“Bị gãy xương ăn nếp được không?” là một câu hỏi được rất nhiều người quan tâm. Bởi lẽ, trong nền ẩm thực Việt Nam, gạo nếp là một nguyên liệu không thể thiếu trong nhiều món ăn truyền thống, đặc biệt là các món ăn sáng. Khi gặp phải tình trạng gãy xương, việc lựa chọn thực phẩm phù hợp để hỗ trợ quá trình hồi phục trở nên vô cùng quan trọng. Vậy, người bị gãy xương ăn nếp được không? Đâu là lời khuyến nghị chính thức từ các chuyên gia dinh dưỡng về việc ăn nếp trong thời gian điều trị gãy xương? Hãy cùng Hệ thống Phòng khám Dinh dưỡng Nutrihome khám phá ngay trong bài viết sau.
Người bị gãy xương ăn nếp được không?
Gạo nếp (glutinous rice), còn được biết với cái tên gạo dẻo (sticky rice), chính là phần hạt của cây lúa nếp – một loại lúa được trồng phổ biến tại hầu hết các quốc gia Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam. Hạt gạo nếp có thân trắng dài, tròn đầy. So với các loại gạo khác, chiều dài của hạt gạo nếp có phần ngắn hơn nhưng hương vị sau khi nấu chín lại thơm lâu và ngọt ngào hơn cả.
Trước khi tìm hiểu người bị gãy xương ăn nếp được không, bạn cần hiểu rõ về giá trị dinh dưỡng chứa trong loại gạo này. Cụ thể, thành phần chủ đạo, chiếm khoảng 90% tổng năng lượng chứa trong gạo nếp chính là chất đường bột (carbohydrates), còn lại là protein (chiếm khoảng 8%) và chất béo (chiếm khoảng 2%).
Nghiên cứu cho thấy, có đến 98 – 99% hàm lượng tinh bột chứa trong gạo nếp được cấu thành từ amylopectin, một chuỗi polymer dài chứa nhiều phân tử đường α-glucose. Nhờ chứa nhiều amylopectin mà sau khi nấu chín, hạt gạo nếp có độ dẻo, độ dính và hương vị bùi ngọt hơn các loại gạo khác.
Gạo nếp là một nguồn carbohydrates quan trọng, có khả năng cung cấp năng lượng dồi dào cho cơ thể (97 calo / 100g gạo). Do đó, dù không phải là nguồn protein hay chất béo chính, gạo nếp vẫn là một món ăn không thể thiếu trong chế độ dinh dưỡng hàng ngày của người Việt.
Xét về hàm lượng vi chất, trong gạo nếp có chứa đến 8 vitamin và 10 khoáng chất khác nhau. Trong đó chủ yếu là vitamin nhóm B và các khoáng chất cơ bản như kẽm, đồng, mangan, kali, natri, canxi, sắt,… Chi tiết hơn, thành phần dinh dưỡng trong 100g gạo nếp được trình bày cụ thể trong bảng sau:
Thành phần dinh dưỡng | Hàm lượng dinh dưỡng trên 100g gạo nếp | Phần trăm giá trị dinh dưỡng từ gạo nếp so với mức khuyến nghị hàng ngày (% DV) |
Năng lượng | 143 calo | 7.15% |
Chất đường bột | 21g (bao gồm 1g chất xơ, 0.1g đường và 19.9g tinh bột) |
7% |
Chất đạm | 2 g | 4% |
Chất béo | 0.2g
(bao gồm 0.04g chất béo bão hòa và 0.15g chất béo không bão hòa) |
0% |
Vitamin | ||
B3 (Niacin) | 0.29 mg | 1.8% |
B2 (Riboflavin) | 0.013 mg | 1% |
B5 (Pantothenate) | 0.215 mg | 4.3% |
B6 | 0.026 mg | 1.5% |
B4 (Choline) | 2.1 mg | 0.38% |
B1 (Thiamin) | 0.02 mg | 1.7% |
B9 (Folate) | 1 mcg | 0% |
E | 0.04mg | 0.26% |
Khoáng chất | ||
Kẽm | 0.41 mg | 3.7% |
Selen | 5.6 mcg | 10.18% |
Sắt | 0.14 mg | 0.8% |
Phốt – pho | 8 mg | 0.64% |
Đồng | 0.049 mg | 5.4% |
Magiê | 0.262 mg | 0.06% |
Kali | 10 mg | 0.2% |
Natri | 5 mg | 0.2% |
Canxi | 2 mg | 0.15% |
Mangan | 0.262 mg | 11.3% |
Gạo nếp là nguồn nguyên liệu không thể thiếu trong nhiều món ăn truyền thống Việt Nam
Lưu ý:
Gạo lứt không chứa vitamin A, B12, C, D và vitamin K. Do đó, bạn nên kết hợp ăn gạo nếp với các loại thực phẩm khác để xây dựng được một chế độ ăn toàn diện, cân đối, đáp ứng được nhu cầu dinh dưỡng mà cơ thể cần.
Người bị gãy xương ĐƯỢC ĂN NẾP vì trong loại gạo này không chứa bất kỳ thành phần nào có khả năng gây cản trở quá trình chữa lành xương. Không những thế, trong nếp còn chứa ít chất béo, đặc biệt là cholesterol, giúp bảo vệ hệ tim mạch và nâng cao sức khỏe tổng thể.
Tuy nhiên, bạn cần lưu ý, gạo nếp là một thực phẩm vừa có chỉ số đường huyết cao (90/100) vừa có tải lượng đường huyết cao (73.8/100). Do đó, tiêu thụ gạo nếp quá mức, đặc biệt là các loại gạo nếp tinh chế, có thể khiến bạn tăng nguy cơ bị thừa cân – béo phì và mắc các bệnh mạn tính như đái tháo đường, máu nhiễm mỡ, gan nhiễm mỡ, tăng huyết áp.
Với chỉ số GI cao trên 70 và GL cao trên 20, gạo nếp là một thực phẩm có khả năng khiến nồng độ glucose trong máu tăng cao và nhanh sau khi ăn. Đường huyết tăng cao có thể thúc đẩy các phản ứng viêm và khiến xương chậm phục hồi. Do đó, người bị gãy xương không nên tiêu thụ gạo nếp quá mức mà chỉ nên ăn ở hàm lượng vừa đủ để tránh gây ảnh hưởng đến quá trình chữa lành xương.
Tóm lại, nếu bạn vẫn còn băn khoăn chưa biết người bị gãy xương ăn nếp được không thì câu trả lời là “ĐƯỢC”. Song, người bệnh chỉ nên ăn gạo nếp ở hàm lượng vừa phải.
Người bị gãy xương không nên ăn gạo nếp quá 55 – 110g / cữ
Người bị gãy xương ăn nếp RẤT TỐT vì loại gạo này chứa nhiều dưỡng chất cần thiết cho quá trình chữa lành xương, trong đó bao gồm:
Tải lượng đường huyết của 100g gạo nếp là 73.8. Điều này có nghĩa là tiêu thụ 100g gạo nếp có thể cung cấp cho cơ thể bạn một lượng đường glucose gần bằng 73.8g. Trong cơ thể, glucose chính là nguồn năng lượng chính cho mọi tế bào hoạt động, bao gồm cả những tế bào osteoblast (nguyên bào tạo xương) và osteoclast (tế bào hủy xương). Cùng với nhau, hai loại tế bào này phối hợp hoạt động để thúc đẩy quá trình chữa lành xương. Cụ thể như sau:
Tóm lại, khi xương bị gãy, cơ thể phải thực hiện một loạt các phản ứng sinh hóa để tái tạo lại phần xương bị tổn thương. Đây là một quá trình phức tạp, tốn kém năng lượng mà glucose là một phần quan trọng không thể thiếu. Do đó, nếu bạn vẫn còn băn khoăn người bị gãy xương ăn nếp được không hoặc ăn nếp có tốt không thì câu trả lời là “được, người gãy xương ăn nếp rất tốt”.
Glucose là nguồn cung cấp năng lượng chính cho nguyên bào tạo xương và tế bào hủy xương hoạt động
Bên cạnh glucose, gạo nếp còn chứa nhiều dưỡng chất có lợi cho xương, điển hình như:
Lưu ý:
Tuy canxi, phốt pho, protein và vitamin D là các thành phần quan trọng trực tiếp tham gia vào quá trình xây dựng cấu trúc xương. Song, hàm lượng của 4 loại dưỡng chất kể trên chứa trong gạo nếp lại rất ít. Do đó, khi tiêu thụ gạo nếp trong quá trình chữa lành xương, bạn cần ưu tiên kết hợp ăn chúng với các thực phẩm khác như sữa, thịt, cá, hải sản, các loại đậu, hạt,… để cung cấp đầy đủ dưỡng chất tốt cho xương, giúp quá trình phục hồi diễn ra thuận lợi.
Người bị gãy xương cần kết hợp ăn gạo nếp với các nhóm thực phẩm khác để cung cấp đầy đủ dưỡng chất mà cơ thể cần
Gạo nếp là một nguyên liệu quen thuộc trong ẩm thực Việt Nam, được sử dụng để chế biến nhiều món ăn thơm ngon, hấp dẫn, tốt cho người bị gãy xương, chẳng hạn như:
Xôi mặn là món ăn sáng làm từ gạo nếp được nhiều người yêu thích
Lưu ý:
Mặc dù những món ăn từ gạo nếp kể trên đều rất ngon và là một phần của nền văn hóa ẩm thực Việt Nam, nhưng người bị gãy xương nên cân nhắc không ăn quá nhiều, đặc biệt là ưu tiên lựa chọn những món ít ngọt, giàu canxi và protein để hỗ trợ quá trình chữa lành xương diễn ra thuận lợi.
Trên đây là những thông tin quan trọng giải đáp cho câu hỏi bị gãy xương ăn nếp được không. Hy vọng thông qua bài viết, bạn đã hiểu rõ người bị gãy xương có thể được ăn nếp, miễn là ăn với hàm lượng vừa phải. Nếu bạn vẫn còn băn khoăn chưa biết bổ sung gạo nếp vào thực đơn dinh dưỡng cho người bị gãy xương sao cho đúng, hãy nhanh chóng liên hệ đến Hệ thống Phòng khám Dinh dưỡng Nutrihome thông qua số hotline 1900 633 599 để được tư vấn chi tiết hơn. Chúc bạn mau chóng hồi phục!