1 tuổi an toàn và hiệu quả. Theo đó, bố mẹ nên xây dựng thực đơn ăn uống hàng ngày cho trẻ đầy đủ 4 nhóm dưỡng chất quan trọng, mỗi bữa ăn nên đa dạng các loại thực phẩm, không cho trẻ ăn một món từ ngày này qua ngày khác mà cần thay đổi liên tục… để kích thích sự thèm ăn ở trẻ.
Bên cạnh đó, việc chia nhỏ các bữa ăn trong ngày cũng giúp trẻ ăn uống ngon miệng hơn, cung cấp năng lượng thường xuyên cho cơ thể và sự hấp thu dưỡng chất diễn ra tốt hơn.
Tuy không còn là nguồn dinh dưỡng chính và quan trọng như 6 tháng đầu đời, nhưng sữa mẹ vẫn là nguồn cung cấp dinh dưỡng và tăng khả năng miễn dịch cho trẻ. Do đó, nếu có điều kiện và mẹ vẫn duy trì được nguồn sữa ổn định hãy cho trẻ bú mẹ đến 2 tuổi.
Để đảm bảo nguồn dưỡng chất trong sữa mẹ cho bé bú, chế độ ăn hàng ngày của mẹ cũng nên đầy đủ các nhóm dưỡng chất, đặc biệt, bữa ăn hàng ngày tăng cường nhóm thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất (bao gồm rau xanh và trái cây) nhé!
Đây là cách tăng cân cho bé 1 tuổi hiệu quả nhưng nhiều phụ huynh không chú ý đến. So với các chất khác, cơ thể chỉ cần một lượng rất nhỏ các vi chất dinh dưỡng (bao gồm các loại vitamin và khoáng chất) để đảm bảo sự phát triển thể chất và trí não. Mặc dù chỉ chiếm phần nhỏ nhưng nếu cơ thể thiếu hụt chúng sẽ gây ra nhiều hệ lụy như còi xương, biếng ăn, chậm phát triển, dễ mắc các bệnh truyền nhiễm…
Theo đó, nếu bé 1 tuổi không tăng cân bố mẹ nên bổ sung thêm các vi chất dinh dưỡng như kẽm, lysin, vitamin B, chất xơ, axit béo omega-3, probiotic, sắt, canxi và vitamin D… cho trẻ thông qua thực phẩm hoặc các sản phẩm bổ sung (dưới sự hướng dẫn của bác sĩ). Điều này giúp hạn chế tình trạng trẻ biếng ăn, suy dinh dưỡng, tiêu hóa tốt, tăng cân khỏe mạnh và phát triển tầm vóc tốt hơn…
Bổ sung sữa và các chế phẩm từ sữa (phô mai, váng sữa, sữa chua…) vào chế độ ăn uống hàng ngày cũng góp phần giải quyết “bài toán” cân nặng của trẻ một cách hiệu quả. Bởi sữa giàu dưỡng chất và các vi chất cần thiết cho sức khỏe và sự phát triển của trẻ. Trong trường hợp trẻ dị ứng đạm sữa bò hoặc bất dung nạp lactose, mẹ cần lựa chọn sữa đặc biệt phù hợp với bệnh lý để trẻ 1 tuổi tăng cân hiệu quả và khỏe mạnh.
Thêm sữa chua trái cây vào thực đơn ăn uống hàng ngày cũng là cách tăng cân cho trẻ 1 tuổi nhẹ cân.
Riêng với sữa chua, bố mẹ có thể cho trẻ ăn trực tiếp hoặc mix sữa chua với các loại trái cây tươi, chế biến thành món sinh tố trái cây hấp dẫn vừa kích thích trẻ ăn ngon miệng hơn, vừa tăng cường lượng vi chất cung cấp cho cơ thể, giúp tăng cân cho bé 1 tuổi hiệu quả hơn.
Đây là cách tăng cân cho bé 1 tuổi bố mẹ không nên bỏ qua, giúp bé nhà mình phát triển toàn diện. Các loại chất béo tốt như axit béo omega-3, DHA… cũng là một gợi ý giúp bé 1 tuổi không tăng cân có sự thay đổi tích cực về cân nặng, lẫn phát triển trí não. Chất béo ngoài cung cấp năng lượng cho cơ thể trẻ còn có một tác dụng tuyệt vời nữa, đó là, nó giúp hòa tan một số vi chất dinh dưỡng để cơ thể hấp thu dễ dàng hơn.
Một trong những nguyên nhân khiến trẻ 1 tuổi không tăng cân bố mẹ nào cũng mắc phải đó là luôn ép trẻ ăn (ăn nhiều hơn so với nhu cầu hoặc ăn những món trẻ không thích, thiếu kiên nhẫn khi cho con ăn). Việc này nếu diễn ra thường xuyên sẽ khiến trẻ luôn có tâm lý sợ hãi khi đến bữa ăn, lâu dần dẫn đến biếng ăn và hậu quả là cơ thể thiếu hụt dưỡng chất, chậm tăng cân.
Giải pháp cho các bố mẹ trong trường hợp này là chỉ nên cho trẻ ăn đủ nhu cầu cơ thể cần, không ép trẻ ăn khi trẻ không muốn ăn, luôn tạo không khí vui vẻ thoải mái khi cho trẻ ăn và cần kiên nhẫn khi cho trẻ ăn, nhất là các món mới.
Cùng với dinh dưỡng, thực hiện các vận động phù hợp với lứa tuổi cũng được xem là bí quyết tăng cân hiệu quả và an toàn cho trẻ 1 tuổi và trẻ nhỏ. Theo đó, bố mẹ nên dành thời gian đưa trẻ ra ngoài trời vận động nhiều, nhất là vào buổi sáng để cơ thể trẻ hấp thụ thêm nguồn vitamin D từ ánh nắng mặt trời.
Hoạt động thể chất không chỉ giúp cơ thể trẻ luôn khỏe mạnh, linh hoạt mà còn kích thích tiêu hóa, tăng cường nhu động ruột giúp trẻ ăn ngon hơn, cơ thể hấp thu dưỡng chất tốt hơn từ đó tăng cân hiệu quả.
Vận động ngoài trời thường xuyên sẽ giúp trẻ 1 tuổi thêm khỏe mạnh, ăn uống ngon miệng hơn từ đó giúp tăng cân hiệu quả.
Như đã nêu trên, việc theo dõi cân nặng của trẻ thường xuyên sẽ giúp bố mẹ sớm phát hiện tình trạng chậm tăng cân của con cũng như những vấn đề sức khỏe bất thường và nhanh chóng có biện pháp cải thiện. Điều này cũng là một trong những yếu tố quan trọng góp phần làm thay đổi cân nặng của trẻ mà bố mẹ cần lưu ý.
Đây cũng là một trong những cách tăng cân cho bé 1 tuổi hiệu quả nhưng ít bố mẹ để ý. Việc tẩy giun định kỳ (khoảng 6 tháng/ lần) cho trẻ từ 1 tuổi trở lên sẽ giúp trẻ nhanh chóng cải thiện cân nặng. Bởi nhiễm giun sán là một trong những nguyên nhân khiến trẻ còi cọc, thiếu hụt dinh dưỡng, chậm lớn do chúng sống ký sinh trong đường ruột và hút các chất dinh dưỡng từ thức ăn.
Nguyên nhân bệnh lý cũng ảnh hưởng không nhỏ đến quá trình tăng cân của trẻ, đặc biệt các bệnh ở đường tiêu hóa và các vấn đề ở răng miệng. Dù vậy, nhiều bố mẹ vẫn chưa có thói quen khám sức khỏe định kỳ cho con.
Việc đưa trẻ đi khám sức khỏe định kỳ (thay vì đợi trẻ có triệu chứng bệnh mới đưa đi khám) sẽ giúp bố mẹ sớm phát hiện các bệnh lý (nếu có), hoặc những vấn đề sức khỏe bất thường và can thiệp/ điều trị kịp thời sẽ giúp trẻ luôn khỏe mạnh, ăn uống ngon miệng, tăng cân tốt.
Đây là cách tăng cân cho bé 1 tuổi được nhiều bố mẹ áp dụng. Tuy nhiên, để tránh ‘lợi bất cập hại’, bố mẹ không nên tự ý mua thuốc cho con uống, mà cần tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa để:
Cuối cùng bố mẹ cần biết, để cải thiện hiệu quả cân nặng của trẻ 1 tuổi nhẹ cân, thấp còi là cả một hành trình dài. Do đó, bố mẹ cần bình tĩnh và kiên nhẫn đồng hành cùng con để từng bước giúp trẻ tăng cân.
Nếu đã áp dụng các cách tăng cân cho bé 1 tuổi trên nhưng cân nặng của trẻ không có dấu hiệu cải thiện, bố mẹ nên đưa trẻ đi khám chuyên khoa dinh dưỡng để tìm hiểu chính xác nguyên nhân và được bác sĩ tư vấn giải pháp can thiệp hiệu quả.