Mở cửa 7h30 - 17h00 / T2 - CN xuyên trưa
Khi cơn đau đầu bất ngờ ập đến, việc tìm kiếm một cách giảm đau đầu hiệu quả ngay tại nhà mà không cần dùng thuốc có thể là ưu tiên hàng đầu của nhiều người. Bởi lẽ, việc lạm dụng thuốc đau đầu khi chưa có chỉ định của bác sĩ có thể gây ra tình trạng phụ thuộc thuốc, đồng thời làm tăng nguy cơ suy gan, suy thận và ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể. Vậy, đâu là những cách hết đau đầu hiệu quả, không cần dùng thuốc mà bạn có thể thực hiện tại nhà? Hãy cùng Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome khám phá ngay trong bài viết sau.
Đâu là các cách giảm đau đầu tại nhà hiệu quả, được nhiều chuyên gia khuyến nghị?
Nhức đầu là một triệu chứng phổ biến mà hầu hết mọi người đều trải qua ít nhất một vài lần trong đời. Có nhiều nguyên nhân khác nhau có thể gây ra nhức đầu, bao gồm:
Nếu thường xuyên bị nhức đầu hoặc đau nhức với cường độ dữ dội, bạn nên thăm bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị phù hợp. Bởi lẽ, mỗi nguyên nhân gây nhức đầu khác nhau sẽ có cách trị đau đầu khác nhau.
Căng thẳng do làm việc quá sức là nguyên nhân phổ biến gây đau đầu
Điều trị nhức đầu là một hành trình dài đòi hỏi sự tư vấn và can thiệp chuyên sâu từ bác sĩ. Song, bên cạnh việc tuân thủ chặt chẽ các phác đồ điều trị và uống thuốc theo chỉ định, bạn có thể cân nhắc áp dụng thêm những cách trị nhức đầu sau để tối ưu hóa hiệu quả kiểm soát cơn đau:
Cơ thể cần nước để duy trì các chức năng sinh lý bình thường, bao gồm cả lưu thông máu. Khi bạn uống ít nước, độ nhớt của máu tăng lên, làm các mạch máu thu hẹp lại, dẫn đến giảm lượng oxy và dưỡng chất truyền đến não, gây ra các cơn đau nhức đầu. Ngược lại, uống đủ 1.5 – 2 lít nước mỗi ngày giúp cải thiện tuần hoàn máu, giảm thiểu mức độ và tần suất đau đầu. Điều này khiến việc uống nước trở thành một cách giảm đau đầu đơn giản nhưng hiệu quả.
Magie là một khoáng chất có vai trò quan trọng trong việc ổn định hoạt động cho màng tế bào, điều chỉnh mức độ co giãn cơ trơn trên thành mạch máu, từ đó làm giảm sự co thắt của mạch máu – một trong những nguyên nhân chính gây đau đầu, đặc biệt là chứng đau nửa đầu. Vì thế, tăng cường thực phẩm giàu magie như rau lá xanh, hạt, và ngũ cốc có thể được xem là một cách giảm đau đầu tự nhiên, an toàn mà không cần dùng thuốc.
Thiếu ngủ có thể kích thích các dây thần kinh hoạt động quá mức, làm tăng mức độ stress và dẫn đến đau đầu. Ngược lại, ngủ đủ giấc giúp giảm mức độ căng thẳng và ngăn chặn sự khởi phát của các cơn đau đầu. Không những thế, ngủ đủ giấc còn giúp cân bằng hormone, giảm viêm, và thúc đẩy sự hồi phục toàn diện của cơ thể, khiến nó trở thành một cách giảm đau đầu vừa hiệu quả, vừa dễ thực hiện.
Dầu gió chứa menthol (bạc hà), chiết xuất khuynh diệp (eucalyptus) và chiết xuất cây long não (camphor), có tác dụng giảm đau tại chỗ nhờ khả năng kích thích các cảm giác “mát lạnh” tại vùng da nơi chúng được thoa. Sự kích thích này giúp làm giảm cảm giác đau đầu bằng cách phân tán sự chú ý của não từ cảm giác đau đầu sang cảm giác mát lạnh trên da. Ngoài ra, hít thở hương thơm của dầu gió cũng có thể giúp thư giãn cơ và cải thiện lưu thông máu ở hệ hô hấp trên, từ đó hỗ trợ làm giảm nhức đầu.
Bôi (thoa) tinh dầu giúp phân tán sự chú ý của não vào cảm giác đau
Vitamin nhóm B, đặc biệt là B2 (riboflavin), B6 và B12, đóng vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hóa tế bào và sản xuất năng lượng. Bổ sung thực phẩm giàu vitamin nhóm B có thể giúp cải thiện chức năng của hệ thần kinh và giảm mức độ căng thẳng. Cụ thể:
Vì thế, bổ sung vitamin B thông qua chế độ ăn uống là cách giảm đau đầu hiệu quả và an toàn.
Chườm lạnh và chườm ấm là hai biện pháp giảm đau đầu thông qua việc tác động nhiệt trực tiếp lên da. Cụ thể:
Cả hai phương pháp này đều cung cấp sự giảm đau nhanh chóng, không dùng thuốc, và ít có nguy cơ gây tác dụng phụ, làm cho chúng trở thành một trong những cách giảm đau đầu hiệu quả tại nhà được nhiều người áp dụng.
Châm cứu và bấm huyệt giúp tăng tuần hoàn máu, kích thích cơ thể giải phóng ra endorphin – hóa chất giảm đau tự nhiên, có tác dụng ức chế các tín hiệu đau ở trung tâm não. Do đó, châm cứu và bấm huyệt cũng là cách giảm đau đầu hiệu quả mà bạn nên cân nhắc trải nghiệm khi các phương pháp điều trị khác trở nên kém hiệu quả.
Tập yoga giúp cải thiện nhịp thở, tăng cường lưu thông máu, từ đó làm giảm sự căng thẳng quá mức của cơ bắp, đặc biệt là vùng cơ quanh cổ và vai, nơi có liên hệ mật thiết đến các cơn đau nhức đầu. Mặt khác, tập yoga cũng thúc đẩy sự cân bằng hormone và kích thích cơ thể giải phóng endorphin – hóa chất giảm đau tự nhiên của cơ thể, giúp cải thiện tình trạng đau đầu một cách tự nhiên và hiệu quả.
Tập yoga giúp điều hòa nhịp thở và tăng cường lưu thông máu lên não
Gừng chứa nhiều gingerol, một hợp chất có khả năng giảm viêm nhiễm và đau đớn. Khi bị đau đầu, việc tiêu thụ gừng có thể giúp giảm sản xuất prostaglandin, hóa chất gây viêm và đau trong cơ thể. Mặt khác, tiêu thụ gừng cũng có tác dụng làm giảm buồn nôn, triệu chứng phổ biến của các cơn đau nửa đầu. Vì thế, việc sử dụng gừng, dưới dạng trà gừng hoặc thức ăn bổ sung, là cách giảm đau đầu tự nhiên, an toàn, giúp bạn không cần dùng thuốc giảm đau quá nhiều, vốn có thể gây tác dụng phụ khi sử dụng thường xuyên.
Trà thảo mộc, điển hình như trà bạc hà, trà cúc la mã (chamomile), hoặc trà gừng chứa các hóa chất thực vật (phytochemical) có đặc tính chống viêm, giảm căng thẳng và thư giãn cơ bắp. Cụ thể:
Tóm lại, tác dụng kháng viêm và thư giãn mà việc uống trà mang lại giúp giảm bớt tần suất và cường độ của đau đầu, cung cấp cho bạn một cách giảm đau đầu tự nhiên và không gây tác dụng phụ.
Tập thể dục thường xuyên giúp cải thiện lưu thông máu và tuần hoàn oxy đi khắp cơ thể, bao gồm cả não, từ đó, giúp làm giảm cơn đau đầu do căng thẳng hoặc do mạch máu co thắt quá mức. Không những thế, tập thể dục cũng tăng cường việc giải phóng endorphin, hóc-môn tự nhiên giúp bạn giảm đau và an thần. Ngoài ra, tập thể dục giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ và giảm stress, hai yếu tố chính có thể gây ra hoặc tăng cường cơn đau đầu.
Tiếng ồn và ánh sáng gắt là các tác nhân gây kích thích thần kinh có thể làm trầm trọng thêm đau đầu hoặc gây ra cơn đau đầu mới. Tránh xa những tác nhân này là cách hết đau đầu hiệu quả, giúp làm giảm gánh nặng xử lý thông tin cho não, giảm cường độ của tín hiệu đau và tạo điều kiện cho cơ thể phục hồi trong môi trường yên tĩnh, dịu nhẹ.
Tránh xa tiếng ồn và nơi có ánh sáng chói mắt đem lại cho bạn cảm giác thư giãn, bình yên
Việc tạo áp lực lên da đầu hoặc đầu, như đeo băng đô quá chật, đội nón bảo hiểm quá lâu hoặc cột kiểu tóc quá cao,…có thể gây ra đau đầu do tác động chèn ép quá mức lên các cơ và dây thần kinh. Ngược lại, việc giảm áp lực này có thể giải phóng sự căng cơ và giảm sự kích thích của các dây thần kinh, từ đó giảm bớt hoặc ngăn ngừa đau đầu.
Ăn nhiều bữa nhỏ, thường xuyên giúp duy trì mức đường huyết ổn định, ngăn chặn cơn đói và sự giảm sút năng lượng bất ngờ có thể dẫn đến đau đầu. Khi cơ thể bạn không nhận đủ năng lượng, việc giải phóng các hormone như cortisol và adrenaline có thể gây ra cảm giác căng thẳng, tạo nên những cơn đau đầu. Ngược lại, ăn nhiều bữa nhỏ không những duy trì nguồn năng lượng ổn định, gia tăng khả năng tập trung và hiệu suất làm việc trí óc, mà còn giúp giảm bớt gánh nặng lên hệ tiêu hóa, từ đó điều hòa sức khỏe tổng thể và làm giảm nguy cơ đau đầu.
Tắm nước ấm có tác dụng giãn mạch, điều hòa huyết áp, tăng cường lưu thông máu và thư giãn cơ bắp, đặc biệt là cơ ở vùng vai / cổ / gáy – nơi tình trạng căng cứng cơ có thể trực tiếp gây đau đầu. Không những thế, việc ngâm mình trong nước ấm còn tạo ra một cảm giác an bình, kích thích sản xuất endorphin – hóa chất giúp giảm đau tự nhiên trong cơ thể, mang lại cảm giác thoải mái và xoa dịu các triệu chứng đau đầu một cách hiệu quả.
Bằng cách dùng những tác động vật lý để trực tiếp xoa dịu cơ bắp, mạch máu và dây thần kinh ở vùng đầu – cổ – vai – gáy, massage là là cách hết đau đầu đem lại hiệu quả tức thì và cũng là cách giảm đau đầu phổ biến được mọi người ưa thích. Không những thế, massage còn kích thích cơ thể sản xuất endorphin, một hóc-môn có tác dụng giảm nhẹ các triệu chứng đau và tạo cho bạn cảm giác thư giãn kéo dài đến vài giờ sau khi buổi massage kết thúc.
Căng thẳng khiến cơ thể giải phóng nhiều adrenaline và cortisol, hai loại hóc-môn thường được tiết ra khi gây cơ thể hoạt động ở trạng thái “chiến đấu sinh tồn”, kích thích hệ thống cơ và mạch máu co thắt quá mức, từ đó gây đau đầu. Vì thế, việc quản lý căng thẳng thông qua các kỹ thuật thư giãn, quản lý thời gian và tránh xa các tác nhân kích thích (khói bụi, tiếng ồn, rượu bia, thuốc lá,…) có thể giúp giảm tần suất và mức độ của cơn đau, cung cấp cho bạn một cách giảm đau đầu hiệu quả và dễ thực hiện tại nhà.
Tránh xa các tác nhân gây căng thẳng là cách giảm đau đầu hiệu quả
Caffeine chứa trong trà, cà phê, ca cao,… có tác dụng thu hẹp các mạch máu trong não và cắt giảm cơn đau đầu một cách nhanh chóng, đặc biệt là ở những trường hợp đau đầu vì các mạch máu trong não giãn ra và sưng lên. Tuy nhiên, việc tiêu thụ caffeine quá nhiều (trên 400mg caffeine / ngày) có thể dẫn đến tình trạng lệ thuộc, gây đau đầu khi bạn đột ngột ngừng tiêu thụ hợp chất này. Do đó, bạn chỉ nên uống một lượng nhỏ cafein mỗi ngày (dưới 400 mg / ngày) để tránh tình trạng phụ thuộc caffeine và bảo vệ sức khỏe tổng thể.
Nắng gắt mang nhiệt lượng cao, có thể gây mất nước, làm co mạch máu và kích thích cơn đau đầu. Ánh sáng mạnh cũng làm tăng cường độ của tín hiệu thần kinh thị giác, dẫn đến chứng đau nửa đầu ở những người nhạy cảm với sự thay đổi của cường độ ánh sáng. Ngược lại, sử dụng mũ rộng vành, kính râm có khả năng chắn tia UV và che chắn da cẩn thận có thể giúp bảo vệ cơ thể khỏi những tác nhân này, từ đó làm giảm khả năng phát triển các cơn đau đầu khi tiếp xúc với môi trường nắng nóng.
Các thực phẩm chức năng chứa magnesium, vitamin D, melatonin, và Coenzyme Q10 có thể hỗ trợ giảm đau đầu bởi chúng ảnh hưởng đến các cơ chế liên quan đến cơn đau đầu, cụ thể như sau:
Tóm lại, bổ sung thực phẩm chức năng có thể hỗ trợ làm giảm bớt tần suất và mức độ của các cơn đau đầu. Tuy nhiên, bạn chỉ nên sử dụng chúng khi có chỉ định từ bác sĩ hoặc chuyên gia y tế để đảm bảo liều lượng phù hợp và an toàn.
Bổ sung thực phẩm chức năng theo chỉ định từ bác sĩ có thể hỗ trợ giảm đau đầu tại nhà
Sử dụng thiết bị điện tử quá mức có thể gây mỏi mắt và tăng áp lực lên cơ bắp ở vùng vai / cổ / gáy – tất cả đều là các yếu tố có thể gây đau đầu. Không những thế, màn hình điện tử còn phát ra ánh sáng xanh, có khả năng ức chế sự sản xuất melatonin (hóc-môn điều chỉnh giấc ngủ), khiến bạn bị mất ngủ và làm cho tình trạng đau đầu tiến triển nặng. Do đó, bạn cần giới hạn thời dùng các thiết bị điện tử (không quá 8 tiếng / ngày); đồng thời, ngưng việc sử dụng thiết bị điện tử có màn hình ít nhất 2 giờ trước khi ngủ để đảm bảo sức khỏe và hạn chế đau đầu.
Một số người rất nhạy cảm với mùi hương, đặc biệt là các mùi nồng hoặc hóa chất bởi chúng có thể kích hoạt các đau đầu đột ngột. Hít phải những mùi này có thể gây kích thích khứu giác và não bộ, dẫn đến sự co thắt mạch máu và gia tăng hoạt động của dây thần kinh. Do đó, chủ động tránh xa hoặc giảm tiếp xúc với các mùi nồng chính là một cách giảm đau đầu hiệu quả, đặc biệt là cho những người dễ mẫn cảm với các yếu tố liên quan đến mùi hương.
Bia rượu chứa nhiều cồn. Tiêu thụ cồn thường xuyên hoặc quá mức có thể gây đau đầu do cồn gây ra hiện tượng giãn mạch máu và tác động lên các thụ thể dẫn truyền thần kinh. Mặt khác, cồn cũng là một chất lợi tiểu, có thể dẫn đến mất nước và mất cân bằng điện giải, làm tăng nguy cơ mắc các cơn đau đầu.
Hơn nữa, một số người có thể phản ứng dữ dội với histamine và tyramine trong bia rượu. Đây là hai loại axit amin tiềm ẩn nguy cơ kích thích miễn dịch, gây dị ứng, sốc phản vệ, buồn nôn và đau đầu. Do đó, hạn chế tiêu thụ rượu bia là cách giảm đau đầu hiệu quả được nhiều chuyên gia dinh dưỡng khuyến nghị.
Nitrat và nitrit sau khi được cơ thể chuyển hóa, có thể tạo thành hợp chất nitro oxide (NO) – một hợp chất có tác dụng kích thích giãn nở mạch máu, từ đó có thể kích thích hoặc làm trầm trọng thêm các cơn đau đầu hiện có. Do đó, việc hạn chế thực phẩm giàu nitrat và nitrit, chẳng hạn như thịt chế biến sẵn (xúc xích, thịt nguội,…) thực sự có thể giúp giảm đau đầu hiệu quả cho những người có tiền sử nhạy cảm với các chất này.
Xúc xích, thịt nguội là thực phẩm giàu nitrat mà bạn cần hạn chế tiêu thụ khi có tiền sử đau đầu do dung nạp nitrat quá mức
Histamin là một hợp chất tự nhiên trong cơ thể cũng có mặt trong nhiều thực phẩm, như phô mai, rượu vang, bia, và thực phẩm lên men. Ở những người có sự nhạy cảm với histamin hoặc thiếu enzym cần thiết để phân giải histamin, việc tiêu thụ thực phẩm giàu histamin gây giãn mạch máu và viêm, hai yếu tố liên quan mật thiết đến đau đầu. Do đó, tránh thức ăn chứa nhiều histamin có thể giúp giảm cả tần suất lẫn cường độ của các cơn đau đầu.
Nhìn chung, đau đầu thường không phải là dấu hiệu của một tình trạng nghiêm trọng nên trong hầu hết trường hợp, bạn có thể tự áp dụng các cách chữa đau đầu tại nhà mà vẫn đem lại hiệu quả cải thiện sức khỏe rõ rệt. Tuy nhiên, ngay khi có những dấu hiệu đau đầu đặc biệt sau, bạn cần đặt lịch thăm khám với bác sĩ càng sớm càng tốt để được thăm khám kịp thời, cụ thể như:
Trong quá trình điều trị đau đầu, bác sĩ thường chỉ định bạn sử dụng các loại thuốc giảm đau phổ biến như:
Tylenol là một trong những dòng thuốc điều trị nhức đầu phổ biến hiện nay
Lưu ý: Việc sử dụng các loại thuốc kể trên phải dựa trên chỉ định của bác sĩ, sau khi đã đánh giá kỹ lưỡng tình trạng cụ thể của bạn cũng như các tương tác thuốc và tiền sử bệnh lý.
Trên đây là những thông tin hữu ích về 25 cách hết nhức đầu tại nhà được nhiều người áp dụng. Hy vọng thông qua bài viết, bạn sẽ lắng nghe cơ thể của mình nhiều hơn và thử nghiệm nhiều phương pháp khác nhau để chọn được một cách chữa đau đầu tại nhà hiệu quả, phù hợp nhất với đặc điểm sinh lý cá nhân.
Tóm lại, phụ thuộc vào thuốc men không phải lúc nào cũng là cách trị đau đầu hiệu quả. Từ việc thực hành các bài tập luyện thở, tập yoga, đến việc điều chỉnh chế độ ăn uống và môi trường sống – mỗi cách trị nhức đầu mà chúng tôi gợi ý bên trên đều mang lại cho bạn một cơ hội để cải thiện tình trạng này một cách tự nhiên và hiệu quả. Song, nếu tình trạng nhức đầu vẫn không thuyên giảm sau nhiều nỗ lực áp dụng các cách giảm đau đầu tại nhà, bạn cần đến cơ sở y tế gần nhất để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
