Mở cửa 7h30 - 17h00 / T2 - CN xuyên trưa
Theo kết quả điều tra của Viện Dinh dưỡng Quốc gia, tình trạng dinh dưỡng của trẻ em Việt Nam trong ba thập kỷ từ 1985 đến 2014 đã được cải thiện đáng kể. Tỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng, thấp còi đã giảm nhưng tỷ lệ thiếu vi chất dinh dưỡng vẫn còn cao, đặc biệt là thiếu canxi. Khẩu phần của trẻ chỉ đáp ứng được hơn 60% nhu cầu canxi của cơ thể theo mức khuyến nghị.
TS.BS Phạm Thị Thu Hương, Nguyên Trưởng khoa Dinh dưỡng lâm sàng và Tiết chế Viện Dinh dưỡng Quốc gia, Bác sĩ Trưởng Hệ thống Phòng khám Dinh dưỡng Nutrihome miền Bắc cho biết, 99% canxi trong cơ thể nằm ở xương và răng, một phần nhỏ trong máu. Vì vậy, canxi đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành và phát triển hệ xương và răng ở trẻ.
Bên cạnh đó, canxi còn có vai trò quan trọng trong dẫn truyền thần kinh, tăng cường miễn dịch, kết hợp với vitamin D giúp phòng ngừa tình trạng còi xương, suy dinh dưỡng ở trẻ. Do đó, để trẻ phát triển toàn diện cũng như hạn chế tình trạng thấp còi, phụ huynh cần bổ sung canxi đầy đủ và đúng cách cho trẻ nhằm đạt hiệu quả tốt nhất.
Nhu cầu canxi đối với cơ thể được xác định trong mối tương quan với phospho: tỷ số Ca/P tiêu chuẩn là >0.8 đối với mọi lứa tuổi, tốt nhất là 1-1.5 (đặc biệt đối với trẻ em). Theo Nhu cầu Dinh dưỡng khuyến nghị cho người Việt Nam năm 2016 của Viện Dinh dưỡng, nhu cầu khuyến nghị về canxi (mg/ngày) cho trẻ em Việt Nam như sau:
| NHU CẦU KHUYẾN NGHỊ CANXI THEO ĐỘ TUỔI (mg/ngày) | ||
| Nhóm tuổi | Nam | Nữ |
| 0-5 tháng | 300 | 300 |
| 6-11 tháng | 400 | 400 |
| 1-2 tuổi | 500 | 500 |
| 3-5 tuổi | 600 | 600 |
| 6-7 tuổi | 650 | 650 |
| 8-9 tuổi | 700 | 700 |
| 10-19 tuổi | 1000 | 1000 |
Canxi là thành phần chính cấu tạo nên xương và răng, chiếm khoảng 70% thành phần cấu tạo của xương. Ngoài ra, canxi còn có vai trò giúp hệ miễn dịch cơ thể hoạt động tốt và tăng dẫn truyền tín hiệu thần kinh. Đặc biệt, đối với trẻ em đang trong giai đoạn phát triển thể chất, hoàn thiện cấu trúc xương, việc bổ sung canxi đáp ứng nhu cầu cơ thể là yếu tố quan trọng hàng đầu.
Tuy nhiên, trên thực tế vẫn còn rất nhiều trường hợp trẻ em rơi vào tình trạng thiếu canxi. Vậy nguyên nhân dẫn đến thiếu canxi ở trẻ là gì và có tác hại như thế nào?
Nguyên nhân dẫn đến thiếu canxi ở bé có thể kể đến như:
Theo TS.BS Phạm Thị Thu Hương, một trong những nguyên nhân dẫn đến việc trẻ thiếu canxi là do cha mẹ thiếu kiến thức nuôi con, dẫn đến những cách chăm sóc sai lầm, cung cấp dinh dưỡng không hợp lý. Trẻ không được bú sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu, ăn dặm quá sớm hoặc không đúng cách, thức ăn không đa dạng, lựa chọn thực phẩm chưa phù hợp.
“Chế độ ăn quá mặn, quá nhiều đạm, thức ăn có chất kích thích hoặc quá nhiều chất xơ, ngũ cốc sẽ dẫn đến việc cơ thể trẻ kém hấp thụ canxi, gây thiếu hụt canxi ở trẻ”, TS.BS Phạm Thị Thu Hương nhấn mạnh.
Canxi là chất khoáng đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với sự phát triển thể chất và trí tuệ của trẻ. Trẻ thiếu canxi có thể mắc phải các bệnh lý nguy hiểm như:
Còi xương: Canxi là thành phần chính trong cấu trúc xương. Giai đoạn đầu đời chính là khoảng thời gian phát triển mạnh mẽ về khung xương ở trẻ. Do đó, nếu không được bổ sung đủ canxi theo khuyến nghị, hệ quả là khung xương của trẻ không được phát triển tối đa, dẫn đến tình trạng thấp còi.
>> Xem thêm: Trẻ còi xương nên khám ở đâu
Suy dinh dưỡng: Các nghiên cứu đã phát hiện rằng canxi có vai trò liên kết với một số enzyme tham gia vào quá trình phân giải một số loại thực phẩm khi vào cơ thể. Trẻ thiếu canxi sẽ không hấp thu được một số chất dinh dưỡng cần thiết khiến trẻ có thể bị suy dinh dưỡng.
Biến dạng xương: Khung xương đóng vai trò quan trọng như một giá đỡ cho toàn bộ cơ thể, trong đó các xương chân và cột sống giúp nâng đỡ toàn bộ trọng lượng cơ thể. Các xương này thường có cấu trúc to và rất chắc chắn, cũng như là nơi tích lũy lượng canxi lớn nhất của cơ thể. Nếu trong giai đoạn phát triển về khung xương, trẻ không được bổ sung đủ lượng canxi, các xương này sẽ yếu và biến dạng trong quá trình trẻ tập đi, nô đùa hoặc mang vác các đồ vật,… Thiếu canxi ở trẻ dẫn đến nguy cơ mắc các bệnh lý biến dạng xương cao hơn như: chân vòng kiềng, chân chữ X,…
Rối loạn hệ thần kinh: Canxi có vai trò quan trọng trong hoạt động dẫn truyền thần kinh của cơ thể. Khi cơ thể trẻ thiếu hụt canxi, các xung động thần kinh có thể bị ức chế gây ra tình trạng hưng phấn hoặc căng thẳng quá mức ở trẻ nhỏ.
Rối loạn giấc ngủ: Khi các xung động thần kinh không ổn định, vỏ não luôn trong trạng thái hưng phấn nên trẻ rất khó đi vào giấc ngủ. Trẻ thiếu canxi thường gặp phải tình trạng khó ngủ, ngủ không ngon giấc, hay quấy khóc đêm, giật mình khi ngủ.
Co giật các cơ: Sự co duỗi các cơ trong cơ thể xảy ra là do phản ứng trao đổi các ion qua màng tế bào có sự hỗ trợ của canxi. Khi trẻ không được bổ sung đủ lượng canxi, các phản ứng này bị rối loạn dẫn đến tình trạng co giật các cơ.
Hệ miễn dịch suy yếu: Canxi là thành phần đầu tiên phát hiện những yếu tố lạ xâm nhập vào cơ thể và thông báo kích hoạt hệ miễn dịch hoạt động để tiêu diệt vi khuẩn. Thiếu canxi khiến chức năng miễn dịch giảm sút, trẻ dễ mắc các bệnh theo mùa, dễ ốm vặt.
Thiếu hụt canxi khiến trẻ phải đối mặt với nhiều bệnh lý nguy hiểm nhưng việc bổ sung canxi quá mức và không đúng cách sẽ ức chế việc hấp thu các chất sắt và kẽm ở trẻ, trẻ sẽ thấy nóng trong người, khó chịu, táo bón, sỏi thận, sỏi niệu quản, suy thận,… Vì vậy, tình trạng thiếu canxi ở trẻ cần được chẩn đoán chính xác và bổ sung đúng cách để tăng hiệu quả điều trị.
Tìm hiểu thêm: Thực phẩm giàu sắt và canxi cho trẻ phát triển toàn diện
Nutrihome là Hệ thống Phòng khám Dinh dưỡng đầu tiên tại Việt Nam được đầu tư hệ thống trang thiết bị hiện đại, đặc biệt là máy xét nghiệm vi chất thiếu/dư trong cơ thể, hỗ trợ chẩn đoán chính xác và điều trị hiệu quả. Tại đây, quá trình khám, tư vấn và điều trị dinh dưỡng được xây dựng khoa học từ việc thăm khám, xét nghiệm chẩn đoán, xây dựng khẩu phần đến lên thực đơn theo sở thích và thói quen ăn uống của trẻ, hướng dẫn chế biến món ăn khoa học, hỗ trợ điều trị hiệu quả tình trạng thiếu canxi ở trẻ.
