Áp xe tuyến vú là hậu quả của việc viêm tuyến vú không được điều trị kịp thời, thường gặp ở phụ nữ sau sinh đang cho con bú. Áp xe vú sau sinh được xem là một loại nhiễm trùng nguy hiểm khi bầu vú tích tụ mủ gây ra tình trạng sưng viêm, tấy đỏ, ảnh hưởng tới sức khỏe cũng như chất lượng sữa cho con bú, thậm chí có thể tiến triển ung thư vú.
Áp xe vú sau sinh là tình trạng bầu vú viêm sưng, nóng, đỏ và đau do tình trạng tích tụ mủ trong vú gây ra bởi vi khuẩn. Thường gặp nhất là dạng tụ cầu, liên cầu và một số vi khuẩn khác như: phế cầu, trực khuẩn, vi khuẩn kị khí. Bị áp xe khi cho con bú là tình trạng thường gặp xảy ra trong thời kỳ nuôi con bằng sữa mẹ.
Ổ áp xe vú sau sinh có thể được hình thành ở trước tuyến vú, trong tuyến vú hoặc sau tuyến vú. Quá trình tiến triển của một ổ áp xe thường trải qua ba giai đoạn gồm giai đoạn viêm, giai đoạn tạo thành áp xe và cuối cùng là giai đoạn hoại tử.
Vì thế, nếu thấy các dấu hiệu viêm, nhiễm, sưng, đau hay bất kỳ dấu hiệu khác thường nào của bệnh của áp xe ngực sau sinh, bạn cần phải đi khám ngay để tránh biến chứng nặng nề.
Áp xe vú sau sinh là tình trạng dễ gặp ở những phụ nữ đang cho con bú
Nguyên nhân hay gặp nhất của chứng áp xe vú sau sinh chính là viêm vú kéo dài (1). Bên cạnh đó, có nhiều nguyên nhân khiến các mẹ bị áp xe ngực khi cho con bú như do suy giảm hệ miễn dịch, nứt núm vú hay trầy xước vú. Khi đó, các vi khuẩn sẽ xâm nhập trực tiếp từ da vào tuyến vú, chạy qua các ống dẫn sữa… gây ra tình trạng viêm và hình thành nên ổ áp xe.
Tắc tia sữa sẽ dẫn đến áp xe ngực sau sinh vì sữa được tạo ra ở vùng nang sữa, sau đó sẽ theo các ống dẫn sữa đổ về khoang chứa sữa, dưới tác dụng kích thích từ động tác bú mút của bé, sữa sẽ chảy ra bên ngoài. Trên dòng chảy này, vì một lý do nào đó mà lòng ống dẫn sữa bị hẹp lại do chèn ép từ ngoài vào hay sự bít tắc trong lòng ống, sữa sẽ không thể thoát ra ngoài, lâu dần sẽ tạo thành hòn cục.
Trong khi đó, tuyến sữa vẫn tiếp tục hoạt động và sữa vẫn tiếp tục được tạo ra, khiến chỗ tắc sữa ngày càng bị ứ đọng, căng cứng lên. Hiện tượng này dẫn đến chèn ép các ống dẫn sữa khác, tạo ra một vòng xoắn bệnh lý, làm tình trạng tắc tia sữa ngày càng nặng thêm và dẫn đến viêm tuyến vú. Bệnh nếu không được điều trị kịp thời sẽ dẫn đến tình trạng áp xe vú sau sinh.
Bên cạnh đó, còn có một số nguyên nhân khác gây ra áp xe vú sau sinh ở nhiều bà mẹ như:
Tình trạng tắc sữa kéo dài hoặc thiếu vệ sinh đầu vú khi cho con bú khiến mẹ tăng nguy cơ bị áp xe vú
Áp xe vú sau sinh là biến chứng thường gặp, tuy nhiên không phải bất cứ phụ nữ nào sau khi sinh đẻ cũng gặp phải. Dưới đây là những trường hợp được đánh giá có nguy cơ cao:
Tình trạng căng thẳng, trầm cảm sau sinh khiến nội tiết tố và tuyến sữa rối loạn cũng làm tăng nguy cơ bị áp xe vú
Nếu mẹ sau sinh có những dấu hiệu dưới đây, sẽ được chẩn đoán bị áp xe vú sau sinh:
Áp xe vú sau sinh gây viêm, đau, sưng, nhức và khiến đầu vú có mùi lạ
Bị áp xe có nên cho con bú không? Các mẹ KHÔNG NÊN cho con bú ở phần vú bị áp xe. Nếu tiếp tục cho con bú ở phần ngực bị áp xe, việc này sẽ:
Mẹ có thể cho con bú ở phần ngực KHÔNG bị áp xe (phần ngực lành lặn) để cung cấp nguồn dinh dưỡng quý giá cho trẻ và tăng cường kết nối tình cảm giữa mẹ và con.
Đặc biệt lưu ý, trường hợp mẹ đang dùng thuốc điều trị áp xe vú thì HẠN CHẾ cho con bú cả 2 bên ngực.
Tóm lại, trong thời gian bị áp xe, các mẹ nên HẠN CHẾ việc cho con bú và chỉ được cho con bú khi:
Khi bị áp xe, mẹ nên vắt sữa ra bình và hạn chế cho bé tiếp xúc phần vú đang bị bệnh
Áp xe vú sau sinh nếu không được điều trị kịp thời sẽ gây nên hội chứng bội nhiễm nặng, có thể dẫn đến hoại tử và là một trong những nguyên nhân của bệnh ung thư vú.
Khi bị áp xe vú sau sinh, bạn cần phải làm những việc sau đây:
Đến ngay cơ sở y tế hoặc các bệnh viện thăm khám để được bác sĩ điều trị kịp thời bằng các loại thuốc kháng sinh, thuốc chống viêm, giảm đau cũng như hạ sốt. Sau đó, bên vú bị áp xe sẽ được trích xuất và dẫn lưu, từ đó phá vỡ các ổ mủ theo 2 cách: (4)
Cuối cùng, sau khi tháo mủ, các bác sĩ sẽ đặt ống dẫn lưu. Mỗi ngày, vú áp xe sẽ được bơm rửa các ổ dịch bằng dung dịch sát khuẩn, kết hợp với việc dùng thuốc kháng sinh toàn thân.
Để phòng ngừa bệnh áp xe vú sau sinh, các mẹ bầu cần phải chú ý đến những vấn đề sau đây:
Trên đây là dấu hiệu, cách điều trị cũng như các kiến thức cần thiết về bệnh áp xe vú sau sinh mà mẹ cho con bú cần lưu ý. Hy vọng qua bài viết này, các mẹ đã tìm được câu trả lời cho câu hỏi “bị áp xe có nên cho con bú không?” cũng như cách điều trị khi bị áp xe ngực sau sinh phù hợp. Nếu vẫn còn những thắc mắc cần giải đáp về chứng áp xe vú sau sinh, hãy liên hệ trực tiếp với Nutrihome để được tư vấn và giải đáp chi tiết.