Trong chế độ ăn dặm của trẻ, những món cháo giúp bé tăng cân chiếm một phần quan trọng không thể thiếu bởi chúng vừa dễ nấu với mẹ, vừa dễ ăn với con, đồng thời giúp trẻ bổ sung nhiều vi chất dinh dưỡng. Vậy, khi nấu các món cháo giúp bé tăng cân, mẹ cần lưu ý gì? Đâu là món cháo giúp bé tăng cân “vù vù” được nhiều mẹ bỉm lựa chọn? Hãy cùng Nutrihome khám phá ngay trong bài viết sau.
12 tháng tuổi là một cột mốc quan trọng đánh dấu nhiều bước phát triển “vĩ đại” của trẻ nhỏ, chẳng hạn như bé đã có thể tự bước đi mà không cần điểm tựa, tự cầm thìa xúc ăn, tự cầm cốc uống nước và thậm chí, bé đã có thể “bi bô” nói được vài từ đơn giản.
Đâu là những món cháo giúp bé tăng cân nhanh chóng?
Để đáp ứng lại sự phát triển về thể chất nhanh vượt trội này, trẻ cũng cần tiêu thụ một khẩu phần ăn nhiều năng lượng hơn gấp đôi so với khẩu phần của trẻ 6 tháng tuổi. Theo Viện Dinh dưỡng Quốc Gia, nếu trẻ 6 tháng tuổi cần trung bình hơn 700 calo / ngày thì trẻ 1 tuổi cần đến hơn 950 calo / ngày.
Tuy nhiên, với một hàm răng sữa còn đang trong giai đoạn hình thành, bé 1 tuổi vẫn chưa thể nhai được cơm nguyên hạt như người lớn. Vì thế, việc đưa những món cháo giúp bé tăng cân vào khẩu phần ăn của trẻ được xem là một sự lựa chọn thông minh, giúp bé đạt được đủ lượng calo cơ thể cần mà không cần phải nhai quá nhiều.
Bé 1 tuổi có những đặc thù về thể chất rất khác biệt. Vì thế, khi nấu những món cháo giúp bé tăng cân, mẹ cần lưu ý những điều sau:
Mẹ có thể sử dụng các loại gia vị rắc cơm không chứa muối, đường, bột ngọt để tăng thêm hương vị cho bữa ăn dặm mà không gây hại đến sức khỏe bé yêu
Khi nuôi con, mẹ thường nhận được “mê hồn trận” vô vàn lời khuyên từ bà ngoại, cô, dì, chú, bác hay các mẹ bỉm sữa trong các hội nhóm online về kinh nghiệm chăm sóc con cái.
Tuy nhiên, mẹ cũng cần chú ý, các kiến thức được truyền miệng trong dân gian thường thiếu căn cứ khoa học và không được chuyên gia dinh dưỡng ủng hộ. Dưới đây là 10 “sai lầm” phổ biến thường được các mẹ truyền tai nhau khi nấu những món cháo giúp bé tăng cân mà Nutrihome ghi nhận được:
Rất nhiều mẹ bỉm sữa truyền tai nhau về việc dùng nước hầm xương để nấu những món cháo giúp bé tăng cân bởi các mẹ tin rằng nước hầm xương thường chứa nhiều canxi, protein, chất béo, khoáng chất,…nên sẽ giúp món cháo giàu dinh dưỡng và thơm ngon đậm vị hơn.
Tuy nhiên, theo các chuyên gia dinh dưỡng, dùng nước hầm xương để nấu cháo chỉ toàn “lợi bất cập hại” bởi:
Vì thế, các chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo, mẹ không nên chỉ dùng nước hầm xương để nấu những món cháo giúp bé tăng cân.
Nước hầm xương hoàn toàn không bổ dưỡng cho bé nhiều như các mẹ lầm tưởng
Bước vào độ tuổi đang mọc răng, trẻ cần được ăn các loại cháo nấu sệt vừa phải để hình thành phản xạ nhai ở trẻ. Nấu cháo quá nhuyễn khiến trẻ lười nhai trong khi đó cháo quá đặc sẽ khiến bé bị dính miệng, nuốt không trôi, lâu dần có thể hình thành phản xạ biếng ăn ở trẻ
Các loại cháo dinh dưỡng vỉa hè thường dùng khá nhiều gia vị và phẩm màu không cần thiết. Ví dụ, cháo cà rốt thì người bán cố ý dùng phẩm màu cam đậm, cháo rau xanh thì cố ý dùng phẩm màu xanh đậm,…thay vì các màu rau củ quả tự nhiên. Việc làm này khiến mẹ có cảm giác món ăn bắt mắt hơn món nhà làm nên muốn mua nhiều cháo hơn chứ không đặt mục tiêu sức khỏe của bé lên hàng đầu.
Bên cạnh đó, dùng cháo dinh dưỡng vỉa hè khiến mẹ khó kiểm soát an toàn vệ sinh thực phẩm, nguồn gốc nguyên vật liệu nên cũng không đảm bảo được sức khỏe đường ruột cho trẻ. Tốt nhất, mẹ nên tự nấu những món cháo giúp bé tăng cân tại nhà để mang đến cho trẻ nguồn dinh dưỡng tốt nhất.
Nhiều mẹ thường chọn cách nấu một phần cháo thật lớn, sau đó chia thành 3 – 5 bữa nhỏ cho bé dùng thành nhiều cữ trong ngày. Việc làm này giúp mẹ tiết kiệm thời gian trong việc nấu nướng nhưng vô hình trung lại khiến bé dễ ngán ngẩm vì phải ăn đi ăn lại một món nhiều lần, gây nên chứng biếng ăn tâm lý rất khó điều trị dứt điểm.
Bước vào giai đoạn 12 tháng tuổi, bé cũng đá bắt đầu hình thành riêng cho mình một vài sở thích ăn uống. Tuy nhiên, mẹ không nên nuông chiều theo sở thích ấy mà thường xuyên nấu một món ăn nhiều lần.
Nguyên nhân là bởi cứ ăn một món trong thời gian dài, bé sẽ hình thành phản xạ phụ thuộc. Sau này, nếu không có món ăn ưa thích, trẻ sẽ không chịu ăn nữa. Mặt khác, bé cũng cần ăn đa dạng thực phẩm để có đầy đủ chất dinh dưỡng. Tình trạng ăn thường xuyên 1 món có thể khiến bé bị thiếu vi chất nghiêm trọng.
Ăn nhiều lần một món dễ khiến bé ngán ngẫm, sợ đến giờ ăn, hình thành chứng biếng ăn tâm lý rất khó điều trị
Trẻ em 12 tháng tuổi cần tiêu thụ 20g đạm mỗi ngày. Trong đó, hàm lượng đạm đến từ lượng sữa mẹ mà trẻ 1 tuổi cần bú (600ml) là 7.8g. Như vậy, 12.2g protein còn lại mẹ có thể cung cấp thông qua các món cháo giúp bé tăng cân.
Nếu lượng đạm trong những món cháo giúp bé tăng cân nhiều hơn mức khuyến cáo, bé có thể bị sỏi thận, suy thận, biếng ăn, bỏ bú, thiếu vi chất, mất nước,… cần phải nhập viện gấp để điều trị.
Lưu ý: cần phân biệt lượng đạm và lượng thịt cá. 100g thịt cá có thể cung cấp từ 10-20g đạm
Cà rốt và bí đỏ có chứa hàm lượng cao vitamin A nên khi ăn quá nhiều hai loại thực phẩm này, trẻ sẽ có nguy cơ cao bị tổn thương gan, vàng da, đau đầu, loãng xương, buồn nôn, đau khớp.
Trong khi đó, khoai tây chứa nhiều solanin. Ăn quá nhiều khoai tây liên tục trong nhiều ngày mà không được sơ chế kỹ có thể khiến trẻ bị ngộ độc solanin, gây buồn nôn, nôn, tiêu chảy, đau bụng, chóng mặt và khó thở.
Khi chế biến những món cháo giúp bé tăng cân trong giai đoạn 12 tháng tuổi, mẹ tuyệt đối không nên nêm nếm muối hay bất kỳ loại gia vị mặn nào khác như xì dầu, nước mắm, bột nêm,…vào khẩu phần ăn của bé.
Nguyên nhân là bởi thận của bé 1 tuổi còn rất yếu. Tiêu thụ quá 2.3 gam muối mỗi ngày có thể khiến trẻ bị tổn thương thận, cao huyết áp và thậm chí tăng nguy cơ mắc các bệnh về tim.
Hơn nữa, chế độ ăn nhiều muối có thể khiến trẻ hình thành sở thích ăn mặn suốt đời, làm giảm chất lượng sống tổng thể của trẻ khi trưởng thành vì nguy cơ mắc nhiều bệnh mãn tính do ăn mặn tăng cao.
Khẩu vị của người lớn khác hoàn toàn với khẩu vị của trẻ nhỏ. Thông thường, ở người trưởng thành, để cảm thấy “vừa ăn”, chúng ta thường phải “cắn thêm miếng ớt”, “cho thêm miếng tỏi”, “xịt thêm miếng tiêu”, “vắt thêm miếng chanh”,…Tất cả là do lưỡi của người trưởng thành cần huy động rất nhiều kích thích vị giác mới cảm thấy “ngon”.
Trong khi đó, thận, lưỡi và hệ tiêu hóa của trẻ nhỏ hoàn toàn bị “quá tải” trước các kích thích đó. Theo ước tính, có hơn 20.000 đến 30.000 hợp chất hóa học khác nhau trong thực phẩm. Riêng một tép tỏi nhỏ đã chứa hơn 200 hợp chất khác nhau.
Vì thế, mẹ không nên dùng khẩu vị của mình để nêm nếm “vừa ăn” cho trẻ. Tốt nhất, khi nấu những món cháo giúp bé tăng cân, mẹ cần tuân thủ theo nguyên tắc không sử dụng cả muối, đường và các loại rau lá gia vị khác.
Không nên sử dụng nhiều gia vị, hương thảo, rau mùi hay các loại bột tạo màu trong món cháo ăn dặm của bé
Nhu cầu về chất béo ở trẻ rất cao, lên đến 40% lượng calo đến từ khẩu phần ăn hàng ngày. Trung bình, trẻ em 1 tháng tuổi cần từ 31 – 33g chất béo mỗi ngày đến từ cả 2 loại chất béo là dầu thực vật và mỡ động vật.
Theo các chuyên gia dinh dưỡng, mẹ tuyệt đối không nên loại bỏ dầu ăn ra khỏi khẩu phần ăn của trẻ mà nên kết hợp theo tỉ lệ 70% mỡ động vật với 30% dầu thực vật, hoặc xen kẽ một bữa dùng dầu ăn và một bữa dùng mỡ để chế biến những món cháo giúp bé tăng cân, tạo điều kiện cho trẻ cơ hội phát triển toàn diện.
Để giữ trọn vẹn cả thanh, sắc, hương vị và hàm lượng dinh dưỡng sau khi chế biến những món cháo giúp bé tăng cân, mẹ cần:
Dưới đây là danh sách những món cháo giúp bé tăng cân cực kỳ bổ dưỡng cho trẻ mà mẹ nên tham khảo:
Nguyên liệu: 40g gạo, cá lóc (cá quả), 20g cải bó xôi, 5g mỡ hoặc dầu ăn, 80-120g nước tùy ý.
Cách làm:
Cháo cá lóc bó xôi có màu xanh bắt mắt và cực kỳ bổ dưỡng cho bé
Nguyên liệu: 20g gạo, 20g bí đỏ, 15g tôm biển, 5g mỡ hoặc dầu ăn, 40 – 80g nước tùy ý.
Cách làm:
Cháo tôm bí đỏ giàu vitamin A và là một trong những món cháo giúp bé tăng cân nhanh chóng
Nguyên liệu: 20g gạo, 15g đậu xanh nguyên vỏ, 15g cải ngọt, 5g mỡ hoặc dầu ăn, 40-60g nước dùng để nấu cháo, 150g nước dùng để luộc rau.
Cách làm:
Cháo đậu xanh cải ngọt giàu vitamin nhóm B, C, E giúp bé tăng cường hệ miễn dịch, ăn mau chóng lớn
Nguyên liệu: 20g phi lê cá hồi, 40g yến mạch cán vỡ, 5g mỡ hoặc dầu ăn, 80g sữa tươi không đường, 200g nước nấu cháo, 300g nước để hấp cá.
Cách làm:
Cháo yến mạch cá hồi giàu đạm và chất xơ, giúp bé ngăn ngừa bệnh táo bón, tiêu hóa thức ăn tốt hơn
Nguyên liệu: 1 quả trứng gà hoặc 4 quả trứng cút, 30g gạo, 5g mỡ hoặc dầu ăn, 25g cải thìa, 60-100g nước nấu cháo.
Cách làm:
Cháo trứng cải thìa giàu sắt, kẽm, Omega 3 giúp bé tăng cân nhanh chóng và phát triển toàn diện
Nguyên liệu: 40g gạo, 20g gan lợn, 5g mỡ hoặc dầu ăn, 15g bí đỏ, 80-120g nước nấu cháo, 100g nước để luộc bí đỏ, 100g sữa tươi không đường.
Cách làm:
Cháo gan lợn bí đỏ thường có màu nâu ngả vàng đặc trưng, cực kỳ giàu đạm giúp bé tăng cân “vù vù”
Nguyên liệu: 40g gạo, 20g phi lê ức gà, 15g hạt sen tươi, 5g mỡ hoặc dầu ăn, 100-200g nước.
Cách làm:
Mẹ có thể cho thêm bắp, cà rốt và nấm đông cô để món cháo ức gà hạt sen giàu giá trị dinh dưỡng và đẹp mắt hơn
Nguyên liệu: 40g bột gạo, 25g thịt nạc heo, 30g rau dền, 100-120g nước vừa đủ
Cách làm:
Cháo thịt băm rau dền giàu sắt, phốt pho, vitamin C, E giúp trẻ ngăn ngừa sớm bệnh thiếu máu, tăng cường sức đề kháng và cải thiện cân nặng hiệu quả
Nguyên liệu: 40g gạo, 30g lươn, 30g cà rốt, 5g dầu olive, 2 lát hành tím, 80-120g nước.
Cách làm:
Cà rốt giúp khử đi mùi tanh của lươn đồng thời giúp món cháo lươn bắt mắt hơn
Nguyên liệu: 40g gạo, 20g thịt bò, 20g bông cải xanh (2 bông), 5g dầu mè, 80-120g nước.
Cách làm:
Cháo bò bông cải xanh cực kỳ giàu sắt, bổ máu, hỗ trợ bé tăng cân, lớn “nhanh như thổi”
Nếu được chăm sóc đúng cách, bé 1 tuổi có thể tăng đều đặn tối thiểu 200g mỗi tháng đến khi bé tròn 2 tuổi. Tuy nhiên, để bé tăng cân “ù ù” một cách nhịp nhàng như kỳ vọng, mẹ cần lưu ý:
Cuối cùng, mẹ nên cho bé khám sức khỏe định kỳ từ 3 đến 6 tháng một lần tại các cơ sở y tế uy tín để theo dõi được nhịp phát triển của bé, sớm nhận biết khi trẻ chậm lớn, sụt cân hay ngừng tăng trưởng.
Nếu bé yêu đang có tình trạng chững cân, chậm lớn, mẹ hãy nhanh chóng đưa trẻ đi khám dinh dưỡng tại Hệ thống Phòng khám Dinh dưỡng Nutrihome để được tư vấn và điều trị kịp thời. Tại Nutrihome, đội ngũ chuyên gia hàng đầu sẽ khám và tư vấn dinh dưỡng giúp trẻ kiểm soát cân nặng hiệu quả, đồng thời hướng dẫn mẹ xây dựng thực đơn phù hợp với thể trạng của bé.
Minh họa một buổi tư vấn thực đơn dinh dư dành cho mẹ và bé tại Nutrihome
Trên đây là gợi ý về các món cháo cho bé 1 tuổi tăng cân mà mẹ có thể nấu ngay tại nhà. Trong quá trình nuôi con bằng sữa mẹ và chế biến những món cháo giúp bé tăng cân nhanh, nếu mẹ có gặp bất kỳ khó khăn nào, hãy nhanh chóng gọi điện đến số hotline 1900 633 599 hoặc đến cơ sở Nutrihome chi nhánh gần nhất để được hỗ trợ kịp thời. Chúc mẹ nấu ăn ngày càng ngon còn bé thì ăn mau chóng lớn, tăng cân khỏe mạnh!