Dấu hiệu nhận biết cơ thể thiếu vi chất?

Bác sĩ cho em hỏi, người có biểu hiện như thế nào được xem là thiếu vi chất? Làm sao để khắc phục tình trạng thiếu vi chất? Em xin cảm ơn ạ.

TS.BS Đào Thị Yến Phi

Chào bạn,

Vi chất dinh dưỡng là tên gọi chung của các chất mà chúng ta cần ở một số lượng nhỏ, tính bằng miligam trở xuống. Mặc dù số lượng chúng ta cần hàng ngày không quá cao nhưng mà đây là những chất có vai trò rất quan trọng trong việc giúp các tế bào của hoạt động một cách bình thường và giữ tình trạng của tế bào không có bị tổn thương.

Có thể tưởng tượng mỗi một ngày mình có 1 chiếc ô tô, mình phải đổ xăng vào xe thì mới chạy được, nhưng mà nếu như mình chỉ đổ xăng không thôi tức là chỉ ăn cơm, ăn cá, ăn thịt mà không quan tâm tới việc mà đổ nhớt, hay dầu thắng, nước làm mát máy thì cái xe của mình nó chạy được nhưng mà nó mau hư. Không cung cấp đủ các vi chất dinh dưỡng thì cơ thể cũng sẽ bị tổn thương, tế bào cũng sẽ bị hư hỏng như vậy. Vi chất dinh dưỡng là những chiếc vẫn gọi là chất dinh dưỡng, chúng ta cần phải cung cấp cho cơ thể hàng ngày nếu muốn bảo vệ những tế bào của cơ thể mình. Chúng ta cần khoảng trên 20 loại vi chất dinh dưỡng khác nhau trong khẩu phần ăn hàng ngày và mỗi loại vi chất nó lại có một cái vai trò khác nhau với cơ thể để cho nên thiếu các vi chất nào thì nó sẽ biểu hiện ra ngoài bằng cái triệu chứng khác nhau đó tùy thuộc vào cái chất đó ảnh hưởng như thế nào đến với cơ thể. Ví dụ khác mình thiếu vitamin A thì mắt sẽ bị mờ đi, lòa đi, khi nặng sẽ bị khô giác mạc bị các vệt bitot, cũng có thể mù hoặc thiếu iốt sẽ bị bướu cổ, thiếu sắt sẽ thiếu máu…

Mỗi loại vi chất dinh dưỡng sẽ có một cái vai trò khác nhau và các biểu hiện của tình trạng thiếu vi chất đơn lẻ sẽ là biểu hiện hư hỏng của cơ quan mà vi chất đó ảnh hưởng. Trong thực tế thì có rất nhiều người không thiếu một loại vi chất mà chúng ta thiếu nhiều loại vi chất khác nhau cùng một lúc, ví dụ những người thiếu sắt sẽ kèm theo thiếu kẽm hoặc là những người thiếu sắt thì ta cùng với là thiếu vitamin B12, vitamin B9, đưa đến tình trạng thiếu máu. Chính vì lý do này nên thông thường với những người suy dinh dưỡng thì sẽ phải thăm dò với sự thiếu hàng loạt các chất khác nhau thậm chí những người thừa cân béo phì đôi khi cũng thiếu vi chất chứ không chỉ có những người suy dinh dưỡng mới thiếu vi chất.

Cách tốt nhất để chúng ta xác định tình trạng thiếu vi chất là gì và thiếu loại nào, thiếu bao nhiêu chúng ta phải làm xét nghiệm máu để định lượng. Đồng thời, cần thăm khám tìm các triệu chứng lâm sàng liên quan tới thiếu vi chất ví dụ như rụng tóc, khô móng tay, khô giác mạc mắt, tình trạng da xanh niêm nhạt. Chỉ khi đó chúng ta mới chẩn đoán chắc chắn là chúng ta thiếu chất nào thì mới nên bổ sung, khi đó chúng ta sẽ bổ sung đúng cái loại bị thiếu, với liều cần thiết, loại vi chất mà chúng ta bổ sung là dạng muối gì, hấp thu nhiều hay ít, đi kèm với bổ sung vi chất bằng đường thuốc phải là một chế độ ăn kèm với việc gia tăng lượng vi chất đó trong khẩu phần ăn. Ví dụ như thiếu vitamin A , bình thường chúng ta sẽ không thiếu vitamin A nhưng nếu bị một đợt bệnh sởi, sau đó vitamin A sẽ hao hụt rất nhiều, bác sĩ sẽ cho một liều điều trị Vitamin A, cộng với chế độ dinh dưỡng tiếp theo để giúp bổ sung vitamin A trong vòng một tháng tiếp theo. Với tình trạng cần phải sử dụng nhiều điều trị trong tính bổ sung vi chất thì chắc chắn chúng ta phải làm xét nghiệm, chỉ có các trường hợp thiếu vi chất chung chung trên nền một trẻ suy dinh dưỡng thì có khi chúng ta sử dụng những vitamin mà đa sinh tố để bổ sung một phần có nhiều điều trị. Tuy nhiên, điều này cũng cần thận trọng khi chúng ta sử dụng mà không có chỉ định của bác sĩ, bởi vì nếu chúng ta sử dụng mà không có trình của bác sĩ chúng ta không biết phải dùng tới lúc nào, nếu dùng nhiều và thời gian dài hoặc dùng liều cao các đa sinh tố thì cũng có thể dẫn đến tình trạng thừa vi chất, thừa vi chất dinh dưỡng thì tác hại cũng không kém gì so với việc thiếu vi chất dinh dưỡng.

Để đặt lịch khám, tư vấn và điều trị dinh dưỡng, y học vận động, bạn có thể xem thêm tại đây.