Mở cửa 7h30 - 17h00 / T2 - CN xuyên trưa
Có một thực tế rất đáng quan tâm, đó là đa số trẻ khi chuyển từ thời kỳ bú mẹ hoàn toàn sang giai đoạn ăn dặm đều có dấu hiệu lười ăn trong một khoảng thời gian nhất định. Để khắc phục tình trạng trẻ biếng ăn dặm, mẹ cần tìm hiểu sự thay đổi của bé ở giai đoạn đặc biệt này, đồng thời kiên nhẫn trong việc giúp bé làm quen dần với các thức ăn mới.
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi TS.BS Phạm Thị Thu Hương, Nguyên Trưởng khoa Dinh dưỡng lâm sàng và Tiết chế Viện Dinh dưỡng Quốc gia, Bác sĩ Trưởng Hệ thống Phòng khám Dinh dưỡng Nutrihome
Bé ăn dặm thường lười ăn do phải đón nhận chế độ ăn mới
Thời kỳ ăn dặm đánh dấu bước chuyển mới trong chế độ ăn của trẻ. Lúc này, trẻ bắt đầu làm quen với thức ăn rắn, giảm dần lượng sữa nạp vào cơ thể. Nếu thích nghi tốt, trẻ sẽ hào hứng với mỗi bữa ăn, tạo đà cho sự tăng trưởng toàn diện. Tuy nhiên trên thực tế, khá nhiều trẻ khi chuyển sang giai đoạn ăn dặm dễ trở nên chán ăn dẫn tới sụt cân, biểu đồ tăng trưởng không còn tốt như giai đoạn bú mẹ hoàn toàn nữa.
TS.BS Phạm Thị Thu Hương, Nguyên Trưởng khoa Dinh dưỡng lâm sàng và Tiết chế Viện Dinh dưỡng Quốc gia, Bác sĩ Trưởng, Trung tâm Dinh dưỡng NutriHome cho biết, biếng ăn là một chứng rối loạn hành vi ăn uống, biểu hiện bằng việc trẻ không thích ăn một hay nhiều món, khiến lượng thức ăn nạp vào cơ thể không đáp ứng đủ nhu cầu dinh dưỡng hàng ngày. Hệ quả là trẻ có nguy cơ cao bị chậm phát triển, thiếu các khoáng chất, vi chất dẫn đến suy dinh dưỡng, còi cọc, giảm chỉ số phát triển trí tuệ, rối loạn nhận thức, hành vi…
Có hai nguyên nhân chính khiến trẻ biếng ăn dặm:
Bé chưa sẵn sàng cho việc tiếp nhận thức ăn mới vì đã quen với việc chỉ bú sữa mẹ hoặc uống sữa công thức là đủ. Hơn nữa, khi trẻ bắt đầu ăn dặm (thường là 6 tháng tuổi), hệ tiêu hóa còn non yếu, chức năng nhai chưa hoàn thiện. Đã vậy, một số mẹ còn cho trẻ ăn không đúng cách (ép bé ăn khi bụng còn no, ăn quá nhiều bữa một ngày…) trong khi bé chưa kịp thích nghi gây ra tình trạng con lười ăn, sợ ăn.
Mẹ mắc sai lầm khi chế biến đồ ăn dặm cho bé, chẳng hạn như: nêm gia vị quá mặn hoặc quá nồng (thức ăn có mùi vị quá nồng có thể ảnh hưởng tới sự phát triển của trẻ nhỏ, gây ra chứng chán ăn), món ăn thiếu dầu ăn nhưng dư đạm (ảnh hưởng tới năng lượng và khả năng tiêu hóa, hấp thu của trẻ), món ăn không đa dạng, hình thức không bắt mắt…
Bác sĩ Phạm Thị Thu Hương cho biết, muốn chữa bé lười ăn dặm, mẹ cần nắm vững các nguyên tắc sau:
1. “Từ loãng đến đặc”: Lúc mới bắt đầu, bạn nấu bột loãng cho bé, sau đó tăng dần độ đặc lên và đến khi bé được 8-9 tháng thì tập cho ăn cháo. Cách này giúp hệ tiêu hóa của bé không phản ứng gay gắt với thức ăn lạ, đồng thời làm quen dần để từ từ tiếp nhận những món phức tạp hơn.
2. “Từ ngọt đến mặn”: Sở dĩ các chuyên gia dinh dưỡng thường khuyên mẹ cho trẻ ăn bột ngọt trước vì loại bột này có mùi vị tương tự sữa mẹ, nên khá “thân thiện” với bé. Sau khoảng 1-2 tuần, mẹ dần thay thế bằng bột mặn với nhiều thành phần dinh dưỡng hơn.
3. “Từ ít đến nhiều”: Bữa đầu tiên, có thể bé chỉ ăn được vài thìa bột. Vậy là đủ. Mẹ đừng ép bé ăn hết bát. Cần tập cho bé ăn nhiều hơn vào những bữa sau, cụ thể là từ 2-3 thìa tăng lên ⅓ chén, rồi nửa chén, ⅔ chén… Như vậy, bé sẽ thích nghi dần với việc ăn dặm chứ không có cảm giác sợ vì bị ép ăn quá nhiều ngay trong bữa đầu tiên.
4. “Tô màu bát bột”: Bột ăn dặm cần đảm bảo cung cấp cho bé đủ 4 nhóm chất thiết yếu: bột đường, chất đạm, chất béo, vitamin và khoáng chất. Bên cạnh đó, mẹ nên bỏ công tìm tòi cách chế biến nhiều món ăn dặm đa dạng, hấp dẫn để đổi món cho trẻ mỗi ngày.
Màu sắc món ăn bắt mắt sẽ kích thích thị giác, vị giác của trẻ
5. “Vừa đủ”: Nguyên tắc này dành riêng cho các bà mẹ có quan niệm: “Phải cho bé ăn thật nhiều chất bổ dưỡng thì bé mới phát triển tối ưu”. Mẹ không biết rằng, đây là nguyên nhân khiến con lười ăn dặm. Khi bữa ăn của trẻ dư đạm, dư chất béo, cơ thể sẽ “phản đối” bằng cách gây rối loạn tiêu hóa, táo bón, tiêu chảy, chướng bụng… khiến bé chán ăn. Thay vì vậy, mẹ cần cân đối lượng chất dinh dưỡng trong mỗi bát bột của trẻ, sao cho trẻ hấp thu hết dưỡng chất.
> Xem thêm: Trẻ biếng ăn hay nôn trớ xử trí như thế nào?
Không bật tivi trong lúc trẻ ăn vì sẽ tạo thói quen xấu cho trẻ
Nếu đã làm đủ cách mà vẫn chưa cải thiện được chứng biếng ăn ở trẻ ăn dặm, mẹ hãy đưa bé đến Hệ thống Phòng khám Dinh dưỡng – Y học Vận động Nutrihome. Tại đây, các chuyên gia dinh dưỡng sẽ cùng mẹ tìm hiểu nguyên nhân khiến bé lười ăn, đồng thời tư vấn cách khắc phục hiệu quả.
Bên cạnh đó, chuyên gia tiết chế sẽ xây dựng thực đơn cá nhân hóa theo ngày, tuần, tháng dựa trên tình trạng dinh dưỡng, sở thích và thói quen ăn uống của trẻ. Đồng thời, các chuyên gia ẩm thực – dinh dưỡng Nutrihome còn trực tiếp hướng dẫn mẹ các bước chọn thực phẩm, chế biến món ăn một cách khoa học, đơn giản để mang đến những thực đơn ngon miệng, bổ dưỡng, từ đó khắc phục tình trạng trẻ lười ăn dặm.
